واقعیت این است که آنچه در میانکاله در حال رخ دادن است با هیچ متر و معیاری قابل درک نیست تا این حد آشفته و پریشان! گروهی شدیدا دنبال انجام این طرح هستند و آن را یک حقی میدانند که از نان شب واجبتر است، مثلا امام جمعه بهشهر جدای از اتهامهایی که وارد ساخته اند باز گفتهاند که: «کور خواندهاید ما پای این مجتمع پتروشیمی ایستادهایم و از هیچ چیزی نمیهراسیم ولو تظاهرات کنیم و به تهران برویم پتروشیمی حق مسلم ماست.»
از طرف دیگر بسیاری از فعالین محیط زیستی این طرح را یک آسیب جدی برای منطقه تالاب میانکاله میدانند و سیصد و هفت نفر از اعضای هیات علمی دانشگاههای مختلف ایران در نامه سرگشاده به رهبری از ایشان خواستند که دستور دهد طرح جنجالی ساخت مجتمع پتروشیمی در منطقه میانکاله متوقف شود. این نامه از خسارتهای محیط زیستی، سوءمحاسبات اقتصادی و مشکلات حقوقی این طرح یاد شده و گفته شده که «شرایط ناشی از تحریمهای ظالمانه دستاویزی برای دستاندازی بیرحمانه به محیط زیست ایران شده است.»
عباس عبدی (روزنامه نگار) در یادداشتی در روزنامه اعتماد امروز از میانکاله به عنوان "نماد عدم شفافیت" یاد کرده و قضیه میانکاله را یکی از نمونههای مدیریتی و تصمیمگیری در ایران است. بعد اضافه کرده است: «چرا زمینهای بسیار گرانقیمت و باارزش میانکاله باید برای طرحهای صنعتی اختصاص یابد؟ آیا این زمینها فروخته یا مجانی واگذار شده است؟ اگر فروخته شده، چگونه برای سرمایهگذاری مقرون به صرفه است؟ اگر مجانی است، بفرمایید چرا ۹۰ هکتار برای یک مجتمع پتروشیمی با ظرفیت اندک در نظر گرفته شده است، در حالی که برای مجتمعهای بسیار بزرگتر حداکثر ۲۰ هکتار در نظر میگیرند.
آیا همین یک مورد کافی نیست که به ماجرا شک کنیم؟ در واقع سود اصلی این طرح در تصرف زمین رایگان است. اطمینان داشته باشید که زمینهای آنجا در صورت تبدیل کاربری چندان گران میشود که هیچ نیازی به اصل تولیدات پتروشیمی آن نیست. ظاهراً مدتها پیش در آن منطقه طرح دیگری تصویب و قدری اجرا و یا زمین طرح زخمی شده، ولی از اجرای نهایی خبری نیست و آن گونه که شنیده شده فقط تغییر کاربری داده و در حال فروش زمین آن هستند.
[..]آیا شما اطمینان دارید که در این ماجرا تخلفی رخ نداده است؟ چرا طرح توجیهی مجتمع و نیز طرح توجیهی زیست محیطی آن در اختیار عموم قرار نمیگیرد؟ به دروغ گفتهاند که هزاران شغل ایجاد خواهد کرد. اول اینکه این مجتمع بسیار کوچک است بعید است به ۲۰۰ تا ۳۰۰ نفر شاغل هم برسد. در حالی که یک تحرک کوچک در گردشگری منطقه، صدها و هزاران شغل ایجاد میکند. اصولاً پتروشیمی جزو صنایعی است که اشتغالزایی اندکی دارند.
لطفاً دستور دهید که هر دو طرح توجیهی زیست محیطی و سودآوری کارخانه منتشر شود. ضمناً منابع تامین مالی طرح هم مهم است که باید ارایه شود.»
این گونه است که هر چه میگذرد زوایای پنهان ماجرای میانکاله بیش از پیش معلوم میشود و فقط در حد یک دعوای بین سلبریتیها و گروه کار آفرین دلسوز نیست. بحث بر سر هزاران هزار میلیارد تومان پول است که میتواند از فروش زمین و تغییر کاربری منطقه حاصل شود و ...
رضا کیانیان (بازیگر) در جواب حرف وسخنهای استاندار و امام جمعه بهشهر پستی در صفحه اینستاگرام خود منتشر کرد و نوشت: «سلام آقای حسینی پور. استاندار محترم مازندران. شما سؤال کردید آیا سلبریتیها در مورد محیط زیست تخصص دارند؟ من به شما پاسخ میدهم خیر. تخصص نداریم. ولی به آنها که تخصص دارند و دلشان به حال سرزمینمان میسوزد اعتماد داریم.
ما طی سالها کوششهای متخصصین مورد نظر شما را دیده ایم. تقریباً تمام دریاچههای ایران خشک شده اند. رودخانهها یا خشک شدند و یا به شکل حقیری درآمده اند. آبهای زیر زمینی نابود شده و باعث فرونشستهای حیرت انگیز در شهرهای بزرگ و صحراها شدند.
تالابها در معرض نابودی کامل هستند. زیستگاههای طبیعی حیوانات هر روز مورد تعرض هستند. چندین گونهی گیاهی و حیوانی یا نابود شده اند و یا در معرض نابودی هستند. جنگلها را غارت میکنند. کوهها را میبلعند. هوا به کثافت کشیده شده. ریزگردها در جنوب کولاک میکردند و امسال به تهران رسیدند.
بسیاری از کشاورزان کشتزارها را ترک کرده اند. آب دریای خزر را به این سو و آن سو میبرند. زبالههای انباشته شده در خطه شمال…. باز هم بنویسم؟ آقای استاندار حالا دوست دارید با این پتروشیمی زیستگاه بسیاری از پرندگان بومی و مهاجر را به خطر بیاندازند؟ آیا پسابهای شیمیایی را میخواهند دفن کنند یا به دریا بفرستند؟ آقای استاندار اینها به تخصص نیاز ندارد. «آفتاب آمد دلیل آفتاب» هستند.
راستی پاسخ کامل شما را سیمای جمهوری اسلامی داده است. اگر نشنیدید، ویدیوی بعدی ست. ورق بزنید و ببینید و بشنوید. راستی داشت یادم میرفت. آیا حضرت امام جمعهی بهشهر در محیط زیست تخصص دارند؟ به ایشان هم بفرمایید ویدیوی دوم را ببینند.»
با تمام این موارد کسی مخالفتی با طرح صنعتی و ایجاد پتروشیمی برای یک منطقه که باعث اشتغال شود ندارد، اما به چه قیمتی؟ به قیمت نابود سازی زیست بوم هزارن ساله تالاب میانکاله؟
پس لطفا مد نظر داشته باشید که این قضیه را به دعوایی بین سلبریتیها و کارآفرینان صنعتی تقلیل ندهید بلکه قضیه بسیار جدیتر از این حرف هاست. دوباره به سخنان استاندار مازندران برگردیم، آقای استاندار! شما که گفتید «در پشت صحنه برخی اقدامات اینها همهاش فساد، رانت و پول است.»
این کلمه "اینها" منظورتان چه کسانی است؟ هنرمندان و حافظان محیط زیست که میخواهند این منطقه دست نخورده باقی بماند و همان تالاب میانکاله باشد! یا منظورتان از "اینها" طرف مقابل یعنی حامیان ساخت پتروشیمی میانکاله است؟ یا افرادی دیگر که شما مطلع هستید و ما خیر ... لطفا صریح شفاف سازی کنید.