شعار سال: رئیس سازمان میراث‏ فرهنگی، صنایع‏ دستی و گردشگری در آغاز این همایش ضمن تبیین دیدگاه دولت ایران نسبت به سرمایه‏ گذاری خارجی در کشور گفت: «اگرچه گردشگری ایران قبل از برجام به ‏دلایلی چون رویدادها و رخدادهای خواسته یا ناخواسته بین ‏المللی و سیاست‌ها و تصمیمات مغرضانه برخی از دولت‏های خارجی که اجتناب از سفر به ایران را ترغیب و تشویق می‏کردند، در برهه‏ای از زمان با کاهش تعداد گردشگران ورودی مواجه شد، اما جذابیت‏های ذاتی و پویایی فرهنگی تاریخ و تمدن این سرزمین به‏ عنوان یک ظرفیت و انرژی نهفته، اکنون با گشایش در فضای بین‏ المللی آزاد شده و میزان تقاضای ملت‏ها و کوشش‏ها و کشش‏های گردشگران جهانی برای گردشگری در ایران افزایش یافته است.»

احمدی‌پور با بیان اینکه مشارکت سرمایه‏ گذاران داخلی و خارجی و اجرای طرح‌های گردشگری برای ما اولویت دارد و فراهم آوردن فضای مناسب برای معرفی فرصت‏های بالقوه سرمایه‏ گذاری در ایران اسلامی از اهداف دولت تدبیر و امید است، یادآور شد: «در ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی تصویب سه پروژه تدوین بسته حمایت از کارهای تولید صنایع ‏دستی و فرش، ایجاد ظرفیت‏های جدید در هتلینگ و تدوین بسته حمایت از گردشگری مورد توجه قرار گرفته است.» معاون رئیس جمهوری در حاشیه این همایش نیز ضمن دیدار با مدیر منطقه خاورمیانه و آفریقای گروه هتل‏های آکور، آمادگی ایران را برای ساخت هتل‏های فرودگاهی در دیگر فرودگاه‏‏های کشور اعلام کرد.

سیاست‌هایی برای جذب سرمایه خارجی

مدیرکل دفتر سرمایه‏گذاری خارجی وزارت اقتصاد نیز در این کنفرانس بین‏ المللی، بر نقش مهم سرمایه‏ گذاری خارجی در اقتصاد ایران تاکید کرد و گفت: «ایران یکی از جذاب‏ترین کشورها برای سرمایه‏ گذاری در زمینه گردشگری است از این رو ما با سیاست‌هایی که اتخاذ کرده‏ایم سرمایه ‏گذاران را به این کار تشویق می‏کنیم.» احمد جلالی با اشاره به برخی از این سیاست‌ها افزود: «ما نظام مالیاتی رقابتی داریم؛ صندوق توسعه ملی تاسیس کرده ‏ایم برای کمک به سرمایه ‏گذاری بخش خصوصی؛ مناطق آزاد برای فعالیت‏های اقتصادی داریم و.... همچنین ارائه ساختار حقوقی مناسب در این راستا و جلوگیری از مالیات‏های مضاعف بخشی از تعهدی است که دولت‌ها برای توسعه سرمایه‏گذاری‏ها به عهده دارند.» وی خاطرنشان کرد: «دسترسی به بازار 450میلیون نفری همسایه‏ها، نیروی کار جوان، قیمت رقابتی در تولید مواد اولیه، شرایط و اقلیم مناسب و همچنین زیرساخت‏های موجود مواردی هستند که باعث می‏شوند ایران زمینه‏ای برای فعالیت سرمایه‏گذاران باشد.» این مقام مسوول در پایان از سرمایه ‏گذاران دعوت کرد که به فرصت‏های موجود عرصه گردشگری و هتلداری ورود پیدا کرده و در آنها سرمایه‏گذاری کنند.

چالش سرمایه‌گذاران با قیمت‌های دستوری

کریستوفر هیوت، مدیر ارشد TRI هاسپیتالیتی، در جریان نخستین پنل تخصصی این کنفرانس به‌عنوان «چشم‏انداز اقتصادی ایران» با نگاهی موشکافانه به بازار گردشگری کشورمان گفت: «شکی نیست که این کشور پتانسیل بسیاری برای گردشگری دارد. با این حال هنوز چالش‏هایی در این زمینه به چشم می‌خورد و عدم امکان استفاده از کارت‏های اعتباری یکی از این چالش‏ها است.» او ضمن اشاره به سهم 3/ 2 درصدی این صنعت در GDP ایران خاطرنشان کرد: «فقدان نقدینگی و عدم اطمینان از بازگشت سرمایه، چالش‏ هایی است که پیش‏روی سرمایه‏ گذاران قرار گرفته.» هیوت نرخ‏گذاری دستوری را نیز مانعی در مقابل ورود سرمایه‏ های خارجی به صنعت هتلداری ایران دانست و تصریح کرد: «در هتل‏های لوکس لازم است گاهی قیمت‏ها خیلی بالا باشد اما وقتی هتلدار می‏بیند که خودش نمی‏تواند در این زمینه قیمت‏گذاری کند، به سرمایه‏ گذاری در این بخش ورود نخواهد کرد. البته می‏دانم که تعدادی از مالکان داخلی هتل‏ها در حال رایزنی برای آزادسازی این نرخ هستند اما تاکنون به صورت عینی چیزی مشاهده نکرده‏ایم و اتفاقی نیفتاده است.»

