شعار سال: «افزایش ۵ برابری کشفیات ماده مخدر شیشه در دو سال اخیر»؛ خبری که اگرچه یک روی سکه آن، نشان از تلاش مرزبانان غیورمان در کشف حیله سوداگران مرگ دارد، اما آن روی این سکه، واقعیتی هولناک و نگران‎ کننده است: بالا رفتن میزان تولید و صادرات شیشه در کشور‌های همسایه و طبیعتا افزایش بازار مصرف این ماده مخدر در ایران و جهان.

این‌که میزان تولید متامفتامین (شیشه) در افغانستان افزایش چشمگیری داشته، آن‎قدر نگران‎ کننده و خطرناک است که اینترپل برای بررسی آن نشستی ویدئوکنفرانسی برگزار کرد؛ نشستی که در آن نمایندگانی از ایران، افغانستان، اندونزی، تانزانیا، استرالیا، مالدیو، امارات، آفریقای جنوبی، جمهوری چک، هلند و سازمان‌‎های نظارتی اتحادیه اروپا هم حضور داشتند و همگی از افزایش تولید شیشه در افغانستان ابراز نگرانی کردند.

 

 

سرهنگ «نقی محمودی» معاون بین‎‌الملل پلیس مبارزه با موادمخدر ناجا هم در این نشست، گزارشی از وضعیت کشفیات این ماده مخدر در کشور ما ارائه کرد: «حجم کشفیات شیشه در سال‎های قبل از ۲۰۱۸ به طور متوسط بین ۲ تا ۳ هزار کیلوگرم بود، اما در سال‌های اخیر، به ویژه در سال‎های ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰ با شیب تند افزایشی به بالای ۱۲ تا ۱۵ هزار کیلوگرم رسیده و با توجه به محل کشف این محموله‎‌ها در نقاط شرق و جنوب شرق کشور، ناگفته پیداست این مواد از مرز‌های شرقی به داخل ایران قاچاق می‌شود».

«سعید صفاتیان» پژوهشگر و محقق حوزه مقابله با اعتیاد دراین‎ باره می‎‌گوید: گیاه خاصی که پیش‎ساز شیشه است، در کشور افغانستان کشت می‌شود و به دلیل پایین بودن هزینه ماده اولیه و نیروی کار، تولید آن برای ارسال به دیگر کشور‌ها کاملا سودآور است. او می‎‌افزاید: نکته نگران‎ کننده این است که متاسفانه این اتفاق در کشور عراق هم در حال رخ دادن است و ما هم از شرق و هم از غرب کشور با مناطق تولید شیشه مواجه هستیم.

صفاتیان درباره کشفیات این ماده مخدر هم می‌‎گوید: خوشبختانه با اقدامات خوب ناجا، میزان کشفیات قاچاق این موادمخدر افزایش یافته است؛ اما یکی از سوالات کارشناسان این است که آیا میزان مصرف این مواد در داخل کشور هم افزایش یافته است؟ او تصریح می‎کند: چند سال قبل در گزارشی اعلام شد که میزان کشفیات ما ۵ تن و میزان مصرف داخلی حدود ۶۰ تن است. این یعنی به طور تقریبی کشفیات ما حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد است و بنابراین طبیعتا حالا هم میزان مصرف افزایش یافته است.

سوال دیگری که به گفته صفاتیان پاسخ شفافی برای آن وجود ندارد، حجم تولید شیشه در کشور افغانستان است تا با اطلاع از آن بتوان برآورد‌هایی انجام داد. اگرچه نمی‌‎توان آمار دقیق و قطعی دراین‎باره به دست آورد، اما گزارش سال گذشته نهاد نظارت بر مواد مخدر اتحادیه اروپا نشان می‎‌دهد که کشور افغانستان در حال تبدیل شدن به تولیدکننده عمده شیشه است. تصاویر ماهواره‌‎ای این گزارش هم نشان داده است که فقط در یک منطقه غرب افغانستان، بیش از ۳۰۰ کارگاه تولید متامفتامین فعال بوده است.

