شعار سال: سال گذشته وقتی دولت خبر حذف ارز دولتی از کالا‌های اساسی را اعلام کرد تولیدکنندگان زنجیره مرغ نگرانی‌های خودشان بابت تامین نقدینگی برای تهیه نهاده‌های طیور و کاهش تقاضا در بازار به واسطه افزایش قابل توجه قیمت اعلام کردند. دولت عرضه یارانه نقدی را راهکار مناسب برای افزایش توان خرید مصرف کنندگان و تخصیص تسهیلات به تولیدکنندگان را راه حل تامین نقدینگی دانست با اینحال عرضه یارانه ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار تومانی به مردم پاسخگوی افزایش هزینه سرسام آور مواد پروتئینی نشد و به این ترتیب رفته رفته گوشت مرغ که سال‌ها قبل جایگزین مناسبی برای گوشت قرمز بود هم از سبد بسیاری از خانوار‌ها حذف شد.

کاهش تقاضا در بازار به رغم تولید چشمگیر تولیدکنندگان را بر آن داشت تا از دولت بخواهند صادرات را آزاد کند؛ اقدامی که پس از فراز و فرود‌های فراوان بالاخره میسر شد، اما با، اما و اگر‌های زیادی مواجه بود که در نهایت امکان ارسال این محصول به بازار جهانی میسر نشد؛ بنابراین یک راه برای تولیدکنندگان باقی ماند آن هم کاهش میزان تولید. این اتفاق در پائیز امسال افتاد. بر اساس اظهارات تولیدکنندگان بسیاری از زنجیره‌های تولید با ۵۰ درصد ظرفیت خود در حال حاضر کار می‌کنند.

فعالیت تولیدکنندگان مرغ مادر با ۳۰ درصد ظرفیت

مدیر شرکت سفید زربال می‌گوید: در حال حاضر تولیدکنندگان مرغ مادر با ۳۰ درصد ظرفیت تولید می‌کنند و اگر این روند اصلاح نشود در آینده‌ای نه چندان دور این واحد‌ها دست از تولید بر خواهند داشت.

ایوب اسدی نوسان و افزایش نرخ ارز را از عوامل مهم و تعیین کننده هزینه‌های تمام شده می‌داند و می‌افزاید: ناآرامی در بازار ارز موجب تلاطم صنعت پرورش مرغ شده که این امر به نوبه خود تبعاتی بر کیفیت تولید گذاشته است.

او معتقد است: دولت باید از قیمت گذاری ارز خارج شود و از ظرفیت بخش خصوصی برای کنترل بازار ارز استفاده کند تا تولیدکنندگان بتوانند به فعالیت خود ادامه دهند.

به گفته این فعال اقتصادی، دولت باید نقش بسترسازی در بازار را داشته باشد و تعیین نرخ را به بخش خصوصی واگذار کند.

وی ادامه می‌دهد: تعادل عرضه و تقاضای گوشت مرغ در بازار بهم ریخته و قیمت گذاری دستوری برای کنترل این تعادل راهکار درستی نیست.

به باور کارشناسان، در شرایطی که نرخ دلار هر روزه افزایش یافته و بازار داخل کشش این حجم از تولید را ندارد، صادرات بهترین راه برای مدیریت این شرایط است. با اینحال دولت با اتخاذ سیاست‌های ضد و نقیض این فضا را هم برای بخش خصوصی آزاد نگذاشته است.

سیاست‌های دمدمی در صادرات

دبیر انجمن تولیدکنندگان زنجیره‌ای گوشت مرغ کشور در این باره، می‌گوید: تولید کننده نمی‌تواند تابع یک سیاست دمدمی مزاج باشد که در صورت تامین بازار داخلی صادرات آزاد باشد و به محض بروز مشکل در تامین نیاز‌های داخل، صادرات ممنوع شود.

رضا مبصری می‌افزاید: تولیدکننده به دلیل سرکوب افزایش تعرفه و قیمت گذاری دستوری دیگر قادر به تولید با تمام توان و در سطح گسترده نخواهد بود.

وی با بیان این مطلب که از ابتدای سال جاری، تاکنون قیمت مرغ تغییری نکرده که این باعث ضرر تولیدکننده می‌شود، می‌افزاید: با وجودی که هزینه‌های تولید از سال گذشته زیاد شده، اما دولت مانع افزایش نهایی قیمت محصول می‌شود.

وی ادامه می‌دهد: تولیدکننده به دلیل سرکوب افزایش قیمت و قیمت گذاری دستوری دیگر قادر به تولید با تمام توان نخواهد بود بنابراین باید از قیمت گذاری دستوری در صنعت مرغ امتناع شود.

این فعال اقتصادی می‌افزاید: در کشور زیرساخت تولید گوشت مرغ بین سه تا سه و نیم میلیون تن است، اما سوال اینجاست که چرا تولید نمی‌شود و ناگزیر برای تامین نیاز کشور وارد می‌کنیم.

او علت این کاهش ظرفیت تولید را قیمت گذاری دستوری می‌داند و می‌گوید: سرکوب قیمت باعث شده ما این سیگنال رو به تولیدکننده دهیم که با این روند قطع به یقیین ضرر خواهی کرد.

به اعتقاد بسیاری از فعالان اقتصادی دولت تنها سیاست قیمت گذاری دستوری را برای بخش خصوصی لحاظ می‌کند و تولیدات شرکت‌های خصولتی را بر اساس اقتصاد آزاد یعنی عرضه و تقاضا گذاشته است.

با توجه به اینکه در تمام دنیا اقتصاد برپایه عرضه و تقاضا بنا شده به نظر می‌رسد دولت باید دست از قیمتگذاری دستوری بر کالا‌های دست بردارد و شرایط تولید و فروش این محصول را براساس عرضه و تقاضا بپذیرد، اما برای افزایش توان خرید مصرف کننده و جلوگیری از کاهش مصرف دهک‌های کم درآمد هم این محصول را در قالب آنچه از سوی تولیدکنندگان در گذشته با نام کارت پروتئین اعلام شده، عرضه کند. تا بیش از این این صنعت اشتغال زا و پردرآمد با چالش مواجه نباشد.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از سایت حکایت گیلان، تاریخ انتشار: ۷ اردیبهشت ۱۴۰۲، کدخبر: ۱۴۷۳۳، hekayatgilan.ir