شعار سال:  با دنیاگیری کرونا و شیوع این بیماری نوظهور در کشورمان نظام آموزشی دو وزارتخانه «آموزش و پرورش» و «آموزش علوم» مجبور شدند بدون در نظر گرفتن زیرساخت ها آموزش مجازی را جایگزین آموزش حضوری کنند.
 
گرچه این اقدام در بسیاری از کشورهای پیشرفته جهان به عنوان ساختار اصلی نظام تعلیم و تربیت انتخاب شده و باید در کشور ما پیش از این و دست کم برای جبران کمبود فضاهای آموزشی استفاده از آموزش مجازی در اولویت قرار می گرفت، اما این اتفاق در حالی افتاد که جبر و الزامی که محدویدهای کرونایی ایجاب کرده بود؛ این واقعیت را رقم زد.
 
با این وجود برخی از گزارش ها در ماه های نخستین شیوع کرونا به ویژه در آغاز سال تحصیلی1400-1399 برخی از پژوهشگران و سازمان های پژوهشی تبعات منفی و بازدارنده ای چون افت تحصیلی را گزارش کردند که این افت متاسفانه حاصل ورود دانش آموزان به فضایی آلوده و بی مانع و رادع به نام اینرنت بود.
 
به مرور زمان بسیاری از متولیان نظام روانشناسی کشور، آسیب شناسان و کارشناسان نظام آموزشی در گفت و گوهای مکرر خود از معضلی دیگر به نام بلوغ زودرس شکایت کرده و خانواده ها را از وقوع این پدیده نادر آگاه کردند.
 
از طرفی مهار سویه دلتا در کشور و بازگشایی مدارس این نوید را می داد که تبعات منفی و آسیب هایی که حاصل حضور دوساله دانش آموزان و حتی دانشجویان در فضای مجازی بوده، به همین جا ختم شود؛ اما متاسفانه ظهور واریانت اومیکرون و تعطیلی دوباره مدارس این نگرانی ها را نه تنها افزایش داد بلکه موجب تسری آن به عموم خانواده ها و مسئولان و فعالان حوزه های مذکور شد.
 

از طرفی این روزها برخی از گلایه ها از اصرار مسئولان دولت و آموزش و پرورش در امر بازگشایی مدارس از رسانه های خودی به گوش می رسد که باید خطاب به این دسته از رسانه ها گفت که دولتمردان و مسئولان نظام آموزشی مصداق تمثیل از عقرب جراره به مار غایشه پناه بردن بوده است؛ به این معنی که متولیان امر آموزش به رغم آگاهی از مخاطرات کرونا بازگشایی را ارجح دانسته به این امید که بتوانند آموزش مجازی را برای مدتی بحالت تعلیق در آورند شاید در این فاصله بتوانند راهکاری برای قانونمند کردن حضور کودکان و نوجوانان در فضای مجازی بیابند و آنها را از خطرات فراوانی که در کمین فرزندان معصوم این آب و خاک است، نجات دهند.
 
حال برای آگاهی بیشتر خانواده ها با یکی از روانشناسان و ان سازمان بهزیستی پیرامون بلوغ زودرس و دلایل و عوامل وقوع این پدیده گفت‌و‌گو کرده ایم.
 
***
 
جعفر ولدخانی روانشناس‌تربیتی و مستندساز اجتماعی  در رابطه با بلوغ زودرس خاطرنشان کرد: اصطلاحا بلوغ زودرس به یکی از اختلالات رشد فیزیکی در کودکان اطلاق می شود که پیش از سن وسال اصلی بلوغ به این اختلال مبتلا می شوند. در گذشته از میان هر پنج هزار کودک، یک کودک به بلوغ زودرس مبتلا می شدند؛ آن هم در شرایط و موقعیت های خاص و ویژه‌ای چنین کودکانی به این اختلال هورمونی مبتلا می شدند.
 
وی اضافه کرد: متاسفانه در یکی دو سال اخیر به دلایل فراوانی از جمله ورود بدون مانع و رادع دانش آموزان در فضای مجازی شمار قابل توجهی از دانش آموزان دختر و پسر در معرض بلوغ زودرس قرار گرفته اند که بی تردید فراهم نبودن زیرساخت های آموزش مجازی سبب پیدایش و گسترش چنین پدیده‌ای شده است.
 

