شعار سال:پدیده زمین‌خواری و تصرف غیرقانونی زمین‌های کشاورزی و تبدیل آن‌ها به ویلاهای بدقواره در روستای «کوهپایه» در استان کرمان امروز معضلی است که مسئولان استان باید با جدیت با آن برخورد کنند.

هرگونه تغییر کاربری بدون اخذ مجوز از جهاد کشاورزی جرم محسوب می‌شود و طبق قانون با تغییر کاربری‌های غیرمجاز اراضی زراعی و باغی برخورد صورت می‌گیرد.

کوهپایه تا چندی قبل زیبا و البته بکرترین روستای نزدیک به شهر کرمان بود، اما طی سال‌های اخیر ویلاسازی‌های بی‌رویه در این منطقه افزایش یافته است.

کوهپایه منطقه‌ای خوش آب و هوا و بکر در شرق شهر کرمان است که تا این شهر ۳۳ کیلومتر فاصله دارد و متشکل از ده‌ها روستای مختلف است. جاری بودن چندین رودخانه که در اکثر روزهای سال پر آب هستند و وجود چشمه‌سارها و جوی‌های روان آب، این منطقه روستایی را جزو زیباترین مکان‌های گردشگری کرمان قرار داده است، ضمن این‌که جمعیت ساکن در این روستاها تا چند سال قبل به کشت انواع محصولات کشاورزی مشغول بودند.

روستایی که مزارعش به ویلا تبدیل شدند

اگر این روزها به کوهپایه و روستاهای این منطقه چه در جلگه مرکزی و چه در روستاهای کوهستانی منطقه از جمله ده لولو، انارستان، وامق‌آباد و ده شیب و روستای‌های زیبای دیگر که اکثراً در کنار رودخانه‌های خروشان و در دامنه کوه‌ها قرار دارند، سر بزنید کم‌تر اثری از مزرعه، باغ و حیوانات اهلی روستاییان می‌بینید. دیگر خبری از خانه‌های سنتی روستایی‌ها نیز نیست.

تا چشم کار می‌کند ویلا در این روستاها ساخته شده و سقف‌های رنگارنگ شیروانی ویلاهای چند میلیاردی جای خانه‌های ساده و زیبای گنبدی روستاییان را گرفته است. مردم روستا، به‌خصوص سالمندان هر روز در کنار خیابان‌ها و جاده‌هایی که خودروهای چند میلیونی و میلیاردی آن‌ها را برای رسیدن به ویلاها طی می‌کنند، می‌نشینند و یاد روزهای گذشته را زنده می‌کنند.

دیگر زمینی برای خرید و فروش باقی‌نمانده است

نکته قالب توجه این‌که در برخی از این روستاها که دیگر زمینی برای خرید و فروش و ساخت ویلا باقی‌نمانده است، شاهد ساخت‌وساز بر روی کوه‌ها و تپه‌ها هستیم و در کنار تخریب منابع طبیعی و حیات‌وحش منطقه هر روز از تعداد مزارع و باغ‌ها نیز کاسته می‌شود.

در مقابل ویلاهایی که باغ‌های قدیمی حالا حیات خانه‌هایشان شده‌اند، سر به فلک می‌کشد و بازار خرید و فروش ویلا گرم‌تر و گرم‌تر می‌شود.

ابهام در اجرای طرح‌های هادی روستایی

خانه‌های روستایی که در گذشته ارزشی نداشتند، حالا با قیمت‌های مختلف و سرسام‌آور دست به دست می‌شوند و روستایی که فروش زمین خود را پر درآمدتر از یک‌سال کشاورزی می‌بیند، به سادگی زمین‌ها را به دلالان و متقاضیان ساخت ویلا واگذار می‌کنند و عطای کشاورزی را به لقایش می‌بخشد.

در برخی از روستاها خانه‌ها در دامنه کوه‌ها ساخته شده یا در حال ساخت است و مشخص نیست، چرا مسئولان مربوطه محلی، شهرستانی و اداره‌های مسئول در اجرای طرح‌های هادی روستایی در این خصوص ورود نمی‌کنند.

سیل و زلزله مخاطره‌ای که دیده نمی‌شود

ساخت‌وساز در بستر رودخانه‌ها با توجه به سیل‌خیز بودن منطقه و همچنین دامنه کوه‌ها با توجه به زلزله‌خیز بودن استان کرمان مخاطره‌ای جدی است که گویا کسی آن را جدی نمی‌گیرد.

