شعار سال: رئیس‌جمهور گفت: نخبگان ما پیشرانان کشور هستند و دشمن می‌کوشد این استعداد‌های ما را غارت کند.

آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی رئیس‌جمهور در دوازدهمین همایش ملی نخبگان طی سخنانی اظهار داشت: امروز اراده جدی در دولت وجود دارد تا دیدگاه نخبگان مورد توجه قرار بگیرد و در عمل شاهد تحول باشیم. این نگاه تحولی و تحول‌گرایانه زمینه خوبی است تا ایده دولت در انجام تحول در حوزه‌های علمی و به‌ویژه در حوزه‌های عملکردی به نتیجه برسد.

وی افزود: ایده بنیاد ملی نخبگان را رهبری معظم انقلاب مطرح کردند و این بنیاد شکل گرفت و گام‌هایی در جهت شناسایی و حمایت از نخبگان انجام شده است، اما آن‌چه انجام گرفته است با آن‌چه باید انجام بگیرد تفاوت دارد.

رئیس‌جمهور تصریح کرد: استعداد‌های برتر، کار و تلاش مضاعف و خود را در جهت رفع نیاز‌های کشور قرار دادن، می‌تواند از شاخص‌های نخبگی باشد. اولین شکر این نعمت آن است که دارنده نعمت بداند که نعمت از خداست و تعلق به خداوند دارد؛ شکر این نعمت آن است که در مسیر رضای خدا از آن بهره بگیرد. خودبرتربینی از آفات نخبگی است و نخبگان باید مراقب این مسئله باشند.

رئیسی در ادامه سخنان خود عنوان کرد: نقش والدین، معلم و استاد در جهت نخبه‌پروری بسیار مهم است. دانشگاه‌ها و حوزه‌ها در این عرصه نقش مؤثری دارند؛ دانشگاه پیشرو می‌کوشد نماد و نمود ابتکار و علم‌افزایی باشد و در جهت اینکه نظام مسائل کشور خود را تعریف کند و برای حل آن راهکار بدهد، اما دانشگاه پیرو نگاه می‌کند که دیگران چه می‌خواهند و نگاه به درون و توانایی داخلی خود ندارد.

وی بیان کرد: ما نسبت به استفاده از دانش و تجربه دیگران در تمام عالم آمادگی داریم و هرکس نگاه نو داشته باشد استفاده می‌کنیم، اما با نسخه‌های ارائه‌شده با احتیاط برخورد می‌کنیم؛ بین استفاده از تجربه دیگران و دانش در سراسر عالم و ارائه نسخه فرق می‌کند. نخبگان ما باید بنگرند که نسخه‌ها با نیاز‌های ما سازشی دارد یا نه؛ ما برای استفاده از علم و دانش، حد و سقف نداریم.

رئیس‌جمهور گفت: نخبگان باید مستقل باشند؛ نخبه مستقل می‌خواهد بیندیشد و ابتکار داشته باشد و نیاز مردم خود را ببیند و نعمت نخبگی صرف گره‌گشایی باشد؛ یک نخبه ممکن است تصور کند که وابسته این دولت نیست، اما شاید وابسته به دولت دیگری شده باشد. جایگاه نخبگان در کشور ما ارزش و کرامت والایی دارد و باید این ارزش توسط خود نخبگان و دستگاه‌ها حفظ شود. حمایت مالی و حقوقی و میدان‌دادن به شکوفایی استعداد‌ها وظیفه مسئولان و وظیفه ماست.

رئیسی ادامه داد: برخی نخبگان احساس می‌کنند باید در کشور دیگری کار کنند، یک روز مشکل غارت زمین و منابع را داریم و امروز مشکل غارت مغز‌ها را داریم و دشمن می‌خواهد استعداد‌های ما را غارت کند. نخبگان ما پیشرانان کشور هستند و دشمن می‌کوشد این استعداد‌های ما را غارت کند.

** دولت خود را موظف به حمایت همه‌جانبه از دانش‌بنیان‌ها و نخبگان می‌داند

وی خاطرنشان کرد: مهم است که زمینه برای فعالیت و نقش‌آفرینی نخبگان، آقایان و بانوان فرهیخته فراهم شود و این وظیفه دولت است. امروز حدود ۷۴۰۰ شرکت دانش‌بنیان فعال داریم، اما از نظر کمّیت و کیفیت نباید به این میزان بسنده کرد و زمینه کار زیادی در کشور وجود دارد. در اجرای دستور مقام معظم رهبری وظیفه خود می‌دانیم که با همه امکان و توان در خدمت نخبگان، استعداد‌های برتر، دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌ها باشیم تا این استعداد‌ها رشد کنند و زمینه شکوفایی و کار و تلاش آنان فراهم شود.

رئیسی گفت: بنده در یکی از سفر‌های خارجی به یکی از کشور‌های همسایه، سِت کامل اتاق عمل را به آن‌ها هدیه دادم و گفتیم که "تمام این تجهیزات را در کشورمان ساخته‌ایم"؛ هم‌اکنون این تجهیزات منشأ فعالیت علمی در آن کشور شده است.

وی با ابراز اینکه "جای‌جای کشور را حضور نخبگان جلوه داده است و این حضور برای ما بااهمیت است"، تصریح کرد: دولت نقش هدایت، نظارت و حمایت را دارد و کار باید به‌دست نخبگان و نیرو‌های در صحنه انجام بگیرد و ما می‌توانیم نقش مهمی ایفا کنیم.

