بازخوانی وعده های رئیس جمهور

گویندگان و نویسندگان محترم که در آن مقطع از آزادی بیان استفاده کرده اند و بعضاً بدون توجه به معنی و محتوای گفته ها و نوشته های خود حداقل برای چند دقیقه هم در اظهارات خود اندیشه نکرده بودند، شاید توقع نداشتند، که روزی ....

شعار سال: برگزاری همزمان دو انتخابات در اردیبهشت ماه سال جاری، فرصت و فصل نوینی از مشارکت سیاسی و رقابت های گفتمانی است. با نزدیک شدن به موسم انتخابات رایزنی های گروههای سیاسی، تحرکات انتخاباتی جریان ها، برنامه ریزی مسئولان اجرایی و نظارتی بیشتر و بیشتر می شود، هر چند موضوع انتخابات از جمله مفاهیم و پدیده هایی است که از زوایای گوناگون باید مورد بحث و کنکاش قرار می گیرد فارغ از جنبه های مختلف سیاسی و اجتماعی آن که در جای خود قابل تامّل و تدبّر است.

پوشیده نیست؛ که حقیر با طرح نمودن این مباحث در صدد انکار همه خدمات و فعالیت های دولت تدبیر و امید نیستم؛ گواه اینکه در مدت 4 ساله عمر دولت، کمتر در خصوص عملکرد آن مصاحبه و یا سخنرانی کرده و یا یادداشت نوشتم؛ اما اکنون چهار سال از فعالیت و وعده های دولت گذشته است، این میدان عمل است که مردم و افکار عمومی به آن نمره می دهند و آن را مورد سنجش و ارزیابی قرار می دهند.

بنابراین! گویندگان و نویسندگان محترم که در آن مقطع از آزادی بیان استفاده کرده اند و بعضاً بدون توجه به معنی و محتوای گفته ها و نوشته های خود حداقل برای چند دقیقه هم در اظهارات خود اندیشه نکرده بودند، شاید توقع نداشتند، که روزی فرا خواهد رسید که مورد پرسش قرار خواهند گرفت؟ چرا که در قاموس کلام یک دولتمرد در نظام جمهوری اسلامی هیچ گسستی میان گفتار و کردار نیست و هر یک ترجمان دیگری است. نطق ها و مقالات زیادی در خصوص عملکرد دولت در بخش های مختلف خصوصاً در حوزه های اقتصادی و زیربنایی بیان و یا نوشته شده است؛ اینکه اعلام شده زخم رکورد بر چهره اقتصاد در دولت یازدهم عمیق تر شده و اقتصاد کشور با خرابکاری ها و سوء مدیریت ها دچار چالش جدی شده است؟ و یا اینکه سیاست گذاری های اشتغال دولت با توجه به مشکلات اقتصادی در مسیر درستی قرار ندارد و بیشتر نشان دهنده اقدامات تبلیغاتی است و همین کار باعث بروز وضعیت نامناسب در بنگاههای اقتصادی کشور، تاثیر رکورد بر صنایع و ناتوانی بازار کار در جذب جوانان شده است؛ و یا اینکه گفته شده سال 1395 سالی سخت برای صنعتگران بوده، کما اینکه بخشنامه جدید مالیاتی دولت تعدیل بیشتر را در کارخانه ها برای کارگران به دنبال خواهد داشت؟ اینکه چرا؟ پرونده و پروژه مسکن مهر در بسیاری از شهرهای کشور بلاتکلیف رها شده و دولت خرابی و همه کاسه و کوزه ها و مشکلات کشور از آب گرفته تا خاک و هسته ای و حتی سیب زمینی را بر گردن دولت قبل انداخته، مسکن مهر که جمع زیادی از اقشار مختلف را خانه دار و امید به خانه دار شدن کرده بود، در این دولت رسماً از طرف وزیر مربوط به آن طرح «مزخرف» خوانده شد؟ اینکه اخراج کارگران در سال 1395 تشدید شده و بیش از 70% از ظرفیت های کارخانه های نساجی غیرفعال است.

