پایگاه تحلیلی خبری شعار سال در گزارشی بنام گمانه زنی از احتمالات کابینه دولت دوازدهم + لیست گزینه های 18 وزارتخانه(کابینه روحانی، فریدون یا جهانگیری) ، بیان می دارد که ، شنیده ها و شایعات گویای سه روند متفاوت برای تشکیل تیم های شناسایی و انتخاب مدیران و اعضای کابینه است . گروهی از افراد نقل می کنند که هسته اصلی تشکیل تیم کابینه، حول اقای جهانگیری و برخی از مشاوران آقای روحانی متمرکز گردیده و دکتر روحانی، جمع بندی این مهم را به معاون اول خود سپرده است(احتمال این گزینه بالاست). دسته دوم معتقدند که خود آقای روحانی همانند دولت یازدهم، محوریت و هسته اصلی تشکیل کابینه بوده و فعالانه با همکاری معاون اول و مشاوران خود در این حوزه، ایفای نقش می کند(احتمال این گزینه ضعیف است). دسته سوم، معتقد به تقسیم کار بین گروه های مختلف برای انتخاب مدیران تخصصی(مسئولیت هر چند وزارتخانه به یک نفر واگذار شده است)می باشند.شنیده ها بعضا بیان می دارند که خرده جهت دهی هایی در این فضا بشکل غیر رسمی وجود دارد(نظیر تداوم خط نفوذ برادر رئیس جمهور در معرفی و حمایت از افراد خاص). لازم به توضیح است که تایید یا تکذیب هر یک از این سناریوهای سه گانه با اطلاعات موجود امکان پذیر نبوده و بعید بنظر می رسد بغیر از رئیس جمهور و تیم وی، فرد یا جریان خاصی، اطلاعات جامع قابل استناد در این خصوص داشته باشد.

علاوه بر شیوه شناسایی و مذاکره با گزینه های مناسب ، بحث قابل طرح دیگر در این حوزه، بحث  میزان شانس تایید گزینه انتخابی توسط مجلس است. لذا، شیوه و میزان مذاکره با افراد شاخص کمیسیون ها و فراکسیون های تخصصی مجلس ، برای توافق بر روی فرد یا افراد انتخابی ، از اهمیت ویژه ای برخوردار خواهد بود. 

پایگاه خط شکن به نقل از راه دانا در مقاله گزینه های احتمالی کابینه روحانی در دولت دوازدهم، می نویسد که استراتژی روحانی برای انتخاب کابینه ، مبتنی بر انتخاب متمرکز توسط تیم مورد اعتماد خود و همچنین اخذ لیست های پیشنهادی از احزاب و گروه های سیاسی نزدیک به دولت است .

یک تحلیلگر راهبردی مدیریت سیاسی کشور،معتقد است که استراتژی انتخابی دکتر روحانی در روند تشکیل کابینه دوازدهم، استراتژی موقعیتی – وضعیتی بوده و روحانی با توجه به ماهیت و قواعد بازی در میدان سیاست، اقدام به انتخاب موقعیتی(کاهش احتمالی نفوذ کارگزاران،تمایل به گروه های سیاسی همسو تر، ایجاد اتحاد استراتژیک با دولت های چپ گذشته،.....) و انتخاب وضعیتی(همسویی و همگرایی با اصول و چارچوب های حاکمیتی ، همگرایی با مطالبات و سلائق مجلس،....)، خواهد نمود. دکتر قلی نیا معتقد است استراتژی انتخاب الزاما غیر هرمی بوده و تابع بازی شبکه ای است . با دنباله گیری این راهبرد، دولت قادر بوده، در صورت وقوع هر گونه هجمه ای،توان بازسازی و بازیابی مستمر خود را حفظ کرده و شاکله مدیریتی کلان، دچار آسیب نگردد.

