شعارسال : روزنامه آلمانی «دی ولت» در گزارشی تحلیلی با اشاره به این که کشورهای اروپایی از جمله بریتانیا، فرانسه و آلمان به همراه موگرینی رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا متفق القول خواستار حفظ برجام شده اند می نویسد:«آنان نشان دادند که امریکا نمی تواند به تنهایی معاهده برجام را لغو کند.

بی اعتمادی رییس جمهوری امريکا در تهران تا اندازه ای قابل درک و قابل توجیه است. با این حال،‌ بستن سرسختانه تمام درها هیچ نتیجه مثبتی را در پی نخواهد داشت. سیاست بین المللی موفق بایستی همراه با ایجاد شبکه ای از همراهان باشد. واقعیت آن است که منافع متضاد در نگاه اول منطقی به نظر می رسد. ترامپ می گوید اول امریکا. او استدلال اش این است که امریکا به مشتریان و همراهانی نیاز دارد که منافع بیش تری را به امریکا می رسانند و این منافع را نمایندگی می کنند».

این روزنامه در ادامه اشاره می کند که مشکل ترامپ این است که برای اقدام پیشگیرانه علیه تهران با تهدید مشابه هسته ای دیگری آن هم درباره تسلیحات هسته ای کره شمالی مواجه است.

تاریخ ثابت کرده که مبارزه در جبهه های مختلف به ندرت با پایانی همراه با برد و جشن پیروزی همراه است. در زمینه معاهده هسته ای با تهران واقعیت آن است که این توافق حاصل مذاکره میان واشنگتن و تهران به تنهایی نبود بلکه میان امریکا و روسیه، چین، برتیانیا، فرانسه، آلمان و درمرحله پایانی با حضور اتحادیه اروپا از سویی و ایران از سوی دیگر بود.

براساس این واقعیت مشاوران ترامپ توافق را محکوم نمی کنند و معتقدند که ترامپ نباید تکرار کند که این توافق بدترین توافق تاریخ است آن گونه که وعده انتخاباتی او بود بلکه صرفا می گویند که همین که ترامپ پایبندی ایران به برجام را تایید نکند کافی است.

کنگره اکنون تحریم های بیش تری را مدنظر دارد. جهان اکنون در وضعیت پیچیده ای به سر می برد. جیم متیس وزیر دفاع امریکا که خود یکی از منتقدان رفتارهای ایران است ادعا می کند که واشنگتن با متحدان خود همکاری و هماهنگی بیش تری خواهد داشت. ایده ترامپ مبتنی بر فرض تاثیرگذاری تحریم های شدیدتر علیه تهران در پای میز مذاکره است که در برهه زمانی کنونی تخیلی به نظر می رسد چرا که تحریم هایی که منجر به توافق هسته ای در دو سال پیش شدند به دلیل همراهی قدرت های اصلی اروپایی با امریکا میسر شدند.

 امریکا اعلام کرد که احتمال دستیابی ایران به تسلیحات هسته ای وجود دارد واین یک تهدید است. ایجاد اجماع میان کشورهای مختلف برای متقاعد شدن به همراهی با تحریم علیه ایران تلاشی دوازده ساله بود که از سال ۲۰۰۳ میلادی آٰغاز شد از برلین تا لندن و پاریس تا در نهایت به کنترل اورانیوم غنی شده ایران توسط آژانس بین المللی انرژی اتمی منتهی شد.

زمانی که تهران در دوران احمدی نژاد موضعی تهاجمی تر از سال ۲۰۰۶ میلادی اتخاذ کرد چین ، روسیه و امریکا نیز وارد گفت و گو با یکدیگر شدند. با این حال، توافق در زمان ریاست جمهوری روحانی نتیجه بخش بود چرا که او میانه روتر و خردمندتر از رییس جمهوری قبلی ایران بود.

اکنون اما پکن شریک تجاری اصلی در واردات و صادرات با ایران است. مسکو تقریبا روابط دوستانه ای با حکومت ایران دارد به جز دوره کوتاه جنگ ایران و عراق در دهه ۸۰ میلادی. آلمان نیز به طور قابل توجهی صادرات اش را به ایران حتی بیش از میزان صادرات بریتانیا و فرانسه به تهران افزایش داده است.

 در نتیجه می توان متوجه شد که هنر معامله متعلق به ترامپ نیست. اعتماد اروپایی ها به واشنگتن کاهش یافته است. روابط دوستانه روسیه و امریکا نیز متزلزل است و چین نیز در قبال کره شمالی تعهداتی دارد. ترامپ این واقعیت را نادیده می گیرد که واقعیت سیاستگذاری بین المللی از قوانین متفاوتی از یک توافق تاریخی برای مثال میان یک شرکت ساختمان سازی بزرگ و یک شرکت متوسط پیروی می کند. در سیاست خارجی یک سوپر مارکت نمی تواند همسایه به تامین هزینه احداث یک دیوار مجبور کند!»

