شعارسال: نام حافظ اسد از سال ۱۹۶۳ و همزمان با یک کودتا بر سر زبان‌ها افتاد. او در آن زمان وزیردفاع سوریه شد و نفوذ زیادی در ارتش این کشور داشت. حافظ اسد پیش از این در ارتش ژنرال نیروی هوایی بود و بعد از وزارت دفاع، به‌عنوان وزیرکشور و دبیرکل حزب بعث فعالیت کرد. در سال ۱۹۶۳در کودتایی که حزب بعث را در سوریه به قدرت رساند، حافظ نقش اساسی داشت. در سال ۱۹۶۶ او و یارانش کودتای دیگری علیه بخش سنتی حزب بعث سوریه به راه انداختند که باعث شد رادیکال‌های حزب با رهبری فردی با نام «صلاح جدید» به قدرت برسند.

کودتای ۱۹۷۰، مهر پایان را به دولت صلاح جدید زد. حافظ اسد به‌عنوان رهبر این کودتا صلاح جدید و نورالدین آتاسی را کنار زد و با حمایت افسران علوی به طور کامل نفوذش را در دستگاه ارتش و امنیتی سوریه گسترش داد. از ماه مارس سال ۱۹۷۱ حافظ اسد به‌عنوان هجدهمین رئیس‌جمهور سوریه کار خود را آغاز کرد. او از این پس با تشکیل گارد ریاست جمهوری قدرتمند، مقابل هرگونه کودتای احتمالی را در کشور کودتاخیز سوریه گرفت و تا سال ۲۰۰۰ و زمان مرگ در قدرت ماند. از گارد ریاست‌جمهوری حافظ اسد به‌عنوان ارتش شخصی او یاد می‌شود.

مخالفان خاندان اسد دوران حکومت حافظ را با دوران حکومت صدام حسین مقایسه می‌کنند و مدعی‌اند که او از برخورد با مخالفان خود ابایی نداشته است. اما در سیاست‌خارجی، حافظ اسد و صدام حسین دشمنی خونی با یکدیگر داشتند. به طوری که حافظ اسد در دوران جنگ تحمیلی علیه ایران، تمام قد مقابل عراق ایستاد و از تهران حمایت کرد و البته ایران هم این لطف اسد را هرگز نادیده نگرفت و بی‌جواب نگذاشت.

در سوریه حافظ اسد با اعمال وضعیت فوق‌العاده در کشور، از ابتدای کار خود، فضای سیاسی بسته‌ای ایجاد کرد. این قانون به نیرو‌های امنیتی و نظامی سوری اختیارات کم‌سابقه‌ای برای مقابله با مخالفان می‌داد. برای مثال طبق قانون نیرو‌های دولتی برای بازداشت و بازجویی مظنونین به توطئه علیه دولت حافظ اسد نیازی به اجازه قضایی نداشتند. این قوانین و سیاست سفت و سخت سوریه باعث شد تا در سال ۱۹۸۲ در حما اوضاع به جایی برسد که برای حافظ اسد یک بدنامی واقعی به‌بار آورد. در آن زمان نیرو‌های نظامی سوری با رهبری رفعت اسد، برادر حافظ عملیاتی علیه معترضان صورت داد که به کشته‌شدن بسیاری نفر انجامید.

در سال ۲۰۰۰ اسد تنها ۶۹ سال داشت که درهنگام مکالمه تلفنی با امیل لحود رئیس‌جمهور لبنان دچار حمله قلبی شد و از دنیا رفت و بلافاصله بعد از آن حزب بعث بشار اسد را برای در دست گرفتن حکومت در سوریه انتخاب کرد. در آن زمان بشار در لندن چشم‌پزشکی خوانده بود و کسی توقعش را نداشت که حافظ اسد جای خود را به او بدهد.

