پایگاه تحلیلی خبری شعار سال

سرویس ویژه نمایندگی لنز و عدسی های عینک ایتالیا در ایران با نام تجاری LTL فعال شد اینجا را ببینید  /  سرویس ویژه بانک پاسارگارد فعال شد / سرویس ویژه شورای انجمنهای علمی ایران را از اینجا ببینید       
کد خبر: ۴۳۴۵۵
تاریخ انتشار : ۰۹ دی ۱۳۹۵ - ۱۸:۲۶
با نگاهی به روند نام گذاری خیابان ها و معابر قم، جای خالی اسامی مفاخر برخواسته از قم در نامگذاری خیابان های شهر تا پذیرش اجتماعی مردم در انتخاب اسامی توسط مسئولان، ما را به یاد شهداء و مفاخر قمی می اندازد و گاهی خالی اسامی مفاخر برخاسته از قم احساس می شود.
شعارسال: نام ها و اسامی بیانگر هویت دینی، ملی و اجتماعی مردم هر شهری هستند، وقتی خیابان ها و معابر و کوچه ها نیز به نامی مزین می شود خود گویای چنین هویتی است،هویتی برخواسته از اعتقادات، اصالت، فرهنگ،علایق، سلیقه ها و ...که با یک نام گذاری، احیاء می گردد و رخ می نماید.

مساله پذیرش اجتماعی جایگاهی مهم در نام گذاری خیابان ها، شوارع و معابر دارد به طوری که بسیاری از نام گذاری ها بعد از مدتی پذیرفته می شود اما برخی از نام ها و اسامی هنوز جایگاه خود را در پذیرش اجتماعی مردم قم پیدا نکرده و گاه این خیابان ها و شوارع و معابر همچنان به همان نام های قدیمی خود در میان مردم شناخته می شود و تنها در آدرس ها و نشانی های رسمی برزبان اهالی جاری می گردد.

در این میان به نظر می رسد نگاه جامعه شناختانه در جهت بررسی موضوع «نامگذاری تغییر نام اماکن عمومی، خیابان ها ،شوارع و معابر شهر قم» وجود دارد که بی توجهی به آن ممکن است رضایتمندی قلبی را در جهت نام گذاری ها برای مردمی که در شهر زندگی می کنند و حق انتخاب دارند ایجاد نکند.

** احصاء اسامی مفاخر برجسته استان از دوران صفوی تاکنون در قم

سرپرست اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی قم در خصوص نام گذاری خیابان های قم متناسب با نظر مردم شهر به خبرنگار ایسنا گفت:استفاده از نام های قمی در شهر یکی از خواسته های مردم است که در این باره اسامی مفاخر و شخصیت های شناخته شده برای مردم قم برخواسته از فرهنگ اصیل آنان جایگاه مهمی دارد.

وحید فرجی تصریح کرد:با توجه به احساس چنین نیازی موضوع نام گذاری خیابان ها و معابر را مورد توجه قرار داده ایم و در شورای فرهنگی قم که در آن اتاق فکری در جهت ارزیابی اولویت های فرهنگی استان تشکیل شده است این موضوع مطرح شد.

وی در رابطه با فعالیت های صورت گرفته در انتخاب اسامی مفاخر قمی گفت: اولویت های فرهنگی قم در نام گذاری خیابان ها و اماکن از موضوعات مهم در جلسات اتاق فکر است که با حضور اساتید، صاحب نظران و اعضای انجمن مورد ارزیابی قرار گرفته است.

وی عنوان کرد: انجمن مفاخر استان قم در اولویت های فرهنگی خود در صدد احصاء اسامی مفاخر برجسته قم از دوران صفوی تاکنون است تا با استفاده از این نام ها بتوان در جهت نام گذاری خیابان ها و معابر گام برداشت و به این نیاز مردم قم پاسخ گفت.

