دوشنبه ۰۷ خرداد ۱۴۰۳ - 
قربانی سرکوبگری استالین؛
"تو را من چشم در راهم"، از اشعار زیبای نیما یوشیج، شاعر بلندآوازه ایرانی است که در انتظار دیدار دوباره برادر خود "لادبُن" سروده است. برادری که در شبی بارانی در ساحل رود ارس با او خداحافظی کرده و راهی سرزمین شورا‌ها می‌شود، غافل از آنکه این آخرین دیدار آن‌ها خواهد بود. نیما تا پایان عمر چشم به راه برادر ماند و سال‌ها گذشت تا مشخص شد "لادبُن" قربانی سرکوب‌های گسترده و خونین استالین شده است. گزارش کامل درباره ماجرای رضا اسفندیاری را در دیدبان تاریخ بخوانید.
کد خبر: ۳۸۵۷۶۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۰/۱۶
پدرم آرزو داشت پروین اعتصامی شوم؛
امیربانو کریمی از استادان بنام و بازنشسته ادبیات فارسی دانشگاه تهران، متخصص در سبک هندی و صائب شناسی، همکار و همسر استاد «مظاهر مصفا»؛ نخستین فرزند «مرحوم سیّدالشعرا امیری فیروزکوهی» قصیده‌سرای نامدار معاصر است. او به حکم «خذ العلم من افواه الرجال» با شاعران، نویسندگان، علما و هنرمندانی که به منزل‌شان رفت و آمد داشتند آشنا و به این حوزه علاقه‌مند شد و از همین روی از نویسندگانی است که بیشتر در متون کلاسیک چه نظم و چه نثر به پژوهش پرداخته است و در چهارمین همایش چهره‌های ماندگار در سال ۱۳۸۳ به عنوان چهره ماندگار زبان و ادبیات فارسی برگزیده شد. گفتگویی با این بانوی ادیب و فرهیخته انجام شده است. آنچه در پی می‌آید حاصل این گفت‌وگوی صمیمانه است.
کد خبر: ۳۸۵۴۷۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۲/۱۶
به بهانه سالروز اعدام سید قطب:
«فی ظلال القرآن» نوشته سید قطب، یکی از بهترین تفاسیر ادبی، اعتقادی، تربیتی و اجتماعی عصر حاضر است که با هدف احیای نهضت اصیل اسلامی و پر کردن شکاف ایجاد شده بین مسلمانان و قرآن، به رشته تحریر درآمده است. محمدحسین صدیقی‌فرد با اشاره به فرا زمانی بودن شخصیت سید قطب گفت: نگاه ویژه او که حاصل تربیت در جامعه‌ای با ویژگی‌های خاص سیاسی، فرهنگی و اجتماعی بود، سبب ظهور تفسیری متفاوت و کاربردی از قرآن کریم شد. تلاش فراوان سید قطب برای اصلاح مشکلات جامعه دینی و مسائل مسلمانان از طریق مطالعه قرآن در بستر نزول، با هدف نزدیک شدن به فهم مخاطبان اولیه و در نتیجه، الگو‌گیری و یافتن راه‌حل‌هایی از آن منبع وحیانی، از مشخصات خاص این مفسر است.
کد خبر: ۳۸۵۱۹۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۱۹
طی حکمی از سوی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی؛
محمد مهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی طی حکمی وجیهه سامانی را به عنوان دبیر علمی پانزدهمین دوره جایزه ادبی جلال آل‌احمد منصوب کرد. وجیهه سامانی دانش‌آموخته زبان و ادبیات فارسی و نویسنده آثاری، چون «خواب باران»، «آن مرد با باران می‌آید»، «بادبادک‌ها»، «عروس آسمان»، «تو را من چشم در راهم» و... است.
کد خبر: ۳۸۴۳۵۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۰۹
در سکوت خبری؛
نعمت‌الله ستوده، هنرمند پیشکسوت موسیقی و سرپرست سابق گروه رادیو اصفهان در سکوت خبری دار فانی را وداع گفت. طبق گفته احمدرضا درّی، از دوستان نزدیک، روز گذشته ساعت ۲ بامداد به دلیل بیماری و کهولت سن فوت کرد و صبح دیروز نیز به خاک سپرده شد.
کد خبر: ۳۸۴۰۶۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۲۵
شکاف طبقاتی نظام آموزشی؛
یکی از معضلات نظام تعلیم و تربیت کشور، نابرابری و ناعدالتی آموزشی است که منجر به عدم تخصیص منابع و طبقاتی شدن آموزش در مناطق مختلف کشور می‌شود. نبود امکانات آموزشی و معلمان متخصص و برتر کشور در برخی مناطق محروم کشور از یک‌سو و تبعیض در مرحله سنجش آموزشی و کنکور سراسری برای ورود به دانشگاه، دست به یکدیگر داده‌اند تا نظام متزلزل تعلیم و تربیت کشور بیش از گذشته در ورطه بی‌عدالتی و تبعیض قرار گیرد.