توضیحات تکمیلی برای بهره برداری بیشتر از خبر:
بشار اسد (متولد ۱۱ سپتامبر ۱۹۶۵) در شهر دمشق به دنیا آمد. او علاوه بر زبان عربی، به زبان‌های انگلیسی، فرانسه و اسپانیایی تسلط دارد. همسر بشار اسد، اسماء نام داشته و دارای سه فرزند می‌باشد. وی در سال ۱۹۸۸ از دانشکده پزشکی دانشگاه دمشق فارغ‌التحصیل شد و پس از آن به عنوان پزشک در ارتش سوریه شروع به کار کرد. چهار سال بعد، او به لندن رفت و در رشته چشم‌پزشکی به تحصیلات تکمیلی پرداخت. در سال ۱۹۹۴، پس از آن‌که برادر بزرگترش باسل در یک سانحه رانندگی جان باخت، بشار به سوریه فراخوانده شد تا نقش باسل را به عنوان وارث بلافصل پدرش بر عهده بگیرد. اسد در سال ۱۹۹۸ وارد دانشگاه نظامی شد و مسئولیت اشغال لبنان توسط سوریه را بر عهده گرفت. پدرش، حافظ اسد، در ۱۰ ژوئن ۲۰۰۰ در دمشق به دلیل ایست قلبی درگذشت. طی این دوره، سوریه را از یک جمهوری سکولار به یک دیکتاتوری خانوادگی تبدیل کرد بشار اسد به شکل رسمی قدرت را در ۱۷ ژوئیه و پس از مرگ پدر، به دست گرفت. در دوره‌ای کوتاه پس از شروع زمام‌داری بشار، اصلاحات فرهنگی و سیاسی در آن کشور انجام گرفت که به بهار دمشق معروف شد. از ۱۷ ژوئیه ۲۰۰۰ میلادی تا ۸ دسامبر ۲۰۲۴ به‌عنوان نوزدهمین رئیس‌جمهور سوریه مشغول به فعالیت شد. علاوه بر این، او فرمانده کل قوای نیرو‌های مسلح سوریه و دبیرکل حزب بعث سوریه بود. خانوادهٔ اسد از اقلیت علوی محسوب شده و فهرست زیر، اسامی تعدادی از افراد شاخص این خانواده است:
- اسما اسد، همسر، دارای نقش سیاسی تأثیرگذار
- حافظ اسد، پدر، رئیس‌جمهور سابق، مرگ در سال ۲۰۰۰
- انیسه مخلوف، مادر بشار اسد، مرگ در سال ۲۰۱۶
- رفعت اسد، عمو، از مقامات نظامی، تبعید به فرانسه پس از سعی در مبادرت به کودتا در سال ۱۹۸۴، تا سال ۱۹۹۸ او مقام تشریفاتی معاونت رئیس‌جمهور را حفظ نمود.
- باسل اسد، برادر، نامزد اصلی برای جانشینی، مرگ در اثر تصادف با ماشین ۱۹۹۴
- ماهر اسد، برادر، فرماندهٔ گارد رئیس‌جمهوری، فرماندهٔ لشکر چهارم زرهی سوریه، عضو کمیتهٔ مرکزی حزب بعث

بشار اسد پس از به قدرت رسیدن، سعی کرد تا اقتصاد بسته سوسیالیستی سوریه که در زمان پدرش، حافظ اسد ساخته شده بود را به یک اقتصاد باز و غیر سوسیالیستی تغییر دهد. برنامه‌های اولیه اصلاحات اقتصادی دولت بشار، به جای کاهش نابرابری‌ها، آن‌ها را تشدید کرد و قدرت اجتماعی و سیاسی را بیشتر در دست نخبگان وفادار به خانواده اسد متمرکز کرد. این سیاست‌ها باعث شد تا بخش‌های بزرگی از جمعیت سوریه، از جمله ساکنان مناطق روستایی، طبقات کارگر شهری، تاجران، صنعتگران و افرادی که قبلاً از حامیان سنتی حزب بعث سوریه بودند، از رژیم اسد دور شوند. در فوریه ۲۰۰۵، انقلاب سدر در لبنان که به دنبال ترور رفیق حریری، نخست‌وزیر لبنان، آغاز شد، بشار اسد را مجبور کرد به اشغال نظامی سوریه در لبنان پایان دهد. دههٔ اول حکومت بشار اسد با سانسور شدید مطبوعات، اعدام‌های صحرایی، ناپدید شدن‌های قهری، تبعیض علیه اقلیت‌های قومی و سرکوب گسترده توسط سرویس‌های امنیتی سوریه همراه بود. در مارس ۲۰۱۱، پس از آن‌که حکومت بشار اقدام به سرکوب خشونت‌بار تظاهرات گروهی از کودکان در شهر درعا را کرد، جرقهٔ اعتراضات موسوم به بهار عربی در سوریه زده شد، که به انقلاب سوریه و سپس جنگ داخلی سوریه منجر شد. این جنگ تاکنون حدود ۵۸۰٬۰۰۰ کشته بر جای گذاشته که حداقل ۳۰۶٬۰۰۰ نفر از آن‌ها غیرنظامی بوده‌اند. منتقدین دولت بشار اسد، ریاست‌جمهوری اسد را یک دیکتاتوری بسیار شخصیت‌گرا توصیف می‌کنند، که به‌شکل حکومت پلیسی تمامیت‌خواه بر سوریه حکومت می‌کند و مشخصهٔ آن، نقض حقوق بشر و سرکوب شدید است. در حالی که دولت اسد خود را سکولار توصیف می‌کرد.

در ۲۸ آوریل ۲۰۱۴، بشار اسد برای شرکت در انتخابات ریاست‌جمهوری سوریه (۲۰۱۴) ثبت نام کرد و در ۴ مه ۲۰۱۴ صلاحیت وی و دو نفر دیگر، ماهر حجار و حسن النوری تأیید شد. بشار اسد نهایتاً با کسب ۸۸٫۷ درصد آرا مجدداً برای سومین دوره هفت ساله رئیس‌جمهور سوریه شد. در خرداد ۱۴۰۰ نیز بشار اسد با آرای بالغ بر ۹۵ درصد، برای دوره هفت ساله رئیس جمهور سوریه شده بود. ۸ دسامبر ۲۰۲۴، روز اتمام اسد و غروبی بر خاندان او بود.

پایگاه تحلیلی خبری شعار سال، برگرفته از منابع گوناگون