سرپرست اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی قم گفت: با پیگیری های انجام شده برخی از اسامی مفاخر از دوران صفوی تاکنون احصاء شده است که پیگیری های لازم برای استفاده از این نام ها در روند نام گذاری ها در حال انجام است.

وی گفت: این اسامی قمی های اصیل در حوزه مقاومت، فرهنگ و هنر است که قطعا در پذیرش اجتماعی مردم قم نیز جایگاه خوبی را می تواند کسب کند.

فرجی گفت: در این میان یکی از اسامی قمی اصیل، نام محمد ابراهیم قمی است که 500 سال قبل در خوشنویسی صاحب نظر بوده است که می تواند یکی از خیابان های قم را با نام خود مزین سازد و در قالب نام گذاری نیز هنر وی را به مردم معرفی کنیم.

** اسامی علما و فضلای قمی از اولویت های مهم در نام گذاری خیابان ها

در خصوص نام گذاری معابر و خیابان های شهر قم نیز ولی الله بیاتی رئیس شورای اسلامی شهر قم بر این باور است با توجه به اینکه قم شهری فرهنگی است و شهر اجتهاد و علم نام دارد یکی از اولویت های مهم انتخاب نام علما، فضلا و روحانیت است که در قم تحصیل، کسب علم و معرفت کرده اند و حق زیادی بر گردن قمی ها دارند.

وی ادامه داد: اسامی شهدای قم نیز با توجه به اینکه این شهر،عزیزان زیادی را به انقلاب تقدیم کرده و از سال 42 در شهادت و مقاومت پیشتاز بوده است از اولویت های بعدی است.

**ضعف هایی در استفاده از نام های اصیل قمی در نام گذاری ها

مصطفی سعادت طلب از اعضای شورای اسلامی شهر قم، نیز درخصوص ضرورت توجه استفاده از اسامی قمی در خیابان ها و معابر قم عنوان کرد: به نظر می رسد در مورد استفاده از نام های اصیل قمی در قم ضعف هایی دیده می شود.

وی تصریح کرد: با توجه به جو فرهنگی شورا بی شک از نام های اصیل قمی در نام گذاری معابر و خیابان ها استقبال می شود در این باره حتی پیشنهاداتی داده ایم و در مرحله اجرا است.

سعادت طلب خاطرنشان کرد: یکی از این اسامی نام استاد حسن معمار باشی است که وی فردی اصالتا قمی و از معماران قدیمی است که تیمچه قم را احداث کرده است.

**باید از نام های هویتی قم در نام گذاری ها استفاده شود

وی با تاکید بر لزوم استفاده از اسامی اصیل قمی در این نام گذاری ها بیان کرد: به نظر من و بسیاری از اعضای شورای اسلامی شهر قم باید در کنار مباحث سیاسی، فرهنگی و انقلابی از اسامی هویتی شهر قم نیز در این نام گذاری ها استفاده شود.

این عضو شورای اسلامی شهر قم اظهار کرد: شورا مشکلی در این قضیه ندارد و آمادگی لازم وجود دارد اما به نظر می رسد ضعف در زمان تصمیم سازی ها باشد که باید آن هم عملیاتی شود و در فرصتی مناسب از نظر صاحب نظران قمی برای نام گذاری ها استفاده کنیم.

وی در پاسخ به این سوال که گویا در نام گذاری ها کمتر از نظر مردم استفاده شده است گفت: وقتی مردم ما را نماینده خود می دانند پس بی شک ما از نظر آن ها نیز استفاده می کنیم و به طور غیر مستقیم آن ها هم در تصمیم سازی های ما دخیل هستند چرا که ما نماینده آن ها هستیم.

سعادت طلب تصریح کرد: معمولا شوارع نام گذاری می شود که جدید است و نامی ندارد در تغییر اسامی نیز پذیرش اجتماعی مردم را در نظر می گیریم همان طور که در یکی از جلسات بحث و گفت و گوهای زیادی برای تغییر نام خیابان آیت الله طالقانی و شهید آذر پیش آمد و در نهایت شورا به نفع مردم رای داد و اسامی تغییری نکرد.

