شعار سال: عضو کمیسیون آموزش مجلس با اشاره به اینکه دانشگاه‌های ما وارداتی است و ما نتوانستیم ارتباط درستی بین دانشگاه و صنعت ایجاد و علوم را کاربردی کنیم، دانشگاه‌های برتر ایران را مستعمره غرب و در حال تربیت دانشجو برای کشور‌های غربی دانست.  

*** آسیب‌شناسی رابطه دانشگاه و جامعه

احمد نادری در مصاحبه اختصاصی با خبرنگار این خبرگزاری صنایع، پیرامون رابطه دانشگاه و صنعت، اظهار داشت:

بهتر است ابتدا یک آسیب‌شناسی کلی، میان رابطه دانشگاه و جامعه داشته‌باشیم که البته در این روند صنعت را نیز بخشی از وجود جامعه می‌دانیم.

یکی از مشکلات اصلی ما، برخلاف آکادمی  و دانشگاه‌های غربی این است که در دانشگاه‌های ایران و یا آکادمی‌های ایرانی، اساسا رابطه منطقی برقرار نکرده‌ایم.

این به آن معناست که ما در شاخه و حوزه‌های مختلف دانشگاه ها، چه در علوم فنی و چه در علوم انسانی، نتوانتسته‌ایم علوم را کاربردی کنیم و متخصصانی را تحویل جامعه بدهیم.

این در حالیست که در علوم طبیعی، به مراتب شرایط مساعدی داریم؛ اما همچنان می‌شود گفت که در این حوزه نیز کمی مشکل داریم.

*** رابطه دانشگاه و صنعت

وی در ادامه با اشاره به اینکه در بحث صنعت و علوم انسانی، عقب‌ماندگی‌های جدی داریم، اظهار داشت:

اگر نگاهی به آکادمی‌های غربی داشته باشیم، می‌بینیم که یک بعد معرفتی و یک بعد کاربردی دارند، که این دو با یکدیگر ارتباط دارند، اما در ایران، چون دانشگاه‌هایمان وارداتی بوده و نتوانستیم نسبت وسیعی میان دو بعد معرفتی و کاربردی پیدا کنیم، نتوانستیم بعد کاربردی را به درستی به خدمت بگیریم؛ لذا یک تناقضی پیش آمده است که این تناقض، از زمان ورود آکادمی‌ها تا کنون، ادامه دارد.

این وضعیت در برخی رشته‌ها، بهتر و در برخی رشته‌ها کمی بدتر است؛ اما به طور کلی، بیشتر آکادمی‌ها و دانشگاه‌های کشورمان، این آسیب جدی را دارند.

این مشکل در بحث صنعت هم دیده می‌شود و به این معناست که دانشگاه‌های ما دارند مسیر نادرستی را طی می‌کنند.

عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس در ادامه، تصریح کرد:

برخی از دانشگاه‌های برتر ما در حوزه فنی، مانند دانشگاه‌های شریف، امیرکبیر، تهران و علم و صنعت، مسیر واحدی را طی می‌کنند؛ که این مسیر، بخصوص در دانشگاه شریف، در تراز با دانش روز دنیا درحال حرکت است.

این امر با مشاهده تولیدات اساتید و دانشجویان دانشگاه به وضوح مشاهد می‌شود، اما این‌ها هیچ نسبتی با جامعه ایران یا صنعت ایران ندارند؛ چراکه شرکت‌های خودروسازی کشور مثل سایپا و ایران‌خودرو با دانشگاه‌های برتر ما تعاملی ندارند و هرکدام، مسیر خودشان را طی می‌کنند.

*** تعامل بین دانشگاه و جامعه

نادری در ادامه با اشاره به اینکه اقدامات خوبی در داشگاه‌های ما آغاز شده است، به رونمایی از پلتفرم خودرو ملی در دانشگاه علم و صنعت اشاره کرد و گفت:

دوستان علم و صنعت در این مراسم، بسیار زحمت کشیده بودند و ما نسبت به تعامل آکادمی‌ها با جامعه، امیدوار شدیم، اما این تازه ابتدای راه است، یعنی تا این پلتفرم در صنعت عملیاتی شود و به تولید انبوه برسد، به یک چرخه صحیح نیاز داریم.

این برنامه‌ها باید به سمتی بروند که قدمی در رابطه با کاربردی‌سازی علوم، حصول شود.

اما واقعیت آن است که ما هنوز نتوانسته‌ایم به سمت کاربردی‌سازی صحیحی پیش برویم.

اگر ما به طور کلی به تمامی ابعاد جامعه نگاه کنیم، درمییابیم که نسبت تعامل بین دانشگاه و جامعه بسیار کم است و یا در بخش‌هایی، به طور کلی وجود ندارد.

در واقع ما باید به سمتی قدم برداریم که بین صنعت و دانشگاه ها، تعاملی از طریق جذب اسپانسر، پیدا کنیم.

*** آلمان، مثالی برای ارتباط سازنده میان صنعت و دانشگاه‌

نماینده مردم تهران، ری و شمیرانات، پیرامون ارتباط میان دانشگاه و جامعه، با اشاره به کشور آلمان، گفت:

کشور آلمان سیستم کاربردی در دانشگاه‌ها دارد؛ در حوزه علوم انسانی و بویژه این موضوع در حوزه صنعت، بسیار مشاهده می‌شود.

