نبود سرمایه کافی و مقررات یکسان از موانع رشد فین‌تک اسلامی

عبدالمهیمن منسی گفت: کمبود سرمایه و منابع مالی بزرگترین مشکل استارتاپ‌ها بوده و این مسئله در مورد استارتاپ‌های حوزه فین‌تک اسلامی هم صادق است. نبود مقررات یکسان برای فین‌تک اسلامی نیز مشکل دیگری است که استارتاپ‌ها با آن مواجه هستند.

شعار سال: حوزه فین‌تِک و به تبع آن فین‌تک اسلامی در سال‌های اخیر و با رشد فناوری‌های اینترنتی و بخش تأمین مالی اسلامی در کشور‌های مختلف از اهمیت بسیاری برخوردار شده است.

فین‌تک اسلامی به دلیل پتانسیل بالای بازار خود یکی از حوزه‌هایی شده که سرمایه‌گذاران بزرگ و فعال در بخش تأمین مالی اسلامی را به خود جذب کرده و علاوه بر این، استارتاپ‌ها و صاحبان آن‌ها هم این بخش را برای شروع استارتاپ‌های خود بسیار جذاب دانسته‌اند.

عبدالمهیمن منسی (Abd Elmohaiman Mansi)، متولد ۱۹۸۵ در شهر جده، مؤسس شرکت استارتاپی اِلمانگوس (Elmangos) و از متولیان برگزاری سومین اجلاس بین‌المللی فین‌تک اسلامی (GIFS) در استانبول است. منسی این استارتاپ را ژانویه ۲۰۱۶ راه‌اندازی کرد و دفاتری در کوالالامپور و همچنین دبی دارد. این شرکت بر سازماندهی سرمایه‌گذاری‌ها، رویداد‌ها یا نمایشگاه‌های تأثیرگذار اجتماعی، توسعه فناوری‌ها یا اپلیکیشن‌ها و مشاوره کسب‌وکار برای کارآفرینان از بازار‌های نوظهور تمرکز دارد. منسی در گفت‌وگویی که با خبرگزاری ایکنا داشت، در مورد آینده فین‌تِک اسلامی و مسائل مربوط به آن صحبت کرد که مشروح آن از نظر می‌گذرد.

شما یکی از افرادی هستید که در زمینه فین‌تک فعالیت می‌کنید. به نظر شما وضعیت فین تک اسلامی در چند سال اخیر چگونه تغییر کرده است؟

توسعه فین‌تِک اسلامی تقریباً از ۲۰۱۷ شروع شد و قبل از آن از طرف برخی شرکت‌ها بحث‌هایی در مورد فین‌تک اسلامی در جریان بود. در سال ۲۰۱۷، در سطح جهانی مباحث مربوط به فین‌تک اسلامی مطرح شد و کشور‌های بیشتری مقررات مربوط به آن را تصویب کردند.

به‌طور کلی فین‌تک اسلامی در اکوسیستم جهانی بسیاری جذاب به نظر می‌رسید. برای مثال، در مالزی ۲۰۱۷، با تدوین مقرراتی تلاش کردند آن را در بازار‌های مالزی گسترش دهند. همه می‌دانند که درک نظام تأمین مالی اسلامی و فین‌تک اسلامی در مالزی بسیار خوب فهمیده شده است.

به دنبال آن، دبی اقداماتی را آغاز کرد که بر حوزه تأمین مالی اسلامی تمرکز داشت و پس از آن اندونزی دفتر مخصوص این کار را تأسیس کرد. اندونزی به نوعی تبدیل به رهبر حوزه فین‌تک شده و عملکردی عالی داشته است.

نبود سرمایه کافی و مقررات یکسان از موانع رشد فین‌تک اسلامی

به‌تازگی در قطر هم در مورد فین‌تک اسلامی مباحثی مطرح شده و شرکت‌هایی برای حضور در این کشور اعلام آمادگی کردند. آینده بسیار خوبی برای فین‌تک اسلامی پیش‌بینی می‌شود.

به نظر شما بزرگترین چالش فین‌تک اسلامی برای رشد در کشور‌های مختلف چیست؟

فکر می‌کنم همه این را می‌دانیم که نبود بودجه و سرمایه نه فقط در مورد فین‌تک اسلامی بلکه به‌طور کلی در حوزه فین‌تک وجود دارد. به‌طور کلی استارتاپ‌ها با این مشکل رو‌به‌رو هستند. همینطور دنیا از دوره قبل کووید-۱۹ به بعد از آن تغییر پیدا کرده و می‌بینیم شرکت‌هایی که در حوزه تأمین مالی اسلامی فعالیت داشتند، تنها روی بازار تمرکز کرده‌اند. من عقیده دارم که باید شرکت‌ها در حوزه اسلامی جهانی و منطقه‌ای تمرکز کنند.