**پذیرش اجتماعی مردم مولفه مهم انتخاب اسامی و تغییر نام خیابان ها

وی تاکید کرد: اعضای شورا نیز زیاد با نام های غیر معمول در قم موافق نیستیم و بر این باوریم پذیرش اجتماعی مردم در انتخاب و تغییر اسامی اهمیت زیادی دارد.

ملکی از دیگر اعضای شورای اسلامی شهر قم بر این باور است که باید شوارع و خیابان‌های اصلی به نام بزرگان قم باشد و اگر خانواده بزرگان دیگری نیز نظری در نام گذاری دارند شورا آن را مد نظر قرار دهد.

**بسیاری از اسامی قم با فرهنگ قمی سنخیت ندارد

آقای جندقی هم از اهالی قدیمی در خیابان آذر است وی می گوید ما در این خیابان های شهر افراد سرشناسی را داشتیم که معتمد بوده اند و یا از مفاخر هستند اما مسئولان تلاشی برای شناسایی این افراد قدیمی نکرده اند وگرنه این اسامی که به تازگی بر روی تابلوها تغییر می کند حداقل با فرهنگ ما قمی ها تا حدی سنخیت داشت.

** لزوم حفظ اسامی سنتی و ارزشی در خیابان های قم

عواطف رستمی عضو شورای اسلامی شهر قم در این باره می گوید جا انداختن و تغییر نام در قم سخت است و در این باره باید برای نام گذاری از نظر مردم قم استفاده کرد تا نامی شایسته و مورد پذیرش انتخاب شود در واقع باید دقت داشت که در نام گذاری ها نام های سنتی و ارزشی را در قم حفظ کنیم.

رئیس کمیسیون خدمات شهری و امور زائران شورای اسلامی شهر قم نیز در این باره بر این باور است که اسامی مشابه بر معابر و خیابان‌ها، خدمات شهری را با مشکل مواجه می‌کند از این رو این باید معابر و خیابان‌ها با بررسی‌های لازم تغییر نام داده شوند.

عباس ذاکریان می گوید: برای نام گذاری معابر و خیابان ها در ابتدا شورای نام گذاری در شهرداری متشکل از اساتید برجسته دانشگاه‌ها، بنیاد شهید، سازمان تبلیغات و برخی از دستگاه‌های اجرایی و ...نام گذاری‌ها بر معابر و خیابان‌ها را از جوانب مختلف بررسی می‌کنند و سپس لایحه به شورا ارجاع داده می شود.

وی افزود: ممکن است گاهی مردم قم با برخی از نام گذاری ها بر خیابان مخالفت کنند که ما نیز جوانب را در نظر می گیریم

وی گفت:این اسامی می‌تواند از اسامی بزرگان، ائمه، مفاخر علمی، علمای شیعه و دینی، قهرمانان و دانشمندان و یا از نام شهدا که از مفاخر ملی و دینی و مذهبی کشور هستند، باشد البته گاهی مردم با این اسامی مخالفت می کنند که در این باره برخی از جوانب را در نظر می گیریم.

این عضو شورای اسلامی قم اظهار کرد: اسامی مانند شهیدان مطهری و بهشتی و مفتح یاداور شخصیت های بزرگی هستند که تغییر این نام ها می تواند با مخالفت مردم همراه باشد در این باره ما تغییر نامی در خیابان مفتح داشتیم که با اعتراض برخی از اهالی مواجه شدیم اما در نهایت مردم آن را پذیرفتند.

وی بیان کرد: مردم در این موارد متوجه شدند به دلیل تعدد نام‌ها این تغییرات صورت گرفت و گاهی این تعدد نام‌ها خدمت رسانی را برای مراکز و نهادهای خدمت رسان همچون خدمات اورژانس و پست و آتش نشانی و ... دشوار می‌کند.

