شنبه ۰۱ ارديبهشت ۱۴۰۳ - 2024 April 20 
بسیاری از جوانان معتقد هستند در دنیای امروز که جز سیاهی رنگی نیست چه بهتر که آگاهانه به زندگی خود پایان دهند قبل از اینکه رنج، تبعیض و ناعدالتی جان آنها را بگیرد، به همین دلیل خودکشی‌های نافرجام دنباله دارد.
شعار سال: وقتی نسترن را به بیمارستان آوردند، مخلوط قرص‌ها کار خود را کرده و چشمان آن دختر ۱۷ ساله دنیای اطرافش را به سیاهی می‌دید، سیاهی‌هایی که خستگی را بر جثه کوچکش و نا امیدی را در روح ضعیفش تزریق کرده بود.
او که ترس تمام وجودش را فراگرفته بود گفت: «مادرم مدام مرا سرزنش می‌کند، دیگر خسته شده‌ام؛ قرص نخوردم که خودم را بکشم فقط می‌خواستم ببینم برای خانوده‌ام اهمیت دارم یا حتی اگر تا پای مرگ هم بروم، سراغی از من نمی‌گیرند.»
نسترن در اتاق شست و شوی معده بیمارستان خورشید بستری شده است، کنار بسترش که نشستم اشک از چشمانش سرازیر شد. سرگیجه شدید به چشمانش اجازه باز بودن نمی‌داد؛ گفت: «خواهرم که رفت انگار همه چیز رفت، امید رفت، خوشی رفت، زندگی هم باید می‌رفت» دوستش او را به بیمارستان منتقل کرده بود و خانواده اش که توسط تماس بیمارستان از احوال دخترشان با خبر شدند، خود را پشت در اتاق شست و شو رساندن؛ نگاه هایشان حرف میزد و در سرشان هزاران سوال بود
نسترن، اما دلش نمی‌خواست برگردد، نه به خانه و نه به زندگی، گریه امانش نمی‌دهد، احساس خستگی تمام وجودش را گرفته، از خانواده جز اعتماد خواسته‌ای ندارد. او که شاگرد اول مدرسه، اما در خانواده رفوزه شده است؛ ادامه داد: «خواهر بزرگ ترم چند ماه پیش ازدواج کرد و با رفتنش من تنهاتر شدم و دیگر کسی را نداشتم که از من حمایت کند؛ کاش پدر و مادر‌ها کمی درک داشتند. دیشب بعد از اینکه با مادرم بحثم شد ۱۰ قرص اعصاب خوردم تا به مادرم نشان دهم آنگونه که می‌گفت من به درد نخور و بی دست و پا نیستم.»
خودکشی‌های نمادین؛ مرگ‌های واقعی
امروزه خودکشی در بین جوانان رواج پیدا کرده و اگر ساعاتی را در اورژانس بیمارستان خورشید بنشینیم، انواع خودکشی و داستان‌های پشت سرش را به چشم خواهیم دید. خودکشی‌هایی که در بین دختران با هدف جلب توجه و در بین پسران با هدف رهایی از مشکلات صورت می‌گیرد.
«سالانه در ایران از بین ۱۰۰ هزار نفر ۴ نفر اقدام به خودکشی می‌کنند که بخشی از این خودکشی‌ها ناشی از خودنمایی است.» بعضی از آنها اعتقاد دارند با خودکشی نمادین می‌توانند توجه خانواده را جلب کرده و به خواسته‌های خود برسند، اما بعضی دیگر به دلیل نا توانی در برابر تحمل مشکلات اقدام به خودکشی می‌کنند.
مرتضی پدریان، جامعه شناس و استاد دانشگاه در این باره گفت: «ساختار نظام اجتماعی ناامید کننده است و این نا امیدی باعث می‌شود، افراد جامعه به خصوص جوانان برای رهایی از هنجار‌های اجتماعی اقدام به خودکشی کنند.»
