اهمیت رفاه و تامین اجتماعی در اسناد بالادستی کشور نیز همواره مورد توجه بوده است و دولت همه ساله سهم مهمی از بودجه را صرف امور مرتبط با این حوزه می کند. در همین راستا تقویت و توسعه تامین اجتماعی یکی از مهمترین راهبردهای نظام جمهوری اسلامی برای مقابله با فقر و گسترش عدالت اجتماعی است. این حق اجتماعی در چهارچوب اصل 29 قانون اساسی، سند چشم انداز بیست ساله، قانون ساختار نظام جامع رفاه و تامین اجتماعی، برنامه های پنج ساله توسعه و همچنین دیگر قوانین و مقررات کشور از جمله قانون تامین اجتماعی به طور شفاف تصریح شده است.

پس از پیروزی انقلاب اسلامی بعد از بررسی های فراوان در زمینه چگونگی تحقق رفاه و تأمین اجتماعی در ایران، قانون ساختار نظام جامع رفاه و تأمین اجتماعی در 1383 خورشیدی در مجلس شورای اسلامی تصویب شد. در ماده 11 این قانون آمده است: «در راستای تحقق نظام جامع تأمین اجتماعی و جهت اجرای این قانون وزارت رفاه و تأمین اجتماعی تشکیل می گردد...» در ابتدای آغاز به کار مجلس هفتم برخی از نمایندگان در لزوم این وزارتخانه منطقی نداستند تا جایی که برخی از آنان، لزوم قانونی تشکیل این وزارتخانه بر اساس مصوبات مجلس قبل را یادآور شدند.

- مخالفان و موافقان تشکیل وزارت رفاه و تامین اجتماعی

با تشکیل این وزارتخانه موجی از انتقادها و نارضایتی ها به وجود آمد که از مهمترین مخالف ها وزیر وقت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و همچنین روسای دانشگاه های علوم پزشکی بودند. در همین ارتباط مسعود پزشکیان وزیر وقت بهداشت گفت: «وقتی دولت در الفبای ارائه خدمات بهداشتی و درمانی به مردم مشکل دارد و قدرت پرداخت منابع مالی را ندارد چگونه می‌خواهد وزارت رفاه برای مردم درست کند؟» همچنین برخی از نهادهای کارگری در ارتباط با استفاده از منابع صندوق تامین اجتماعی نیز ابراز نگرانی کردند. اما در این میان موافقان معتقد بودند که تشکیل این وزارتخانه می تواند از موازی کاری و اتلاف شدن بخش عمده ای از بودجه کشور که در سازمان های مختلف مصرف می شود جلوگیری کند.

** وظایف وزارت رفاه و تامین اجتماعی

وزارت رفاه و تامین اجتماعی با اهداف و وظایفی همچون؛ «تجمیع همه نهادهای خدماتی حمایتی و بیمه گر همچون سازمان تأمین اجتماعی، سازمان بهزیستی، سازمان خدمات درمانی، هلال احمر، سازمان حوادث غیر مترقبه، سازمان اورژانس کشور، کمیته امداد امام خمینی، بنیاد جانبازان و مستضعفان، بنیاد شهید، سازمان بازنشستگی، صندوق بیمه روستاییان و ... و پایان دادن به تشتت گسترده در ارائه خدمات حمایتی و بیمه‌ای در کشور» تشکیل شد.

- تاریخچه وزرای رفاه و تامین اجتماعی

از زمان تشکیل وزارت رفاه و تامین اجتماعی تا ادغام با وزارت تعاون، کار و امور اجتماعی، چهار وزیر بر مسند این وزارتخانه نشستند.

** محمدحسین شریف‌زادگان (1384تا 1384)

محمدحسین شریف زادگان متولد 1332 در همدان و او دانش آموخته توسعه اقتصادی و برنامه ریزی منطقه ای از انگلستان است. از وی به عنوان نخستین وزیر رفاه و تامین اجتماعی نام می برند. شریف زادگان در مقطعی نیز مدیر عامل سازمان تامین اجتماعی در دولت دوم خاتمی بود که پس از تشکیل وزارت رفاه و تامین اجتماعی این سازمان زیر مجموعه آن قرار گرفت. تصویب قانون نظام جامع تامین اجتماعی از جمله فعالیت‌های مهم شریف زادگان به شمار می رود. او همچنین استاد دانشگاه شهید بهشتی است.