اینکه آقای رئیس جمهور به دنبال برگرداندن اعتبار به پاسپورت ایرانی و بالا بردن منزلت ایرانی ها!؟ بود، اما حمید ابوطالبی نماینده کشورمان در سازمان ملل که از سوی دولت انتخاب شده بود، از سوی آمریکا ویزا برایش صادر نشد و حتی عقب نشینی در ماجرای هسته ای هم باعث نشد که آمریکایها برای نماینده منتخب دولت ویزا صادر کنند؟ اینکه قرار بود آقای رئیس جمهور با فرهنگ اشرافی گری و فساد مبارزه کند اما تنها بررسی دارائی های برخی از وزرای ایشان، نشان از آن دارد که از هزار میلیارد تومان هم گذشته است و تازه برخی از وزرا در چندین شرکت عضو هیئت مدیره هستند با حقوق های نجومی و پاداش های کلان؟!
نمی خواهم بگویم! که رکود امروز در اقتصاد کشور حتی بر بازارهای سرمایه ای مانند مسکن مهر نیز تاثیر گذاشته و این بخش که نزدیک به دو میلیون نفر را به کار مشغول داشته بود، روند کاهشی پیدا کرده است؟ نمی خواهم بگویم! که آقای رئیس جمهور گفته که من کلید دارم، نه رئیس جمهور داس به دست هستم، چرا که اگر به تغییرات مدیریتی در این دولت نگاه کنید، اکثر مدیران ارشد و میانی دولت از لب تیغ تغییر گذشته اند؟ راستی! اگر دولت برای عمل به وعده ها، خود را از حصار تمرکز در سیاست خارجی و مذاکره خارج می کرد و فعالیت های جدی در حوزه های دیگری چون کشاورزی، صنعت، اشتغال و مسکن به موازات مذاکرات و سیاست خارجی انجام می داد بهتر نبود؟ بنا ندارم از کلیدی ترین جمله آقای روحانی که فیلم تبلیغاتی اش جنجالی هم به پا کرده بود بگویم؟ آنجایی که گفته بود: «هم باید چرخ کارخانه ها بچرخد و هم چرخ سانتریفیوژها» چرا که آن وقت بنا به اظهارات مسئولین سازمان انرژی اتمی بخشی از سانتریفیوژهای کشور از کار افتاده و همچنین چرخ کارخانه های تولیدی و صنعتی آن طوری که مدنظر بود، نمی شد. بنابراین در این مقال می خواهیم به بازخوانی شعارها و وعده های انتخاباتی آقای روحانی در سال 1392 بپردازیم. شعارهایی که در گرماگرم رقابت های انتخاباتی، نتیجه اش پیروزی آقای روحانی بود و مردم با رای خود به او و وعده هایش اعتماد کردند، چرا که بر این اعتقاد بودند هیچ تفاوتی بین گفتار و کردار یک دولتمرد در جمهوری اسلامی نیست. پس بعد از گذشت چهارسال نگاهی به برخی از وعده های رئیس جمهور حقوقدان در عرصه سیاست، می تواند ما را به تحلیل های دقیقتری از آنچه گفته شد و آنچه عمل شده، برساند؛ و این مهم می تواند اصلی ترین معیارهای سنجش و ارزیابی مردم در انتخابات آینده، با در نظر گرفتن نقاط مثبت و منفی باشد. پس اجمالاً به این وعده ها نظر می افکنیم:
- جناب آقای رئیس جمهور! جنابعالی فرمودید! خیلی ها باید به دادگاه بروند چرا که کاری نکردند؟ که ما هر ماه سه هزار میلیارد ضرر کنیم و سه میلیون بیکار شوند، اشاره کرده بودید؛ در صورت رئیس جمهور شدن با بالا بردن تولید و رونق آن در بخش های مختلف بیکاری را حل می کنید و با حل این معضل نه تنها عرضه کالا زیاد می شود در برابر تقاضا نیز تعادل به وجود می آورید و در این صورت ناچار نمی شویم بنجل ها را از خارج وارد کنیم و برای کارگر چینی کار درست کنیم؟

- آقای دکتر ! جنابعالی فرمودید که سند راهبردی برای توسعه 31 استان کشور مهیا کردید؟ که می توان نقاط ضعف و قوت هر منطقه را بررسی کرد و به تک تک آنها پرداخت، فرموده بودید برنامه های اقتصادی وسیعی طراحی شده که با اجرای آن می توانید کشور را به سرعت از بحران موجود خارج کنید و شعارتان این بود که این ناکارآمدی ها در حوزه اقتصادی نباید تبدیل به یک دومینوی ملی تبدیل شود.