پایگاه تحلیلی خبری شعار سال در گزارشی بنام گمانه زنی از احتمالات کابینه دولت دوازدهم + لیست گزینه های 18 وزارتخانه، بیان می دارد که ، بنظر می رسد روحانی دور دوازدهم، تمایل کمتری به دادن پست (هرچند مدیریت لایه دوم و سوم)، صرفا به جهت نسبت خویشاوندی و یا رفاقت دارد. روحانی دور دوازدهم، احتمالا ریسمان مدیران سفارشی جناح های نزدیک را می برد (مجبور به تحمل فشارهای فراجناحی نیست). روحانی دور دوازدهم ، مدیران ناکارآمد و غیر تخصصی و همچنین مدیران ساکت و غیر حامی را کنار خواهد گذاشت، روحانی دور دوازدهم حساسیت های مجلس (با تاکید بر حامیان علی لاریجانی و محمدرضا عارف) و همچنین حساسیت های حاکمیت را لحاظ نموده و اقدام به انتخاب مدیران مورد هجمه ، غیرهمگرا ، مدیران دارای نارضایتی عمومی، مدیران غیر پاسخگو به مطالبات مردم و مواردی همانند نمی کند. اما بعید است که روحانی دور دوازدهم، حساسیت زیادی به شایسته سالاری فراگیر، انتخاب رقابتی اصلح ، چرخش نخبگان و ادبیاتی از این دست داشته باشد. اولویت روحانی دور دوازدهم، کسب موفقیت و ایجاد رضایت در مردم به هر قیمت ممکن و اثبات کارآمدی دولت به کمک مدیرانی نسبتا یکدست و همگرا، است. تحلیل های صورت پذیرفته نشان می دهند که ورای ساختار و شیوه دستیابی به گزینه های کابینه، احتمالا چند اصل کلی توسط دولت می تواند در حال دنباله گیری باشد:

- انتقال وزرای مورد وثوق به پشت پرده سیاست با هدف کنترل و جهت دهی به وزرای جدید کابینه دوازدهم.

- مطرح کردن چند وزیر زن برای کابینه و حوزه معاونت ها و مشاورها، جهت اثبات اعتقاد به مدیریت و مشارکت زنان(تاکنون 96/5/16، گزارش موثقی از اجرای این بند دریافت نشده است) .

- یار گیری از نمایندگان مجلس و دعوت از آنها جهت حضور در کابینه و ریاست جمهوری با هدف کاهش تنش های احتمالی با مجلس(تاکنون 96/5/16، گزارش موثقی از اجرای این بند دریافت نشده است) .

- توجه خاص به توصیه های مدیریتی یا مدیرهای معرفی شده توسط علی لاریجانی و محمدرضا عارف، با هدف کاهش تنش احتمالی با مجلس.

- جابجایی ضربدری مدیران مورد وثوق در کابینه و هیات دولت ،با هدف بهره گیری حداکثری از پتانسیل های برخی از مدیران (بشکل ضربدری اقدام به جابجایی پست های افراد مورد وثوق با یکدیگر می گردد. به فرض مثال ، حسین دهقان جای علی شمخانی و بالعکس).

پایگاه خط شکن به نقل از راه دانا در مقاله گزینه های احتمالی کابینه روحانی در دولت دوازدهم، می نویسد که عزم روحانی برای تغییر ترکیب کابینه دوازدهم جزم شده است. تا‌جایی‌که محمدعلی نجفی، مشاور رئیس‌جمهوری، پیش‌بینی کرده ۵٠ درصد کابینه فعلی تغییر خواهد کرد. تغییرات نیز با توجه به دو حساسیت کاهش میانگین سنی کابینه و تقویت حضور مدیران زن در کابینه دنباله گیری می شود.

خبرگزاری مهر در گزارشی بنام دولت دوازدهم و آزمون بزرگ چینش تیم اقتصادی کابینه ، از دیدگاه علا میر محمدصادقی بیان می دارد که با توجه به فرمایشات مقام معظم رهبری و همچنین گفته های رئیس جمهور و همین طور به اعتقاد اغلب دست اندرکاران بخش خصوصی، باید در حوزه اقتصادی یک جهشی رخ دهد. از آنجا که تیم اقتصادی دولت یازدهم در حد مطلوب موفق نبود(افزایش رکود و بیکاری) ، رئیس جمهور باید برای غلبه بر این دوچالش، تیم اقتصادی جدید را با حساسیت ویژه انتخاب کرده و با مشوق های مختلف به جذب سرمایه گذاری کمک کند. در همین رابطه، علی اصغر جمعه‌ای(رئیس اتاق بازرگانی سمنان)،معتقد است که، هماهنگی و انسجام لازم در تیم اقتصادی دولت یازدهم وجود نداشت، لذا دولت دوازدهم باید با انتخاب تیم اقتصادی منسجم و همسو، به رفع مشکلات ناشی از این عدم هماهنگی پایان دهد.

خبرگزاری تابناک در گزارشی با عنوان از میدان‌داری جهانگیری برای تشکیل کابینه دوازدهم تا چهره‌های جدید دولت روحانی ، می نویسد که تلاش برای یکدست کردن کابینه دوازدهم از حیث مدیریتی نه به لحاظ گرایش سیاسی، جزو مهمترین گام های روحانی خواهد بود و آنچه این احتمال را تقویت می کند، همراهی مجلس با دولت است.

