جمعه ۳۱ فروردين ۱۴۰۳ - 2024 April 19 
شعار سال:چهاردهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر به دبیری عباس میرهاشمی عصر جمعه 15 بهمن ماه در 10 رشته هنری در مؤسسه فرهنگی هنری صبای تهران و 30 استان کشور آغاز به کار کرد. جشنواره‌ای که با تغییراتی همراه بود و به قول امیر راد دبیر هنری‌اش قرار است به سمت کیوریتوریال شدن حرکت کند. برای همین طبقه اول این جشنواره به نمایش آثار بخش کیوریتوریال اختصاص داشت و جشنواره در قالب پروژه کاتب به آثاری از هنرمندان ایران از گنجینه موزه خوشنویسی، فرهنگستان هنر و... توجه داشته و آثاری از هنرمندانی چون محمد احصایی، فرامرز پیلارام، حسین زنده رودی، شهاب‌الدین مستمند، صادق تبریزی، محمد سعید نقاشیان، حسین غلامی، احمد محمدپور، جعفر صادقی، حمیدرضا قلیچ‌خانی، فریدون فخری جوقان، کیارش یعقوبی، صداقت جباری و امیر شاهرخ فریوسفی را به نمایش گذاشته است.بخشی که قرار است در جشنواره‌های بعدی گسترده‌تر شود تا جایی که هنرمندان هم به سمت حرفه‌ای‌تر شدن حرکت کنند و آثاری فاخر به جشنواره ارسال شود.
امیر راد دبیر هنری چهاردهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر درباره بخش‌های مختلف این جشنواره به «ایران» می‌گوید: «چهاردهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر شامل بخش‌های گوناگونی است. بخش‌های کیوریتوریال، طوبای زرین، ایثار و فداکاری، بخش نظامی گنجوی و نیز نکوداشت از جمله بخش‌های این جشنواره است. همچنین بخش آینه در آینه که در موزه هنرهای معاصر تهران قبل از افتتاحیه جشنواره برگزار شد و هنوز هم ادامه دارد.»
او درباره تغییرات جشنواره چهاردهم توضیح می‌دهد: «در جشنواره چهاردهم تصمیم بر این شد با توجه به تغییر شرایط اجتماعی، فرهنگی و هنری که طی این سالیان در صحنه هنر ایران اتفاق افتاده، جشنواره هم با این شرایط همراه شود و به آن‌سو حرکت کند. اما تغییرات ناگهانی ممکن است به جشنواره صدمه زند. برای همین تصمیم گرفته شد تا این جشنواره قدم به قدم تغییر کند. بنابر این تصمیم گرفتیم تأکید و تمرکزمان در بخش کیوریتوریال باشد تا بخشی مستقل در این حوزه داشته باشیم. تا در آینده بتوانیم این بخش را به عنوان نگاه غالب در جشنواره هنرهای تجسمی فجر داشته باشیم. به این معنا که امیدواریم در آینده جشنواره تجسمی فجر به صورت کیوریتوریال برگزار شود. این بخش اضافه و بر آن تأکید شد و امسال توسط جمشید حقیقت‌شناس کیوریت شد که با عنوان کاتب مجموعه آثاری به نمایش درآمد. این بخش ویژگی‌های خاص پروژه کیوریتوریال را دارد. یعنی توجه به زمینه، فضا و مکان و نیز فضا‌سازی برای ایجاد و انتقال ایده هنرمند و کیوریتور به مخاطب.»راد همچنین درباره بخش طوبای زرین توضیح می‌دهد: «امسال تأکید بر کیفیت آثار بود. یعنی اعلام شد که کفی برای انتخاب آثار نداریم. یعنی اگر کیفیت آثار ارسالی خوب نیست، ممکن است در بخشی هیچ اثری انتخاب نشود. بنابر این تا این حد برای ما مسأله کیفیت آثار هنری مهم بود.»او با اشاره به رشد 40درصدی آثار جشنواره ادامه می‌دهد: «امسال رشد 40درصدی در دریافت آثار داشتیم و داوری‌ها اتفاق افتاد. در داوری‌ها تا حد امکان کیفیت را مدنظر قرار دادند. به هر حال سلیقه‌ها و نگاه داوران با هم متفاوت است برخی اختلاف نظرها راجع به کیفیت آثار وجود دارد. اما به هر حال آثاری که در نهایت انتخاب شد چیزی حدود 5 درصد کل آثار رسیده است. و تلاش شده تا کیفیت آثار قابل قبول باشد.»دبیر هنری جشنواره فجر ادامه داد: «باید به این نکته توجه کرد که افرادی که در جشنواره تجسمی فجر شرکت می‌کنند عموماً اساتید نیستند. بخصوص در بخش طوبای زرین. یعنی کسانی که صاحب مقام و جایگاه در حوزه هنر هستند، راضی به قضاوت شدن توسط افراد دیگر نیستند. بنابر این جشنواره محلی است برای معرفی هنرمندان جوان و به‌طور مشخص هنرمندانی که از سایر نقاط ایران شرکت می‌کنند.»
