شعار سال: ترکیه و رژیم صهیونیستی پس از 6 سال تنش در روابط، روز دوشنبه هفتم تیرماه در بیانیه مشترکی از سرگیری روابط کامل دیپلماتیک و عادی ‌سازی مناسبات خود را اعلام کردند. در بهار سال 2010 و پس از حمله تفنگداران رژیم صهیونیستی به کشتی «مرمره» که کمک های بشر دوستانه برای مردم غزه حمل می کرد، روابط ترکیه و رژیم صهیونیستی متشنج شد.
همزمان با اعلام خبر عادی سازی روابط ترکیه و رژیم صهیونیستی، سخنگوی دفتر رییس جمهوری روسیه اعلام کرد «رجب طیب اردوغان» رییس جمهوری ترکیه در پیامی بابت سرنگونی جنگنده روسی در مرزهای سوریه از دولت روسیه عذرخواهی کرده است.
در این گزارش برخی تحلیل های رسانه های عربی درباره عادی سازی روابط ترکیه با روسیه و رژیم صهیونیستی مورد توجه و بررسی قرار گرفته است.

** تلاش ترکیه برای رهایی از انزوا

روزنامه های «العرب» چاپ لندن، «الاخبار» لبنان و شبکه «الجزیره» قطر از جمله رسانه هایی بودند که ناکامی های سیاست خارجی ترکیه را در کانون توجه قرار دادند و تحرک های تازه این کشور برای عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی و روسیه را همپیوند با این ناکامی ها ارزیابی کردند.
روزنامه العرب هشتم تیرماه نوشت: تحلیلگران بر این باورند که کاهش نقش منطقه ای ترکیه، منزوی شدن نظام این کشور به دلیل اختلاف با مصر، اروپا و برخی کشورهای حاشیه خلیج (فارس)، تنش با آمریکا درباره بحران سوریه و افزایش دامنه جبهه مخالفان در داخل به ویژه کردها و جماعت «گولن» از عواملی هستند که در توافق میان ترکیه با رژیم اسرائیل نقش داشتند، هر چند که این رژیم به کوچکترین خواسته آنکارا هم پاسخ مثبت نخواهد گفت.
به نوشته این روزنامه، ترکیه پس از 6 سال اختلاف، روابط دیپلماتیک خود با رژیم صهیونیستی را از سرگرفت. روز دوشنبه آنکارا با هدف ترمیم روابط تیره خود با روسیه و کاهش احساس منزوی شدن در عرصه بین الملل از روسیه به دلیل سرنگونی جنگنده این کشور در مرزهای سوریه عذر خواهی کرد. روابط ترکیه نه تنها با روسیه و رژیم اسراییل تیره شده است بلکه طی ماه های گذشته روابط این کشور با آمریکا و اتحادیه اروپا هم متشنج شده و اکنون دولت جدید آنکارا در حال ارزیابی و بازسازی سیاست خارجی است.
به نوشته العرب، در سوریه بدترین کابوس ها برای ترک ها روی داد زیرا پشتیبانی روسیه از «بشار اسد» رییس جمهوری سوریه باعث شد که او در قدرت باقی ماند. این در حالی است که نیروهای کرد که از حمایت آمریکا در نبرد با گروه تروریستی داعش برخوردار هستند از این شرایط استفاده و در مناطق مرزی ترکیه قدرت خود را تقویت کرده اند.
«بینالی یلدریم» تنها چند روز پس از انتخاب به عنوان نخست وزیر ترکیه گفت این کشور نیاز به افزایش دوستان و کاهش دشمنان دارد. او با چنین سخنانی به طور ضمنی اعتراف کرد که سیاست های ترکیه در منزوی شدن این عضو ناتو نقش داشته است. در این زمینه، «بریندا شیفر» مدرس دانشگاه «جورج تاون» به روزنامه العرب گفت: در هر 2 مورد تنش زدایی با مسکو و تل آویو واقعیت های سیاسی بر اعتبارهای ایدئولوژی آنکارا غلبه یافته است. هیچ اختلافی میان ترکیه و اسراییل وجود ندارد بلکه آن 2 دارای منافع مشترکی هستند. درباره روسیه هم این مساله صدق می کند.
به نوشته هشتم تیرماه روزنامه الاخبار، از دیدگاه رژیم صهیونیستی تحولات امنیتی و سیاسی در سطح منطقه و تهدیدهایی که این رژیم با آن روبرو است زمینه را فراهم کرده است تا با ائتلاف سازی های منطقه ای، با دشمنان خود و در راس آن ایران، حزب الله و سوریه رویارویی کند. اظهارات مقام های رژیم صهیونیستی که منافع مشترک را زمینه ای برای نزدیک شدن بیشتر با ترکیه می دانند در این راستا قابل ارزیابی است. توافق ترکیه با رژیم صهیونیستی موازی با گام های دیگری است که کشورهای عربی حاشیه خلیج (فارس) و در راس آن عربستان برای گسترش روابط خود با این رژیم برداشته اند.
شبکه الجزیره نهم تیرماه به نقل از «ابراهیم کالین» سخنگوی رییس جمهوری ترکیه، نوشت: تلاش های ترکیه برای عادی سازی روابط با روسیه و اسراییل به این مفهوم نیست که در موضع گیری های این کشور تغییری رخ داده است. سیاست های ترکیه درباره اوکراین، سوریه و کریمه تغییر نخواهد کرد و آنکارا اختلاف های خود درباره این مسایل را با مسکو بررسی خواهد کرد.