این روانشناس در بخش دیگری از اظهاراتش تصریح کرد: بلوغ زودرس در برخی از مواقع از  ضربه های مغزی ناشی از تصادفات و سوانح رانندگی یا ابتلا به برخی از بیماری ها که سبب ایجاد التهابات مغزی می‌شود، پدید می آید؛ گاها به واسطه کم کاری تیروئید هم بلوغ زودرس ایجاد می‌شود. در مجموع برای ابتلا به بلوغ زودرس فاکتورهای بسیاری وجود دارد که همان‌طور که گفتم در دهه های گذشته به ندرت و از میان هر پنج هزار کودک یک کودک ممکن بود متاثر از چنین فاکتورهایی به بلوغ زودرس مبتلا شود؛ اما امروزه حضور در فضای مجازی و برخورد بی‌واسطه با یک سری داده های اینترنتی متاسفانه بلای جان کودکان و دانش‌آموزان ما شده است.
 
ولدخانی در بخش دیگری از سخنانش عنوان کرد: شاید بسیاری از مسئولان وزارت آموزش و پرورش در اصراری که در امر بازگشایی مدارس به خرج دادند، به واسطه تمام خطرهایی که آموزش حضوری و بازگشایی مدارس و کلاس ها داشت، با هدف دور کردن دانش آموزان از فضای مجازی بود. چراکه کرونا باعث شده بود که زیرساخت های فضای مجازی در کشور ما شکل نگیرد و همین مسئله موجب تبعات و عوارضی مانند بلوغ زودرس شد.
 
وی در ادامه افزود: شاید در ابتدای امر که مدارس تعطیل شدند و آموزش مجازی باب شد، هیچ کس به این نکته توجه نکرده بود که روزی افت تحصیلی و بلوغ زودرس گریبانگیر دانش آموزان شود؛ شاید هم تصور بر این بود که خانواده ها می توانند فرزندان خود را کنترل کنند. کما اینکه اینگونه هم بوده و برخی از خانواده ها توانسته اند این فضا را مدیریت کنند؛ اما اگر در میان خانواده‌ها بخش ناچیزی را هم در نظر بگیریم که نتوانسته و نتوانند در کنترل فرزندان خود موفق عمل کنند، مشکلاتی پیش می آید که امروزه شاهد آن بوده ایم.
 
ولدخانی ادامه داد: بخش نگران کننده این موضوع صرفا بلوغ زودرس نیست و متاسفانه در معرض بلوغ زودرس و مفسده‌ها و انحرافات جنسی و اخلاقی قرار گرفتن این پدیده شوم که با تلاش بدخواهان ما رقم خورده و هر روز دامنه های وسیع تری پیدا می‌کند، بسیار تاسف بار و خطرناک است. با این وجود برای برخی از خانواده ها نشانه ها و علائم بلوغ زودرس توجه کنند؛ برخی از علائمی که در دختران نشانه بلوغ زودرس است، بزرگ شدن اندام های شیرده زنانه و آغاز زودهنگام عادات ماهانه است و در پسران مهمترین عوامل آن بم و دورگه شدن شدن صدا است و رشد زودهنگام موهای زائد هم یکی از نشانه هایی است که هم در دختران و هم پسران می توان نشانه ای از بلوغ زودرس قلمداد کرد.
 

این روانشناس با بیان اینکه خانواده ها باید توجه کنند که برخلاف تصوراتی که مدام تکرار می شود که بلوغ زودرس شاید خطرات آنچنانی نداشته باشد، اما باید مراقبت کنند، ادامه داد: برخی از تبعات آن می‌تواند در بحث چاقی و متوقف شدن رشد قدی و جسمی و رشد استخوان ها جلوه کند. ضمن آنکه یکی از خطراتی که در میان دختران بیشتر شایع است ابتلا به بیماری هایی چون سرطان‌سینه است که بعضاً از بلوغ زودرس ناشی می شود.
 
ولدخانی در خاتمه سخنانش تصریح کرد: با توجه به آنچه گفته شد من توصیه می کنم که خانواده ها در وهله اول سعی کنند طوری فرزندان خود را کنترل کنند که موجب بی اعتمادی آنها نشود که در چنین شرایطی وضعیت خیلی حادتر خواهد شد و در وهله بعد اولیاء محترم نهایت همکاری با مدارس در امر آموزش حضوری به عمل بیاورند؛ چرا که آموزش مجازی فارغ از معضلاتی چون بلوغ زودرس خطرات و تهدیدهایی بالقوه در خود دارد که در استفاده کنترل نشده اینترنت ناشی می شود که امیدواریم هرچه زودتر مشکل کرونا حل شود و تمام مردم جهان به زودی از شر این بیماری عجیب و مشکوک رهایی پیدا کنند و رویه آموزش مانند گذشته در مدارس و تحت نظر معلمان گرامی و اولیاء مدارس پی گرفته شود؛ انشاءالله
 

 
شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از  شبکه اطلاع رسانی راه دانا، تاریخ انتشار: 3اسفند 1400، کدخبر: ، www.dana.ir،1810547