شعار سال: پس از انفجار بر روی پل «کرچ» کریمه، جنگ اوکراین وارد مرحله تازهای شده است و دو طرف سعی میکنند تا با تخریب زیرساختهای طرف مقابل به ویژه پلهای ارتباطی طرف مقابل را به زانو در آورند.
جادهها و مسیرهای اصلی حمل و نقل و راه آهن از جمله زیرساختهای هر کشوری هستند که مهمترین اهداف نظامی در آغاز هر جنگی به شمار میآیند.
در جنگهای امروزین کشورها سعی میکنند تا نه تنها در خط مقدم جبههها نیروهای دشمن را مورد حمله قرار دهند بلکه با وارد کردن ضربات نخست به مسیرهای پشتیبانی و لجستیک، ارتشها را زمینگیر کنند.
این تاکتیکی است که ایالات متحده در جنگهای خود به ویژه در عراق به شدت دنبال و اجرا کرد و به همین دلیل توانست در مدت کوتاهی ارتش عراق را ناکارآمد و نابود کند.
این شیوه حتی از طرف ارتش رژیم صهیونیستی در جنگ علیه اعراب، لبنان و اکنون در سوریه هم دنبال میشود. حتی ارتش عربستان در حمله به یمن نیز همین الگو را تا حدودی پیاده کرد.
به نظر میرسید تجربیات جنگی روسیه هم به فرماندهان ارتش آن کشور آموخته باشد که اگر مسیرهای پشتیبانی از نیروهای خط مقدم را در همان مرحله نخست نابود کند، دیگر توان چندانی از طرف نیروهای اوکراینی برای مقاومت باقی نمیماند.
وقتی ارتش و نیروهای اوکراین مسیرهای مناسبی را برای تامین نیازهای جنگی نداشته باشد، کمکهای سنگین کشورهای غربی هم نمیتواند فایدهای برای آنها داشته باشد.
اما به نظر میرسد روسیه یا به دلیل نداشتن توانایی تهاجمی مناسب، اتخاذ روش نامناسب در روزهای ابتدایی جنگ، رعایت قواعد نانوشته جنگ و یا به دلیل اشتباه محاسباتی این اصل مهم را اجرا نکرد.
برخی کارشناسان غربی میگویند کرملین به دلیل نداشتن تعداد کافی از موشکهای دقیق نقطهزن قادر به عملی سازی این کار نبود ضمن آنکه هواپیماهای روسی نیز در ماههای ابتدایی جنگ از سوی سامانه دفاع هوایی اوکراین هدف قرار میگرفتند و همین امر موجب میشود تا روسیه از جنگندههای خود کمتر استفاده کند. بخشی از شکستهای اخیر ارتش روسیه نیز به همین دلیل رخ داده است.
کارشناسان میگویند کاخ کرملین تصور نمیکرد که با چنین مقاومتی از سوی مردم و دولت اوکراین و حمایت غرب روبرو شود به همین دلیل سعی کرد تاسیسات زیربنایی این کشور را دچار آسیب فراوان نکند و خودش پس از پایان یک جنگ کوتاه مدت دچار دردسر و هزینههای بازسازی نشود.
در هر صورت اوکراین با عملیات چند روز قبل خود به روسیه گوشزد کرد که مهمترین اهداف در یک جنگ در کنار تاسیسات بزرگ، راههای دسترسی هستند که میتوانند یک ارتش را ناکارآمد کنند.
پل کرچ کریمه، نماد نفوذ روسیه
حدود ساعت ۶ صبح روز شنبه ۸ اکتبر یک کامیون باری در بخش بزرگراهی پل کریمه از سمت شبه جزیره «تامان» منفجر شد. این انفجار به آتش سوزی هفت مخزن سوخت قطاری که به سمت کریمه در حال حرکت بود، منجر شد. همچنین بخشی از قسمت بزرگراه خودرویی این پل نیز به صورت کامل تخریب شد.
«ولادیمیر پوتین» در نخستین واکنش دستور تشکیل یک کمیسیون دولتی برای بررسی حادثه را صادر کرد، اما اوکراین از این حمله به عنوان یک پیروزی بزرگ یاد میکند. «میخایلو پودولیاک» مشاور رییس جمهوری اوکراین در توییتر با انتشار تصویری از آثار این انفجار و بخشهای تخریب شده پل نوشت: کریمه، پل، نقطه آغاز. تمام اموال غیرقانونی باید تخریب شوند. تمام آنچه دزدیده شده باید به اوکراین بازگردانده شود. تمام مناطق گرفته شده توسط روسیه باید (از روسها) خالی شود.
به نوشته «یورو نیوز»، انفجار باعث فروریختن بخشی از پل کرچ شد که هم مسیر تدارکات ارتش روسیه و هم نماد قدرت مسکو در این منطقه به شمار میرفت.
این گذرگاه حاوی دو پل جادهای و ریلی است که بر روی تنگه کرچ قرار دارد و روسیه از زمان آغاز حمله نظامی به اوکراین از آن برای انتقال تجهیزات نظامی ارتش خود استفاده میکند.