این روزنامه در پایان می نویسد:«ترامپ اخیرا اعلام کرد که از یونسکو خارج می شود. مسلما هیچ خانواده بین المللی ای وجود ندارد. مطمئنا عضویت در یونسکو نیز اجباری نیست. اما ترامپ هنر مذاکره را به جهان نشان نمی دهد بلکه نشان داده که می توان با انزوای خودساخته و مبتنی بر تصورات تخیلی ذهنی فاجعه افرید».

روزنامه «فایننشال تایمز» نیز در گزارشی تحلیلی به قلم «ریچارد نفیو» معمار تحریم های هسته ای علیه ایران در دوران اوباما اشاره می کند که واقعیت این است که توافق هسته ای در راستای منافع و امنیت ملی امریکا است.

این روزنامه می نویسد:«همان طوری که از ماه ژوئیه به این سو به طور گسترده ای انتظار می رفت ترامپ رییس جمهوری امریکا روز جمعه اعلام کرد که دیگر تایید نمی کند که ایران به برجام پایبند بوده است. این تصمیم یک قمار با احتمال پایین موفقیت بود.

واقعیت این است که توافق هسته ای با ایران امنیت ملی امریکا را تامین می کند. علاوه بر این، روشن است که مقام های دولت ترامپ می دانند در صورت فروپاشی برجام چه میزان مخاطراتی در پیش است و امریکا تا چه اندازه می تواند بازنده باشد به همین دلیل ترامپ روز جمعه برجام را ترک نکرد هر چند او تاکید کرد که می تواند این کار را انجام دهد.

اما صرفنظر از مخاطرات، دولت او تصمیم به معامله بهتر با ایران گرفته است. ترامپ استدلال می کند که با افزایش فشار از طریق وضع دوباره تحریم ها ایران و سایر امضا کنندگان برجام وادار به مذاکرات جدید می شوند تا این بار به نگرانی های امریکا توجه شود و هم چنین مسائلی چون ادعای امریکا درباره حمایت ایران از تروریسم و نقض حقوق بشر نیز مطرح شود. به سه دلیل عمده این استراتژی کار نخواهد کرد».

فایننشال تایمز در ادامه درباره این سه دلیل می نویسد:«نخست آن که خواسته های مطرح شده مربوط به ایران در مذاکرات جدید به قدری سختگیرانه هستند که غیر قابل دسترسی خواهند بود. به عنوان کسی که بخشی از تیم امریکا در مذاکره با ایران در فاصله سال های ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۴ میلادی بوده ام می توانم بگویم که ما خواستار توافقی بهتر از برجام بودیم اما حمایت ناکاملی را از جانب شرکای مان دریافت کردیم و بیش از آن امادگی کمتری در ایران برای پذیرش درخواست های بیش تر مان دیدیم.

ایران به طور مداوم می گفت که پایان دادن به غنی سازی اورانیوم و سایر فعالیت های هسته ای را قبول نخواهد کرد به این ترتیب هر چند که من با نگرانی های ترامپ درباره حمایت ایران از تروریسم و توسعه برنامه موشکی آن کشور سهیم هستم اما معتقدم که خواسته های یکجانبه امریکا در این باره واقع گرایانه نیستند.

یا ترامپ باید مطالبات خود را کاهش دهد یا آن که چنین مذاکراتی از ابتدا محکوم به شکست خواهند بود. در نتیجه،‌ عدم تایید پایبندی ایران به برجام در چنین بستر و چارچوبی می تواند زمینه ساز منازعه در اینده باشد.

 دوم آن که کسب و کار بین المللی نسبت به عدم قطعیت در بازار ایران از دو گونه واکنش نشان خواهد داد یا از حضور در بازار ایران منصرف خواهند شد یا آن که از استراتژی ختثی کردن مخاطرات استفاده می کند تا خطر رویارویی با تحریم های امریکا را محدود سازد.

یک محیط سرمایه گذاری تیره و تار به ضرر پروژه های رشد و توسعه ایران است و به ضرر انگیزه ایران برای باقی ماندن در برجام است  و می تواند مدافعان برجام در داخل آن کشور را تضعیف کند و در صورتی شرکت های خارجی بتوانند راه هایی را برای در امان ماندن از تحریم های امریکا پیدا کنند در نتیجه در آن زمان امریکا قادر به استفاده از قابلیت تحریم در قبال تقلب ایران و یا علیه سایر کشورهای مشکل ساز در آینده نخواهد  بود.

در نهایت آن که این وضعیت بر تهران تاثیرگذار است. استراتژی ترامپ مبتنی بر این پیش فرض است که سیاستی در ایران برای محدود کردن رهبران به منظور ارائه امتیاز وجود ندارد. این درست نیست چرا که برجام یک سند عمومی است و رهبرن ایران به دشواری می توانند توافقی را بپذیرند که متوجه شوند در صورت خروج از آن مزایای بیش تری برای شان تامین خواهد شد. اگر غیر از این باشد رهبران ایران در اینده در داخل با پرسش ها و مشکلاتی مواجه خواهند شد».

شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از پایگاه خبری تحلیلی روز نو، تاریخ انتشار :25 مهرماه 96، کد خبر:287694،www.roozno.com