- آقای رئیس جمهور: وعده داده بودید تا این همه جوان بیکار در مقابل خانواده و فرزندان شرمنده نشوند، قول داده بودید که اگر همین کارخانه های موجود در کشور به جای 20% توان با 60% توان کار کنند، بخش عظیمی از مشکلات اشتغال زایی در کشور برطرف شود؟ شعارتان نجات اقتصاد ایران بود و قول داده بودید تا اصلاح نظام اداری جزو اولویت هایتان باشد و برای اصلاح نظام اداری جلوی فساد را بگیرید، و برنامه اقتصادی خود را بر دو محور تولید و ثروت ملی و توزیع عادلانه ثروت استوار کنید. یعنی هم خدمات و تسهیلات را در خدمت تولید گران قرار دهید و هم معضل بیکاری را حل کنید و هم معضل تورم را.

- جناب آقای روحانی: در آن روزها اشاره می کردید که علاقه ای ندارید برای پیروزی در انتخابات، شما جشن بگیرند بلکه دوست دارید؛ زمانی که غمی بر چهره کارگری ندیده اید جشن بگیرید، آن روز که ایران در جایگاه غرور و افتخار در جهان باشد، جشن بگیرید آن روزی که مردم ما احساس رضایت کردند روز جشن شما خواهد بود!

- آقای دکتر: شما گفته بودید ! باید با تدبیر و منطق، تحریم ها را کاهش دهیم؟ برایتان قابل قبول نیست هر فرد ایرانی که به عمره می رود به خاطر کاهش هر روز قیمت ریال، در کنار عرب خجالت بکشد!

- جناب آقای روحانی: جنابعالی اشاره داشتید! در برنامه های میان مدت شما برای حل مشکلات اقتصادی، اجتماعی، سیاست خارجی و فرهنگی برنامه کوتاه مدت یک ماه و صد روزه وجود دارد، و فرموده بودید که می توانید در یک زمان کوتاه تحول اقتصادی در کشور به وجود آورید و در آن تحول اقتصادی با ایجاد یک دوره تنفس به کارخانه ها و مراکز تولیدی که مشکل دارند معضلات را حل کنید؟

- آقای دکتر: شما در آن روز اشاره کرده بودید! که ما سه میلیون و دویست هزار بیکار داریم، اگر ده میلیون گردشگر وارد کشور شود، بیش از سیزده میلیارد دلار درآمد ارزی و چهار میلیون اشتغال درست می شود، یعنی بنا بود با این حرکت معضل بیکاری را حل کنید. اشاره می کردید که کارخانه های کشور بین 20 الی 40 درصد در حال فعالیت است، ما باید همه مراکز تولیدی را به فعالیت کامل 100 درصدی برسانیم و این کار را شدنی می دانستید؟

-آقای روحانی: بنا بود با یک تفاهم بین بانک مرکزی و بانک های کارگشا، همه اجناسی که در گمرکات انبار شده به بازار برگردانید و می خواستید همه اینها را در یک برنامه کوتاه مدت عملیاتی کنید و اعلام کرده بودید مبانی تولید با یک تدبیر قابل حل و فصل است، برخی از آنها در کوتاه مدت و بخشی در بلند مدت.

-آقای دکتر: بنا بود در دولت تدبیر و امید همراه با یارانه نقدی، یارانه های کالایی نیز داده شود، تا اقشار ضعیف دیگر دغدغه معیشتی نداشته باشند؛ چرا که اساس اقتصاد دولت خود را آرامش مردم و از بین بردن نگرانی های آنها می دانستید؟ اعلام فرموده بودید! آنچنان مردم را از درآمد سرشار می کنید که اصلاً به یارانه 45 هزار تومانی نیازی نداشته باشند؟ بنای شما ایجاد زندگی خوب و شغل آبرومند برای مردم بود، به کرات اعلام می کردید! باید کار را به جایی برسانیم به جای اینکه مردم دستشان را به سوی دولت دراز کنند دولت دستش را به سوی مردم دراز کند.

- آقای رئیس جمهور: شما وعده داده بودید! که در اقتصاد مقاومتی باید به دنبال تولید داخل و رشد اقتصادی بروید و خرج های بیجای دولت را کم کنید. منتقد اقتصاد دستوری بودید و می گفتید مگر اقتصاد دستوری هم در دنیای امروز معنی و مفهومی دارد؟

- آقای دکتر: به این مسئله اشاره داشتید که ایران دومین منبع گاز و نفت جهان است ولی چرا باید مردم در مشکلات معیشتی باشند؟ مشکل کجاست؟ مشکل را از مدیریت و تصمیم های فردی و عدم مشورت می دانستید و می گفتید! مگر یک نفر یا یک جمع کوچک قادرند کشور ایران را در شرایط توطئه جهانی اداره کنند؟ لپ کلامتان این بود! که نیاز به مشورت دانشگاهیان و بهترین کارشناسان را دارید.

