شعار سال:تأمین آب شرب بهعنوان یک کالای استراتژیک برای جنوب کشور و بهخصوص جزایر بسیار حائز اهمیت است و بهعنوان یک متغیر تأثیرگذار در منطقه میتوان از آن نام برد، در این باره با دکتر امیرحسن هاشمی فشارکی کارشناس ارشد حوزه حمل و نقل دریایی گفتگویی تفصیلی انجام شده است که در ادامه آن را میخوانید.
خبرنگار: به نظر شما در حوزه بنادر و جزایر کشور به چه زیرساختی بیشتر باید توجه کرد؟
هاشمی فشارکی: با توجه به اهمیت استراتژیک بنادر و جزایر جنوبی کشور، تأمین آب شیرین برای آنها از اولویت بالایی برخوردار است و همچنین نیاز روزافزون ساکنان آنها به آب سالم و بهداشتی و همچنین توسعه بندر و از سوی دیگر ورود کشتیها و نیاز آنها برای آب شیرین یکی از الزاماتی است که باید مورد توجه قرار گیرد.
خبرنگار: چه مشکلی در این حوزه وجود دارد؟
هاشمی فشارکی: بخشی از مشکلات به فرسوده بودن تأسیسات و دستگاهها و بالابودن هزینه سوخت مربوط است که دیگر بهکارگیری آنها توجیه اقتصادی ندارد و از سوی دیگر فناوریهای جدید با راندمان بالاتر در دسترس قرار گرفته است که کاهش هزینه چشمگیری در تولید آب شیرین و افزایش حجم آب تولیدی دارند.
خبرنگار: طرح پیشنهادی شما برای تأمین آب شیرین چیست؟
هاشمی فشارکی: در گام نخست طرح استقرار یک دستگاه آبشیرینکن ثابت در یکی از جزایر را در دست اجرا داریم ولی گام بعدی آن که میتوان از آن به عنوان یک طرح پیشرو در حوزه تأمین آبشیرین یاد کرد، شناوری است که بتواند ۲ هزار متر مکعب آب را شیرین کند و روی آب در حال حرکت باشد، یعنی یک شناوری که در حال حرکت آب را شیرین میکند و به جزایر میرساند یا به هر جا که بخواهد. سکوهای نفتی، یک سکوهایی هستند که مشکل آب دارند، این شناور همیشه در دریا هست یعنی همیشه آماده هست که خودش را به جزایر و سواحل و سکوها برساند. این طرح را به هیئتمدیره بردیم و آنها هم موافقت کردند که این کار عملی شود. با شرکتهای کشتیسازی وارد صحبت شدیم که ما یکچنین شناوری میخواهیم که با دستگاههای آبشیرینکن مجهز شود، آب دریا را شیرین کند و در مخازن خودش با ظرفیت حدوداً ۲ هزار متر مکعب، آبرسانی سریعی انجام دهد و هر کجا که مشکل آب داشت، این آبشیرینکن سریع وارد عمل شود.
خبرنگار: با توجه به اینکه جنابعالی بهعنوان یک مدیرشایسته ملی هم مورد تقدیر قرار گرفتهاید، چه پیشنهاداتی در این زمینه دارید و اینکه در حال حاضر آیا چنین روشی بهکار گرفته شده است؟
هاشمی فشارکی: در حال حاضر دستگاههای آبشیرینکن در خود جزایر مستقر هستند و در صورتی که دستگاه آبشیرینکن مشکل داشته باشد و نتواند جوابگو باشد، باید یک یدککش و یک بارژ مثلاً ۲ هزار تنی یا ۵ هزار تنی در بندرپهلو بگیرد و در هنگام پهلو گرفتن نیز شرایط و قوانین بندر را باید رعایت کند زیرا بندر خودش برای شناورها نوبت و صف دارد مگر اینکه شرایط بحرانی باشد. این فرآیند بسیار زمانبر است زیرا تا شناور مربوطه حرکت کند و بیاید، زمان میبرد. یک روز، دو روز، سه روز، بستگی دارد؛ تازه اگر در نوبت نباشد. اما در طرح ما این شناور همیشه هم در دریاست و هم آب شیرین دارد و اگر در یک جزیرهای یا در یک قسمتی از ساحل ایران مشکل آب داشتند آب به آنها رسانده خواهد شد حتی از الگوریتمهای برآورد موقعیت بر اساس الگوی نیاز نیز برای برآورد بهترین مسیر حرکت شناورمان در آن استفاده خواهیم کرد.
