همواره با شروع فصل زمستان، بارش برف و یخبندان اختلاف نظر میان کارشناسان محیط زیست و مسئولان شهرداری‌ها و راهداری‌ها را به اوج می‌رساند.

چند سالی هست که کارشناسان محیط زیست در فصل سرما از ضرورت جایگزین کردن روش‌هایی به جای نمک‌پاشی و شن‌پاشی برای مقابله با یخبندان سخن می‌گویند اما هر بار با وقوع برف و یخبندان و وقوع شرایط اضطراری این نگرانی‌ها به فراموشی سپرده شده و نمک‌پاشی و ماسه و شن‌پاشی به‌عنوان تنها راه‌های پیش‌رو برای مقابله با یخبندان انتخاب می‌شود.

رئیس کمیته بهداشت و محیط زیست شورای اسلامی شهر قم معتقد است در شرایط کنونی تکنولوژی‌های جایگزین خوبی برای این موضوع وجود دارد و نباید شهرداری‌ها و راهداری‌ها خود را در روش‌های سنتی محدود کنند.

حسن بختیاری آثار مخرب نمک‌پاشی و شن‌پاشی در فصل زمستان را در دو حوزه اقتصادی و زیست محیطی می‌داند. در جنبه اقتصادی پاشیدن نمک، ماسه و شن روی خیابان‌ها و جاده‌ها موجب از بین رفتن آسفالت می‌شود.

خسارت‌های اقتصادی و زیست محیطی

به گفتهرئیس کمیته بهداشت و محیط زیست شورای اسلامی شهر قم، پس از برف‌ها و یخبندان سال ۸۶ که حجم بسیاری نمک در معابر شهر قم پاشیده شد، آسفالت خیابان‌ها دچار شرایط نامناسبی شد و این موضوع خسارت زیادی به دوش شهر گذاشت.

وی افزود: از نظر زیست محیطی هم پاشیدن نمک موجب شور شدن آب‌های سطحی و زیرزمینی شده و خساراتی به بار می‌آورد که جبرانش آسان نیست.

بختیاری اظهار داشت: نمك موجود در برف و یخ‌ها وقتي وارد جنگل‌ها و مراتع شود ریشه‌ها را می‌خشکاند و امکان حیات را می‌گیرد. سديم براي گیاهان سمی است و ریشه را خفه می‌کند.

رئیس شورای اسلامی استان قم ادامه داد: از طرفی نمکی که برف را آب می‌کند با آب‌های سطحی همراه شده و مخازن زیرزمینی را شور می‌کند. حتی موجب آسیب به آسفالت و خودروها می‌شود. آب‌های آلوده به نمک در تماس با خودروها حاوی مواد شیمیایی می‌شوند که در طبیعت مضر بوده و اگر به طریقی وارد محصولات کشاورزی و بعد بدن انسان شود سرطان‌زا خواهد بود...

وی افزود: در کشورهای پیشرفته برای جلوگیری از ایجاد لایه یخ روی معابر، مواد ضد یخ استفاده می‌شود که جایگزین مناسبی از برای ماسه و نمک است.

بختیاری گفت: نکته دیگری که باید به آن توجه کرد این است که استفاده از نمک در دمای سردتر از منفی ۶ درجه پاسخگو نخواهد بود؛ یعنی با وجود مضرات استفاده از حجم بالایی از نمک، باز هم در دماهای پایین این روش کارایی خاصی ندارد.

موضوع دیگری که وی به آن اشاره می‌کند، مربوط به لزوم تغییر رفتار مردم در شرایط برف و یخبندان است.

نایب رئیس شورای اسلامی شهر قم معتقد است باید به جای مصرف کردن حجم وسیعی نمک و ماسه در خیابان‌ها و جاده‌ها به مردم بیاموزیم که در هنگام برف و یخبندان از زنجیر چرخ استفاده کرده و تردد بی‌مورد در شهر نداشته باشند.

لزوم رفتارسازی در مردم

وی تأکید کرد: با آموزش به مردم و رفتارسازی در میان آن‌ها می‌توان فضایی ایجاد کرد که شهرداری‌ها و راهداری‌ها نیاز کمتری به نمک‌پاشی در شهرهای و جاده‌ها داشته باشند و آسیب‌ کمتری متوجه محیط زیست شود.

بختیاری افزود: برف برای ما که در منطقه خشکی زندگی می‌کنیم و با بحران آب دست به گریبان هستیم، یک نعمت است اما نمک‌باران کردن شهر در واقع کفرانی به این نعمت محسوب می‌شود و موجب از دست رفتن فرصتی خواهد شد که برف در اختیار ما قرار داده است.

همواره یکی از چالش‌های استفاده از روش‌های بهتر در مسائلی که به نوعی به محیط زیست مربوط می‌شوند، هزینه تمام شده آن اقدام است. در این مورد هم هزینه تمام شده آنتی‌آسین‌ها یا همان ضد یخ‌ها که به صورت محلول روی آسفالت استفاده می‌شوند، بیش از نمک و ماسه‌ای است که فراوان و ارزان‌اند. همین موضوع موجب می‌شود در مقابل استفاده از این روش‌ها مقاومت وجود داشته باشد. بختیاری می‌گوید در این زمینه باید تعریف درست‌تری از هزینه داشته باشیم.

به گفته وی خسارتی که نمک و ماسه به زیرساخت‌های شهری و جاده‌ای می‌زند، کم از هزینه استفاده از روش‌های جدید نیست. ضمن اینکه این روش‌ها مضرات زیست محیطی را به حداقل می‌رسانند.

این عضو شورای اسلامی شهر قم اظهار داشت: وقتی می‌توانیم در این زمینه تصمیم درستی بگیریم که تعریف صحیحی از هزینه داشته و خسارات ناشی از روش‌های فعلی را در محاسباتمان وارد کنیم.

کشور ما کشور سردی نیست و بیشتر مناطق کشور آب و هوای نسبتاً گرم و خشک دارند. با این حال در کشور ما سالانه ۲۰ میلیون تن نمک در جاده‌ها و شهرها پاشیده می‌شود که ۱۳ برابر استفاده عادی مردم و یکی از عوامل شوری آب‌های سطحی و سفره‌های زیرزمینی است. معضلی که این نمک‌ها برای محیط زیست به وجود می‌آورند لاینحل نیست و چاره این مشکل قبلاً پیدا شده اما اهتمامی در مجموعه‌ها برای پیگیری این مطلب و استفاده از این راه‌حل دیده نمی‌شود.

با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از خبرگزاری مهر، تاریخ چهارشنبه 18 آذر 1394، کد مطلب: 2995149، www.mehrnews.com