شعار سال: سال ۱۸۷۵ زنان کارگر کارگاههای پارچهبافی و لباس دوزی در نیویورکِ آمریکا به خیابانها ریختند و خواهان افزایش دستمزد، کاهش ساعات کار و بهبود شرایط بسیار نامناسب کار شدند. این تظاهرات با حمله پلیس و ضرب و شتم زنان به هم خورد، ولی جرقهای بود برای ایجاد بستری برای رسیدن به حقوق برابر زن و مرد. حقوقی که تا پیش از این نادیده انگاشته میشد و شاید آن زنان که روزی برای دستمزد برابر به خیابانها ریختند هیچگاه تصور نمیکردند که آن اعتراضاشان تبدیل به اغاز مسیری شود برای فریاد برآوردن در برابر تبعیض های جنسیتی. تبعیضهایی که همواره در طول تاریخ در فرهنگهای مختلف وجود داشته، از جنس دوم دانستن زنان تا تبعیض در حقوق و مزایای اجتماعی و نداشتن حقوق سیاسی زنان و خشونتها و تبعیضهایی که با نیم نگاهی به تاریخ جوامع مختلف مصادیق آن را به وفور میتوان یافت.
اما نخستین مراسم روز زن بعدها و در ۲۸ فوریه سال ۱۹۰۹ در نیویورک برگزار شد. این مراسم توسط حزب سوسیالیست آمریکا، برای یادبود اعتصاب «اتحادیه جهانی زنان کارگر صنایع پوشاک» در سال ۱۹۰۸ سازمان یافت. در ماه اوت ۱۹۱۰، کنفرانس جهانی زنان قبل از جلسه عمومی سوسیالیستهای بینالملل دوم در کپنهاگ دانمارک برگزار شد. با الهام از سوسیالیستهای آمریکایی، لوییس زیتس سوسیالیست آلمانی پیشنهاد تأسیس سالانه روز بینالمللی زن را داد و کلارا زتکین سوسیالیست پیشرو که بعدها یک رهبر کمونیست شد از او حمایت کرد، البته در آن کنفرانس روز خاصی مشخص نشد. نمایندگان که مجموعهای از ۱۰۰ زن از ۱۷ کشور بودند، با این ایده برای ترویج حقوق برابر، شامل حق رای برای زنان، موافقت کردند.
یک سال بعد در، اما در ۱۹ مارس ۱۹۱۱ روز بینالمللی زن برای میلیونها نفر در اتریش، دانمارک، آلمان و سوییس برای اولین بار شناخته شده بود. آن سال فقط در امپراطوری اتریش-مجارستان، ۳۰۰ تظاهرات برگزار شد. در وین، زنها در رینگاشتراسه رژه میرفتند و بنرهایی به افتخار شهدای کمون پاریس حمل میکردند. زنان خواستار حق رای و مناصب عمومی بودند. آنها همچنین نسبت به تبعیض جنسیتی در استخدام اعتراض داشتند. آمریکاییها در آخرین یکشنبه فوریه روز ملی زن را به پا داشتند.
در سال ۱۹۱۴ روز جهانی زنان در ۸ مارس برگزار شد، احتمالاً به این دلیل که آن روز یکشنبه بود و در حال حاضر این روز در همه کشورها در ۸ مارس برگزار میشود. در سال ۱۹۱۴ برگزاری روز زن در آلمان به حق رای زنان اختصاص داده شد که البته
زنان آلمانی تا سال ۱۹۱۸ این حق را به دست نیاوردند.در ۸ مارس ۱۹۱۴ در لندن راهپیمایی از میدان بو تا ترافالگار در حمایت از حق رای زنان برگزار شد. سیلویا پنکهرست در راه میدان ترافالگار برای سخنرانی، جلوی ایستگاه چارلز کراس دستگیر شد.
![فقط یک پنجم پارلمانها متعلق به زنان/ از ۱۹۶ رئیس دولت در جهان فقط ۱۹ زن و تنها ۱۷ درصد زن وزیر داریم فقط یک پنجم پارلمانها متعلق به زنان/ از ۱۹۶ رئیس دولت در جهان فقط ۱۹ زن و تنها ۱۷ درصد زن وزیر داریم](/files/fa/news/1399/12/19/949649_382.jpg)
در ۱۹۱۷ تظاهراتی تحت عنوان روز بینالمللی زن در سنت پترزبورگ برپا شد که سرآغاز انقلاب فوریه بود. در این روز، زنان در سنت پترزبورگ برای «نان و صلح» در اعتصابات شرکت کردند و خواستار پایان دادن به جنگ جهانی اول، کمبود مواد غذایی روسیه و حکومت استبدادی مطلقه شدند.
