شعار سال: استفاده از انشعاب‌های غیرمجاز آب به صورت آشکار و پنهان یکی از پدیده‌هایی است که مسائل و مشکلات متعددی را برای آب و فاضلاب شهری و روستایی لرستان به وجود آورده است. خسارات مستقیم و غیر‌مستقیم ناشی از اینگونه انشعاب‌ها باعث شده تا کم‌آبی تنها محدود به فصول گرم سال نشود. در نیمه دوم سال نیز این موضوع در برخی از مناطق منجر به تداوم کم آبی شده است. باید به این امر توجه کرد که عمده‌ترین درآمدزایی استان از طریق دریافت حق اشتراک از مشترکان مجاز و دارای کنتور صورت می‌گیرد.
به گفته مسئولان اداره آبفای لرستان ۳۰درصد آب تولید شده از سوی این شرکت به دلیل انشعابات غیرمجاز بدون درآمد است که این میزان عدد قابل توجهی به شمار می‌رود.

فرهنگ نادرست استفاده از انشعاب‌های غیرمجاز
«سعید پاپی‌نژاد» کارشناس منابع آب می‌گوید: استفاده از انشعاب‌های غیر‌مجاز در بین برخی از مشترکان تبدیل به یک فرهنگ نادرست شده است.
وی با اشاره به پیامد‌های ناشی از نصب انشعاب‌های غیر‌مجاز عنوان می‌کند: کمبود آب، اخلال در مدیریت توزیع، تخریب شبکه آبرسانی، احتمال ایجاد آلودگی و نشت آن به شبکه هنگام نصب انشعاب و هدر‌رفت آب به علت استفاده از اتصالات و لوله‌های غیر‌استاندارد، افت فشار و در نتیجه نارضایتی مردم از جمله مشکلات به وجود آمده ناشی از انشعاب‌های غیر‌مجاز در شبکه توزیع است.
این کارشناس بیان می‌کند: استفاده از انشعاب‌های غیر‌مجاز آب در حاشیه شهرها و همچنین مناطق روستایی بسیار پررنگ است، به همین دلیل کمبود آب به عنوان اصلی‌ترین پیامد منفی ناشی از آن در لرستان برجسته است. انشعاب‌های غیر مجاز آب، تجاوز به حقوق شهروندان محسوب شده و بر اساس ماده 660 قانون مجازات اسلامی، با استفاده از انشعاب آب بدون پرداخت هرگونه وجه یا حق انشعاب، متخلفان علاوه بر جبران خسارت به سه ماه تا یک سال حبس محکوم خواهند شد.

اخلال در ارائه خدمات‌ مطلوب
مدیر روابط عمومی آبفای لرستان هم با بیان اینکه انشعاب‌های غیرمجاز از دغدغه‌های اصلی شرکت آبفای شهری است، اظهار می‌کند: این انشعاب‌ها عامل ایجاد خلل در ارائه خدمات‌ مطلوب به مشترکان اصلی است.
«مهدی بابایی» می‌افزاید: برخی مشترکان با ایجاد انشعابات غیرمجاز و موازی برای بهره‌برداری از آب موجب تضییع حقوق دیگران می‌شوند. استفاده مستقیم از شبکه اصلی آب به طور غیرقانونی، نصب خط لوله به طور موازی از شبکه اصلی، انشعاب موازی به شمار می‌رود.
وی با بیان اینکه برخی مشترکان، آب را بدون ثبت از طریق کنتور، مصرف می‌کنند، می‌گوید: در این صورت میزان آبی که از سوی مشترکان مصرف می‌شود، به طور واقعی در دسترس نیست و برآورد میزان مصرف میسر نخواهد بود زیرا میزان مصرف تنها بر اساس برآورد کنتورها مشخص می‌شود. استفاده از انشعاب غیرمجاز و موازی موجب می‌شود که میزان مصرف تخریبی با میزان مصرف واقعی متفاوت باشد و آب با افت فشار به دست مردم برسد.
وی با بیان اینکه مردم باید هرگونه انشعاب غیرمجاز و هدررفت و مصرف بی‌رویه را به سامانه 122 اطلاع دهند، تاکید می‌کند: اطلاعات موثق همشهریان در ارائه این قبیل گزارش‌ها نزد کارشناسان شرکت آبفا و آبفار استان محرمانه می‌ماند و اگر تخلف مشترکان تایید و محرز شود، برخوردهای شدیدی با خاطیان صورت می‌گیرد.

