شعار سال: پهپاد‌های انتحاری نیرو‌های مسلح با تجهیز به سرجنگی ضد شناور به عرصه جدید وارد شده‌اند که می‌تواند چالشی جدید برای دشمن ایجاد کند.

 «شاهد ۱۳۶» این روز‌ها یکی از شناخته‌شده‌ترین و البته جنجالی‌ترین پهپاد‌های ایران است و ادعای غربی‌ها مبنی بر بکارگیری این پهپاد توسط روسیه علیه اهداف متعددی در جنگ اوکراین، به شهرت جهانی این هواپیمای بدون سرنشین ایرانی دامن زده است؛ ادعا‌هایی که البته با واکنش مقامات ایرانی مواجه شد.

امیرعبداللهیان وزیر امورخارجه کشورمان در پاسخ به این ادعا‌ها گفته بود: «اگر برای ما ثابت شود روسیه از پهپاد ایرانی در جنگ علیه اوکراین استفاده کرده، نسبت به آن بی‌تفاوت نخواهیم بود.» علاوه بر این بار‌ها مقامات سیاسی و نظامی کشورمان حضور پهپاد‌های ایرانی در جنگ اوکراین را تکذیب کرده‌اند.

وزیر امور خارجه در گفتگوی اخیر خود با شبکه خبری CNN نیز بار دیگر با رد ادعا‌های غربی‌ها و اوکراینی‌ها مبنی بر واگذاری پهپاد به روسیه برای استفاده در جنگ اوکراین، اظهار داشت: بار‌ها از مقامات اوکراینی خواستیم تا مستندات خود را اعلام کنند، اما هیچ سندی ارائه نکردند.



نمایش عمومی پهپاد شاهد ۱۳۶ در راهپمیایی ۲۲ بهمن

نخستین بار در رزمایش پیامبر اعظم ۱۵ نیروی هوافضای سپاه، تصاویری از انهدام اهداف مختلف توسط پهپاد‌های شاهد ۱۳۱ وشاهد ۱۳۶ به نمایش در آمد.


نمایی از اصابت پهپاد انتحاری شاهد ۱۳۱ به شبیه‌ساز سامانه پدافندی سام ۶

این پهپاد‌ها در جریان رزمایش پیامبر اعظم (ص) ۱۷ نیز نقش پررنگی در تمرین حمله به شبیه‌ساز نیروگاه اتمی دیمونا داشتند و در این تمرین، دقت بالای خود را به نمایش گذاشتند.

بکارگیری پهپاد‌های شاهد ۱۳۶ (بالا) و شاهد ۱۳۱ (پایین) در رزمایش پیامبر اعظم (ص) ۱۷/ به تفاوت شکل بالک‌های انتهایی دو پهپاد دقت کنید

قبل از نمایش این دو پهپاد در رزمایش سپاه، نیرو‌های مبارز یمنی عملیاتی را علیه تاسیسات نفتی آرامکو عربستان انجام داده بودند که در جریان این حملات از پهپاد‌های «وعید» که بسیار شبیه به پهپاد‌های ایرانی بود استفاده کردند؛ موضوعی که موجب شد تا پهپاد وعید به «قاتل آرامکو» مشهور شود.


پهپاد وعید یمنی مشابه پهپاد شاهد ۱۳۶ ایرانی

رئیس جمهور اوکراین در کنار لاشه پهپاد گل شمعدانی-۱ روسی

شاهد ۱۳۱ وشاهد ۱۳۶ پهپاد‌های انتحاری ایرانی با بدنه دلتا (مثلثی شکل) هستند و از موتور‌های پیستونی به عنوان پیشران بهره می‌کنند. هرچند این دو پهپاد بسیار شبیه هم هستند، اما شاهد ۱۳۱ ابعادی کوچکتر از شاهد ۱۳۶ دارد و به همین دلیل برخی مشخصات عملکردی و ظاهری آن با شاهد ۱۳۶ متفاوت است.

یکی از تفاوت‌های ظاهری شاهد ۱۳۱ با شاهد ۱۳۶ که شاید به تمایز این دو پهپاد هم کمک می‌کند، تفاوتی است که در بالک‌های انتهایی آن‌ها وجود دارد. در شاهد ۱۳۶ این بالک‌های در بالا و پایین بدنه وجود دارند و در شاهد ۱۳۱ این بالک‌ها فقط در بالای بدنه قرار گرفتند.