وی که معتقد است از لحاظ علمی بین بحران‌های اجتماعی و میزان خودکشی رابطه مستقیم وجود دارد، ادامه داد: «خودکشی در ایران مقام اول را دارد و اصفهان دارای رتبه ۱۲ در بین استان‌های کشور است.»
پدریان با اشاره به اینکه بحران‌های اجتماعی، اقتصادی و سیاسی پیامد‌های منفی به همراه دارد، افزود: «افرادی که اقدام به خودکشی می‌کنند، پیشینه افسردگی یا بیماری‌های روانی دارند و به دلیل تکرار رفتارهای پر خطر باید تحت درمان قرار گرفته و علت مشکلات آنها بررسی شود.»
این جامعه شناس و استاد دانشگاه با اشاره به راه‌های فرار از بحران‌های جامعه، تصریح کرد: «جوانان برای فرار از مشکلات موجود و هنجار‌های اجتماعی راه‌های مختلفی از جمله؛ مهاجرت، اعتیاد و... را امتحان می‌کنند، اما کسی که خودکشی را برای رهایی انتخاب کرده است تحت فشار بیشتری قرار داشته و روحیه ضعیف تری دارد.»
بحران خودکشی را بحران اجتماعی ایجاد کرد
برای زندگی در جامعه امروز باید بتوانی با مشکلات اقتصادی دست و پنجره نرم کنی، شرایط سیاسی حاکم بر کشور را بپذیری و خود را با شرایط اجتماعی جامعه وقف داده و بر روی نا عدالتی‌ها چشم بسته، هرگز سر خورده نشده و امید را در روحیه خود تقویت کرد.
خودکشی؛ انتخاب مرگ آگاهانه است. در گفتگو با مسمومین بیمارستان خورشید، دریافتیم همه کسانی که اقدام به خود کشی کرده اند راهی را جز برای رهایی از بحران‌های جامعه پیدا نکرده اند. حتی در استان اصفهان که خودکشی‌ها به صورت پنهان صورت می‌گرفت، امروزه در دل جامعه و در مکان‌های پر تردد آمده است و همه افرادی که آگاهانه اقدام به خود کشی کرده‌اند، اطلاعات بالایی درباره انواع خودکشی و مسمومیت‌ها دارند.
سرپرست اورژانس مسمومیت بیمارستان خورشید با بیان اینکه بیشتر مسمومیت‌ها ابتدا از قرص، سم و قرص برنج و در اواخر هفته بیشتر مسمویت‌ها ناشی از مصرف بی رویه مشروبات الکی است، گفت: «زمانی که اوضاع جامعه نا به سامان باشد و بحران‌های اقتصادی و سیاسی در جامعه حاکم شود؛ آمار خودکشی افزایش پیدا می‌کند.»
وی دلیل عمده خودکشی را در دختران دعوای خانوادگی و در پسران مشکلات ناموسی و بدهی دانست و ادامه داد: «رده سنی ۲۰ تا ۳۵ سال بیشترین مسمومیت را شامل می‌شود و در هر شیف حدود ۴ الی ۵ نفر بر اثر مصرف بیش از حد تریاک، متادون، ماریجوانا و ترامادول در بخش مسمومیت بستری می‌شوند که امروزه رایج‌ترین نوع اقدام به خودکشی قرص و شربت متادون است»
سرپرست اورژانس افزود: «در سال حدود ۱۰ نفر بر اثر مسمومیت و خودکشی جان خود را از دست می‌دهند که اکثر به دلیل استفاده از قرص برنج و سم پاراگواتر است که تعداد کمی از این راه اقدام به خودکشی می‌کنند، اما مرگ ۹۰ درصدی را به همراه دارد.»
سرپرست اورژانس با بیان اینکه فردی که خودکشی ناموفق دارد مجدد اقدام به خودکشی می‌کند، ادامه داد: «بار‌ها پیش آمده بیمارانی که در این بخش بستری می‌شوند بعد از دو الی سه هفته مجدد اقدام به خودکشی کرده و به بیمارستان بر می‌گردند.»