سوال دیگر این است که بدانیم آیا افزایش تولید این ماده مخدر، به دلیل افزایش تقاضای مصرف است؟ به اعتقاد کارشناسان پاسخ این سوال مثبت است، اما طبق آمار‌های رسمی تعداد معتادان در کشور مدت‎هاست که روی عدد ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار نفر ثابت مانده است. فکر می‎کنم ما تنها کشور جهان هستیم که درباره آمار معتادان حرفمان یکی است و تغییر نمی‎کند! در حالی که مطمئنا این آمار با آمار واقعی و قطعی فاصله دارد.

از این پژوهشگر درباره آسیب‌‎های روان گردان‌‎ها هم می‎‌پرسم و او می‌‎گوید: آسیب‎‌های این مخدر‌ها بیشتر جنبه روانی دارد و تبعاتی مثل توهم، هذیان، اضطراب و افسردگی. او مثال‎های عجیبی هم از مصرف ‎کنندگان این مواد دارد: تصادفاتی را داشته‌ایم که راننده بدون هیچ خط ترمزی مستقیم به دیوار کوبیده است، افرادی که در ارتفاع ایستاده‌‎اند و با توهم چیدن یک گل به پایین پرت شده‌‎اند و ....

همه این‎ها نشان می‎‌دهد که دوران چشم بستن به روی واقعیت تلخ روان‌گردان‎‌ها به سر آمده است و اگر شفاف‎‌تر با آن مواجه نشویم، چند سال دیگر آن روی سکه افزایش ۵ برابری کشفیات این مواد را خواهیم دید. به خصوص که بر اساس اعلام پلیس، مواد مخدر صنعتی با شکل‌های جدید و جذاب وارد بازار می‌شود و جامعه هدف آن‌ها نوجوانان و جوانان هستند....

سردار مجید کریمی، رئیس‌پلیس مبارزه با موادمخدر ناجا دراین‌باره ابراز نگرانی کرد و گفت: از اواسط سال گذشته، درباره آسیب افزایش تولید و مصرف شیشه، هشدار‌های لازم را به دولت و دیگر نهاد‌های متولی داده‌ایم و اگر هرچه زودتر برای مبارزه جدی با این مسئله اقدام نشود، عواقب تلخی دامنگیر کشور خواهد شد.

 

 

وی گفت: متاسفانه حدود دوسال است که کشور افغانستان به‌سمت تولید ارزان و گسترده ماده روان‌گردانِ شیشه رفته است. طی سال‌های گذشته با تلاش ناجا، اقدامات خوبی در مبارزه با تولید شیشه انجام شده بود و تقریبا همه آشپزخانه‌های بزرگ تولید این ماده را متلاشی کرده بودیم؛ نتیجه این اقدام، بالا رفتن قیمت شیشه تا ۱۲۰میلیون تومان و در نتیجه تغییر الگوی مصرف معتادان از این ماده به مواد سنتی که عوارض و آسیب‌های کمتری دارند، بود. وی افزود: اما متاسفانه با توجه به این‎که مصرف‎کنندگان شیشه، اکثرا جوانان هستند، دشمنان ما همه توان خود را برای تولید گسترده و ارزان این ماده در افغانستان به‌کار گرفتند و در نتیجه، در شرایط خطرناکی قرار داریم. رئیس‌پلیس مبارزه با موادمخدر ناجا تصریح کرد: غفلت از این موضوع و کم‌کاری در حوزه پیشگیری، مقابله و درمان مصرف‌کنندگانِ این ماده مخدر روان‌گردان، وضعیت نگران‌کننده‌ای را برای کشور ایجاد خواهد کرد.

سردار کریمی ادامه داد: میزان اعتبارات و حوزه‌های عملکرد ناجا کاملا مشخص است و ما تمام توانمان را برای مدیریت این وضعیت به کار گرفته‌ایم، اما بدون عزم ملی و همکاری دولت و دیگر مجموعه‌ها، مقابله با این آسیب اجتماعی، امکان‌پذیر نخواهد بود.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات، برگرفته از خراسان، تاریخ انتشار: ۴ خرداد ۱۴۰۰، کد خبر: ۷۲۷۲۵۴، www.khorasannews.com