شعار سال: سال ۹۹ رفته رفته به روز‌های پایانی خود نزدیک می‌شود و سال جدید و ایام نوروز که در میان ایرانی‌ها جایگاه ویژه‌ای دارد فرا می‌رسد؛ ایامی که زمان مناسبی برای دید و بازدید و مسافرت است؛ البته از سال گذشته کرونا مهمان ناخوانده نوروز ایرانی هاست که بسیاری از آیین‌ها و مراسمات این ایام را تحت شعاع قرار داده است.

امسال نیز در شرایطی به نوروز ۱۴۰۰ نزدیک می‌شویم که هنوز کرونا تاخت و تاز می‌کند و خبر‌هایی از آغاز موج کرونا در کشور است و به رعایت پروتکل‌های بهداشتی توصیه می‌شد که لازم است همه ما ایرانی‌ها برای حفظ سلامتی خود، دیگران و کسانی که دوستشان داریم این موارد بهداشتی را رعایت کنیم.

در سال ۱۳۹۹ تحریم ها، بی تدبیری و دیگر عوامل دست به دست هم داد تا فشار اقتصادی برای مردم بسیار زیاد باشد و هر روز نیز این فشار بیشتر شد و کالا‌های اساسی را نیز شامل شد، حال اینکه کرونا نیز عامل تاثیر گذار دیگری بود که بر حرارت گرانی‌های لحظه به لحظه افزود و مشکلات را بیشتر کرد.

از این رو امسال همان طور که گواه تاریخی از دست پر مهر ایرانی‌ها حکایت دارد و در این سال اخیر نیز با کمک‌های مومنانه به یاری کسانی که این فشار‌ها و تورم توان تامین هزینه‌ها را از آن‌ها گرفته بود، مردم کشورمان شتافتند؛ نیاز است این روز‌های پایانی سال بیشتر از گذشته به یکدیگر کمک کنیم.

اما فراتر از کمک‌های مردمی که همیشه درمیان ایرانیان مرسوم و هر روز نیز بیشتر از پیش می‌شود، نقش دولت در این میان به عنوان یک مدیر عملیاتی در بازار برجسته است؛ نقشی که اگر از ابتدای سال ۹۹ آن را بررسی کنیم نمی‌توان نمره خوبی برای آن قائل شد چرا که افزایش چند برابری قیمت هآ، نایانب شدن برخی از کالاها، نقش آفرینی پرنگ دلال‌ها در برخی از کالا‌ها و بهم خوردن عرضه و تقاضا در برخی از کالا‌ها و عدم مدیریت و بازاریابی برا‌ی برخی از محصولات کشاورزی همچنین در این باره عدم دقت در میزان صادرات برای حفظ نظم بازار داخل فاکتور‌هایی اساسی در بازار است که نمره خوبی برای آن لحاظ نمی‌شود.

اما با فرا رسیدن ایام نوروز حتی در شرایط کرونایی تقاضا به صورت قابل توجه برای برخی از اقلام بالا می‌رود و شاید کمتر کارشناس اقتصادی است که این نکته اذعان نداشته باشد؛ امری که باید شاید از ماه‌های قبل مورد توجه قرار می‌گرفته است و شاید یکی از برنامه‌های سنتی دولتی‌ها برای بازار عید ذخیره سازی از قبل است.

اماشائبه‌ای از صادرات بی حد محصولات کشاورزی از طرفی و گران شدن برخی از اقلام میوه و داخل و همچنین نوسانات گوشت مرغ مطرح بوده، رویکرد شب امتحانی دولت است به این منظور که دولت در این ماه پایانی سال به این فکر افتاده است که باید ذخیره سازی برای مدیریت بازار انجام دهد که این رویکرد ماه آخری قیمت برخی از اقلام میوه را بالا برد.

اگر این شائبه درست باشد باید گفت دولت خود یکی از دلایل بهم ریختن بازار است و سوای قیمت عید، آنچه را که امروز مردم اضافه پرداخت می‌کنند، جای سوال خواهد بود؛ اما اگر این شائبه درست نباشد و دولت از ماه‌ها قبل برای تنظیم بازار ذخیره سازی خوبی را انجام داده است این سوال مطرح است که چرا نمی‌تواند با بخشی از آن بازار ملتهب امروز را درمان کند.

باید گفت دولت در سر و سامان دادن به بازار نتوانسته به خوبی عمل کند چرا که در برخی از کالا‌های کمیاب بازار ماه هاست عقب گرد کرده ایم که یکی از آن‌ها روغن خوراکی است این در حالی است که تولید کنندگان محصول در حال فعالیت هستند؛ البته در مقابل آن احتکار خانگی مطرح می‌شود که شاید نتوان از آن به عنوان دلیل قابل قبولی یاد کرد چرا که اگر کمی خرید خانواده‌ها و یا تمایل برای خرید خانواده‌ها در ابتدای صحبت‌ها از کمیاب شدن روغن بالا رفته باشد و می‌توانست نظم عرضه و تقاضا را بهم بزند اکنون ماه‌ها از آن زمان می‌گذرد و اگر خانواده‌ای بخواهد چند قلم خریداری کند نمی‌تواند و حتی تهیه یک قلم نیزکار دشواری است.

به خوبی مشخص است راهکار‌های اتخاذ شده ناکارامدیشان از احتکار خانگی بیشتر است؛ اما انتظار وجود دارد دولت با راهکار‌های عملی و حذف دلال‌ها برای آشفته بازار قیمت راهکاری بیاندیشد، راهکاری که بتواند در نوروز ۱۴۰۰ کارا باشد؛ امروز رئیس جمهور به وزیر اقتصاد دستور داد قیمت کال‌ها کاهش یابد، اما این سوال پیش می‌آید اگر با دستور دادن این مشکل حل می‌شد؛ چرا زودتر دستور داده نمی‌شد؟

البته درست است اقتصاد دستوری در معادلات اقتصادی راه به جایی نمی‌برد و پرتقالی که در بی تدبیری از کشور خارج شد و یا محصولی که در مزرعه برای قیمت ناچیزش گندید؛ امروز نمی‌توان آن را به انبار ذخیره برگرداند، مگر اینکه مانند مشتری اقلام ذخیره‌ای از کف بازار جمع شود.

امید است دولت بتواند با راهکار‌های اقتصادی خود فشار‌های ایجاد شده بر مردم را کمتر کند و امسال از نوروز ۱۴۰۰ همه لذت بببریم.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از دانا، تاریخ انتشار ۱۷ اسفند ۱۳۹۹، کد خبر: ۱۷۱۴۸۸۲، www.dana.ir.