آغاز روند مهاجرت معکوس در کشور
چندی پیش «سید ابوالفضل رضوی»، معاون توسعه روستایی مناطق محروم نهاد ریاست جمهوری گفته بود: از سال 90 تا سال 95 در 535 روستای بالای 20 خانوار شاهد افزایش جمعیت بودهایم.
وی با اشاره به تسهیلات درنظرگرفته شده با نرخ 3.8 درصد برای روستاییان، ادامه داد: در بحث پرداخت تسهیلات به طرحها هیچ محدودیتی نداریم و هر طرحی که شغل پایدار داشته باشد و کارگروه استانداری معرفی و تأیید کند به آن تسهیلات پرداخت میشود.
مازندران رتبه سوم جمعیت ساکن در روستا
در این میان، مازندران با توجه به شرایط جغرافیایی و داشتن آب و هوای مطلوب، از استانهایی است که روستاهای آن در سالهای اخیر با افزایش جمعیت رو به رو بوده و بسیاری از روستاییان که به شهرها رفته بودند، به دیارشان بازگشتهاند.
«جانالله عبدی»، مدیرکل دفتر امور روستایی استانداری مازندران در گفتوگو با «ایران» در این خصوص اظهار داشت: این استان رتبه سوم جمعیت ساکن در روستا را در کل کشور دارد. در آخرین سرشماری که در سال 95 انجام شد، آمارها نشان دهنده رشد جمعیت روستاهای مازندران بوده است. با توجه به ارتقای برخی روستاهای استان به شهر، جمعیت روستایی این مناطق یک تا 2 درصد بیشتر شده است.
اقامت دائم، شرط صدور تغییر کاربری برای ساخت مسکن
وی ادامه داد: سالهای اخیر اجرای طرحهای اشتغالزایی در روستاها و صدور مجوز برای تغییر کاربری اراضی کشاورزی برای ساخت مسکن جوانان، بیشترین علت رشد روند مهاجرت معکوس در مازندران بوده است. براساس ابلاغیه جدید برای ساخت مسکن جوانان صدورمجوز تغییر کاربری برای حداقل 500 متر زمین کشاورزی داخل محدوده روستایی مانعی ندارد، البته شرط اصلی صدور مجوز در این زمینها اقامت دائمی است نه اینکه این خانهها برای تفریح و اقامت فصلی ساخته شوند.
مدیرکل دفتر روستایی استانداری مازندران با بیان اینکه پرداخت تسهیلات ارزانقیمت برای توسعه مشاغل روستایی نقش مهمی در این زمینه داشته است، خاطرنشان کرد: در سال گذشته 700 میلیارد ریال تسهیلات ارزانقیمت برای اشتغال جوانان روستایی پرداخت شده و امسال نیز این روند ادامه دارد. دولت تدبیر وامید همکاری مناسبی با مازندران در این زمینه داشته و دهیاران توانستهاند با 4 هزار و 190 میلیارد ریال اعتباری که دولت در اختیار آنان گذاشته بیش از
4 هزار طرح عمرانی را در مناطق روستایی استان اجرا کنند.
دسترسی روستاها به اینترنت پرسرعت
وی ادامه داد: مسأله دسترسی به اینترنت ازمهمترین مسائل در حوزه مهاجرت از شهر به روستاست که خوشبختانه با کمک دولت، یک هزار و600 روستای استان به اینترنت پرسرعت متصل شده است. از سوی دیگر، علاوه بر خدمات اینترنتی که نیاز جامعه امروز است، رفاه و فراهم بودن زیرساختهای مناسب از دیگر مسائل مهم است. در این راستا، یک هزار و 500 کیلومتر از راههای روستایی استان آسفالت شده و مشعل گاز در 482 روستا نصب شده تا اهالی مشکلی در خصوص دسترسی به سوخت نداشته باشند.
عبدی از دیگر موضوعات مهم را بهداشت ودرمان دانست وافزود: همواره تعداد زیادی از روستاییان به علت دسترسی نداشتن به خدمات مناسب درمانی راهی شهرها میشوند. برخی ازآنان بارها گفتهاند که اگر در شهر و روستای خودشان خدمات مناسب درمانی ارائه شود ضرورتی در مهاجرت به شهرها وجود ندارد. برای تحقق این موضوع تاکنون 150 خانه بهداشت نیز در دولت یازدهم ساخته شده و 185 خانه بهداشت دیگر نیز در سراسر استان در دست اجراست. خانه هلال احمر و بیمه مسکن روستایی نیز از دیگر طرحهایی است که در حال انجام است. 45 روستای مازندران صاحب خانه هلال احمر شدهاند و کار ساخت و تجهیز این خانهها در 90 روستای دیگر استان نیز در حال انجام
است.
لوله کشی آب آشامیدنی به 90 روستا
مدیرکل دفتر امور روستایی مازندران خاطرنشان کرد: با توجه به کاهش بارندگیها در سالهای اخیر، مسأله دسترسی به آب بهداشتی ازنیازهای اصلی روستاییان است. به همین علت 90 روستای مازندران با لوله کشیهای انجام شده به آب آشامیدنی دسترسی پیدا کرده است. علاوه بر آن، شبکه انتقال آب یک هزار روستا با جمعیت 500 هزار نفر نیز مرمت و بازسازی شد.
این مقام مسئول ادامه داد: با تلاش مسئولان و همکاری جوامع محلی ظرفیتهای اقتصادی روستاهای مازندران در زمینههای مختلفی مانند مشاغل خانگی، پرورش گل و گیاه، قارچ، دامپروری، صنایع تبدیلی و گردشگری شناسایی شده است. در این زمینه 8 هزار طرح از سوی روستاییان ارائه شده و تاکنون بیش از 400 میلیارد ریال تسهیلات به این طرحها پرداخت شده است. سال گذشته بیش از 580 شغل در روستاهای استان به وجود آمد که همین امر سبب افزایش جمعیت و رشد مهاجرت معکوس شده و از طرفی، تلاش ما حفظ و افزایش جمعیت روستایی است. وی افزود: با توجه به ظرفیت بالای بوم گردی در روستاهای مازندران بیش از ۵۴ مجوز بومگردی صادر شده که میتواند تأثیر بسزایی در رشد اشتغال و توسعه زیرساختهای روستایی استان داشته باشد. مهاجرت معکوس یکی از اهداف اداره کل امور روستایی است که میتوان با افزایش طرحهای اشتغالزایی، اقتصاد پایدار و بهدنبال آن توسعه پایدار در روستاها این امر را محقق کرد.
نیمنگاه
مسأله دسترسی به اینترنت ازمهمترین مسائل در حوزه مهاجرت از شهر به روستاست که خوشبختانه با کمک دولت، یک هزار و600 روستای استان به اینترنت پرسرعت متصل شده است
آمارها روند مهاجرت معکوس از شهرها به روستاها رشد داشته است. آن طور که آمارها نشان میدهد، در سالهای اخیر در برخی استانها، جمعیت روستاها افزایش داشته و در برخی دیگر از روستاها با وجود آنکه جمعیت افزایش نداشته، اما روند مهاجرت به شهرها کاهش داشته است. استانهای مازندران، تهران، گیلان، بوشهر، گلستان، خراسان رضوی و کرمانشاه به ترتیب بیشترین مهاجرتهای معکوس را داشتهاند