ذاکریان در این باره افزود: وقتی سال‌هاست کوچه‌ها و معابر به یک نام باشد برای تغییر برخی ممکن است ابتدا مقاومت کنند اما به مرور این مساله نهادینه می‌شود.

وی افزود: تعدادی از معابر و خیابان‌ها در قم وجود دارد که به دلیل تشابه اسمی و یا اهمیت نام گذاری مفاخر، تغییر پیدا خواهند کرد که بعد از بررسی‌های لازم اعلام می‌شود.

**فرهنگ قم در نام‌گذاری فضاهای شهری مورد توجه قرار گیرد

در این خصوص یکی از اساتید قم پژوهی نیز بر این باور است که فرهنگ قم در نام‌گذاری فضاهای شهری مورد توجه قرار گیرد.

استاد ابوالحسن گرامی در این باره می گوید:باید در این نامگذاری ها بسیاری از مولفه ها را در نظر گرفت و حتی با اهالی قدیمی آن محلات هم به گفت وگو نشست. نام های محلات و معابر قدیمی بیانگر ارزش های فرهنگی، اعتقادی و اجتماعی هستند و قدمت و تاریخ را نشان می دهند.

این استاد تاریخ شناس عنوان کرد: نام خیابان ها و کوچه ها در دوران تاریخی، تحولات زیادی را پشت سر گذاشته است و برخی از این نام ها که در قم بر روی محلات بوده اصالت و هویت مردم قم را در کار و تلاش و دیانت و استواری بر اعتقادات نمایان می سازد.

این قم پژوه در مورد نام گذاری های جدید افزود: برخی از خیابان ها و کوچه ها به احترام منزلت شهدا، مزین به نام این شهیدان شده است که خود اصالت و فرهنگ ایثار و شهادت و مقاومت را بیان می کند. گرامی اظهار کرد: بسیاری از خیابان ها و کوچه های قم و تا 95 درصد از محله های قدیمی در قم تغییر نام داده اند و تنها افرادی که 6 دهه از زندگی شان سپری شده نام های اصیل بر خیابان ها و معابر قم را به خاطر دارند و جوانان هیچ یک از این اسامی قدیمی را نشنیده اند.

آقای رضا نژاد یکی از اهالی قدیمی در خیابان امام خمینی(ره) است وی در مورد نام گذاری بر خیابان ها می گوید:فرزندان من در مرکز شهر به کسب و کار مشغول هستند و می گویند گاهی مردم با این اسامی جدید خیابان ها سرگردان هستند و بارها از کسبه اسامی را سوال می کنند و در نهایت وقتی اسم سابق را به زبان می آوریم تازه متوجه آدرس های خود می شوند.

وی گفت:چرا در تابلوها اسامی قبل و جدید را با هم ذکر نمی کنند تا مردم به خوبی از این اسامی مطلع شوند اگر این طور شود مسئولان شهر واقعا به مردم احترام گذاشته اند.

**نام جدید خیابان ها در کنار اسامی قدیمی ذکر شود

وی یادآور شد: پیشنهاد می شود نام جدید خیابان ها را در کنار نام قدیمی آن در راستای حفظ هویت تاریخی شهر ثبت شود و جوانان با نام های اصیل که هر یک معنا و مفهومی داشته بیگانه نباشند.

گرامی گفت: در بسیاری از جلسات در تعیین نام ها باید از حضور صاحبنظران قدیمی هم استفاده شود تا اسالت برخی از نام ها را بتوان حفظ کرد بسیاری از جوانان نام های قدیمی گذر یعقوب و شاه قلندر و در بهشت و ...را نمی شناسند چه اشکالی دارد اگر در کنار نام شهید حسین فهمیده نام سیدان را هم که یکی از محلات قدیمی نیز می باشد، نوشته شود.

**مردم نامی را که با هویت اجتماعی شان سازگار نباشد را بر نمی تابند

رضا وارسته یک پژوهشگر اجتماعی در این باره می گوید: اسامی که با هویت اجتماعی افراد تناسبی نداشته باشد مورد پذیرش اجتماعی نخواهند بود و مردم این نام ها را بر نمی تابند.