کد خبر: ۳۸۳۷۲۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۰۷
دریغا آن درخت مایه‌ور فرهنگ و ادب مظلوم فارسی؛
در میان ایران‌شناسان معاصر غرب به ویژه آمریکای شمالی، فرانکلین دین لوئیس یکی از معدود دلدادگانی بود که زبان و ادبیات فارسی را از جان و دل دوست داشت و مایه زندگی و سرمایه حیات روحی خود می‌دانست. نه عشق به شهرت و ثروت و قدرت، و نه خدمت به مطامع خاص استعماری و سویه تاریک شرق شناسی و ایران گرایی او را بدین وادی کشانده بود. وجود فرانکلین لوئیس واقعا از هر دو سو برای فرهنگ و ادب مظلوم روزگار ما نعمتی سترگ بود که دردمندانه در آغاز پختگی عقلانی خویش، رخت از میان ما بر بست و همه عاشقان و خواهندگان این ادب شیرین و دیرین را تنها و در اندوه گذاشت.
کد خبر: ۳۸۳۶۴۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۰۲
درگذشت مفاخر ادبی؛
یدالله رویایی مشهور به "رویا"، زاده ۱۷ اردیبهشت ۱۳۱۱ در دامغان؛ شاعر و ادیب ایرانی مقیم فرانسه، در ۹۰ سالگی در پاریس از دنیا رفت. عظم کیان‌افراز، ناشر کتاب‌های این شاعر با تأیید خبر فوق بیان داشت که رویایی اخیرا دچار تشدید بیماری شده بود و امروز برادرزاده‌اش خبر درگذشت‌اش را اعلام کرده است. از آثار او می‌توان به «برجاده‌های تهی»، «شعرهای دریایی»، «دلتنگی‌ها»، «از دوستت دارم»، «لب‌ریخته‌ها»، «هفتاد سنگ قبر»، «منِ گذشته»، «درجستجوی آن لغتِ تنها»، «هلاکت عقل به وقت اندیشیدن»، «از سکوی سرخ، یا «مسائل شعر»، «عبارت از چیست؟» و «چهره پنهان حرف» نام برد. رویایی از پیشکسوتان شعر حجم ( جهت دهنده به شعر نو و متفاوت از سوروئالیسم ) فارسی محسوب می شود.
کد خبر: ۳۸۳۴۱۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۲۴
در موسسه دهخدا چه خبر است؛
هشت تن از مؤلفان مؤسسه لغتنامه دهخدا در نامه سرگشاده‌ای خطاب به وزیر علوم، تحقیقات و فناوری نسبت به وجود تنگنا‌های مالی و تصمیمات کارشناسی‌نشده و شتاب‌زده جدید اخطار دادند.همچنین مؤلفان «تعطیلِ موقّتِ تألیف لغتنامه بزرگ فارسی و قطع همکاری خود با مؤسسه» را به‌رغم انکار‌های چندباره ریاست و مسئولان جدید مؤسسه لغتنامه، مجدداً اعلام کرده‌اند.
کد خبر: ۳۸۳۱۰۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۱۳
تجمعات مردمی؛
احمد توکلی با حضور در تجمع معترضان به مصوبه اخیر کنکوری شورای عالی انقلاب فرهنگی، تلاش کرد علاوه بر همراهی با معترضان، جلوی به تنش کشیده شدن تجمع را بگیرد و پیگیر مطالبات معترضان باشد.
کد خبر: ۳۸۲۴۶۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۲۷
برکناری سرپرست تألیف لغتنامه بزرگ فارسی؛
بعد از برکناری سرپرست تألیف لغتنامه بزرگ فارسی، تعدادی از مولفان لغت نامه از جمله حسن انوری، سعید نجفی اسداللهی و رسول شایسته اعلام کردند، موقتا همکاری را با موسسه دهخدا قطع کرده و فعلا به موسسه دهخدا نمی‌روند.
کد خبر: ۳۸۲۳۱۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۲۴
نویسنده کتاب مرغ سحر؛
پروانه بهار، چهارمین فرزند ملک‌الشعرای بهار، در سن ۹۳ سالگی در آمریکا درگذشت. کتاب «مرغ سحر» شامل خاطرات پروانه بهار از زندگی خود، خانواده و پدرش، سال ۱۳۸۲ در ایران توسط نشر جهان کتاب منتشر شد. او سال‌ها مدیر کتابخانه صندوق بین‌المللی پول بود. اهمیت مطالعه زندگی پروانه بهار و شنیدن سخنرانی یک و نیم ساعته او در خصوص زندگی اش را باید در جریان شناسی تاریخی در ایران، جایگاه هنر و علم در تعامل و تقابل با سیاست، تعهدات واقعی ایرانیان به میراث داری علم و هنر، سرنوشت استعدادهای برتر و نخبگان ایرانی در تقابل با اراده های سیاسی و مواردی همانند جستجو کرد.
