شعارسال: مدیرعامل شرکت پالایش نفت امام خمینی، اخیراً گفته است که هم‌اکنون ایران در مرحله تولید بنزین یورو ۵ قرار دارد و بنزین تولیدی یورو ۵ خود را در حجم محدود به بازار عرضه می‌کند. به گفته او میزان تولید و عرضه بنزین یورو ۵ باید با هماهنگی شرکت پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی انجام شود. البته گفته شده است شرکت پالایش نفت شازند آمادگی این را دارد که کل تولید بنزین و گازوئیل خود را به صورت یورو ۵ عرضه کند.

این اظهارات در حالی مطرح می‌شود که طبق گزارش اکونومیست، در سال ۹۶ علیرضا صادق‌آبادی، معاون وقت وزیر نفت در امور پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی اعلام کرده بود که بزرگ‌ترین پالایشگاه تولیدکننده بنزین یورو ۵ جهان به ایران تعلق دارد و با راه‌اندازی فاز دوم ستاره خلیج فارس ۱۲ میلیون لیتر دیگر به تولید این محصول افزوده می‌شود.

همچنین چندی پیش علیرضا جعفرپور، مدیرعامل پالایشگاه ستاره خلیج فارس، در اختتامیه رویداد «جام رسانه امید» اظهار کرد که این پالایشگاه، بزرگ‌ترین تولیدکننده بنزین در جهان است و ۴۰ درصد بنزین کشور را تولید می‌کند. به گفته او تمام محصولات این پالایشگاه با استاندارد یورو ۵ انطباق کامل دارد و حتی در مواردی استاندارد آن زیر ۰.۵ پی‌پی‌ام است. از طرفی طبق گفته وی این پالایشگاه ظرفیت تولید بنزین سوپر برای کل کشور را داراست، اما مصرف بی‌رویه در برخی خودرو‌ها باعث آلودگی شده است!

تناقض در تولید بنزین یورو ۵ و افزایش آلودگی‌ها

اظهارات متناقض درباره تولید بنزین یورو ۵، هم‌چنان بحث‌برانگیز است. در حالی وعده تولید بنزین با استاندارد یورو ۵ داده می‌شود، که خبر تولید آن از سال‌های گذشته داده شده است. چطور ممکن است که بزرگ‌ترین پالایشگاه تولیدکننده بنزین یورو ۵ جهان به ایران تعلق داشته باشد و هم‌چنان خبر‌های متناقض شروع تولید این بنزین در پالایشگاه‌های متفاوت شنیده شود؟

در سال ۱۴۰۰، استاندارد ملی «فرآورده‌های نفتی-بنزین یورو ۵» در اجلاس ۱۹۹ کمیته ملی تجهیزات و فرآورده‌های نفتی با همکاری وزارتخانه‌های نفت، صمت، سازمان حفاظت محیط‌زیست، شرکت‌های خودروسازی و دیگر صاحب‌نظران، کارشناسان و متخصصان کشور به تصویب رسیده است. گفته می‌شود این استاندارد ملی در راستای تحقق مفاد قانون هوای پاک تدوین شده است.

داریوش گل‌علیزاده، سرپرست مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست، به دریافت برنامه‌ای از وزارت نفت اشاره کرد که تا پایان دولت سیزدهم (۱۴۰۴) همه محصولات تولیدی کشور قرار است با استاندارد یورو ۴ و یورو ۵ تولید شوند.

این در حالی است که بنزین توزیع‌شده در بسیاری از جایگاه‌های کشور استاندارد یورو ۴ را هم دارا نیستند. در شرایطی که سوخت‌های موجود در جایگاه‌ها از کیفیت بسیار پایینی برخوردار است و وضعیت پایتخت نسبت به دیگر شهر‌ها شاید کمی بهتر باشد، از استاندارد یورو ۵ صحبت به میان آورده می‌شود.

بر این اساس دو فرضیه می‌توان مطرح کرد؛ یا بنزینی که تولید می‌شود یورو ۵ نیست و این محصول فقط در اظهارات مسئولان وزارت نفت شنیده می‌شود؛ یا بنزین یورو ۵ که ایران تولید می‌کند از خلوص کافی برخوردار نیست و باید آن را آلاینده دانست که البته فرضیه اول محتمل‌تر است و فرض دوم از لحاظ کارشناسی چندان امکان‌پذیر نیست.

