شعار سال: تجارت انرژی به دلیل ایجاد وابستگی متقابل بین کشورها، همواره یکی از عوامل مهم و اثرگذار در سیاست خارجی کشورهای جهان بوده است. این موضوع به ویژه در حوزه تجارت گاز به دلیل ساختار منطقه‌ای بازار گاز اهمیت دوچندان داشته است. مثال‌های متعددی در روابط سیاسی کشورها، این موضوع را تایید می‌کند.

در سال 2010 میدان گازی لویاتان (Leviathan gas field) در دریای مدیترانه و در مرز مشترک قبرس و رژیم صهیونیستی کشف شده‌است. کشف و توسعه این میدان که یکی از بزرگ‌ترین میادین گازی کشف شده در دهه اخیر میلادی است، فرصتی استثنایی را‌ در اختیار رژیم صهیونیستی در راستای برقراری روابط نزدیک‌تر با همسایگان خود قرار داده است.

بنابر گزارش روزنامه هاآرتص حجم ذخایر گازی این میدان 500 تا 600 میلیارد مترمکعب است که از سال 2019 با تولید روزانه 30 میلیون مترمکعب به بهره‌برداری خواهد رسید و به مرور تولید آن به روزانه 60 میلیون مترمکعب افزایش خواهد یافت. با تولید این میدان نه تنها رژیم صهیونیستی توان برطرف کردن نیاز داخلی گاز خود را خواهد داشت و وابستگی گازی این کشور به دیگر کشورها مانند مصر قطع خواهد شد،بلکه امکان صادرات گاز نیز برای این رژیم فراهم می‌شود.

آمریکا نیز به منظور افزایش سطح امنیت رژیم صهیونیستی و از طرف دیگر کاهش نفوذ روسیه و ایران در ترکیه و اروپا به دنبال توسعه هرچه سریع‌تر این میدان و صادرات گاز آن به ترکیه و اروپا است. تلاش‌های دیپلماتیک و فنی-مهندسی امریکا برای توسعه میدان لویاتان نیز در همین راستا ارزیابی می‌شود.

در حوزه دیپلماتیک، جان کری وزیر امور خارجه امریکا فرستاده ویژه‌ای را برای پیگیری این موضوع به منطقه اعزام کرده‌است. اموس هاچستین دیپلمات آمریکایی و فرستاده ویژه آمریکا برای حل اختلافات میان ترکیه و رژیم صهیونیستی به منظور فراهم شدن بستر توسعه میدان لویاتان، گفته است: «تنها راه کشورهای منطقه (مدیترانه) برای آزاد کردن میلیاردها دلار موجود در میدان لویاتان همکاری با یکدیگر است». به گفته هاچستین، تلاش‌های رژیم صهیونیستی برای توسعه این میدان درحالی است که این رژیم برنامه دارد تا خط لوله‌ای از این میدان به ترکیه احداث کند و همچنین بتواند از این خط لوله برای صادارت گاز به اروپا نیز استفاده کند. این دیپلمات امریکایی همچنین تاکید کرده‌است: «بنا به تحلیل‌های من این میدان ظرفیت تولید برای هر دو بازار را دارد. که این یک فرصت منحصر به فرد برای بهبود روابط در منطقه ایجاد خواهد کرد».

در این میان ترکیه نیز به شدت از توسعه این میدان و واردات گاز آن و همچنین انتقال گاز این میدان به اروپا استقبال می‌کند؛ چراکه این موضوع علاوه بر متنوع کردن سبد وارداتی ترکیه و کاهش وابستگی به روسیه، موجب تقویت دیپلماسی انرژی این کشور و اثرگذاری بر دیگر کشورهای منطقه خواهد شد. در واقع این موضوع ذیل راهبرد بلندمدت ترکیه برای تبدیل شدن به هاب گازی منطقه است که باعث افزایش قدرت منطقه‌ای این کشور خواهدشد. در حالی ترکیه برای تبدیل شدن به هاب گازی منطقه تلاش می‌کند که این کشور تقریبا هیچ ذخایر گازی در اختیار ندارد و تنها از طریق انتقال گاز درصدد دست‌یابی به این مهم است.

علیرغم اینکه ایران دارای بزرگ‌ترین ذخایر گاز جهان است و به لحاظ جغرافیایی نیز دارای موقعیت استراتژیک منحصر به فردی در منطقه است؛ هیچ گاه نتوانسته است از ابزار تجارت گاز برای اثرگذاری بر روابط سیاسی خود در قبال دیگر کشورهای منطقه استفاده کند. حمایت امریکا از تحرکات اخیر ترکیه و رژیم صهیونیستی، در کنار حمایت از دیگر طرح‌های صادرات گاز منطقه، این نظریه را تقویت می‌کند که امریکا به دنبال حذف ایران از مبادلات انرژی منطقه است. در این شرایط ضروری است تجارت گاز با کشورهای منطقه هرچه سریع‌تر در دستور کار وزارت خارجه و وزارت نفت قرار گیرد.

با اندكي تلخيص و اضافات برگرفته از خبرگزاري فارس، تاریخ انتشار: 1 آبان 1395، کد مطلب: 13950801000269:www.farsnews.com