خبرنگار: آیا این طرح مورد توجه مسئولان قرار گرفته است؟
هاشمی فشارکی: بله، این طرح خیلی مورد استقبال قرار گرفت. ما چنین چیزی را در ایران نداشتیم و برای اولین بار است که طرح فنی این شناور با ویژگیهای مورد نظر ساخته میشود.
خبرنگار: آیا این طرح سودده هم خواهد بود؟
هاشمیفشارکی: این طرح برای ما سوددهی ندارد، ولی به خاطر مصالح کشور، این شناور را که یک شناور استراتژیک است خواهیم ساخت؛ چون شما حساب کنید یک شناور مثلاً ۲۰ تا ۳۰ میلیارد تومانی بخواهد روزانه ۲ هزار متر مکعب، مثلاً متر مکعبی بخواهد ۱۰ هزار تومان آب بفروشد، میشود ۲۰ میلیون تومان. شما ۲۰ میلیارد هزینه کردید که روزانه ۲۰ میلیون تومان فروش داشته باشد، حالا حساب کنید این کشتی استهلاک دارد، هزینه دارد، سوخت دارد، پرسنل دارد و همه این مسائل جانبی را دارد. این از نظر سود و درآمد برای ما توجیه اقتصادی ندارد اما آب یک کالای استراتژیک است و باید اقتدار ما در خلیج فارس و دریای عمان حفظ شود.
خبرنگار: زمان و مکان اجرای این طرح تعیین شده است؟
هاشمیفشارکی: گام اول این طرح که استقرار یک دستگاه آب شیرینکن در ساحل است را آماده کردهایم و بهزودی در یکی از جزایر قشم و یا کیش اجرا خواهد شد. إنشاءالله مابقی کارها را نیز بهزودی شروع خواهیم کرد.
خبرنگار: برای ساخت شناور آبرسان توان ساخت داخلی را چگونه ارزیابی میکنید؟
هاشمیفشارکی: من کارخانجات کشتیسازی خارجی را دیدهام. بعضی از شرکتهای کشتیسازی در ایران سرمایهگذاری کرده و تجهیزات خوبی دارند، اما وقتی با خارجیها صحبت میکردم میگفتند بعضی از شرکتهای شما از نظر تجهیزات کمتر از ما نیستند که بیشتر هم هستند اما ایراد در مدیریت آنها است؛ بعضی از کشتیسازیهایمان را رفتهام و بازدید هم کردهام واقعاً تجهیزات لازم را دارند اما مدیریت لازم را ندارند. باید مدیری داشته باشند که به نوع شناورها آشنا باشد، به اطلاعات روز آگاهی داشته باشد، مثلاً بداند امروز شناورهایی که میخواهد ساخته شود چه تکنولوژی دارد و چه میخواهند.