بنزین یورو ۵ چیست؟

بنزین یورو ۵، نوعی سوخت بنزین با استاندارد‌های زیست‌محیطی اروپاست. استاندارد یورو ۵، یکی از استاندارد‌های پایداری در حوزه سوخت مصرفی خوردروهاست. ادعای داشتن بزرگ‌ترین پالایشگاه یورو ۵ در ایران در حالی مطرح می‌شود که هم‌چنان توزیع بنزین با استاندارد یورو ۴ از آرزو‌های بسیاری از خودروسازان و افرادی است که خودروهای آن‌ها استاندارد یورو ۵ را داراست.

سال‌های سال است که مشکل خودروسازان با سوخت مصرفی حل نشده است. از طرفی ادعا می‌شود خودرو‌های تولیدی، ظرفیت استانداردد یورو ۵ را دارا هستند و از طرف دیگر میزان تولید این نوع بنزین کفاف نیاز مردم را نمی‌دهد.

توسعه نیافتن این بنزین که استاندارد‌های زیست‌محیطی را داراست، مشکلات متعددی برای صنعت خودرو ایجاد کرده است. اجبار مردم به مصرف سوختی که استاندارد‌های زیست‌محیطی را دارا نیست، انتشار آلاینده‌ها را تشدید کرده و کارایی خودرو‌ها را با مشکل مواجه می‌کند.

بسیاری از خودرو‌هایی که استاندارد یورو ۵ را دارند، مجبور به مصرف سوختی می‌شوند که این استاندارد را دارا نبوده است. در چنین شرایطی، روند استهلاک موتور سریع‌تر از همیشه اتفاق خواهد افتاد.

سال گذشته علیرضا جعفرپور، مدیرعامل پالایشگاه ستاره خلیج فارس، مدعی شده بود که روزانه ۴۰ میلیون لیتر بنزین در این پالایشگاه تولید می‌شود.

او این بنزین تولیدی را از با کیفیت‌ترین بنزین‌های ایران و جهان دانست که از لحاظ استاندارد سولفور فراتر از استاندارد یورو ۵ است. گفته می‌شود پالایشگاه نفت ستاره خلیج‌فارس با دارا بودن حدود ۲۰ درصد از ظرفیت پالایشی کشور، ۴۰ درصد بنزین کشور را تولید می‌کند که بنزین یورو ۵ است و از استاندارد بسیار بالایی دارد.

اما همان‌طور که از ارقام اعلام‌شده مشخص است، سهم ۴۰ درصدی بنزین یورو ۵، کفاف نیاز مصرفی شهروندان را نمی‌دهد. در چنین شرایطی از امکان تولید بنزین یورو ۵ در برخی پالایشگاه‌ها صحبت به میان آورده شده است. مشخص نیست این اظهارات متناقض را چگونه باید تحلیل کرد. اگر امکان‌سنجی تولید بنزین یورو ۵ در پالایشگاه‌ها در دستور کار است، چطور برخی پالایشگاه‌های دیگر مدعی تولید این بنزین از سالیان گذشته هستند؟

تخصیص سوخت با استاندارد‌های پایین‌تر از یورو ۴ به برخی جایگاه‌های کشور با توجه به اظهارات فوق، هیچ توجیهی ندارد. اگر ادعا می‌شود پالایشگاه‌ها شروع به تولید بنزین یورو ۵ کرده‌اند و در جهت افزایش ظرفیت این نوع بنزین گام برداشته‌اند، نمی‌توان میزان آلایندگی سوخت مصرفی را توجیه کرد. در چنین شرایطی باید حداقل از تامین بنزین یورو ۴ در جایگاه‌ها اطمینان حاصل کرد و برای کاهش آلایندگی سوخت‌های مصرفی در کشور اقدامات جدی در دستور کار قرار بگیرد.

شعارسال با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از سایت تجارت نیوز، تاریخ انتشار: 4خرداد1403، کدخبر: 912293، tejaratnews.com