هر چند هنوز اطلاعات دقیق و رسمی از مشخصات این دو پهپاد منتشر نشده، اما برخی منابع جزئیاتی در باره این دو پهپاد منتتشر کرده‌اند. بر این اساس می‌توان گفت که عرض بدنه شاهد ۱۳۶، ۲ و نیم متر و در شاهد ۱۳۱ قدری کوچکتر و چیزی در حدود ۲.۲ متر است. در شاهد ۱۳۶ طول بدنه ۳.۵ متر و در شاهد ۱۳۱ این عدد ۲.۶ متر است.

به نظر می‌رسد پهپاد شاهد ۱۳۶ دارای برد ۲۰۰۰ کیلومتری است و شاهد ۱۳۱ بردی در حدود ۹۰۰ کیلومتر دارد. همچنین این پهپاد‌ها دارای سرجنگی‌هایی به وزن ۵۰ و ۱۵ کیلوگرم هستند.

۲۰ بهمن ماه شبکه CNN اطلاعات جدیدی درباره پهپاد‌های روسی گل شمعدانی (نمونه مشابه شاهد ۱۳۶ و ۱۳۱) ارائه کرد. این رسانه همچنین در گزارش خود مدعی شد سرجنگی پهپاد‌های انتحاری ایران نیز برای حداکثر آسیب رسانی دچار تغییراتی شده‌اند.


تصویری که CNN منتشر کرد، یک سرجنگی مشابه سرجنگی موشک‌های کروز ضدکشتی است


لحظه اصابت پهپاد انتحاری آرش در نقش پهپاد ضد شناور به ماکت ناو ساعر اسرائیلی در رزمایش ذوالفقار ۱۴۰۱ ارتش

طراحی چنین سرجنگی‌هایی برای موشک‌های کروز ضدکشتی سال‌ها است توسط متخصصان صنایع دفاعی کشورمان بومی شده و موشک‌های کروز ضدکشتی ایرانی مجهز به این سرجنگی‌ها هستند.


سرجنگی موشک کروز ضد کشتی نور

از سوی دیگر با تجهیز قایق‌های تندرو و شناور‌های نیرو‌های دریایی ارتش و سپاه به پهپاد‌های انتحاری ابابیل ۲، می‌توان حدس زد که فناوری سرجنگی موشک‌های کروز در ساخت سرجنگی این پهپاد‌ها نیز بکار گرفته شده باشد.

تجهیز شناور‌های تندرو نیروی دریایی سپاه (بالا) و ناو‌های ارتش (پایین) به پهپاد‌های انتحاری ابابیل-۲ با سرجنگی ضد شناور

موشک‌های کروز ضدکشتی از سرجنگی‌هایی مجهز به چند خرج گود بهره می‌برند که در حقیقت قدرت تخریبی خود را مدیون همین بخش هستند. پرتابه‌های خرج گود پر انرژی یا EFP بود که دور تا دور سرجنگی قرار گرفته‌اند، باعث سوراخ شدن و آسیب دیدن صفحات جدا کننده بخش‌های داخلی کشتی می‌شود.

این بدان معناست که بعد از شکافته شدن بدنه ناو، خرج‌های گود در جهات مختلف منفجر شده باعث آسیب رساندن به بخش‌های داخلی ناو می‌شود.

تلفیق این دستاورد با فناوری هوش مصنوعی، ایران را قادر ساخته تا بتواند با کمک شبکه یکپارچه پهپادی که در جبهه مقاومت ایجاد کرده، رینگ دفاعی خود را کیلومتر‌ها دورتر از مرزهایش تشکیل دهد و حتی تنگه‌های راهبردی دریایی دنیا را نیز تحت تاثیر خود قرار دهد.

چند روز پیش نیز روزنامه گاردین در گزارشی به نقل از مقامات اطلاعاتی آمریکایی نوشت: «ایران در حال ظهور به عنوان یک رهبر جهانی در تولید پهپاد‌های ارزان قیمت و مرگبار است.»

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از سایت تحلیلی خبری عصر ایران، تاریخ انتشار:۱۳ اسفند ۱۴۰۱، کدخبر: ۸۸۱۲۸۵، www.asriran.com