شعارسال: در حالی که از ابتدا معلوم بود بالگرد حامل رئیس جمهور سقوط کرده با ساخت واژههای غیر متعارف مثل «فرود سخت» افکار عمومی را منحرف کردند. اما عجیبتر خبری بود که یک مقام اجرایی دولت گفت. معاون اجرایی رئیس جمهور گفته بود چند تماس از سرنشینان بالگرد برقرار شده. گفته میشود امام جمعه تا یک ساعت بعد زنده بوده و تماس گرفته، اما معاون اجرایی رئیس جمهور در تایید خبر جان باختن همه سرنشینان بالگرد دیگر اشارهای به تماسها نمیکند.
یک خبرگزاری نزدیک به دولت، اما در همان ابتدا خبر کذب بزرگتری منتشر کرد. این خبرگزاری ادعا کرد ابراهیم رئیسی از بالگرد پیاده شده و به صورت زمینی عازم تبریز شده است. همچنین تا بامداد امروز که پهپاد ترکیه بقایای بالگر سانحه دیده را پیدا کرد مدام مختصات اشتباه توسط اخبار به مردم داده میشد. هرچند هنوز هم اخبار متناقض ادامه دارد و در حالی که در خبرها گفته شد پهپاد ترکی محل لاشه بالگرد را پیدا کرده و مختصاتی که این پرنده پیشرفته به تیم امداد داده دقیق بوده، اما در خبرها میگویند پهپادها و تجهیزات ایران لاشه را پیدا کرد.
بارها به شیوه اطلاعرسانی مسئولان هنگام وقوع حادثه در ایران انتقاد شده، اما گویا رویه انتشار اخبار نادرست آنهم از زبان مسئولان تمامی ندارد. از همه بدتر اینکه در چنین حوادثی بیش از یک سخنگو وجود دارد و همه میخواهند اظهار نظر کنند، اما حالا مردم میخواهند حقیقت را درباره این سئوالها جواب بدهید:
چرا شرایط جوی برای بلند شدن بالگرد بررسی نشده بود؟
چه کسانی در تیم برنامهریزی سفر کوتاهی کردهاند؟
آیا مسئولان برگزاری برنامه سفر با ورود یک سامانه بارشی خطرناک غافلگیر شده بودند؟
بالگرد به کدام نهاد یا ارگان تعلق داشت؟
آیا پیش از پرواز سلامت بودن بالگرد بررسی شده بود؟
توضیحات تکمیلی برای بهره برداری بیشتر از خبر:
در این بخش از متن، اقدام به انتقاد نظرات سایر منابع خبری درباره سوالات بالا و برخی دیگر از جنبه هایی که مورد سوال قرار نگرفته اند می شود.
*** اطلاعیه ستاد کل نیروهای مسلح درباره حضور ناموفق پهپاد ترکیه در ایران:
به دنبال وقوع سانحه برای بالگرد رئیس جمهور و هیأت همراه و وجود شرایط آب و هوایی بسیار نامساعد و پیچیدگی جغرافیایی و کوهستانی بودن منطقه و نیز حضور پهپادهای پیشرفته ایرانی مجهز به رادار «سار» برای انجام مأموریت در شمال اقیانوس هند و فاصله طولانی آنها با محله سقوط بالگرد، در مجموع نیروهای امدادی ناگزیر از راههای زمینی عملیات جستجو را آغاز کردند. در این شرایط ستاد کل نیروهای مسلح پس از اعلام همکاری کشورهای دوست، با پیشنهاد نزدیکترین کشور یعنی ترکیه موافقت کرد؛ اما با وجود اینکه ترکیه پهپاد مجهز به دوربینهای دید در شب و حرارتی را به منطقه اعزام کرد، این پهپاد به دلیل نداشتن تجهیزات «تشخیص و کنترل نقاط زیر ابر» موفق به اعلام دقیق محل سقوط بالگرد نشد و در نهایت به کشور ترکیه بازگشت. نهایتاً در ساعات اولیه صبح روز دوشنبه نقطه دقیق حادثه سقوط بالگرد توسط نیروهای امدادگر زمینی و پهپادهای ایرانی نیروهای مسلح که از مأموریت در شمال اقیانوس هند فراخوانده شده بودند، کشف شد.
نکته جالب توجه اینکه ، این توضیحات به گونه یا دیگر توسط یک دریادار بازنشسته ارتش ترکیه هم تائید شد.
***روایت غلامحسین اسماعیلی رئیس دفتر رئیس جمهور فقید، از ۳-۴ تماس شهید آیت الله آل هاشم:
غلامحسین اسماعیلی رئیس دفتر رئیسی مدعی شده است که من ۳ یا ۴ بار با آقای آل هاشم صحبت کردم همکاران دیگرمان هم مکررا با ایشان در تماس بودند تا ۳ یا ۴ ساعت بعد از سانحه، آقای آل هاشم جواب تماسها را میداد. آقای آل هاشم گویا به تلفن خلبان مصطفوی پاسخگو بودند. بر اساس این توضیحات بنظر می رسد که آقای اسماعیلی از ساعت حدود دو عصر در جریان سانحه قرار داشتند.