** پرویز کاظمی(1384تا 1385)

پرویز کاظمی در تهران و در 1337 خورشیدی دیده به جهان گشود. وی دانش آموخته دانشگاه تهران و دارای مدرک دوره عالی برنامه‌ریزی و مدیریت استراتژیک از سازمان مدیریت صنعتی است. وی در فاصله سال های 84 تا 85 بر مسند وزارت رفاه و تامین اجتماعی تکیه زد. عضویت در کمیسیون اقتصادی دولت، عضویت در کمیسیون اجتماعی دولت، عضویت در کمیسون کار و اشتغال دولت، ریاست شورای عالی سازمان تأمین اجتماعی، ریاست مجمع بیمه روستاییان و عشایر، ریاست شورای سازمان بهزیستی، ریاست شورای سازمان بازنشستگی کشوری، ریاست شورای سازمان بیمه خدمات درمانی و مشاور اقتصادی و رفاهی وزیر آموزش و پرورش از جمله اقدام های اجرایی کاظمی محسوب می شود. وزیر رفاه و تأمین اجتماعی دولت به دلیل اختلافات دیدگاهی و مدیریتی با احمدی‌نژاد رییس جمهوری وقت از وزارت استعفا کرد و به عرصه اقتصاد و صنعت بازگشت.

** عبدالرضا مصری(1385تا1388)

عبدالرضا مصری زاده در کرمانشاه در 1335 به دنیا آمد و دارای مدرک دکتری زمین شناس از دانشگاه تربیت معلم تهران است. از سوابق اجرایی وی می توان به نمایندگی در مجلس هفتم، نهم و دهم اشاره کرد. معاونت کمیته امداد امام خمینی کشور، مدیر کلی کمیته امداد امام خمینی استان کرمانشاه، جانشین دادستان انقلاب اسلامی کردستان، دادیار دادسرای انقلاب اسلامی کرمانشاه، عضویت در شوراهای اشتغال، برنامه‌ریزی ـ اجتماعی ورزش نیز از جمله سوابق اجرایی مصری زاده به شمار می رود. با انتخاب وی به عنوان وزیر رفاه و تامین اجتماعی اختیارات و بودجه کمیته امداد در برابر سازمان بهزیستی افزایش یافت. این موضوع سبب شد تا سازمان بهزیستی نسبت به کمیته امداد امام خمینی(ره) تضعیف شود تا جاییکه با پیشنهاد مصری و تصویب مجلس هفتم امور حمایتی سازمان بهزیستی به کمیته امداد واگذار شد. این موضوع از چنان بازتابی در رسانه ها برخوردار شد که سبب شد تا برخی از مدیران وزات رفاه و تأمین اجتماعی و سازمان بهزیستی استعفا دهند. مصری بعد از وزارت سفیر ایران در کشور ونزوئلا شد و همچنین در مجلس نهم با کسب رای مردم به عنوان نخستین فرد حوزه انتخابیه کرمانشاه برگزیده شد.

** صادق محصولی(1388تا 1390)

صادق محصولی در 1338 در شهر ارومیه متولد شد. وی دانش آموخته مدیریت بازرگانی است و فعالیت خود را در جهاد سازندگی آغاز کرد. فرمانداری ارومیه، فرماندهی سپاه منطقه ۵ «آذربایجان شرقی و غربی»، مسوول بازرسی سپاه پاسداران، دبیر تشکیلاتی به نام شورای مشورتی در مجمع تشخیص مصلحت نظام از جمله اقدام های اجرایی او به شمار می رود. محصولی به مدت یکسال در دولت نهم به عنوان وزیر کشور فعالیت کرد و در دولت دهم درفاصله سال های 88 تا 90 وزیر رفاه و تامین اجتماعی شد و در پی ادغام این وزارتخانه با وزارت تعاون و وزارت کار، سپس انحلال این وزارتخانه، از دولت خارج شد. طرح بیمه زنان خانه دار یکی از طرح هایی بود که در زمان وزارت محصولی مطرح شد و به علت آن که زنان خانه‌دار مجبور بودند هزینه 40 تا 80 هزار تومانی را برای بیمه شدن پرداخت کنند و مورد استقبال قرار نگرفت.

سرانجام در نهایت در 1390 خورشیدی با هدف کوچک ‌سازی دولت با تصویب مجلس شورای اسلامی و با تایید شورای نگهبان از ادغام سه وزارتخانه تعاون، کار و امور اجتماعی و وزارت رفاه و تأمین اجتماعی یک وزارتخانه واحد با نام «وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی» تشکیل شد.

سایت شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری ایرنا ، تاریخ انتشار 7شهریور 97، کدمطلب:83016353 ، www.irna.ir