پس از انقلاب اکتبر، الکساندرا کولونتای و ولادمیر لنین، این روز را در اتحاد جماهیر شوروی مناسبتی رسمی اعلام کردند. پس از رسمی شدن این روز در روسیه، بعد از انقلاب شوروی در ۱۹۱۷ این مراسم عمدتاً در کشورهای کمونیستی و سوسیالیستی برگزار شدهاست. در چین از سال ۱۹۲۲ و در اسپانیا از سال ۱۹۳۶ توسط کمونیستها برگزار شد. پس از تأسیس جمهوری خلق چین در اول اکتبر ۱۹۴۹، در تاریخ ۲۳ دسامبر، شورای دولتی اعلام کرد که روز ۸ مارس مناسبتی رسمی است و به زنان در چین نصف روز مرخصی داده خواهد شد.
در غرب، روز بینالمللی زنان اولین بار بعد از سال ۱۹۷۷ مشاهده شد که در این تاریخ مجمع عمومی سازمان ملل دول عضو را دعوت کرد تا روز ۸ مارس را به عنوان روز سازمان ملل متحد برای حقوق زنان و صلح جهانی بنامند؛ ولی زنان اروپای شرقی که در آمریکای شمالی ساکن بودند، روز جهانی زن را دههها پیش از این برگزار میکردند.
![فقط یک پنجم پارلمانها متعلق به زنان/ از ۱۹۶ رئیس دولت در جهان فقط ۱۹ زن و تنها ۱۷ درصد زن وزیر داریم فقط یک پنجم پارلمانها متعلق به زنان/ از ۱۹۶ رئیس دولت در جهان فقط ۱۹ زن و تنها ۱۷ درصد زن وزیر داریم](/files/fa/news/1399/12/19/949650_578.jpg)
حالا و با وجود تلاشهای زنان در صد سال اخیر، امروز، اما هنوز به صورت میانگین تنها یک پنجم کرسیهای پارلمانها متعلق به آن هاست و از ۱۹۶ رئیس دولت در سراسر جهان نیز تنها ۱۹ نفر زن هستند. شمار وزرای زن در دولتها نیز اگرچه بین سالهای ۱۹۹۴ تا ۲۰۱۴ میلادی سه برابر شده، اما همچنان تعداد آنها در مقایسه با وزرای مرد بسیار کم و تنها ۱۷ درصد است. تنها ۵۵ نفر از ۵۰۰ فرد ثروتمند در جهان نیز زن هستند. بر این اساس برخی پیشبینی میکنند که احتمالا زنان باید یک قرن دیگر نیز در انتظار باشند تا اختلاف دستمزدی که میان آنها و مردان وجود دارد، رفع شود.
در کنار انگیزههای قدیمی زنان مانند حق فعالیت سیاسی و داشتن دستمزد برابر با مردان، آن چه امروز بیشتر در اولویت فعالیتهای آنها قرار گرفته، توانمندسازی زنان و دختران به عنوان اصلیترین ابزار برای مقابله با عملکرد ضعیف اقتصادی دولتمردان، فقر جهانی و مبارزه با انواع سوء استفادهها از جمله سوء استفادههای جنسی است. بر اساس مطالعات هم اکنون ۱۲۰ میلیون زن و دختر زیر سن ۲۰ سال در سراسر جهان از انواع سواستفادههای جنسی که به اجبار به آنها تحمیل شده است، رنج میبرند و بیش از یک سوم از زنان در سراسر جهان نیز دستکم در دورهای از زندگی خود، تحت خشونتهای فیزیکی یا جنسی بودهاند.
تاریخ جهان پراست از نمونههای مختلف تبعیضهای جنسیتی و خشونتهایی که مصادیق آن کم نیستند. عدم برخورداری از حقوق اجتماعی و سیاسی و شاید بدیهیتر از آن حق حیات برای نیمی از جامعه در ادوار مختلف تاریخ و در جوامع مختلف. زنان به عنوان بخشی از جامعه که بار عاطفی جامعه و خانواده بر دوش آنها است حق دارند که از سایر حقوق در جامعه به صورت برابر با مردان برخوردار باشند. پس رفع همه تبعیضهای موجود دلایلی است که باید برای آن برنامهریزی شود. برطرف شدن نگاههای جنسیتی در خانواده و محیط کار و آماده شدن بسترهای اجتماعی برای حضور زنان در موقعیتهای مختلف جامعه، نیازمند عزم جدی است، تلاشی که فعالین حقوق زنان بر آن تاکید دارند.
شعار سال؛ با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از امتداد، تاریخ انتشار: ۱۸ اسفند ۱۳۹۹، کد خبر: ۱۶۱۷، www.emtedad.news