بر اساس آمارهایی که به تازگی منتشر شده است، بالغ بر 200 هزار نفر از مردم این شهر در خانه‌های تابوتی زندگی می‌کنند؛ خانه‌هایی به طول و عرض دو در یک متر. این خانه‌ها روی هم سوار هستند و راه دسترسی به آنها نردبان‌هایی است که تا آسمان ادامه دارد. حداقل اجاره ماهانه آنها چیزی حدود 180 دلار است. لئونگ چون پینگ، مدیر اجرایی شهر هنگ کنگ، این بحران مسکن را بزرگ‌ترین خطر بالقوه در جامعه می‌داند، چون تنها 7درصد از مساحت شهر به مسکن مردم اختصاص یافته است. او معتقد است که دولت باید هر چه سریع‌تر راه حلّی برای این مشکل بیابد.

سازمان ملل متحد معتقد است که زندگی در چنین خانه هایی، توهین به‌ شأن و کرامت انسانی است و عزت نفس آدم‌ها را زیر سؤال می‌برد. اما حقیقت تلخ این است که خانه‌های تابوتی در میان آپارتمان‌های بلند چند میلیونی و مراکز خرید مجلل و شیک این شهر، پنهان شده‌اند که محل زندگی آدم‌های فقیر این شهر است. ماک 72 ساله، یکی از هنگ کنگی‌هایی است که طی 10 سال گذشته در یکی از این چهار دیواری‌ها که نام خانه را یدک می‌کشند زندگی کرده است. فضای خانه او فقط به اندازه یک تخت دو طبقه و جایی که او تنها بتواند بنشیند، جا دارد.

او به خبرنگار سی‌ان‌ان می‌گوید: «هیچ کس را نمی‌توانید پیدا کنید که بخواهد در چنین جایی زندگی کند. امّا چاره چیست؟ ما می‌خواهیم زنده بمانیم. زندگی که نه! تنها برای اینکه زنده بمانیم راضی به زندگی در این تابوت‌ها شده‌ایم. من و بسیاری از ساکنان این تابوت‌ها برای فرار از کارتن خوابی و آوارگی در خیابان‌ها به این تابوت‌ها پناه می‌آوریم. ما هم حق زندگی داریم.»

این خانه‌ها را به این دلیل که به لحاظ ظاهری شبیه تابوت‌های واقعی هستند، تابوت می‌نامند. این خانه‌ها برای اقشار کم درآمد و پایین دست اجتماع شکل گرفته‌اند و متأسفانه روز به روز هم بر تعداد آنها افزوده می‌شود.

هر بیست خانوار ساکن در این خانه-تابوت‌ها از یک توالت عمومی برخوردار هستند، امّا برای هر چهل خانوار تنها یک دوش برای استحمام درنظر گرفته شده است. چنین وضعیتی بسیار اسفناک است و شرایط زندگی این آدم‌ها بسیار آزاردهنده و دور از‌ شأن انسان است. تهویه این خانه‌ها بسیار ضعیف است و آنها مثل قوطی کبریت روی هم سوار شده‌اند.

البته مجردهای ساکن این خانه-تابوت‌ها وضعیت نسبتاً بهتری دارند و در قیاس با خانوارها می‌توان گفت خوش بیارترند. خانواده‌ها شرایط به مراتب بدتری دارند. اینجا خانواده‌هایی زندگی می‌کنند که پدر و پسر در یک خانه زندگی می‌کنند و مادر و دختر در خانه‌ای دیگر. دیدن خانواده‌هایی که به اجبار و به دلیل کمبود فضا جدای از هم در دو خانه(یا دو تابوت!) زندگی می‌کنند، دل هر آدمی را به درد می‌آورد.

زی لای سان، مددکار اجتماعی که در هنگ کنگ ساکن است، به خبرنگار سی‌ان‌ان می‌گوید: «مردم درباره آدم‌هایی که در این خانه‌ها زندگی می‌کنند، نگاه خوبی ندارند. آنها فکر می‌کنند که ساکنان خانه‌های تابوتی، آدم‌های تنبلی هستند و به همین دلیل است که وضع چنین رقت باری دارند، امّا حقیقت چیز دیگری است. خیلی از آنها ساعت‌های طولانی کار می‌کنند، امّا دستمزدی که نصیب‌شان می‌شود بسیار ناچیز است و از این روی درآمدشان کفاف اجاره بهای یک آپارتمان هرچند کوچک را نیز نمی‌دهد.»

