اجراي حكم در انظار، تأثير مثبتي روي مردم ندارد

براساس قانون، اصل بر عدم اجرای حکم در انظار عمومی است، مگر اینکه قاضی مجوز آن را در حکم خود صادر کرده باشد و دادگاه صادرکننده حکم قطعی به جهت یا جهاتی آن را ضروری دانسته باشد که در این صورت باید دلایلش در حکم صادره قید شود.

شعارسال: این نکته را باید از منظر حقوقی اضافه کرد که دستور اجرای اعدام در ملأعام را هم همان قاضی باید صادر کند که حکم قطعی را صادر کرده است. اما به‌تازگی در جریان مصاحبه با دادستان مشهد، پیکر اعدام‌شدگان در ‌زمینه نشان داده شده است، باید گفت چنان‌که اجرای حکم در ملأعام با مجوز مراجع قضائی صالح بوده باشد، این عمل عنوان قانونی پیدا می‌کند و ایراد ندارد و طبیعتا عکس‌برداری و فیلم‌برداری از این حالت هم نمی‌تواند غیرقانونی تلقی شود. ولی از آنجا که نفس این اقدامات و انتشار آن به‌صورت گسترده تأثیر منفی در روحیات مردم می‌گذارد، مطبوعات و به‌ویژه رسانه‌های تصویری بهتر است از انتشار فیلم یا عکس آن خودداری کنند و به ناظران اجرای حکم محدود بماند. زیرا اجرای حکم به این صورت در منظر مردم نه‌تنها تأثیر مثبتی نمی‌گذارد بلکه به عوارض آن یعنی تبلیغات علیه مراجع قضائی را دامن می‌زند و به همین دلیل در کل جهان این اندیشه نضج پیدا کرده است که اجرای حکم اعدام در انظار عمومی و تشویق مردم به آمدن و دیدن این صحنه هم اثر روانی نامطلوبی می‌گذارد و هم تأثیری در کاهش جرم و جنایت نخواهد داشت. اینکه قانون‌گذار ایران به قضات اجازه داده است در مواردی نام متهم اعلام و به‌اصطلاح تشهیر شود، یا مجازات افراد در منظر عمومی باشد، بیشتر در مواردی است که قانون‌گذار برای جلوگیری از شیوع این‌گونه اقدامات دو امر مهم تسریع در رسیدگی با رعایت قوانین دادرسی و حقوق متهمان و همچنین اجرای حکم در انظار عمومی برای ایجاد آرامش و امنیت مردم را تجویز کرده است و این نگرانی وجود دارد که مجرمان، امنیت جامعه را به خطر انداخته یا باعث ازبین‌رفتن جان، مال و ناموس مردم به‌صورت جبر و عنف یا مسلحانه شوند. مانند آنچه در حادثه‌ای که چند سال قبل اطراف اصفهان اتفاق افتاد و مجرمان به ناموس مردم با جبر و عنف تعرض کردند و این امر موجب خوف و هراس مردم شد. البته درباره همین تنها مورد قانونی که اجازه اجرای حکم در منظر عمومی داده شده است هم بسیاری از فعالان مدنی، مدافعان حقوق شهروندی، جامعه‌شناسان و روان‌شناسان نظر متفاوتی دارند و معتقدند سبب دلهره و نقض آرامش عمومی می‌شود. برگزاری این‌گونه مراسم در انظار مردم نه‌تنها سبب تثبیت آرامش نمی‌شود بلکه به ضد خود تبدیل می‌شود. البته باید اشاره کرد استان خراسان به‌عنوان دروازه شرقی میهن ما یکی از مناطق جرم‌خیز در زمینه مواد مخدر و نقل‌وانتقال آن از کشورهای مجاور و توزیع آن در کشور یا ترانزیت آن به سایر کشورهاست. در این راستا طبیعی است که اخبار بیشتری درباره احکام سنگین مجازات ازجمله اعدام در شهرهای این استان رسانه‌ای شود و در این مورد خاص صداوسیما هم یکی از این تصاویر را به نمایش گذاشته است. جا دارد همه مسئولان کشور با عزم متحد مقابل این پدیده خانمان‌سوز به مقابله برخیزند و با پیش‌گرفتن راه‌های حقوقی و جامعه‌شناختی اقداماتی برای مقابله با این پدیده در استان‌های شرقی کشور انجام دهند. جا دارد که قوه ‌قضائیه نیز با همکاری قوه ‌مجریه و کلیه دستگاه‌های اجرائی و انتظامی و امنیتی اقدامی ویژه در این مورد انجام دهند. چون مبارزه با جرم ازجمله جرائم مربوط به مواد مخدر از طریق تعقیب کیفری و مجازات، پایان یا کاهش می‌یابد و قوه ‌قضائیه به‌تنهایی نمی‌تواند از عهده این کار برآید.

با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از روزنامه شرق، صفحه - ، تاریخ انتشار: یکشنبه 17 مرداد 1395، شماره: 2649.