در همین حین پسر بیست ساله‌ای را به اتاق شست و شوی معده منتقل می‌کنند. بیماران این بخش دنبال گوش شنوا برای درد هایشان هستند، کافی است دقایقی بر بستر درد آنها بنشینی تا زندگیشان را بازگو کنند.
پسر جوان که با مصرف متادون اقدام به خودکشی است، گفت: «حال دلم خوب نیست؛ حال دلت که خوب نباشد هیچ چیز خوب نیست. با خودم گفتم از این شربت متادون می‌خورم و راحت میشوم، حتی با مادرم تماس گرفتم تا برای آخرین بار صدایش را بشنوم. این دفعه کاملا جدی بود،ای کاش دوستانم من را به بیمارستان نمی‌آورند»
وی ادامه داد: «احساس می‌کنم زندگی بیهوده‌ای دارم و با این درآمد کم، نمی‌توانم زندگی مجردی‌ام را اداره کنم. سربازی سد راه ازدواجم شده است و دیگر انگیزه‌ای برای زندگی ندارم.»
افزایش ۳۱ درصدی آمار اقدام به خودکشی در سه ماهه اول سال
مجتبی ناجی مدیر کل پیشگیری بهزیستی استان اصفهان، با اشاره به فرآیند خودکشی تصریح کرد: «فردی که مرگ را تنها راه حل نجات می‌داند، ابتدا قصد خودکشی کرده، سپس اقدام و در نتیجه خود کشی موفقی خواهد داشت. در این راستا سامانه تلفنی ۱۲۳ فراهم شده تا افرادی در معرض خودکشی هستند از کمک مددجویان بهزیستی بهره‌مند شوند.»
معاون پیشگیری سازمان بهزیستی استان اصفهان با بیان اینکه این سامانه در حال معرفی است و تماس با آن رو به افزایش است، گفت: «عمده‌ترین دلیل خودکشی افسردگی و ناامیدی است که به دلیل مشکلات اقتصادی، اجتماعی و خانوادگی به وجود می‌آید. افرادی که اقدام به خودکشی می‌کنند احتمال خطر برای دیگر افراد خانواده را رقم می‌زنند و باید تحت مراقبت قرار گیرند.»
وی ادامه داد: «اقدام به خودکشی در خانم‌ها بیشتر است، اما خودکشی‌هایی که منجر به فوت شده در آقایان افزایش پیدا کرده است. در سه ماهه اول سال ۹۹ تعداد ۱۸۸ تماس با سامانه تلفنی گرفته شده که نسبت به وضعیت مشابه در سال گذشته ۳۱ درصد رشد داشت است.»
ناجی خودکشی و اعتیاد را روشهای ناکارآمد در مقابله با بحران‌ها دانست و گفت: «درصدی از مردم وقتی با ناکامی مواجه می‌شوند و روش موثری برای رهایی از مشکلات ندارند اقدام به خودکشی می‌کنند. در این سه ماهه اول سال علت بیشتر خودکشی‌ها اختلافات خانوادگی بوده است که علت این اختلافات میتواند تعطیلی ایام کرونا یا دلایل دیگری باشد»
معاون پیشگیری سازمان بهزیستی استان اصفهان پیشگیری اولیه را اثر بخش‌ترین و کم هزینه‌ترین نوع پیشگیری عنوان کرد و افزود: «وزارت بهداشت و درمان در زمینه‌های ناکامی اقتصادی و عاطفی حمایت‌هایی را ایجاد کرده است. همچنین حمایت‌های بیمه‌ای در کشور الزامی و در بعضی مواقع حمایت‌های غیر بیمه‌ای مانند آزادی زندانیان در ماه رمضان، حمایت‌هایی است که دولت جهت کاهش میزان خودکشی انجام می‌دهد.»