*** روایت غلامحسین اسماعیلی رئیس دفتر رئیس جمهور فقید از مناسب یا نامناسب بودن هوای منطقه برای پرواز:
غلامحسین اسماعیلی رئیسدفتر رئیسجمهور بیان داشته است که، ما صبح روز یکشنبه ۳۰ اردیبهشتماه ساعت ۶ صبح از تهران عازم تبریز شدیم و ساعت ۷.۱۰ صبح در تبریز بر زمین نشستیم و در هوای صاف به محل ماموریتها رفتیم.حرکت ما بعد از نماز ظهر از سد قیز قلعهسی بعد از دیدار مردمی حدود ساعت ۱۳ عصر بود که بالگردها از پاییندست سد قیز قلعهسی به سمت تبریز حرکت کردند و هوا صاف و کاملاً شفاف و روشن بود و پدیده جوی خاصی را نداشتیم.بعد از نیم ساعت طی مسیر، در منطقه مجاور معدن مس سونگون قبل از اینکه به این منطقه برسیم، در درهی مجاور آن منطقه که این خط سیر انتخاب شده بود، یک لکهی ابر مانند سفرهای که در بیابان پهن کنند وجود داشت و در مسیر بالگردی ما خبری از مه نبود و ممکن است در پاییندست و گودی دره مه بود، ولی هوا باز و شفاف بود و لکه ابری در منطقهی محدود روی دره قرار داشت.از نظر ارتفاع پروازی بهگونهای بود که ارتفاع بالگردها مواجه با این ابرها بود و قدری هم پایینتر از ابرها بودیم. شهید کاپیتان مصطفوی که خلبان بالگرد حامل آقای رئیسی و فرمانده مجموعه بالگردی همراه ما بود، بنا به آنچه بعداً خلبان پرواز ما اعلام کرد، گفت ارتفاع بگیریم و بالای ابرها برویم و از بالا ادامه مسیر دهیم.
اسماعیلی گفت: بالگردها به بالای ابرها آمدند و ما در بالگرد شماره سه بودیم و در وسط بالگرد حامل رئیسجمهور و بالگرد جلویی هم بالگرد دیگری بود. بعد از ۳۰ ثانیه که به بالای ابر آمدیم، خلبان متوجه شد که بالگرد اصلی همراه ما نیست و آن را ندیدیم. آمدن ابر معمولی بود و بعضا در پروازهای هواپیمایی وقتی به ابر میرسیم لرزشهایی وجود دارد و میگویند که طبیعی است. کاملاً عادی به مسیر ادامه میدادیم و ابر هم تمام شد. رئیسدفتر رئیسجمهور در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه هواشناسی گزارشی مبنی بر باد و یا طوفان و ابر داده بود؟ گفت: نه، هیچ گزارشی نبود. ابر تمام شد و در هوایی قرار گرفتیم که ابر نبود و زیر پای ما خطالراس قلههای بعد از ابرها رو دیدیم و مجاورش هم معدن مس سونگون بود.چون پرواز نیامد، خلبان ما دور زد و به سمت عقب برگشت و من از کمک خلبان پرسیدم که گفت یک بالگرد نیامده و احتمال میدهیم که فرود اضطراری داشته و هرچه صدا میزنیم ارتباط رادیوییمان هم قطع است و پاسخ نمیدهد و گفت یک دقیقه و سیثانیهی قبل با ما ارتباط داشت و در ادامه گفت که باید به بالای ابرها برویم که این کار را انجام دادیم. کمتر از یک دقیقه ابرها تمام شد.
وی بیان کرد: خلبان چند دور بر روی منطقه زد و بالای ابرها هم آمد، ولی زیرپا دیده نمیشد و امکان اینکه زیر ابر بیایند هم نبود و دید نداشتند و منطقه را دور زدند و هرچه خواستند تماس رادیویی بگیرند نشد و در محوطه معدن سونگون فرود آمدیم و پیگیر ماجرا شدیم.وقتی از بالا وضعیت منطقهی حادثه را کنترل میکردیم، صدای انفجار، آتش و دود مشخص نشد و همان زمان دهداری و مجموعهی انتظامی و مردمی را بسیج کردیم که از روستاییان بپرسند که آیا نشانهای از انفجار و دود دیدهاند؟ که گفتند کسی انفجاری و یا سقوط را ندیده است بلکه فقط رفتن بالگردهای ما را دیده بودند، اما اینکه کسی بگوید صدای انفجار و دود را دیده، وجود نداشت. البته آن منطقه تقریباً خالی از سکنه است.
اسماعیلی در پاسخ به اینکه عدهای میگویند چرا وقتی شرایط آنطور بوده، پرواز اتفاق افتاده است؟ گفت: بنده متخصص هواشناسی و شرایط عمومی پرواز و همچنین استانداردهای آب و هوا برای پرواز نیستم، ولی آنچه به چشمم دیدم و سفرهای مکرر داشتم این است که بهعنوان کسی که شاهد صحنه بوده میگویم از مسیر اولِ تبریز به آقبند و از آقبند به سد قیز قلعهسی و در مسیر برگشت، شرایط عادی را داشتیم و در برگشت در درهای که در مسیر بود، وضعیت توده ابر را مشاهده کردیم.
توضیحات تکمیلی برای بهره برداری بیشتر از خبر:
تهیه و پخش مستند «روایت سانحه» در روز یکشنبه ششم خردادماه ۱۴۰۳ در خبر ۱۴ شبکه یک سیما و شبکه خبر، از اقدامات خوب دولت برای پاسخگویی به برخی از ابعاد سانحه بالگرد رئیس جمهور بود. این مستند حاوی تصاویری جدید از روز سانحه و عملیات جستجو برای یافتن بقایای بالگرد رئیسجمهور شهید و همراهان است. لحظه تماس آیت الله ال هاشم با وزیر نیرو پس از سانحه، نیز در این مستند آورده شده است.
شعارسال با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از سایت عصرایران، تاریخ انتشار: 31اردیبهشت1403، کدخبر: 968057، www.asriran.com/ سایر منابع.