دومین چالش مقررات است. برای مثال شرکتی در کشوری مانند ترکیه چطور می‌تواند با دیگری در مالزی ارتباط داشته باشد.

منظورتان این است که قوانین در کشور‌ها متفاوت است؟ یک مسئله در اندونزی قانونی است و در ترکیه غیرقانونی؟

بله. نه به معنای غیرقانونی بودن یا قانونی بودن، بلکه در مقررات. برای مثال در بحرین بانک مرکزی به عنوان مرجعی برای انجام کار‌هایی مانند گرفتن مجوز و مطابقت با نظام اقتصادی برای شرکت‌های فین‌تک عمل می‌کند، اما در برخی دیگر از کشور‌ها مقررات کاملاً شفاف نیست.

در سال‌های اخیر، شرکت شما رویداد‌های مختلفی را با تمرکز بر استارتاپ‌های اسلامی و فین‌تک‌های اسلامی برگزار کرده است. پیامد‌های این رویداد‌ها برای صاحبان استارتاپ و رشد فین تک اسلامی چه بوده است؟

این رویداد‌ها در زمینه تجارت متمرکز است. رویداد‌های ما واقعاً آکادمیک نیست و بیشتر به دنبال ارتباط دادن صاحبان استارتاپ‌ها و تبادل ایده‌ها است. همانطور که می‌دانید بانک‌های اسلامی به سوی همکاری بیشتر با شرکت‌های فین‌تک اسلامی روی آورده‌اند و از راه‌حل‌های آن‌ها برای بهتر کردن تجربه مشتریان خود استفاده می‌کنند.

برای مثال اخیراً یکی از شرکت‌های فین‌تک اسلامی توانست اجازه همکاری با برخی بانک‌های اسلامی را در عمان به‌دست آورد. این همکاری به نوعی به همکاری تیمی یک شرکت فین‌تک و بانک تبدیل شده است.

در یک رویداد دیگر ۲۰۱۹، تعدادی دیگر از اشخاص فعال در حوزه فین‌تک اسلامی با هم ملاقات کردند. رویداد‌های دیگری در استانبول و با حضور فین‌تک‌های جدید اسلامی برگزار شده است. بنابراین، نتایج این رویداد‌ها، شخصاً برای جلو رفتن من را تشویق می‌کند.

آینده فین‌تک اسلامی را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

آینده به نظرم بسیار عالی به نظر می‌رسد و شاهد به رسمیت شناخته شدن بیشتر فین‌تک اسلامی و تمرکز بیشتر بر این حوزه خواهیم بود. به‌نوعی اکوسیستمی متشکل از شرکت‌هایی که با مقررات همسان، کشور‌های مختلف مانند ترکیه، مالزی، اندونزی، امارات متحده عربی و قطر را مانند پل به یکدیگر متصل می‌کنند.

نوعی گفت‌وگوی جهانی بین قانون‌گذاران برای کمک و بازکردن مسیر این شرکت‌ها در این کشور‌ها به وجود خواهد آمد. فناوری‌هایی مانند NFT و متاورس به سرعت رشد می‌کنند و ما همچنان شاهد اخبار آن‌ها خواهیم بود.

من به آینده بسیار امیدوار هستم. در طول دوران پاندمی کرونا، براساس اطلاعات من حدود ۱۰ شرکت فین‌تک اسلامی به وجود آمدند که دیدنش بسیار عالی است. به نظرم فین‌تک اسلامی با استقبال روبه‌رو می‌شود و مقبولیت بیشتری پیدا می‌کند.

در پایان اگر مطلبی هست بفرمایید.

خبرگزاری ایکنا در اطلاع‌رسانی مبحث فین‌تک اسلامی ورود خوبی داشته و حمایت آن‌ها از زمانی که من با این خبرگزاری آشنا شدم بسیار خوب بوده و در رویداد‌ی که در مالزی سال ۲۰۱۷ داشتیم، همکاری خوبی داشتیم. امیدوارم با اطلاع‌رسانی ایکنا و همکاری شرکت‌های فعال دیگر در حوزه فین‌تک بتوانیم به نتایج خوبی برسیم. می‌دانم در ایران شرکت‌های زیادی در حوزه فین‌تک وجود دارند و امیدواریم برخی از آن‌ها را در رویداد آینده خود در استانبول ببینیم و بتوانیم با آن‌ها همکاری داشته باشیم و فرصت خوبی برای همه ما ایجاد شود.