طبق این گزارش، انفجار پل ساعاتی پس از جشن تولد ۷۰ سالگی ولادیمیر پوتین رخ داد. وی حامی مالی ساخت پل کریمه بود. ساخت این پل در سال ۲۰۱۴ و پس از الحاق کریمه به روسیه آغاز شد و در سال ۲۰۱۸ با تامین بودجه ۳.۲۵ میلیارد یورویی ساخت پل کرچ توسط رئیس جمهوری روسیه افتتاح شد.
این پل به عنوان نمادی از نفوذ کاخ کرملین در منطقه شناخته میشد.
حمله روسیه به پلهای کییف
به نظر میرسد حمله به پل کریمه عصبانیت روسها را به همراه داشته است. در حالی که مسکو تاکنون در فرایند جنگ صدمات گسترده و نابودکنندهای را به زیرساختهای اوکراین به ویژه در کییف وارد نکرده بود، اما حمله به پل فوق به شدت برای کاخ کرملین گران آمد، زیرا آن را نماد اقتدار و حضور خود در منطقه میدانست.
در واکنش به این اقدام اوکراین، روسیه در یکی دو روز گذشته حملات گسترده و پردامنهای را به ویژه علیه تاسیسات زیرساختی در کییف انجام داد. از جمله اهداف در پایتخت اوکراین پلها بودند که یکی از مهمترین آنها پل «کلیتشکو» (klitschko) بود.
به نوشته روزنامه «فایننشال تایمز» این حملات بی سابقه، انتقاد بسیاری از مقامات غربی از زلنسکی تا آنتونی بلینکن را به همراه داشت تا از قدرتهای جهانی بخواهند اقدامی را انجام دهند.
این حملات دو روز پس از آن انجام شد که روسیه ژنرال «سرگئی سوروویکین» مقام ارشد سابق در نیروی هوایی و از فرماندهان ارشد ارتش در عملیات روسیه در سوریه را به عنوان فرمانده منصوب کرد.
«مارگاریتا سیمونیان» سردبیر شبکه خبری روسی «راشا تودی» در رسانه اجتماعی تلگرام نوشت «پاسخ برای شما وجود دارد. پل کریمه از همان ابتدا خط قرمز بود. واضح بود.»
نشریه «اورآسیا تایمز» نیز در مطلبی با عنوان «پل در مقابل پل» نوشت، پس از حادثه کرچ کریمه، حمله روسیه به تاسیسات و پلهای اوکراین شدت گرفته است. ۱۰ اکتبر انفجارهایی در شهرهای بزرگ در سراسر اوکراین به ویژه کییف گزارش شد که به تلافی انفجار در تنها پلی که شبه جزیره کریمه را به روسیه متصل میکند، رخ داد.
البته چند کاربر توییتر مدعی شدند که هدف اصلی از این حمله نه پل klitschko بلکه مقر ماموریت نیروهای اتحادیه اروپا بود که در آن سوی پل قرار داشت.
حمله اوکراین به پلهای پشتیبانی بلاروس
ارتش اوکراین هم در چند روز گذشته پلهای مرزی با بلاروس را منفجر کرد. این اقدام یک روز پس از آن صورت گرفت که بلاروس اوکراین را به طرح ریزی برای حمله به خاک خود متهم کرد.
«راشا تودی» به نقل از «آناتولی لاپو» رئیس کمیته دولتی مرز بلاروس اعلام کرد که نیروهای اوکراین همه پلها را تخریب و جادههای مرزی با بلاروس را مین گذاری کرده اند.
در همین حال مینسک، کییف را به برنامه ریزی برای حملات قریب الوقوع در قلمرو خود متهم کرده است.
به گزارش خبرگزاری اینترفاکس روسیه، لاپو به تلویزیون بلاروس گفت: امروز تقریبا تمام پلهای مرزی منفجر شدهاند و مسیرهای مرزی خودرویی و راه آهن به طور کامل مین گذاری شده اند. نیروهای اوکراینی تاسیسات تدافعی در مرز را به شدت تقویت کرده اند به نحوی که مینهای ضد تانک را در سه ردیف در جادهها قرار داده اند.
لاپو حتی مدعی شد که کییف نیروهایی را به مرز فرستاده است که به هیچ عنوان مرزبان نیستند. وی افزود: ما تحت فشار هستیم و آنها مرزبانان ما را نشانه میگیرند، گاهی اوقات تیراندازی هوایی میکنند، شناسایی دائمی هوایی نیز انجام میشود.
یک روز قبل از انتشار این خبر، وزارت خارجه اوکراین مدعی شد که سفیر این کشور در بلاروس به وزارت خارجه این کشور احضار شده و یادداشتی رسمی را مبنی بر اینکه اوکراین در حال برنامه ریزی برای حمله به خاک بلاروس است، به وی تحویل داده است.
وزارت خارجه اوکراین گفت که این اتهام را قاطعانه رد میکند و آن را بخشی از طرح روسیه برای تحریک و متهم کردن بیشتر کییف میداند.
اوایل این هفته هم «الکساندر لوکاشنکو» رئیس جمهور بلاروس، اوکراین را به جمع آوری دهها هزار سرباز در نزدیکی مرز متهم کرد.
لوکاشنکو در آغاز عملیات نظامی روسیه در اوکراین به نیروهای روسی اجازه داد از خاک این کشور وارد اوکراین شوند، حال با تخریب همه پلها و مین گذاری همه مسیرهای منتهی به مرز اوکراین مانع از تامین نیرو از سوی روسیه و انجام عملیاتهای نظامی میشود.