-آقای دکتر: شما در آن ایام اشاره کردید که در طول 8 سال دولت گذشته فقط پانصد هزار شغل در کشور ایجاد شده که در شان ملت نیست، و حتی انتقاد می کردید که ما در مقاطعی انگور از آرژانتین و شیلی وارد کردیم و به خاطر بی برنامگی و به دلیل عدم توجه به نظرات تولید کنندگان مجبور به واردات مرغ از ترکیه شدیم؟ شما فرموده بودید! راهی برای حل معضل چای گیلان پیدا کردید و نمی گذارید مزارع چای کشور به کاهش پیدا کند؟ برنج خارجی را سبب لطمه وارد کردن به محصول داخلی می دانستید؟ می گفتید یارانه باید از حالت صدقه خارج شود و با تقویت ارزش پول ملی و یارانه کالایی به مردم، باید کمک کرد؟

-آقای دکتر: شما در وعده های انتخاباتی خود فرموده بودید: کشاورزان و باغداران با مشکلات فراوانی روبرو هستند و ما به جای حل مشکلات آنان به دیگران پرداخته ایم؛ در حالی که کارگران کارخانه های ما در بیکاری بسر می بردند ما برای کارگران چینی کار ایجاد کردیم؟

-آقای رئیس جمهور: جنابعالی فرموده بودید! ما باید با صاحبان صنایع بنشینیم و ببینیم بهترین راه برای پرداخت یارانه به صنعت کجاست؟ اشاره می کردید که مسئله مسکن در اولویت جوانان است که به آن توجه ویژه دارید، بنا بود از ظرفیت های علمی کشور به خوبی استفاده کنید. اشاره می کردید چرا همواره در کشور خام فروشی می شود؟ مگر نمی شود فرآورده های نفتی تولید کرد؟ و بنا بود با این کار درآمد کشور را به چند برابر افزایش دهید؟

-آقای رئیس جمهور: جنابعالی این نکته را متذکر شده بودید! که چگونه؟ مرحوم آیت ا... هاشمی با نفت 10 دلار و 12 دلار و 14 دلار کشور را بعد از جنگ اداره می کردند؟ و همچنین دولت آقای خاتمی با نفت 12 دلار و 15 دلار کشور را اداره می کرد، روزی که آقای خاتمی کشور را به رئیس جمهور بعد خود تحویل دادند آن روز تورم 10/4 درصد بود، امروز تورم به بالای 40 درصد رسیده است؟

-آقای رئیس جمهور: برنامه محوری شما بر مبارزه جدی با قاچاق کالا و ارز بود، اعلام کرده بودید: در کشوری که حجم قاچاق کالا در آن به بیست میلیارد دلار برسد آن کشور آسیب پذیر است و آن را دو برابر بودجه عمرانی می دانستید و فرموده بودید: قانون مبارزه با قاچاق در راس برنامه های شما قرار دارد؟

خلاصه کلام در این بخش صرفاً یادآوری وعده ها و شعارهای انتخاباتی جنابعالی بوده است، البته نمی خواهم بگویم که هیچ کدام از آنها محقق نشده است، شاید ضعف در اطلاع رسانی دولت شما بوده باشد اما حقیر قضاوت این گفتار و نوشتار را در این بخش به افکار عمومی واگذار می کنم، اینکه حضرتعالی با انتقاد از وضعیت موجود اقتصادی، اجتماعی و سیاسی آن روز وعده تحول 100 روزه اقتصاد ایران، شعار نجات اقتصاد ایران، هدایت نقدینگی و مبارزه با فساد و رانت خواری ، بالا بردن ثروت ملی و رونق تولید و اشتغال و بهبود فضای کسب و کار و توزیع عادلانه ثروت را داده بودید. پس امروز! میدان عمل به این وعده ها و شعارها است، وعده هایی که از زبان گویای جنابعالی داده شده بود.

حقیر در آینده نزدیک به صورت سلسله وار به برخی از مسائل اساسی و حیاتی ایران امروز خواهم پرداخت و در این راه دشوار محتاج نظرات کارشناسان و صاحب نظران هستم.