دانشگاه‌ها در این کشور دارای اسپانسر هستند و پروژه‌هایی را از صنایع دریافت و به دانشجویان و اساتید واگذار می‌کنند.

برای نمونه وقتی می‌خواهند قطعه‌ای را بسازند، به دانشگاه‌ها یا از طریق نهاد‌های واسطه و یا بلاواسطه، واگذار می‌کنند و اگر هم از این راه‌ها واگذاری انجام ندهند، به صورت مستقیم با دانشگاه‌ها قرارداد می‌بندند و به اصطلاح (شکست پروژه) اتفاق می‌افتد.

یعنی پروژه‌ها توسط نهاد واسطه میان چند دانشگاه تقسیم می‌شود و هرکدام ماموریت پیدا می‌کنند تا یک بعد از آن قطعه را تولید کنند و یا روی آن عملیات تحقیقاتی انجام دهند.

این روند ادامه پیدا می‌کند و در دپارتمانی در اختیار استادان قرار می‌گیرد، و استادان می‌توانند مسئول تقسیم این پروژه باشند.

این اساتید می‌توانند برای آن پروژه، ۳ دانشجوی ارشد و ۵ دانشجوی دکتری را به کار بگیرند و به ادامه تحصیل، با محوریت این پروژه بپردازند.

درواقع اتفاقی که می‌افتد این است که پس از ۳ یا ۴ سال در مقطع دکتری، دانشجویان هم آموزش دیده‌اند و هم قسمتی از آن پروژه به نتیجه رسیده و از طرفی حوزه صنعت کشور هم از این فرایند استفاده می‌برد و رشد می‌کند.

این نمونه‌ای برای یک چرخه کامل و ارتباط سازنده میان صنعت و دانشگاه‌ها است.

 

*** استعمار دانشگاه‌های ایران

احمد نادری در ادامه خاطرنشان کرد:دانشگاه‌های برتر ما در حوزه فنی همسو با دانش دنیا حرکت می‌کنند، اما عمده تولیداتشان برای غرب است.

این یعنی ما داریم به صورت استعماری کار می‌کنیم و برای همین است که دانشجو‌های ما خیلی سریع جذب کشور‌های غربی می‌شوند.

به بیان دیگر، اکنون دانشگاه‌های برتر ما در حال تربیت دانشجو برای کشور‌های غربی هستند و هنوز هم دانشگاه‌های ما استعماری است؛ شاید بیان این کلمه برای برخی‌ها خوشایند نباشد، اما تا زمانی که داریم برای دیگر کشور‌ها فعالیت می‌کنیم، نوعی استعمار است؛ لذا تا این آسیب‌شناسی‌ها را انجام ندهیم، و برنامه‌های جدیدی برای این آسیب‌شناسی نداشته باشیم، همچنان به سوی چرخه استعماری حرکت خواهیم کرد.

یکی از برنامه‌های ما برای ایجاد ارتباط میان دانشگاه، جامعه و صنعت، رفتن به سمت کاربردی کردن علوم است که این کاربردی‌سازی، از آموزش و پرورش شروع و تا دانشگاه‌ها ادامه دارد.

*** استفاده از قانون برای تقویت رابطه صنعت و دانشگاه

به گزارش خبرگزاری صنایع، عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس در پایان پیرامون استفاده از ظرفیت مجلس برای تقویت رابطه صنعت و دانشگاه و تصویب قانونی که صنایع کشور ما نیز ملزم به استفاده از ظرفیت‌های دانشجویان، اساتید و دانشگاه‌ها شوند و آن‌ها را در صنعت و تولید دخیل کنند، اظهار داشت:

میان صنعت و دانشگاه‌های ما یک جدایی عاطفی وجود دارد که در واقع این جدایی عاطفی، دارد روز به روز بیشتر و بیشتر می‌شود و به همان تعبیر که پیش‌تر عرض شد، این وضعیت دو طرفه است؛ یعنی هم بی‌میلی صنعت و هم بی‌میلی دانشگاه، یکی از دلایل تحقق نیافتن این امر است.

پس باید قانونی تصویب شود که برای هر تولید، یک پیوست علمی وجود داشته باشد، که البته این یک سطح پایین است؛ یعنی اگر بتوانیم در بعد نهادینه و سیستماتیک، صنعت را به دانشگاه متصل کنیم، اتفاقات خوبی رقم خواهد خورد.

همچنین با قانون‌گذاری در مجلس، ملزم هستیم به سمتی برویم که رابطه سیستماتیک صنعت و دانشگاه را پایه گذاری و احیا ببخشیم، به تعبیری هم دانشگاه‌ها موظف باشند به صنعت مراجعه کنند و هم  صنعت موظف باشد به دانشگاه‌ها مراجعه کند که این ارتباط می‌تواند مستقیم برقرار شود و یا توسط نهاد‌های واسط، مانند مدل آلمانی و یا هر دو صورت، انجام گیرد.

برای چگونگی عملیاتی ساختن این روش، باید از دوستان صنعت و دانشگاه کمک گرفت، که این موضوع در دستور کاری ما در مجلس قرار دارد.

شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری صنایع، تاریخ انتشار: ۳۰ تیر ۱۳۹۹، کدخبر: ۱۹۳۲۱۳، www.sanayepress.com