طبق بررسی‌های متعدد؛ جوانان از نظر روحی وضعیت نا مساعدی دارند و همانطور که بار مسئولیت‌های زیادی در جامعه عهده دار بوده و به دنبال زندگی بهتر هستند همچنان اعتقاد دارند زمانی که مشکلات و بحران‌های اجتماعی به صورت ناخواسته گریبان گیر آنها می‌شود، بالاتر از سیاهی رنگی نیست و چه بهتر که آگاهانه به زندگی خود پایان دهند قبل از اینکه رنج، تبعیض و ناعدالتی جان آنها را بگیرد.
او که ترس تمام وجودش را فراگرفته بود گفت: «مادرم مدام مرا سرزنش می‌کند، دیگر خسته شده‌ام؛ قرص نخوردم که خودم را بکشم فقط می‌خواستم ببینم برای خانوده‌ام اهمیت دارم یا حتی اگر تا پای مرگ هم بروم، سراغی از من نمی‌گیرند.»
نسترن در اتاق شست و شوی معده بیمارستان خورشید بستری شده است، کنار بسترش که نشستم اشک از چشمانش سرازیر شد. سرگیجه شدید به چشمانش اجازه باز بودن نمی‌داد؛ گفت: «خواهرم که رفت انگار همه چیز رفت، امید رفت، خوشی رفت، زندگی هم باید می‌رفت» دوستش او را به بیمارستان منتقل کرده بود و خانواده اش که توسط تماس بیمارستان از احوال دخترشان با خبر شدند، خود را پشت در اتاق شست و شو رساندن؛ نگاه هایشان حرف میزد و در سرشان هزاران سوال بود
نسترن، اما دلش نمی‌خواست برگردد، نه به خانه و نه به زندگی، گریه امانش نمی‌دهد، احساس خستگی تمام وجودش را گرفته، از خانواده جز اعتماد خواسته‌ای ندارد. او که شاگرد اول مدرسه، اما در خانواده رفوزه شده است؛ ادامه داد: «خواهر بزرگ ترم چند ماه پیش ازدواج کرد و با رفتنش من تنهاتر شدم و دیگر کسی را نداشتم که از من حمایت کند؛ کاش پدر و مادر‌ها کمی درک داشتند. دیشب بعد از اینکه با مادرم بحثم شد ۱۰ قرص اعصاب خوردم تا به مادرم نشان دهم آنگونه که می‌گفت من به درد نخور و بی دست و پا نیستم.»
خودکشی‌های نمادین؛ مرگ‌های واقعی
امروزه خودکشی در بین جوانان رواج پیدا کرده و اگر ساعاتی را در اورژانس بیمارستان خورشید بنشینیم، انواع خودکشی و داستان‌های پشت سرش را به چشم خواهیم دید. خودکشی‌هایی که در بین دختران با هدف جلب توجه و در بین پسران با هدف رهایی از مشکلات صورت می‌گیرد.
«سالانه در ایران از بین ۱۰۰ هزار نفر ۴ نفر اقدام به خودکشی می‌کنند که بخشی از این خودکشی‌ها ناشی از خودنمایی است.» بعضی از آنها اعتقاد دارند با خودکشی نمادین می‌توانند توجه خانواده را جلب کرده و به خواسته‌های خود برسند، اما بعضی دیگر به دلیل نا توانی در برابر تحمل مشکلات اقدام به خودکشی می‌کنند.
مرتضی پدریان، جامعه شناس و استاد دانشگاه در این باره گفت: «ساختار نظام اجتماعی ناامید کننده است و این نا امیدی باعث می‌شود، افراد جامعه به خصوص جوانان برای رهایی از هنجار‌های اجتماعی اقدام به خودکشی کنند.»
وی که معتقد است از لحاظ علمی بین بحران‌های اجتماعی و میزان خودکشی رابطه مستقیم وجود دارد، ادامه داد: «خودکشی در ایران مقام اول را دارد و اصفهان دارای رتبه ۱۲ در بین استان‌های کشور است.»
پدریان با اشاره به اینکه بحران‌های اجتماعی، اقتصادی و سیاسی پیامد‌های منفی به همراه دارد، افزود: «افرادی که اقدام به خودکشی می‌کنند، پیشینه افسردگی یا بیماری‌های روانی دارند و به دلیل تکرار رفتارهای پر خطر باید تحت درمان قرار گرفته و علت مشکلات آنها بررسی شود.»