او از تهران، تبریز، اصفهان، شیراز و مشهد به‌عنوان 5 بازار مهم سرمایه‏گذاری گردشگری و هتل‌سازی در ایران نام برد. به باور مدیر ارشد TRI هاسپیتالیتی، اگرچه تهران در سال 2015 رقم 2/ 1 میلیون گردشگر خارجی را ثبت کرده اما بازار هتل در این شهر نادیده گرفته شده است. او در این باره تصریح کرد: «تهران نیاز به 2هزار اتاق هتل دارد.» هیوِت ایجاد هتل‏های لوکس و در کنار آن هتل‏های کم‏ستاره را از فرصت‏های سرمایه‏ گذاری تهران برشمرد.وی درباره اصفهان نیز گفت: «مسوولان این شهر تلاش می‏کنند که اصفهان تبدیل به مقصدی بی‏بدیل شود.» به گفته هیوِت تقاضای هتل در این شهر بیشتر داخلی و شرکتی است و ایجاد هتل‏های سنتی و کوچک در اطراف نقش‌جهان، از جمله فرصت‏های سرمایه‏ گذاری در اصفهان به شمار می‏رود.

مدیر ارشد TRI هاسپیتالیتی از مشهد نیز به‌عنوان بزرگ‌ترین بازار هتل ایران یاد کرد و افزود: «این شهر به‌خاطر زیارتگاهی که دارد گردشگران داخلی و خارجی بسیاری را به خود جذب می‏کند و همین باعث شده ظرفیت هتل‏های مشهد بین 60تا 65درصد در سال اشغال باشد.» وی با بیان اینکه از فضاهای حرم امام رضا در مشهد به درستی استفاده نمی‏شود، این موضوع و بازسازی هتل‏ها را ازجمله فرصت‏های سرمایه‏گذاری در این شهر عنوان کرد. هیوِت پیش‏بینی کرد که به‌دلیل رشد فضاهای تفریحگاهی، مشهد به‌زودی میزبان گردشگران غیرزیارتی نیز باشد و از این حیث نیز گردشگری این شهر توسعه یابد. وی در ادامه سخنانش، شیراز را دروازه آثار باستانی ایران خواند و تصریح کرد: «بازار هتل در این شهر متنوع است. از سوی دیگر گردشگری پزشکی نیز در این شهر اهمیت دارد.» براساس تحقیقات این فعال بخش خصوصی، در مرکز شهر شیراز نیاز به هتل‏های سنتی بیشتری احساس می‏شود و لازم است هتل‏های میان‏ مقیاس در این منطقه ایجاد شود. مدیر ارشد TRI هاسپیتالیتی بر اهمیت تبریز نیز به‌دلیل نزدیکی به عراق و ترکیه تاکید کرد و گفت:‏ «تعداد هتل‏ها در این شهر محدود است و سالانه 70درصد هتل‏ها اشغال هستند که بیشتر بازار داخلی و شرکتی را به خود اختصاص می‏دهند.» او ایجاد هتل‏های میان‌مقیاس را در تبریز نیز به سرمایه‏گذاران توصیه کرد.

سرمایه‏گذاران خارجی چه می‌خواهند؟

چهار مدیرعامل از چهار شرکت روتانا، اکور، لینک‏می و دوتچه هاسپیتالیتی نیز در پنل تخصصی مدیران عامل، فرصت‏ها و چالش‏های صنعت گردشگری ایران، قابلیت‏ سازگاری و انتظارات در این زمینه را به بحث گذاشتند. استیون داینس، مدیرعامل اجرایی خدمات هتلی آفریقا و خاورمیانه آکور، در این پنل با اشاره به اینکه ایران بیش از آنکه فکر می‏کنیم از نظر عملیاتی برای سرمایه‏گذاری آماده است، تصریح کرد: «ایران همچنین از نظر آموزشی نیز اقدامات مختلفی را در عرصه هتلداری و گردشگری صورت داده است و از این حیث نیز آمادگی دارد.»او چالش اصلی در زمینه سرمایه‏گذاری در هتلداری ایران را عدم آشنایی سرمایه‏گذاران با اپراتورهای ایرانی دانست و با اشاره به پروژه ساخت هتل فرودگاهی در فرودگاه امام خمینی گفت: «در آن پروژه یک بانک ایرانی این ریسک را پذیرفت که هتلی را ایجاد کند و پس از آن به آکور برای اداره و راه‏اندازی آن اعتماد کرد. همین باعث توسعه آن بخش شد.»