رئیس‌جمهور با اشاره به سخنان یکی از نخبگان درباره صنعت ریلی عنوان کرد: بودجه‌های فعلی ما کفاف اتمام کار‌های عقب‌مانده دو دهه قبلی را نمی‌دهد؛ حداقل ۵۰۰ لوکوموتیو می‌خواهیم و این نیاز جدی و امروزه کشور است. امروز ارتباط ریلی با کشور‌های دیگر را فعال کرده‌ایم و راه‌گذر شمال به جنوب در حال ساخت است؛ هم‌اکنون در صنعت ریلی یک کار جدی و قوی انجام می‌شود.

** آمادگی دولت برای تدوین لایحه در حمایت از نخبگان

رئیسی خاطرنشان کرد: بنیاد ملی نخبگان حمایت دولت از نخبگان را دنبال کند تا نخبه ما احساس نکند که پشتیبانی نمی‌شود و این بنیاد باید پناهی برای نخبگان باشد تا مشکل آنان را قویاً حل کند. بنیاد باید به‌صورت فرادستگاهی و فراقوه‌ای ورود کند و اگر نیاز به قانون در این زمینه داریم، آمادگی داریم لایحه‌ای را با قید فوریت را به مجلس بدهیم.

وی با اشاره به برخی استفاده‌های نادرست از علم نخبگان در دنیا گفت: کلاهک‌های هسته‌ای را برخی نخبگان در دنیا ساختند و تخریب‌هایی که در جهان انجام می‌گیرد به‌دست برخی نخبگان ساخته شده است، نخبه وابسته‌ای که علم و دانشش در اختیار قدرت‌های سلطه‌گر قرار گرفته است؛ مهم است که این علم در کجا استفاده می‌شود، مثلاً نخبه ما به یک کشور می‌رود و کار می‌کند مبلغ دریافتی مناسبی هم دارد، اما باید ببیند؛ او در راستای چه اهدافی کار می‌کند؟

** شهیدان چمران و سلیمانی نخبه بودند

رئیس‌جمهور گفت: نخبگی اگر کنار زندگی مردم قرار بگیرد، بسیاری از گره‌ها گشوده می‌شود؛ شهید چمران و شهید سلیمانی نخبه بودند و نخبگی این دو عزیز در اختیار رفع گرفتاری‌های ملت قرار گرفت، شهید سلیمانی به‌عنوان قهرمان مبارزه با تروریسم در دنیا معرفی می‌شود. علامه طباطبایی یک نخبه است و امروز اساتید بزرگ حوزه‌های علمیه از شاگردان ایشان هستند. بنده در ابتدای ورود به حوزه علمیه قم به محضر ایشان رفتم و اثری از عُجب ندیدم و ایشان تواضع فراوانی داشت.

رئیسی در ادامه سخنان خود تصریح کرد: بنیاد ملی نخبگان نباید در هیچ دستگاهی هضم شود و بلکه باید کنار وزارتخانه‌ها باشد و من بر استقلال بنیاد ملی و بر معاونت علمی و فناوری تأکید دارم؛ این موضوعی است که باید به‌صورت ویژه دنبال شود.

وی بیان کرد: باید نسبت به نخبگان توجه خاصی شود و این عین عدالت است. کسی که استعداد برتر دارد باید بهتر آموزش ببیند و زمینه آموزش او را بیشتر فراهم کرد؛ توجه به نخبگان عین عدالت آموزشی و به‌کارگیری بهترین‌هاست.

رئیس‌جمهور گفت: امروز بسیار مهم است که به نیاز کشور توجه شود و افزایش بهره‌وری در کشور صورت بگیرد؛ رشد اقتصاد، فرهنگی و اجتماعی در گروی سرمایه‌گذاری و افزایش بهره‌وری است. امروز جذب دانشجو در حوزه‌های پزشکی افزایش یافته است ولی، آیا این افراد به‌دنبال رشته قلب و عروق می‌روند یا رشته‌هایی که پول‌آوری بیشتری دارد؟ دولت وظیفه دارد به این استعداد‌ها و به این آقایان و بانوان گرامی نشان بدهد که نیاز کشور چیست.

رئیسی با اشاره به گردشگری سلامت اظهار کرد: جاذبه پولی مهم است، ولی نیاز کشور باید بیان شود و زمینه فراهم شود تا به رشته‌هایی هم که اساس نام‌آوری کشور بر آن است پرداخته شود.

** واردات کالایی که مشابه داخلی دارد، تخلف است

وی گفت: تجاری‌سازی محصولات اهمیت دارد؛ دانش‌بنیان‌ها به ما می‌گویند "جلوی واردات محصولات مشابه داخلی را بگیرید". من با آوای بلند گفته‌ام و باز هم می‌گویم هیچ کالایی که مشابه داخلی دارد نباید وارد کشور شود و این جفای به تولید، صنعت و اشتغال است و تخلف محسوب می‌شود.

رئیس‌جمهور ادامه داد: ما اجرایی هستیم و با توصیه نمی‌خواهیم کشور را اداره کنیم و این قابل قبول نیست که کالایی که مشابه داخلی دارد، وارد کشور شود؛ دستگاه اداری کشور باید خود را موظف بداند.

رئیسی در پایان با تأکید بر حمایت از نخبگان و دانش‌بنیان‌ها در تسهیلات، میدان‌دادن به نخبگان، حمایت قضایی و لزوم بازاریابی برای محصولات آنان گفت: شرکت‌های دانش‌بنیان و نخبگان ما باید احساس کنند که مورد حمایت دولت هستند و می‌توانند در دنیا به رقابت بپردازند.