نیازمند بارش های طبیعی هستیم/ بارش های اخیر سبب افزایش سطح آب های زیر زمینی نشده است

مسعود ضیادزفولی، رییس گروه آب‌های زیرزمینی سازمان حفاظت محیط‌زیست به خبرنگار گروه اجتماعی خبرگزاری برنا گفت: بارش‌های باران نقش بسزایی در جلوگیری از کاهش سطح آب های زیرزمینی دارد اما برداشت های اضافی همه ساله این بارش ها را خنثی می کند.

او افزود: باید توجه داشت افزایش بیش از حد بارش ها نیز در این عرصه کمکی به سطح آب های زیرزمینی نمی کند و این بارش های طبیعی و نرمال است که می تواند به این عرصه کمک کند زیرا حجم زیادی از بارش ها را از دست می دهد. فرونشست لایه ها را فشرده می کند.

این مقام مسئول در سازمان محیط زیست خاطرنشان کرد: آن معضلی که امروز گریبان کشور را گرفته نتیجه سال‌ها برداشت غیرمجاز و بی رویه است و اگر در دو سال گذشته بارش های خوبی رقم خورده صرفا سبب شده سطح آب های زیرزمینی کاهش پیدا نکند اما موجب ارتقای آن ها نشده است.

غالب استان های کشور با ممنوعیت برداشت آب مواجه هستند/ کف شکنی بلای جان آب های زیرزمینی

رئیس گروه آب‌های زیرزمینی سازمان حفاظت محیط‌ زیست افزود: امروزه غالب استان‌های کشور با ممنوعیت برداشت آب مواجه هستند و در این میان استان های یزد و کرمان وضعیت بدتری دارند. متاسفانه امروزه همه استان های کشور درگیر پایین آمدن سطح آب های زیرزمینی هستند. در بعضی استان ها این مشکل سراسری است و در بخشی استان ها مشکل منطقه ای است.

ضیادزفولی با اشاره به اینکه با وجود بارش‌های خوب در کشور اما همچنان تراز سطح آب های زیرزمینی کشور منفی است، اذعان کرد: در سال های اخیر هیچگاه تراز سطح آب های زیرزمینی در کشور مثبت نبوده است. امروزه حفر چاه های غیرمجاز و اضافه برداشت از چاه های مجاز دو معضل اصلی این حوزه هستند.

او ادامه داد: مقرر شده با نصب کنتورهای سنجش برداشت بر سر چاه ها یکی از این دو معضل اساسی کنترل و سامان دهی شود اما از سوی دیگر کف شکنی بلای جان آب های زیرزمینی شده است به شکلی که زمانی که آب موجود در چاه به اتمام می رسد صاحبین چاه ها اقدام به عمق بخشی به چاه می کنند تا شاید به منابع دیگر آب دسترسی پیدا کنند.

استان های پرآب نیز با مشکل آب های زیرزمینی مواجه هستند

این مقام مسئول در محیط زیست تصریح کرد: زمانی که جمعیت استفاده از محصولات کشاورزی در کشور بیشتر شده و نیازها افزایش پیدا کرده در همین راستا زمین های کشاورزی نیز گسترش پیدا می کند و حتی در برخی مناطق چند نوبت کشت صورت می گیرد و به تبع این اتفاقات برداشت آب از زیر سطح نیز افزایش می یابد و به همین علت استان های پر آبی همچون زنجان نیز با مشکل مواجه می شوند تا جایی که شاهد هستیم در این استان سطح آب های زیرزمینی سالانه 71 سانتی متر کاهش پیدا می کند.

او افزود: یکی از تبعات منفی شدن تراز سطح آب های زیرزمینی این است که در دشت های کشور فرونشست هایی در سطح تا 300 کیلومترمربع نیز رصد شده است. امروزه شهرهایی همچون ورامین، رفسنجان، تهران و کاشان با فرونشست زمین دست به گریبان هستند.

10 اقدام برای احیای آب های زیرزمینی

رئیس گروه آب‌های زیرزمینی سازمان حفاظت محیط‌زیست اذعان کرد: برای احیای آب های زیرزمینی مصوباتی وجود دارد و 10 اقدام قرار شده است در این راستا انجام شود که عمده آن ها از وظایف وزارت نیرو است. جهاد کشاورزی نیز در این میان وظایفی دارد و از سوی دیگر مصوب شده است تا 600 تیم نظارت و بازرسی نیز از چاه های کشور بازدید به عمل آورند تا با تخلفات مقابله کنند.

ضیادزفولی گفت: طرح هایی نیز در راستای احیای آب های زیرزمینی انجام شده است اما باید توجه کرد که بسیار از اهداف از پیش تعیین شده عقب هستیم. 400 پروژه در خصوص مدیریت سیلاب ها نیز طرح ریزی شده است اما این طرح ها نیز به سرانجام نرسیده است. از سوی دیگر مدیریت محلی منابع آب یکی از راهکارهای بسیار خوب برای مراقبت از منابع آبی است به صورتی که تشکل ها مردم نهاد محلی بتوانند این حوزه را مدیریت کنند.

منابع آبی شهروندان با خطر مواجه است

این مقام مسئول در محیط زیست با اشاره به برخی طرح های حمایتی از آب های زیر زمینی تاکید کرد: این طرح ها حمایت های مالی می خواهد و شوراهای شهر و روستا نیز باید از این حوزه با جدیت حمایت کنند. اگر این حمایت ها صورت نگیرد در وهله اول منابع آبی شهرها و شهروندان با خطر جدی مواجه می شود. از سوی دیگر پایین آمدن سطح آب های زیرزمینی باعث نابودی کشاورزی می شود و در ادامه منجر به مهاجرت اجباری از بسیاری از نقاط کشور می شود. امری که تبدیل به یک معضل اجتماعی بزرگ در کشور خواهد شد.

او در پایان افزود: پائین آمدن سطح آب‌های زیرزمینی در کشور منجر به خرابی تاسیسات کشور می‌شود و فروچاله‌ها تاسیسات کشور را با خطر جدی مواجه می‌کند. امروزه بسیاری از شهرک‌های صنعتی کشور در دشت‌ها تاسیس شده و خطر فرونشست زمین در کمین آن‌هاست. این امر به قدری پر از چالش و معضل است که باید فهرستی بلندبالا از چالش های آن لیست شود.