وی گفت:هویت اجتماعی افراد از اعتقادات دینی و ملی و علایق سرچشمه می گیرد از این رو مسئولان باید به هویت اجتماعی در نام گذاری ها دقت لازم را داشته باشند.

این پژوهشگر اجتماعی عنوان کرد:وقتی در انتخاب اسامی به سراغ افراد قدیمی و صاحب نظر و فرهیخته در قم نروند و نظریات آنان را جویا نشوند پذیرش اجتماعی نیز در انتخاب اسامی صورت نمی گیرد و مردم در این باره معترض می شوند.

وی گفت:توجه به قومیت ها و روحایت و عواطف و مذاهب و فرهنگ و...جزئی مهم در انتخاب اسامی است که بدون در نظر گرفتن آن نمی توان نامی را برگزید که خیلی سریع در میان مردم جای خود را باز کند.

**گاهی در نام گذاری ها نسبت به مفاخر قم بی اعتنایی می شود

در این باره محسن محسنی یکی از اعضای بنیاد قم پژوهی نیز عنوان کرد: متاسفانه مسئولان قم در انتخاب نام، توجهی به مشاوره های مردمی و بهره گیری از نظریات اساتید پیشکسوت قمی ندارند و به همین دلیل گاهی شاهد انتخاب اسامی هستیم که مردم نیز آن را نمی پذیرند.

وی تاکید کرد:شهر قم مدیون تلاش های علمی، پژوهشی و اجتماعی و دینی افرادی است که در طول تاریخ قم زندگی کرده و از خود نامی به نیکی بر جای گذاشته اند اما می بینیم گاه در نام گذاری ها نسبت به این اسامی و مفاخر بی اعتنایی می شود.

محسنی خاطرنشان کرد:مسئولان باید بدانند که خدمات آن ها بر جای می ماند و در هر دوره ای مسئولیت ها تغییر می کند از این رو خدماتی را برای مردم این شهر بر جای بگذارند که دعای خیر مردم را به دنبال داشته باشد و یک یادگاری خوبی به شمار رود.

نامگذاري معابر، ميادين و كوچه ها از حقوق شهروندي محسوب مي گردد و عدم نامگذاري يا نامگذاري نامناسب موجب تضييع حقوق شهروندي مي گردد و در زندگي شهروندي اختلال ايجاد مي كند.

نام‌گذاری معابر شهری از جمله مسائلی است که باید با درنظرگرفتن جوانب مختلف و ریشه‌های تاریخی، ملی، مذهبی، اجتماعی و فرهنگی و هنری جامعه و محترم‌شمردن باورهای مردم انجام شود.

علاوه بر این در نام‌گذاری‌ها موارد دیگری از جمله آسان‌ بودن اسامی برای آدرس‌دهی و مأنوس بودن آن برای مردم نیز رعایت می‌شود.

به نظر ميرسد با هدف احترام به حقوق شهروندي، سهولت دسترسی در آدرس یابی، کوتاه شدن مسیر سفر و کاهش مصرف انرژی و صرفه جویی در وقت و زمان، نياز به انجام كارشناسي و تحقيق براي ايجاد طرح جامع نامگذاری معابر شهر قم و اجراي دقيق آن احساس مي گردد.

اين امر ميسر نيست مگر با اتكا به فرهنگ عمومي شهر و بهره گيري از نظرات كارشناسان و صاحبنظران و افراد فرهيخته و متخصص در امر فرهنگ و پرهيز از اعمال سليقه شخصي و رعايت ضوابط و دستورالعملهاي اجرايي مرتبط با نامگذاري معابر و ميادين شهري.

با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، تاریخ انتشار: 21 آذر 1395، کدخبر 959-20614-5، www.qom.isna.ir

اخبار مرتبط
نام:
ایمیل:
* نظر:
* :
آخرین اخبار
پربازدیدترین
پربحث ترین