برخورد با انشعاب‌های غیرمجاز در روستاها
«علیرضا کاکاوند» مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب روستایی لرستان می‌گوید: برخورد با انشعاب‌های غیرمجاز در روستاهای استان در دستور کار این شرکت قرار گرفته است. مشکل اساسی در حوزه آبفار آبیاری باغات و مزارع به صورت غیرمجاز با آب شرب بوده که امسال نیز حادتر شده است. علاوه بر این مشترکان آبفار در زمینه پرداخت آب‌بها نیز همکاری نمی کنند. در برخی روستاهای لرستان برای آبیاری باغات از آب شرب استفاده می‌کنند که برخورد با این افراد در اولویت شرکت قرار دارد.
وی بیان می‌کند: بنا داریم میزان استفاده از تانکر آب سیار را به صفر برسانیم، از طرفی قرار است تا پایان سال عملیات آبرسانی به تمام روستاهای بالای 20 خانوار اجرایی شود، اما برای نیل به اهداف از پیش تعیین‌شده باید از هرگونه برداشت و استفاده‌های غیر‌مجاز آب در مناطق روستایی به منظور جلوگیری از کم‌آبی جلوگیری کنیم.

اجرای طرح حافظان آب
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب لرستان هم در این رابطه اظهار می‌کند: ۳۰ درصد آب تولید شده از سوی این شرکت در استان بدون درآمد است. نمی‌‌توان آمار دقیقی از میزان انشعاب‌های غیر مجاز ارائه کرد چرا که به محض شناسایی، آنها را به انشعاب مجاز تبدیل می‌کنیم.
«حمیدرضا کرموند» ادامه می‌دهد: هر مترمکعب آب برای رسیدن به دست مردم هزینه‌ای بالغ بر هزار تا 1500 تومان در بردارد و دریافتی شرکت آبفا به ازای هر مترمکعب مصرف، 300 تومان است. براین اساس حدود یک‌پنجم هزینه از مشترکان دریافت می‌شود که این مبلغ از نظر اقتصادی برای شرکت به صرفه نیست.
کرموند به طرح حافظان آب اشاره می‌کند و می‌گوید: این طرح به صورت آزمایشی و با مشارکت شهروندان در حال اجراست. براساس آن شهروندان هرگونه استفاده غیرمجاز آب را از طریق سامانه 122 با ما در میان می‌گذارند.
وی با اشاره به پیامدهای نامطلوب انشعاب‌های غیرمجاز، می‌افزاید: مشخص نشدن میزان مصرف آب‌، تضییع حقوق مشترکان و بیت المال از جمله تبعات منفی انشعاب‌‌های غیرمجاز آب است.

جریمه برای استفاده غیرمجاز از انشعاب‌های آب
وجود انشعاب‌های غیرمجاز یکی از آسیب‌های شبکه آب شهری است که از فاکتورهای مهم هدررفت آب هم به شمار می‌رود. با توجه به بحران کم‌آبی و مصرف بی‌رویه آب شرب از سوی افرادی که اقدام به نصب کنتورهای غیرمجاز می‌کنند، برخوردهای قانونی با این متخلفان در دستور کار قرار گرفته است.
استفاده‌کنندگان از انشعاب‌های غیرمجاز آب براساس مصوبه نمایندگان مجلس ملزم به پرداخت جریمه هستند. این مصوبه در نه خرداد ماه امسال در جلسه علنی مجلس شورای اسلامی و در جریان بررسی لایحه مجازات استفاده‌کنندگان غیرمجاز از آب، برق، تلفن، گاز و فاضلاب با اکثریت آرا، به تصویب رسید. بر این اساس هر شخصی بدون دریافت انشعاب قانونی اقدام به استفاده از خدمات شرکت آبفا و آبفار کند، علاوه بر الزام به پرداخت بهای خدمات مصرفی و جبران خسارت، به پرداخت جریمه نقدی بر اساس نرخ تورم سالانه، یک تا دو برابر بهای مصرف آب غیرمجاز محکوم خواهد شد. مشترکان غیرمجاز در صورت تکرار با قطعی کنتورهای مجاز به مدت سه ماه تا شش ماه محکوم خواهند شد.

سایت شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه همشهری استانی، تاریخ انتشار 25 شهریور 96، شماره: 329426