** چشم پوشی ترکیه از مساله فلسطین

روزنامه های الاخبار لبنان، «الاهرام» مصر و «الخلیج» امارات با پررنگ کردن مساله همکاری های ترکیه و رژیم صهیونیستی، مهمترین آسیب آن را به حاشیه رفتن مساله فلسطین برای آنکارا عنوان کردند.
روزنامه الاخبار هشتم تیرماه در گزارشی با عنوان «عادی سازی روابط ترکیه و اسراییل» نوشت: روزهای و هفته های آینده روابط ترکیه و رژیم اسرائیل گسترش خواهد یافت. ترک ها که شعارهای بسیاری درباره مساله فلسطین و به طور ویژه باریکه غره سر می دادند، اکنون از آن چشم پوشی کرده اند. همه این اقدام ها به دلیل منابع گازی سرزمین اشغال شده و ائتلاف های سازی های منطقه ای است که منافع تل آویو را تامین خواهد کرد.
به نوشته این روزنامه، شکست سیاست ترکیه در سوریه، تنش میان آنکارا و مسکو و خطرهایی که ترکیه از ناحیه کردها در شمال سوریه در برپایی دولت خودمختار کردستان با آن روبرو است سبب شد مقام های ترکیه از برخی مواضع خود درباره فلسطین و تلاش برای رفع محاصره غره چشم پوشی کنند.
به نوشته نهم تیرماه روزنامه الاهرام، ترکیه در دوره اردوغان بارها تکرار کرده توافق حل اختلاف با رژیم صهیونیستی را امضا نخواهد کرد مگر اینکه این رژیم به محاصره غزه پایان دهد. در فرایندی شگفت انگیز ترکیه مجبور به عقب نشینی شد و حتی آنکارا تعهد داده است حماس را زیر کنترل داشته باشد تا دست به اقدام خشونت آمیز علیه اسراییلی ها نزند؛ این گونه اردوغان فلسطینی ها را با عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی و همکاری با آن فروخت.
روزنامه الخلیج نیز نهم تیرماه نوشت: تصمیم ترکیه برای عادی سازی روابط با اسراییل و چشم پوشی از رفع محاصره غزه که دستاوردهای اقتصادی بزرگی برای 2 طرف دارد، نشان دهنده چیره شدن منافع بر اصول (مساله فلسطین) است.

با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری جمهوری اسلامی، تاریخ انتشار 11 تیر 95 ، کد مطلب: 82132378: www.irna.ir