ماک هم یکی از همین آدم‌های زحمتکش است. او اصالتاً اهل هنگ کنگ است. او آدم آبرومندی بوده و برای خودش خانه و امکاناتی داشته، اما بعد از یک سری سرمایه‌گذاری مالی که با شکست رو به رو شده‌، ورشکست و حالا مجبور به زندگی در خانه‌های تابوتی شده است. حالا او به سختی می‌تواند حتی حداقل اجاره چنین خانه‌هایی را هم تأمین کند. زندگی هیچ گاه روی خوش خود را به او نشان نداده است.

او حالا یکی از 1.3 میلیون فقیری است که در شهر هنگ کنگ زندگی می‌کند. این آماری است که یکی از گروه‌های مشورتی دولت منتشر کرده است. ماک در ادامه حرف‌هایش می‌گوید: «من می‌توانم وعده‌های غذایی خودم را کم کنم. می‌توانم به آشغال و انواع حشراتی که اینجا همراه من زندگی می‌کنند بی‌توجه باشم، امّا بزرگ‌ترین مشکل ما سلامتی و امنیت ماست. وضعیت ما برای دولت هیچ اهمیتی ندارد و اصلاً به ما توجه نمی‌کنند. ما مثل کنسروهای ماهی ساردین روی هم تلنبار شده ایم.این خانه‌ها و این ساختمان‌های بلند با مجوز دولت ساخته شده‌اند.

افزایش سرسام آور قیمت مسکن و به تبع آن، افزایش فاصله طبقاتی باعث شده است تا روز به روز تعداد افرادی که برای زندگی به این تابوت‌ها پناه می‌برند افزایش یابد. خانم سان ادامه می‌دهد: «هنگ کنگ روز به روز ثروتمندتر می‌شود، امّا کسی به فکر این قشر از جامعه نیست.

روزی، یکی از ساکنان این خانه‌ها به من گفت: من هنوز نمرده ام، امّا از حالا در تابوتم زندگی می‌کنم. این حرف خیلی دردناک است.» این مددکار اجتماعی بیش از 20 سال است که درباره این خانه‌ها تحقیق و شرایط زندگی آنها را بررسی می‌کند. او معتقد است که این افراد برای اجاره یک متر مربع از این خانه‌ها پول بیشتری را پرداخت می‌کنند تا افراد متمولی که خانه‌های مجلل را اجاره می‌کنند و این تناقض جالب و آزاردهنده‌ای است.

او می‌گوید: «برخی از شیوه‌های اجرایی در هنگ کنگ بسیار عقب مانده و تاریخ گذشته است. آدم‌های کم‌درآمدی که در این شهر زندگی می‌کنند حقوقی دارند. باید این حقوق به آنها داده شود. آنها هم انسان هستند و حق زندگی دارند. آنها هم به خندیدن نیاز دارند. آنها نباید در لبه پرتگاه مرگ و زندگی باشند. دولت آنها را فراموش کرده است.

سان می‌گوید که بیش از 300 هزار نفر منتظر دریافت خانه‌های اجتماعی هستند، امّا خبری از آنها نیست. اگرچه دولت می‌گوید که متوسط انتظار برای دریافت این خانه‌ها 3 سال است، امّا خیلی از آدم‌های کم درآمد بیش از 10 سال است که ساکن خانه‌های تابوتی هستند. آنها معتقدند که آخر در همین تابوت‌ها چشم هایشان را می‌بندند و می‌میرند. او در انتهای صحبت‌هایش می‌گوید: «اینکه دولت نمی‌تواند به افرادی مثل من که جزء قشر کم درآمد هستیم کمک کند، حرف نادرستی است. مسأله اصلی این است که دولت نمی‌خواهد به ما کمک کند و مشکلات ما را حل کند.

افرادی چون ما ارزشی برای این کشور نداریم و مثل بار اضافی می‌مانیم که بر دوش هنگ کنگ سنگینی می‌کند. ما آدم‌هایی هستیم که در تابوت زندگی می‌کنیم و در تابوت می‌میریم.»

با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه ایران، صفحه 14، تاریخ انتشار: 24 خرداد 1396، شماره: 6519 .