داینس ضمن تاکید بر نیاز ایران مبنی بر برندسازی، شهرهای مذهبی ایران را در جذب گردشگر مهم ارزیابی کرد. مدیرعامل اجرایی خدمات هتلی آفریقا و خاورمیانه آکور با اشاره به فاصله‏ای که بین ابراز علاقه سرمایه‏گذاران خارجی به سرمایه‏گذاری در گردشگری ایران و انجام قطعی آن وجود دارد، تصریح کرد: «آنچه باعث می‏شود این فاصله از بین برود، این است که دولت ایران نشان دهد هر اتفاقی که بیفتد، گردشگری به هرحال اولویت آنها خواهد بود. این امر باعث ایجاد اعتماد می‏شود.» او با یادآوری اهمیت گردشگران داخلی اظهار کرد: «ما اغلب می‏خواهیم گردشگران خارجی را جذب کنیم درحالی که بازار داخلی بسیار اهمیت دارد. در واقع حوزه بسیار گسترده‏ای در این زمینه وجود دارد که باید از آن بهره گرفت. از سوی دیگر ایران در بخش گردشگری محلی نیز ظرفیت‏های بسیار خوبی دارد.» داینس در بخش پایانی سخنانش روشن‏سازی برنامه‌های دولت ایران را مقدمه‏ای برای توسعه سرمایه‏گذاری‏های خارجی در این زمینه عنوان و تاکید کرد: «همچنان برای سرمایه‏گذاران قطعیتی وجود ندارد.»

باسم ترکاوی، مدیرعامل اجرایی لینک می‌گلوبال که از سال گذشته دفتری در ایران افتتاح کرده، نیز در این پنل در پاسخ به این سوال که چرا هم‏اکنون موقعیت ایران برای توسعه هتلی مناسب است، تصریح کرد: «برخی موارد خارج از دست ما است؛ مانند وضعیت سیاسی و تنش‏های موجود که البته نقش مهمی در دور نگه داشتن ایران از گردشگری ایفا کرد. با این‌همه تغییراتی را شاهد بودیم و می‏توانیم امیدوار باشیم که سایر چالش‏های موجود نیز کم‏رنگ شود.» وی ادامه داد: «در این میان چیزهایی هم در دست ما است؛ اینکه ریسک و به این بازار اعتماد کنیم.» ترکاوی با اشاره به سرمایه‏گذارانی نظیر روتانا که در شرایط سخت ایران، به این کشور آمدند و اقدام به سرمایه‏گذاری کردند، خاطرنشان کرد: «باید برای سرمایه‏گذاران دو موضوع را روشن کنیم؛ یکی اینکه خطری سرمایه آنها را تهدید نمی‏کند و دیگری اینکه این بازار جذاب است.»

مدیرعامل اجرایی لینک می‌گلوبال چالش اصلی ایران در جذب سرمایه‏خارجی را ارتباط گرفتن و معرفی این بازار عنوان کرد و افزود: «ما در شرکت خود سعی می‏کنیم پکیج سرمایه‏گذاری آماده کنیم و در پرتالی که تا تابستان راه‏اندازی خواهیم کرد، سرمایه‏گذاران را توجیه کنیم.» او یادآور شد: «سرمایه‏های بسیاری در ایران جریان دارد اما همواره در بخش‏های سنتی به‌کار گرفته می‏شود که باید با توضیح و تبیین برای سرمایه‏گذاران، مسیر حرکت سرمایه را تغییر داد.»عمر کادوری، رئیس‌کل و مدیرعامل اجرایی روتانا نیز خواستار آن شد که دولت ایران برخی اموالش را به صورت لیزینگ و برای 50سال واگذار کند تا سرمایه‏ به زیرساخت‏ها جذب شود.پونت چاتوال، مدیرعامل اجرایی دوتچه هاسپیتالیتی نیز ترسیم یک چشم‏انداز عملی را در مقابل سرمایه‏گذار، راهی دانست که او می‏تواند از طریق آن احساس راحتی کند.

با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از روزنامه دنیای اقتصاد، تاریخ انتشار 20 بهمن 1395، کد مطلب:1090359: donya-e-eqtesad.comwww.