ما در ساخت لندیکرافت فوقالعاده عالی هستیم. لندیکرافت را خیلی عالی در کشتیسازیهای خودمان میسازند، سر موعد هم تحویل میدهند و یک شناور تدارکاتی بسیار قوی است. در این بخش خیلی عالی کار میکنند؛ اما هنوز به آن تکنولوژی نرسیدهاند که شناورهای اقیانوسپیما را تولید کنند و مورد دیگر که برای شرکتهای دریایی ما مشکلساز است که یا سفارش نمیدهند و یا سراغشان نمیروند مسئله زمان است. یعنی بههرصورت یک شرکت کشتیرانی یک سرمایهای را آورده و میخواهد از این سرمایه استفاده کند. میخواهد این را تبدیل کند به یک کالایی که از این کالا استفاده کرده و سود ببرد و زمان را در نظر گرفته، میگوید من این سرمایه را میآورم، بعد از یک سال تبدیل به یک شناور میشود و این شناور مولّد درآمد من خواهد شد. با کشتیسازیهای داخلی وارد صحبت میشود و میگوید که یکچنین کشتی را میخواهم. صحبت میکنند و از طرف کشتیسازی گفته میشود که مثلاً سر سه سال این کشتی را تحویل شما میدهم، یعنی دو سال دیرتر از آن موعدی که فکر میکرده! حالا عِرق ملیاش باعث میشود که قبول کند، میگوید من میخواهم شرکتهای کشتیسازی خودمان فعال بشوند، کارمندانش، کارگرانش، متخصصانش و مهندسانش مشغول باشند، قبول میکند. سه سال تمام میشود، میگویند آقا دو سال دیگر کار دارد! خیلی شرکتهای کشتیرانی به این موضوع برخوردهاند.
خبرنگار: چرا زمان اینقدر مهم است؟
هاشمیفشارکی: مسئله زمان بسیار مهم است، ببینید هر کشتی بعد از دو سال و نیم تا سه سال باید برود و یک مجموعه تعمیرات کلی روی آن انجام شود، اصطلاحاً میگویند داک، اگر بخواهیم ببریمش داک خودمان، میپرسیم چقدر طول میکشد؟ میگویند دو ماه و نیم. میگوییم آقا ما اطمینان داریم که این تعمیرات زیر ۶ ماه انجام نخواهد شد، بعد با مشابه خارجی تماس میگیریم، مدت زمان برای تعمیر کشتی را استعلام میکنیم، میگوید ۲۵ روز. خب یک شرکت خصوصی راغب است چهکار کند؟ باید در نظر داشت که وقتی یک شناور روی داک برود، باید پرسنل روی کشتی باشند، شما دارید هزینه پرسنل را میدهید، کار بیمهاش را انجام میدهید، شناورت آنجاست، هزینه میکنید، درآمد هم ندارید. بعد این شناور یا هر کدام از شناوران نفتکش دیگرمان سالانه یک میلیون دلار درآمد داریم، اگر این نفتکش شش ماه بخوابد چه اتفاقی میافتد؟! ۵۰۰ هزار دلار درآمد ندارم، یعنی ۵۰۰ هزار دلار که از درآمدم کم شده، چقدر هم حقوق دادهام، بعد حقوق پرسنل که روی کشتیها هستند دلاری است، ریالی نیست، یعنی هم حقوق میدهم، هم درآمد ندارم، پس راغب میشوم، شناور را ببرم خارج از کشور تعمیر کنم.
ساخت آب شیرینکن در نقاط مختلف و شیرینسازی آبهای اقیانوس بیکران؛ تنها راه پایان دادن به بحران بیآبی در شهرها و روستاهای استانهای جنوبی کشور میتواند باشد و سالیان متمادی آب آشامیدنی، کشاورزی و صنعت مردم منطقه را تأمین کند. آب دریای عمان پس از شیرینسازی علاوه بر آشامیدن مردم شهر و روستاها، در زمینه کشاورزی و صنعت جوابگوست و در صورت استفاده از این ظرفیت هزاران شغل ایجاد و موجب توسعه کشور خواهد شد.
استانهای جنوبی کشور به سبب همجواری با آبهای اقیانوس هند نباید مشکل آب داشته باشند؛ در حالی که بعد از گذشت سالها طبق آمار آب وفاضلاب برخی روستا با تانکر آبرسانی سیار میشوند.
شعار سال ،با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری آنا، تاریخ انتشار:27بهمن 1397، کد خبر:360908،ana.ir