لیست امید شورای شهر تهران با شعار مبارزه با فساد دوران قالیباف در کارزار انتخابات پارلمان شهری در سال ۹۶ شرکت کرد و اعضای آن اعلام کردند که فساد را در شهرداری تهران ریشه کن خواهند کرد. نشستن تیم شورای شهر یک دست اصلاحطلب بر صندلیهای سبز خیابان بهشت بعد از آن صورت گرفت که «محمدباقر قالیباف» پس از ۱۲ سال حمایت همه جانبه اعضای اصولگرای شورا، شهرداری تهران را ترک کرده بود.
شعار سال: وجود فساد در شهرداری تهران بر کسی پوشیده نیست و هر یک از شهروندان که وارد ادارات و سازمانهای تابع شهرداری میشوند میتوانند سرنخهایی از فساد ریشهدار پیدا کنند. این فساد ریشهدار موجود در شهرداری تهران به سوژهای تبدیل شد تا اعضای لیست امید بتوانند با مانور انتخاباتی بر روی آن شهروندان تهرانی را تشویق کنند که به صورت یک دست به لیست ۲۱ نفره امید رای بدهند. ناگفته نماند که لیدرهای اصلی اصلاحات هم با سر دادن همین شعار از حضور این اشخاص در پارلمان شهری حمایت تمام قد کردند و با گنجاندن برخی اسامی که پیش از این در فعالیتهای سیاسی اصلاحطلبان از کارنامه مناسبی برخوردار بودند تلاش کردند تا اصولگراهای افراطی تهران که در مناطق مختلف رایهای سنتی دارند را شکست دهند. این لیست توانست با اکثریت آرا به خیابان بهشت بروند و پس از آن شهروندان تهرانی که از نوع مدیریت تیم قالیباف بر تهران خسته شده بودند چشم به رسانهها دوختند تا اعضای شورای شهر و شهردار منتخب که طبیعتا از جریان اصلاحات انتخاب خواهد شد پرده از راز ۱۲ ساله سردار قالیباف بردارند.
نجفی شهردار، مجبور به استعفا شد
حضور «محمدعلی نجفی» که با تمامی آرا توانست بر صندلی پرحاشیه شهرداری تهران تکیه بزند امیدواری شهروندانی که از پیروزی در انتخابات شورای شهر و ریاستجمهوری ۹۶ و پیش از آن موفقیت در انتخابات ۹۴ مجلس شورای اسلامی، خرسند بودند را چندین برابر کرد. نجفی از خوشنامترین نفراتی بود که در آن زمان میتوانست بهعنوان شهردار تهران معرفی شود. از روزهای اولی که نجفی وارد شهرداری شد همه منتظر آشکار کردن پروندههای دوره پیشین شهرداری بودند.
پس از گذشت چند ماه خبر ارائه سند «تحویل و تحول شهرداری تهران» از سوی شهردار به اعضای شورای شهر ارائه شد که شامل اعداد و ارقامی در مورد ۱۲ سال مدیریت تیم قالیباف بر شهرداری تهران بود. این سند میتوانست گامی مثبت در مبارزه با فساد در شهرداری باشد.
در روزهای پایانی دی ماه ۹۶ نجفی با نطق آتشینی که در صحن شورای شهر داشت «محمدباقر قالیباف» را به انواع فساد، سوءاستفاده مالی، تخلفات گسترده و سوءمدیریت متهم کرد.
او همچنین از قراردادهای صوری میلیاردی و سرمایهگذاری سوالبرانگیز عمده داراییهای صندوق بازنشستگی کارکنان شهرداری در پروژههای مشکوک پرده برداری کرد و به استخدام فلهای ۱۳ هزار نفر بهعنوان نیروهای شهرداری تهران در آستانه انتخابات و بذل و بخشش ۶۷۰ ملک به اشخاص و نهادها و هدر دادن بودجههای میلیاردی در مساجد و هیاتهای مذهبی و … هم اشاره کرد.
برخی بر این باورند که این نطق آتشین محمدعلی نجفی و افشای فساد تیم مدیریتی قالیباف او را در سرازیری قرار داد که در نهایت موجب شد گزینه اصلی اصلاحطلبان برای حضور در انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ هم از روی صحنه سیاسی ایران و هم از دید همگان حذف شود.
در روزهای پایانی سال ۹۶ در حالی که فضای شهرداری هنوز از صحبتهای جنجالی نجفی داغ بود خبر بازداشت او دهان به دهان چرخید، ولی نه کسی آن را تایید کرد و نه کسی توانست این خبر را تکذیب کند. خبر در مورد حضور او در هتل اسپیناس پلاس (شهرک غرب) بود که بعد از حاشیههای قتل میترا استاد (همسر فوت شده نجفی) برخی به آن اشارهای داشتند.
در روز یکشنبه ۱۹ فروردین ۹۸ خبر استعفای نجفی به گوش رسید، ولی با مخالفت اعضای شورای شهر کناره گیری او رد شد، ولی فردای همان روز یعنی دوشنبه ۲۰ فروردین نجفی بار دیگر استعفای خود را به شورای شهر تهران داد که در نهایت در ۲۱ فرودین ۹۸ استعفای نجفی با ۱۵ رای مثبت و ۵ رای مخالف و یک رای ممتنع پذیرفته شد.
این پایان راه کسی بود که تا آخرین نفس تلاش کرد که با فساد تیم قالیباف در شهرداری تهران مبارزه کند. پس از خروج محمدعلی نجفی از بهشت همه بر این باور بودند که او تحت فشار شدید قرار داشت و شاید او را مجبور به استعفا کرده باشند.