ایرنا در یاداشتی بنام شناخت فناوری های جدید برای اعضای کابینه دوازدهم ضروری است ، به نقل از پوراندخت نیرومند ، بیان می دارد که از مهمترین ویژگی های راهبردی که گزینه های انتخابی برای کابینه دولت دوازدهم باید داشته باشند، آشنایی با فناوری های جدید و شناخت تاثیرهای اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی فناوری های پیشرفته و نوظهور است . در واقع داشتن حداقل اطلاعات از فناوری و مدیریت راهبردی فناوری از دیدگاه این کارشناس، بعنوان شرط لازم برای گزینه یابی جهت کابینه دوازدهم، بیان شده است.

تابناک در مصاحبه نقل کرده از محسن کوهکن(نماینده مجلس شورای اسلامی)، بنقل از ایشان بیان می دارد که هیچ حزب و گروه و دسته و جناحی با توجه به اینکه ساختار نظام اجرایی ما حزبی نیست، نباید انتظارات حزبی از رییس جمهور داشته باشند. اگر رییس جمهور بخواهد از وزرای دولت یازدهم در دولت جدیدش استفاده کند، باید بررسی شود که آیا این وزیر با موازین و معیارهای موردنظر نمره قبولی دارد یا خیر؟ فردی که وزیر می شود باید علاوه بر تخصص و تجربه، همگرایی با دولت، توان تیم سازی و قدرت جهت دهی به افراد تحت مدیریت خودش را داشته باشد.

غلامرضا ظریفیان(فعال سیاسی و استاد دانشگاه) در گفت و گو با خبرنگار جماران، در خصوص ترکیب کابینه دولت دوازدهم اظهار کرد: دولت باید با سه شاخص تکلیف کابینه خود را روشن کند. یکی این که دولت یازدهم در بخش های مختلف قول ها و وعده هایی را به مردم داده بود. باید عملکرد وزیران در این رابطه ارزیابی گردیده و مشخص شود که آیا وزیر مربوطه توانسته است با درصد خوبی آن شعارها را تحقق ببخشد یا نه؟ اگر چنین اتفاقی نیفتاده باشد حتما آن وزیر در ارتباط با دولت آینده ناکارآمد است و باید تغییر کند. شاخص دوم این است که اگر وزیری با درصد بالایی شعار های دولت را تحقق بخشیده است اما دولت در دوره جدید وعده های جدید داده است؛ آیا وزیر فعلی توانایی انجام این وعده های جدید را دارد یا نه؟ شاخص سوم این است که همیشه تخصص در حوزه کاری مهم بوده اما در کنار تخصص شجاعت هم لازم است. ما شاهد این بودیم که در دوره یازدهم برخی از وزرای دولت با این که به شعارهای رئیس جمهور اعتقاد داشتند و از لحاظ تخصص هم از عهده کار برمی آمدند، اما شجاعت لازم را در آن زمینه نداشتند و خیلی از کارها را نتوانستند انجام دهند. چرا که حل بسیاری از مشکلات امروز ما نیازمند شجاعت است.

ایرنا در گزارشی با نام همدلی ؛ دستِ باز روحانی در انتخاب کابینه کارآمد، بیان می دارد که تغییرات در کابینه دولت و معیارها و شاخص های انتخاب وزرا، موضوعی است که ضرورت آن هم در اظهارات دولتمردان، هم از سوی صاحبنظران مطرح شده است. از نظر موضوعی، اقتصاد و مشکلاتی که به ویژه در بخش تولید وجود دارد، همچنین پایین بودن میزان جذب سرمایه گذاری خارجی، مساله بیکاری و اشتغال از موضوعاتی است که بر ضرورت توجه به آنها در انتخاب وزرا و دولت آینده تاکید می شود. به رغم موفقیت هایی که دولت یازدهم در زمینه کنترل نرخ تورم، عبور از رکود، تحقق تراز تجاری مثبت، میزان جذب سرمایه گذاری خارجی، دستاوردهای تجاری پس از برجام برداشته است، بسیاری آن را کافی نمی دانند و به همین دلیل نیز بر ضرورت توجه به اولویت های اقتصادی و تغییرات در وزارتخانه هایی که به نوعی به گشایش ها اقتصادی در جامعه منجر شود، تاکید دارند. با توجه به مسائل و موضوعاتی از جمله؛ محقق نشدن مطالبات کارگران، افزایش نرخ بیکاری و گلایه هایی که از سوی جامعه هدف به وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی مطرح است؛ برخی ایجاد تغییرات و به کارگیری سیاست های رفاهی در راستای بهبود عملکرد دولت در این بخش را یک ضرورت می دانند.

