شعار سال: بانک مرکزی در این اطلاعیه تلاش کرده با مقایسه متوسط رشد نقدینگی در دهههای ۱۳۴۰ تا ۱۳۹۰ نشان دهد متوسط رشد نقدینگی در دهه ۱۳۹۰ نسبت به دهههای قبل تفاوت زیادی نداشته و حتی گاهی پایینتر است. علاوه بر این تلاش شده با مقایسه نرخ رشد ۳۱ درصدی نقدینگی در سال ۱۳۹۸ با برخی سالها مانند سال ۱۳۵۳ و ۱۳۸۵ آن را رویدادی عادی معرفی کند.
اینکه رشد نقدینگی یک مشکل ساختاری و طی نیم قرن اخیر همواره گریبان گیر اقتصاد ایران بوده حرف درستی است؛ اما به نظر میرسد بانک مرکزی در این اطلاعیه با رندی هرچه تمام در این مقایسه از دو موضوع صرف نظر کرده است. اول موضوع تناسب رشد نقدینگی با رشد اقتصادی کشور است. دهه ۱۳۹۰ به لحاظ تعداد سالهای دارای رشد اقتصادی منفی و متوسط ارقام رشد یکی از تاریکترین دهههای نیم قرن اخیر در اقتصاد ایران بوده است؛ بنابراین در مقایسه متوسط رشد نقدینگی ۲۶ درصدی دهه ۱۳۹۰ (تا سال ۱۳۹۸) با دهههای قبل، لازم است مسئله میزان متناسب بودن رشد نقدینگی با رشد اقتصادی را هم لحاظ کرد. به عنوان مثال رشد ۳۱ درصدی نقدینگی سال ۱۳۹۸ در حالی اتفاق افتاده که رشد اقتصادی کشور طبق دادههای مرکز آمار ایران در ۹ ماهه سال ۱۳۹۸ بیش از ۷ درصد منفی بوده است. موضوع دوم که بانک مرکزی از آن با رندی صرف نظر کرده مربوط به نقش پُررنگ و مخرب سیستم بانکی در خلق نقدینگی و رشد آن در دهه ۱۳۹۰ است. در این دهه بدهی سرسام آور بانکها به بانک مرکزی موجب افزایش پایه پولی و متعاقباً رشد نقدینگی شده است. این موضوع در شکاف قابل ملاحظه درآمد- هزینه و ناترازی بانکی در سالهای ۹۷ و ۹۸ به روشنی دیده میشود. دولت یازدهم و دوازدهم همواره اصلاح نظام بانکی را در صدر برنامههای اقتصادی خود معرفی کرده است، اما در حالی که سال پایانی عمر خود را سپری میکند هرگز به آن عمل نکرده و توجیه بانک مرکزی برای سرپوش نهادن بر ضعف شدید عملکرد دولت در این زمینه سازنده نخواهد بود.
شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری کسب و کار نیوز، تاریخ انتشار: 19 خرداد 1399، www.kasbokarnews.ir