ناگفته نماند که نجفی در سال ۹۲ بهدلیل انچه مشکلات ناشی از بیماری قلبی و برخی فشارهای کاری خوانده بود از ریاست سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استعفا داده بود.
حضور عضو اعتماد ملی بهعنوان شهردار
پس از قبول استعفای نجفی از شهرداری «سمیعالله حسینی مکارم»، معاون مالی شهرداری که نام او در پرونده املاک نجومی برده شده بود بهعنوان سرپرست انتخاب شد.
۲۳ اردیبهشت ۹۷ در رقابتی نهچندان هیجانی «محمدعلی افشانی»، عضو حزب اعتماد ملی که سابقه استانداری فارس، معاون عمرانی وزیر کشور و رییس سازمان شهرداریها و دهیاریهای کشور در دولت دوازدهم را در کارنامه داشت با ۲۰ رای در مقابل ۱ رای حسینی مکارم جانشین محمدعلی نجفی شد.
افشانی باتوجه به اینکه تلاش میکرد خود را در جایگاه شهرداری تهران به عنوان طلایهدار اصلاحطلبان معرفی کند در اولین نشست خبری خود در جواب خبرنگاران در مورد رسیدگی به فساد در شهرداری گفت: «دوره حضور من، دوره اصلی مبارزه با فساد است البته وارد شدن در این عرصه هزینه سنگینی دارد و من با کمال میل هزینه مبارزه با فساد را میپردازم. از تحقیق و تفحص در دوره خودم حمایت میکنم و به جد استقبال میکنم و مبنای من حاکمیت قانون است.»
محمدعلی افشانی نه میتوانست کاریزمای نجفی را داشته باشد و بر علیه فساد دوران قالیباف نطق آتیشن و نه توان آن را داشت که بتواند خود را از «قانون منع بکارگیری بازنشستگان» برهاند. قانونی که گفته میشد تصویب آن توسط نمایندگان اصلاحطلب مجلس کلید زده شد و تنها به حذف نفراتی از همین جبهه سیاسی منجرب شد!
تنها ۵ ماه بعد از تکیه زدن افشانی بر صندلی شهرداری تهران در ۲۲ مهرماه، معاونت حقوقی رییسجمهوری ایران اعلام کرد که قانون ممنوعیت به کارگیری بازنشستگان شامل شهرداران از جمله شهردار تهران هم میشود.
بهصورت مستقیم نمیتوانیم کنارهگیری افشانی از شهرداری تهران را به مبارزه او با فساد سیستماتیک ربط داد، زیرا او در این خصوص بسیار دست به عصا حرکت میکرد، ولی در همان روزها یکی از چهرههای شاخص شورای شهر سابق تهران در محفلی خصوصی گفته بود که نمیگذاریم دوران حضور اصلاحطلبان در شورای شهر به چهارسال برسد! افشانی رفت تا تئوری موفق نبودن شورای پنجم قویتر دنبال بشود.
دوره بی سر و صدای شهرداری تهران
پیروز حناچی، معاون معماری و شهرسازی شهرداری که هم از رقبای محمدعلی نجفی و هم از رقبای محمدعلی افشانی محسوب میشد در روز ۲۲ آبان ۹۷ در رقابتی تنگاتنگ با عباس آخوندی و تنها با اختلاف یک رای بهعنوان شهردار تهران معرفی شد.
حناچی که پیش از این در دولتهای مختلف سابقه فعالیت داشت در حالی به صندلی شهرداری تهران رسید که همه از ادامه مبارزات ضد فساد اصلاحطلبان شورای شهر ناامید شده بودند و خبرهای شهرداری تهران را کمتر پیگیری میکردند.
حناچی در اولین نشست خبری خود آب پاکی را روی دست همه ریخت و همانطور که پیشبینی میشد او توان آنکه بتواند هوادارن اصلاحطلبان را در راه مبارزه با فساد راضی کند را نداشت.
او در این نشست خبری گفت: «در بحث مبارزه با فساد هیچ تعارفی نداریم و الان هم برخورد میکنیم، اما به دلایل مختلف سروصدا نمیکنیم.»
شعار مبارزه با فساد در شهرداری تهران همچنان ادامه دارد و به احتمال زیاد در آینده هم ادامه خواهد داشت. در آخرین واکنش به فساد موجود در شهرداری تهران امروز ۷ اردیبهشت حناچی، شهردار تهران در رشته توییتی از شهروندان بابت کاستیهایی که در شهرداری تهران وجود داشت عذر خواهی کرد او در مهمترین بخش از این عذرخواهی نوشته است «عذرخواهی میکنم که علیرغم همهی اقدامات صورت گرفته نتوانستم همهی دستاندازان به بیتالمال را بهدستان قانون بسپارم. عذرخواهی میکنم که نتوانستم شهر را بهطور کامل از چنگال رانتخواران رها کنم و بیتالمالی را که با راههای مختلف در اختیار افراد خاص بود از دستشان خارج کنم.»
شاید اصلاحطلبان نتوانستند در این چهار سال کارنامه موفقی از خود در زمینه مدیریت شهری پایتخت بهجا بگذارند و همچنین در مبارزه با فساد موجود در شهرداری تهران عملکرد موفقی داشته باشند، ولی حداقل توانستند چهار سال خود را با موفقیت به اتمام برسانند!
شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از پایگاه خبری فراز، تاریخ انتشار: ۸ اردیبهشت ۱۴۰۰، کد خبر: ۴۹۵۹۵۶۳، www.faraz.ir