پرهیز از سیاسی کاری در انتخاب اعضای کابینه، شاخص دیگری است که به عنوان اولویت انتخاب وزرا در دولت دوازدهم، مطرح می شود، چنانکه برخی نظرات بر این مبتنی است که رییس جمهوری در انتخاب کابینه جدید بیش از هر چیز باید بر پایه کارآمدی، تخصص و شایستگی عمل نموده و از حاشیه های موجود در فضای سیاسی جامعه دوری کند.

پایگاه تحلیلی خبری شعار سال در گزارشی بنام گمانه زنی از احتمالات کابینه دولت دوازدهم + لیست گزینه های 18 وزارتخانه، بیان می دارد که ، در ابتدای فعالیت دولت یازدهم، بسیاری از صاحب نظران عدم دستیابی دولت به سطح بهینه ای از موفقیت را بر اساس انتخاب های صورت گرفته برای کابینه، را پیش بینی می کردند. لازم به توضیح است که مناسب نبودن وزرای انتخابی را نباید در بد یا خوب بودن فردی و شخصی آنان، به قضاوت گذاشت. منظور از مناسب نبودگی کابینه توجه به وجود شاخص هایی نظیر،میزان تسلط افراد انتخابی بر حوزه تخصصی، میزان توانمندی در برنامه ریزی و سیاستگذاری ها، سطح توانایی های افراد انتخابی در تیم سازی مدیریتی ، میزان برنامه محوری ، میزان آشنایی با چالش های حوزه و توانمندی جهت حل آنها، توانمندی های ارتباطی و تعاملاتی ، میزان سلامت جسمی ، میزان سلامت مالی و سیاسی ، میزان تمایل به فعالیت شفاف و قانون پذیری ظاهری و باطنی، توانمندی کار با سایر اعضای کابینه و حوزه های مرتبط ، میزان توانمندی جهت برنامه ریزی توسعه ای برای کشور در حال گذار دارای محیط های کاملا متلاطم ، توانمندی کار در کشور ارزشی و معتقد به قاعده مند دینی و مواردی همانند است.

روزنامه خراسان در خبری با عنوان اظهارات دو عضو دولت و یک نماینده درباره کابینه دوازدهم به نقل از فاطمه راکعی(فعال اصلاح طلب در مصاحبه با فرارو) می نویسد،با توجه به اینکه چندماهی به معرفی کابینه دولت دوازدهم از سوی رئیس جمهور باقی مانده است اصلاح طلبان در حال رایزنی هستند تا حداقل سه وزیر زن و دو معاون زن برای رئیس جمهور ، در کابینه دوازدهم حضور داشته باشند. به نقل از فاطمه راکعی در گزارش مورد اشاره ، بیان شده که ما تمایل داشتیم که پنج وزیر زن در کابینه حضور داشته باشند اما به هرحال اگر موافقت آقای روحانی برای حضور حداقل سه زن در کابینه و دو زن به عنوان معاون رئیس جمهور جلب شود، خود یک گام مفید و البته بزرگی است. لازم است که لیست های زنان توانمند برای وزارتخانه ها از طرف خانم مولاوردی سریعا پیشنهاد شود و از طریق لابی با احزاب، شخصیت ها و زنان و مردانی که به توانمندی های زنان واقف هستند، این امور تسهیل گردد.

خبرگزاری خبرآنلاین در مصاحبه منعکس نموده از خانم پروانه مافی(نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی)، به نقل از ایشان بیان می دارد که مساله معرفی وزرای زن یکی از شاخص‌ترین مطالبات این روزهای فعالان حوزه زنان است و رئیس جمهور منتخب در روزهای انتخابات، یکی از برنامه‌های مهم خود در دولت دوازدهم را، ارتقای حضور زنان در کابینه دولت و پست‌های کلیدی اعلام کرد. با توجه به سوابق عملکردی دولت تدبیر، به نظر می‌رسد ایشان به مطالبات و انتظارات زنان در این باره پاسخ دهد و انتخاب نماینده یا نمایندگانی از زنان برای احراز پست وزارت را عملی كند. اما امیدواریم این اعتمادسازی محدود به کابینه دولت نشود و در سطوح مدیریت‌های عالی و میانی، این روند استمرار داشته باشد تا بتوانیم زنانی توانمند و مجرب در طول چهار سال پیش رو، پرورش دهیم. یکی از گام‌های مثبت در روزهای اخیر ، ابلاغ حکم وزیر نفت برای رفع تبعیض در جذب و بکارگیری زنان در مشاغل و سمت‌های متناسب با توانمندی‌های آنها بود که انتظار داریم این رویکرد در سطوح مختلف دوام داشته باشد.

*** این گزارش در صورت نیاز ، به روز می گردد.

* گزارش اختصاصی پایگاه تحلیلی-خبری شعار سال