این جامعه شناس و استاد دانشگاه با اشاره به راه‌های فرار از بحران‌های جامعه، تصریح کرد: «جوانان برای فرار از مشکلات موجود و هنجار‌های اجتماعی راه‌های مختلفی از جمله؛ مهاجرت، اعتیاد و... را امتحان می‌کنند، اما کسی که خودکشی را برای رهایی انتخاب کرده است تحت فشار بیشتری قرار داشته و روحیه ضعیف تری دارد.»
بحران خودکشی را بحران اجتماعی ایجاد کرد
برای زندگی در جامعه امروز باید بتوانی با مشکلات اقتصادی دست و پنجره نرم کنی، شرایط سیاسی حاکم بر کشور را بپذیری و خود را با شرایط اجتماعی جامعه وقف داده و بر روی نا عدالتی‌ها چشم بسته، هرگز سر خورده نشده و امید را در روحیه خود تقویت کرد.
خودکشی؛ انتخاب مرگ آگاهانه است. در گفتگو با مسمومین بیمارستان خورشید، دریافتیم همه کسانی که اقدام به خود کشی کرده اند راهی را جز برای رهایی از بحران‌های جامعه پیدا نکرده اند. حتی در استان اصفهان که خودکشی‌ها به صورت پنهان صورت می‌گرفت، امروزه در دل جامعه و در مکان‌های پر تردد آمده است و همه افرادی که آگاهانه اقدام به خود کشی کرده‌اند، اطلاعات بالایی درباره انواع خودکشی و مسمومیت‌ها دارند.
سرپرست اورژانس مسمومیت بیمارستان خورشید با بیان اینکه بیشتر مسمومیت‌ها ابتدا از قرص، سم و قرص برنج و در اواخر هفته بیشتر مسمویت‌ها ناشی از مصرف بی رویه مشروبات الکی است، گفت: «زمانی که اوضاع جامعه نا به سامان باشد و بحران‌های اقتصادی و سیاسی در جامعه حاکم شود؛ آمار خودکشی افزایش پیدا می‌کند.»
وی دلیل عمده خودکشی را در دختران دعوای خانوادگی و در پسران مشکلات ناموسی و بدهی دانست و ادامه داد: «رده سنی ۲۰ تا ۳۵ سال بیشترین مسمومیت را شامل می‌شود و در هر شیف حدود ۴ الی ۵ نفر بر اثر مصرف بیش از حد تریاک، متادون، ماریجوانا و ترامادول در بخش مسمومیت بستری می‌شوند که امروزه رایج‌ترین نوع اقدام به خودکشی قرص و شربت متادون است»
سرپرست اورژانس افزود: «در سال حدود ۱۰ نفر بر اثر مسمومیت و خودکشی جان خود را از دست می‌دهند که اکثر به دلیل استفاده از قرص برنج و سم پاراگواتر است که تعداد کمی از این راه اقدام به خودکشی می‌کنند، اما مرگ ۹۰ درصدی را به همراه دارد.»
سرپرست اورژانس با بیان اینکه فردی که خودکشی ناموفق دارد مجدد اقدام به خودکشی می‌کند، ادامه داد: «بار‌ها پیش آمده بیمارانی که در این بخش بستری می‌شوند بعد از دو الی سه هفته مجدد اقدام به خودکشی کرده و به بیمارستان بر می‌گردند.»
در همین حین پسر بیست ساله‌ای را به اتاق شست و شوی معده منتقل می‌کنند. بیماران این بخش دنبال گوش شنوا برای درد هایشان هستند، کافی است دقایقی بر بستر درد آنها بنشینی تا زندگیشان را بازگو کنند.
