شعارسال: پس از لغو برجام و اعمال تحریم‌های آمریکا علیه صنایع ایران، میزان عرضه و تقاضای خودرو در بازار بر هم خورد. انتظارات افزایش قیمتی باعث شد تا تقاضای خودرو تا حد چشم‌گیری افزایش یابد و مشکلات به وجود آمده در چرخه تولید، میزان عرضه را شدیداً کاهش دهد. همین موضوع باعث شد تا خرید خودرو از کارخانه برای مردم عادی به یک رویای دست‌نیافتنی تبدیل شود.

متقاضی عادی در پیچ‌وخم خرید یک خودروی ایرانی

از سال ۱۳۹۸ با تحویل تعهدات معوقه شرکت‌‎های خودروساز، روش خرید اینترنتی از وب‌سایت این شرکت‌ها راه‌اندازی شد که به یک مسابقه سرعت برای خریداران تبدیل شده بود. متقاضیان خودرو باید در مدت زمان کمتر از یک دقیقه درخواست خود را ثبت می‌کردند که عملاً ممکن نبود و باز هم سود خرید خودرو از درب کارخانه به جیب تعدادی از دلالان می‌رفت.

پس از آن روش قرعه‌کشی توسط هر خودروساز پیشنهاد شد که در این روش هم با توجه به ظرفیت بسیار کم و تقاضای چشم‌گیر، شانس قبول شدن آن غالباً کمتر از نیم درصد بود و بسیاری از متقاضیان قادر به خرید خودرو نبودند.

در نهایت با راه‌اندازی سامانه یکپارچه خودرو‌های داخلی، مقرر شد تمام متقاضیان خودرو با بلوکه کردن ۱۰۰ میلیون تومان در حساب‌های وکالتی خود، به انتخاب خودرو و تحویل آن باتوجه به برنامه فروش خودروسازان اقدام کنند.

لازم به ذکر است بسیاری از متقاضیانی که در مرحله دوم سامانه یکپارچه خودرو خریداری کرده‌اند، هنوز هم موفق به تکمیل وجه و دریافت خودرو نشده‌اند و در صف دریافت حضور دارند. حتی برخی افراد با وجود اینکه موعد تحویل خودروی ثبت‌نامی آن‌ها فرا رسیده، اما شرکت خودروساز پاسخگو نبوده و اعلام می‌کند تا زمانی که پولی از خریدار دریافت نکرده باشند، هیچ تعهدی نسبت به آن‌ها نخواهند داشت. وظیفه سامانه یکپارچه تنها اعلام ترتیب نوبت متقاضیان به خودروساز است و این شرکت‌ها با توجه به برنامه فروش خود، خودرو‌ها را تحویل خواهند داد.

تمامی این موارد تنها بخش کوچکی از فرآیند ثبت سفارش و تحویل خودروی متقاضیان عادی بوده و برخی دیگر از مشکلات از جمله مشکلات کیفی، پس از تحویل خودرو گریبان‌گیر مشتریان می‌شود.

انحصار؛ بلای جان مصرف‌کننده خودرو

تمامی این موارد در صورتی انجام می‌گیرد که برای حمایت از تولید داخلی، تعرفه‌های وحشتناکی روی واردات خودرو بسته شده و محدودیت‌های شدید واردات، توان رقابت خودرو‌های خارجی را با محصولات کم‌کیفیت داخلی گرفته است.

از سوی دیگر خودروساز داخلی توان پاسخگویی به این تقاضای بازار را ندارد و همین موضوع باعث می‌شود علاوه‌بر اینکه هیچ نگرانی از بابت فروش محصولات خود نداشته باشد، بلکه تلاشی هم برای ارتقاء کیفیت و امکانات این خودرو‌ها نکند.

همین عرضه پایین باعث می‌شود تا دلالان بازار با ایجاد تقاضای کاذب، قیمت خودرو‌ها را در بازار بالا ببرند و یک حاشیه سود زیادی از کارخانه تا بازار داشته باشند. در نهایت ضربه اصلی به مصرف‌کنندگان واقعی وارد می‌شود، اما برخی از افراد نزدیک به شرکت‌ها می‌توانند بدون نوبت و با قیمت کارخانه صاحب خودرو شوند.

تحویل خودرو با قیمت کارخانه به پرسنل شرکت‌های خودروساز هیچ مشکلی ندارد، اما زمانی که شرکت‌کنندگان عادی برای خرید یک خودروی معمولی بیش از چند ماه در نوبت تحویل خودرو قرار بگیرند، شرکت خودروساز باید در ابتدا به تعهدات خود عمل کرده و سپس از تولید مازاد، حواله‌های پرسنلی صادر کند.

شعارسال با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از سایت تجارت نیوز، تاریخ انتشار: 12اسفند1402، کدخبر: 900434، tejaratnews.com