از سوی دیگر تغییر کاربری زمین‌های کشاورزی به مسکونی و حصارکشی باغ‌ها و ساخت‌وساز در پس دیوارهای بلندی که دور باغ‌های قدیمی و ویلاهای جدید انجام می‌شود، مشکل دیگری است که گریبان این روستاها را گرفته است.

زیرساخت‌ها جوابگوی حجم خوش‌نشین‌ها نیست

ساخت‌وسازهای بی‌رویه و بدون توجه به زیرساخت‌های کوهپایه جاده‌ها، معابر و امکانات مخابراتی، آب و برق و تلفن و گازکشی که برای روستاییان ایجاد شده را نیز به چالش کشیده و در طول تابستان تأمین آب این مناطق با مشکل جدی مواجه می‌شود.

محمد، یکی از سالمندانی است که در کنار خیابان به تماشای رفت‌وآمد خوش‌نشین‌های کوهپایه کرمان نشسته است.

زمین‌های کشاورزی بسیار محدود شده‌اند

وی می‌گوید: زمینی برای کشاورزی باقی نمانده است و تمام زمین‌ها به افرادی که از شهر به روستاها آمده‌اند، فروخته شده و ما هم بیکار شده‌ایم. اکثر روستاییان ترجیح می‌دهند زمین‌ها را به متقاضیان بفروشند، چون درآمد کشاورزی بسیار اندک است. اگر سری به وامق‌آباد بزنید، می‌بینید زمین‌های کشاورزی روستاییان حالا دیوار، سیمان و آجر شده و درحالی‌که کشاورزان خانه‌نشین شده‌اند، شهرنشین‌ها در حال تفریح هستند و این سرنوشت اکثر روستاهای کوهپایه است.

جمعیت روستای کوهپایه دیگر بومی نیست

زهرا، یکی دیگر از روستاییان اهل کوهپایه است که می‌گوید: در برخی از مناطق ویلاسازان بالای تپه‌ها شروع به ساخت‌وساز کرده‌اند و حتی جاده بر روی تپه‌های بزرگ ایجاد می‌کنند، این‌ها را مسئولان محلی و استانی نمی‌بینند؟

وی ادامه داد: جمعیت کوهپایه دیگر بومی نیست، بلکه از شهرهای مختلف حتی از سیستان‌وبلوچستان، هرمزگان و یزد به روستاهای این منطقه می‌آیند و زمین‌های کشاورزی یا خانه‌های قدیمی روستاییان را می‌خرند و چون اکثر مردم بومی منطقه با مشکل مالی مواجهند، ترجیح می‌دهند با فروش زمین‌ها برای خود کسب درآمد کنند.

علی، یکی از جوانان روستایی، که در این باره می‌گوید: بافت جمعیتی و فرهنگی روستاها عوض شده و عده‌ای افراد خوش‌گذران در روزهای پایان هفته و تعطیلات به روستا می‌آیند و چون تعلق خاطری به روستا ندارند، خوش‌گذرانی می‌کنند، دیگر خبری از کشاورزی نیست و مردم بومی چون مصرف آب ویلاها به‌دلیل ساخت استخر زیاد است، برای تأمین آب آشامیدنی و کشاورزی با مشکل مواجه می‌شوند.

هر روز بر تعداد ویلاها افزوده می‌شود

این جوان روستایی می‌گوید: در گذشته این‌جا مملو از باغ‌های میوه و جویبار بود، اما اکنون جوی‌ها از وسط ویلاها رد می‌شود و باغ‌های میوه هم به حیات خانه‌ها تبدیل شده است.

وی از استاندار کرمان خواست با ورود به این مسأله عملکرد مسئولان در این خصوص را بررسی کند و مسئولان جوابگو باشند که چرا ساخت‌وساز در جلگه شمالی و جنوبی ده شیب این‌قدر گسترده شده است. کسی که یک سال قبل به این منطقه آماده باشد، اگر امروز به کوهپایه سفر کند می‌بینید که دشت، بیابان و حتی بستر رودخانه و دامنه کوه‌ها فروخته و تبدیل به ویلا شده است و در این میان جای روستاییان بومی هر روز تنگ‌تر می‌شود.

باید منتظر ماند و دید اداراتی که مسئول ساخت‌وسازهای روستایی هستند و دهیاری‌هایی که در این روستاها وجود دارد؛ چرا جلوی ساخت‌وسازهای بی‌رویه را نمی‌گیرند.

شعار سال، با اندکی تخلیص و اضافات برگرفته از روزنامه سبزینه،تاریخ 3 اردیبهشت 1399،کدخبر:82756،www.sabzineh.org