پسر جوان که با مصرف متادون اقدام به خودکشی است، گفت: «حال دلم خوب نیست؛ حال دلت که خوب نباشد هیچ چیز خوب نیست. با خودم گفتم از این شربت متادون می‌خورم و راحت میشوم، حتی با مادرم تماس گرفتم تا برای آخرین بار صدایش را بشنوم. این دفعه کاملا جدی بود،ای کاش دوستانم من را به بیمارستان نمی‌آورند»
وی ادامه داد: «احساس می‌کنم زندگی بیهوده‌ای دارم و با این درآمد کم، نمی‌توانم زندگی مجردی‌ام را اداره کنم. سربازی سد راه ازدواجم شده است و دیگر انگیزه‌ای برای زندگی ندارم.»
افزایش ۳۱ درصدی آمار اقدام به خودکشی در سه ماهه اول سال
مجتبی ناجی مدیر کل پیشگیری بهزیستی استان اصفهان، با اشاره به فرآیند خودکشی تصریح کرد: «فردی که مرگ را تنها راه حل نجات می‌داند، ابتدا قصد خودکشی کرده، سپس اقدام و در نتیجه خود کشی موفقی خواهد داشت. در این راستا سامانه تلفنی ۱۲۳ فراهم شده تا افرادی در معرض خودکشی هستند از کمک مددجویان بهزیستی بهره‌مند شوند.»
معاون پیشگیری سازمان بهزیستی استان اصفهان با بیان اینکه این سامانه در حال معرفی است و تماس با آن رو به افزایش است، گفت: «عمده‌ترین دلیل خودکشی افسردگی و ناامیدی است که به دلیل مشکلات اقتصادی، اجتماعی و خانوادگی به وجود می‌آید. افرادی که اقدام به خودکشی می‌کنند احتمال خطر برای دیگر افراد خانواده را رقم می‌زنند و باید تحت مراقبت قرار گیرند.»
وی ادامه داد: «اقدام به خودکشی در خانم‌ها بیشتر است، اما خودکشی‌هایی که منجر به فوت شده در آقایان افزایش پیدا کرده است. در سه ماهه اول سال ۹۹ تعداد ۱۸۸ تماس با سامانه تلفنی گرفته شده که نسبت به وضعیت مشابه در سال گذشته ۳۱ درصد رشد داشت است.»
ناجی خودکشی و اعتیاد را روشهای ناکارآمد در مقابله با بحران‌ها دانست و گفت: «درصدی از مردم وقتی با ناکامی مواجه می‌شوند و روش موثری برای رهایی از مشکلات ندارند اقدام به خودکشی می‌کنند. در این سه ماهه اول سال علت بیشتر خودکشی‌ها اختلافات خانوادگی بوده است که علت این اختلافات میتواند تعطیلی ایام کرونا یا دلایل دیگری باشد»
معاون پیشگیری سازمان بهزیستی استان اصفهان پیشگیری اولیه را اثر بخش‌ترین و کم هزینه‌ترین نوع پیشگیری عنوان کرد و افزود: «وزارت بهداشت و درمان در زمینه‌های ناکامی اقتصادی و عاطفی حمایت‌هایی را ایجاد کرده است. همچنین حمایت‌های بیمه‌ای در کشور الزامی و در بعضی مواقع حمایت‌های غیر بیمه‌ای مانند آزادی زندانیان در ماه رمضان، حمایت‌هایی است که دولت جهت کاهش میزان خودکشی انجام می‌دهد.»
طبق بررسی‌های متعدد؛ جوانان از نظر روحی وضعیت نا مساعدی دارند و همانطور که بار مسئولیت‌های زیادی در جامعه عهده دار بوده و به دنبال زندگی بهتر هستند همچنان اعتقاد دارند زمانی که مشکلات و بحران‌های اجتماعی به صورت ناخواسته گریبان گیر آنها می‌شود، بالاتر از سیاهی رنگی نیست و چه بهتر که آگاهانه به زندگی خود پایان دهند قبل از اینکه رنج، تبعیض و ناعدالتی جان آنها را بگیرد.
شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری برنا، تاریخ انتشار: ۷ تیر ۱۳۹۹، کد خبر: ۱۰۲۰۵۵۶، www.borna.news
برگزیده ها