کد خبر: ۳۸۲۰۳۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۱۶
به روایت هدایت الله بهبودی ؛
هدایت الله بهبودی در روایتی از سفر مهرماه ۱۳۶۹ خود به سوریه و بازدید از قبر معاویه صحبت می‌کند. قبری که به همین سادگی نشانش را در دمشق به شما نمی‌دهند و بجای آن، آدرس قبر معاویه کوچک از دوستداران خاندان رسول را می‌دهند. قبر معاویه درون اتاقکی مخوف و نیمه ویران و زیر تلی از خاکِ با چشم اندازی غریب، قرار دارد. خفت و شکست را می‌توان با اولین نگاه به قبر، مشاهده کرد. این را مقایسه کنید با بارگاه کودکی چندساله بنام رقیه. چرخ تاریخ، چه‌ها که نمی‌کند.
کد خبر: ۳۸۲۰۲۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۱۶
شکسته شدن طلسم شورای عالی عتف؛
برگزاری بیست‌وهشتمین جلسه شورای عالی علوم، تحقیقات و فناوری با حضور رییس‌جمهور پس از ۱۱ سال، دلگرمی بزرگی برای پژوهشگران و نشان دهنده اهمیت پژوهش نزد آیت‌الله «سید ابراهیم رئیسی» است؛ جلسه‌ای که در آن کلیات طرح «نگهداشت نخبگان و مهاجرت معکوس»، «شبکه ملی آزمایشگاهی» و «محققان پسادکتری» تصویب شد.
کد خبر: ۳۸۱۹۸۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۱۵
انتقاد توکلی از ابلاغ مصوبه کنکور رئیسی:
احمد توکلی رئیس هیات مدیره دیده بان شفافیت و عدالت با ارسال نامه‌ای به رئیس جمهور نسبت به ابلاغ مصوبه کنکوری شورای عالی انقلاب فرهنگی انتقاد کرد و آنرا خلاف عدالت و مطلوب اقشار خاصی از جامعه و بستر مفسده‌های دیگر برشمرد.
کد خبر: ۳۸۱۷۲۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۰۹
تالار فردوسی دانشکده‌ی ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران؛
جلسه‌ی پرسش و پاسخ دانشجویان با هیئت‌رئیسه‌ی دانشکده‌ی ادبیات دانشگاه تهران برگزار شد که با حاشیه‌هایی همراه بود.
کد خبر: ۳۸۱۵۹۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۰۵
بر اثر سکته قلبی؛
حسن ذوالفقاری، استاد زبان و ادبیات فارسی در سن ۵۶ سالگی بر اثر سکته قلبی از دنیا رفت. حسن ذوالفقاری، استاد زبان و ادبیات فارسی، نویسنده و پژوهشگر ادبی متولد ۱۳۴۵ در دامغان بود. او در آخرین سال‌های عمر خود از استادان اعزامی وزارت علوم به کرسی‌های زبان و ادبیات فارسی دانشگاه پکن چین بود.
کد خبر: ۳۸۰۸۹۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۴/۱۹
پرکاربردترین فرهنگ بین فارسی زبانان؛
آنقدر غرق در زندگی مادی و سختی‌های دوران گذار اقتصادی هستیم که آنچه برایمان اهمیت ندارد بحث ادبیات و فرهنگ نامه‌ها، مفاخر و میراث‌های معنوی کشور است. امروز سالروز وفات بزرگ مرد ادبیات کشور محمد معین است. محمّد معین (متولد ۹ اردیبهشت ۱۲۹۷ در محلهٔ زرجوب رشت- متوفی ۱۳ تیر ۱۳۵۰ در تهران) از محققان برجسته و پدیدآورندهٔ یکی از مهمترین واژه‌نامه‌های فارسی یعنی فرهنگ فارسی معین است. آرامگاه وی در آستانهٔ اشرفیه قرار دارد. واقعا از محمد معین، اولین دکتری زبان فارسی کشور چه می‌دانیم؟
کد خبر: ۳۸۰۶۵۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۴/۱۳
تغییرات کنکور؛
جمعی از رتبه‌های برتر کنکور سراسری طی بیانیه‌ای اعتراض خود را نسبت به مصوبه کنکور شورای عالی انقلاب فرهنگی اعلام کردند.
کد خبر: ۳۸۰۵۳۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۴/۱۱
پانزدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران؛
اعضای شورای سیاستگذاری پانزدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران را منصوب کرد. منصوره ثابت‌زاده، هوشنگ جاوید، حمید عسکری رابری، احمد صدری و محمدعلی مرآتی، اعضای شورای سیاستگذاری این دوره از جشنواره موسیقی نواحی را تشکیل می‌دهند.
کد خبر: ۳۸۰۳۶۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۴/۰۷