راد افزود: «فراگیری در پراکندگی آثار رسیده پیداست و این جشنواره فرصتی است برای هنرمندان جوان‌تر و آنهایی که در حال رشد هستند. به این ترتیب آثار نمی‌‌تواند کیفیت کار اساتید را داشته باشد اما به نظر می‌رسد قابل قبول است و می‌تواند بهتر از این هم باشد. به شرط اینکه برخی از مسائل در مورد جشنواره هنرهای تجسمی فجر حل شود. از جمله آن مسائل رویکرد جشنواره است. به هر حال بعد از چهارده سال باید مشخص شود که این جشنواره چه رویکردهایی به طور عام دارد و نگاه و هدفش چیست؟ و یکی از اهدافمان همان‌طور که گفتم این است که نگاه و هدفمان به سمت کیوریتوریال برود. یعنی انتخاب آثار حرفه‌ای‌تر خواهد شد و اصولاً هنرمندانی هم که آثارشان را ارسال می‌کنند متوجه خواهند شد که در بستر حرفه ای‌تری آثارشان به نمایش درمی‌آید و سطح کل جشنواره ارتقا می‌یابد.»
او درباره بخش‌های دیگر توضیح داد: «فراخوانی برای بخش نظامی گنجوی داده شد. یکی یا دو پروژه دیگر هم برای این مجموعه انتخاب شد که البته به دلیل حساسیت فرهنگی که در این زمینه وجود دارد، برنامه بزرگ‌تری برای نظامی گنجوی در نظر گرفته شده که بعداً اجرا خواهد شد و صرفاً اشاره و ورود به این موضوع را در این جشنواره داریم و شاهد آن هستیم. در بخش ایثار و فداکاری هم تعدادی آثار رسید. معمولاً آثاری که موضوع در آنها مهم است، به لحاظ کیفیت اثر بالا و پایین‌های زیادی دارد. مجموعاً آثاری که به این بخش رسید قابل قبول است و داوری شدند.»
راد درباره بخش نکوداشت می‌گوید: «در بخش نکوداشت همه‌گیری کرونا باعث شد که در دو سال گذشته برخی هنرمندان را از دست بدهیم. اما برخی هنرمندان صاحب جایگاه و ویژگی‌های خاصی هستند و دستاوردهای ویژه‌ای دارند. دو هنرمندی که امسال برای نکوداشت انتخاب شدند کامبیز درمبخش و کفشچیان مقدم هستند که متأسفانه هر دوی این اساتید بر اثر کرونا از بین ما رفتند. و هر کدام در حوزه خودشان افراد شناخته شده و صاحب تأثیر بودند. آقای کامبیز درم بخش به عنوان یک کارتونیست و کاریکاتوریست صاحب یک نگاه و رفتار ویژه بصری در آثارشان بودند و به‌عنوان یکی از افرادی که صاحب دستاوردهای ویژه خاصی هستند شناخته شده‌اند و آقای کفشچیان مقدم هستند هم همینطور در حوزه هنرهای جدید و آموزش، فرد تأثیرگذار و شناخته شده‌ای بودند. بنابر این دو هنرمند انتخاب شدند و با توجه به ویژگی‌های فردی و دستاوردهای هنریشان و با توجه به اینکه در جشنواره‌های هنرهای تجسمی قبل حضور پویا و بسیار فعالی داشتند، بنابر این جشنواره به احترام این دو هنرمند بخشی را برای نکوداشت آنها اختصاص داد. در بخش نکوداشت استاد کفشچیان مقدم آقای کریم‌الله خانی اثری را به یاد یکی از آثار استاد خلق کردند و در بخش نکوداشت کامبیز درمبخش هم مجموعه‌ای از آثار ایشان به نمایش درآمد که بخشی از آن در گنجینه موزه هنرهای معاصر تهران است و بخشی هم در گنجینه حوزه هنری.»
بــــــرش
به بهانه بزرگداشت اصغر کفشچیان مقدم در جشنواره تجسمی فجر
خدمات ارزشمندی به آموزش هنر کرد
ایرج اسکندری
نقاش، پیکره ساز و مدرس دانشگاه
اصغر کفشچیان مقدم را از حدود سال‌های 1360 می‌شناختم، زمانی که دیوارهای سالن ورزشی دانشگاه را نقاشی می‌کرد، اثری که باید ماندگار می‌شد و مثل برخی دیگر از کارهای دیواری این زمانه از بین رفت. ایشان را جوانی پرتلاش و سخت‌کوش یافتم همین تلاش‌ها باعث شد تا بتواند در دانشگاه استراسبورگ فرانسه پذیرفته شود و از آنجا به درجه دکتری نائل شود، پس از آن او مدتی در دانشگاه فردوسی مشهد مشغول تدریس شد؛ دراین ایام اجرای پروژه هنر محیطی از «قدمگاه تا تپه سلام» ایشان را به اتفاق دانشجویان هنر نیشابور به خاطر داریم که بسیار تأثیرگذار بود. پس از آن ایشان به‌عنوان عضو هیأت علمی دانشگاه تهران در دانشکده هنرهای زیبا مشغول به تعلیم شد. در این سال‌ها نیز ایشان خدمات ارزشمندی در زمینه‌های مختلف هنری به دانشجویان هنر عرضه کردند. ازجمله فعالیت‌های ایشان را می‌توان مدیریت در اجرای پروژه‌های نمایشگاهی در زمینه هنر جدید عنوان کرد که هر کدام از این پروژه‌ها قابلیت‌های فراوانی به لحاظ آموزش به همراه دارد. از ایشان مقالات زیادی در زمینه‌های هنر دیوارنگاری و هنر جدید منتشر شده که می‌تواند به‌عنوان منبع مطالعاتی مورد استفاده دانشجویان باشد و همواره جدیت ایشان را در زمینه‌های مختلف آموزشی و پژوهشی و اجرایی در سال‌های اخیر به خاطر دارم، افسوس که خیلی زود ایشان را از دست دادیم، خدایش بیامرزد.
شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه ایران ، تاریخ انتشار: 25بهمن1400، کدخبر: ، www.irannewspaper.ir،602766
