- تورم مواد غذایی به ۶۴ درصد رسید، ایران ششمسن کشور دارای غذای گران
- انتصاب سرپرست مرکز توسعه مکانیزاسیون کشاورزی کشور و چالش های پیش روی آقای رئیس
- برنامه ریزی برای سازگاری اقلیمی در ایران ، کیلویی چند؟
- خودکفایی برنج و مشتی تخیلات و شعار و ویترین چینی مدیریتی، بجای برنامه ریزی و پاسخگویی؟
- تامین امنیت غذایی از راه «غذای سالم، با کیفیت و ارزان» با منشا داخلی"
- فاجعه سدسازی در ایران و پروژه‌های راحت الحلقوم برای درصد بگیرها و شومن ها؟!
- توقف ثبت سفارش مجدد برای نهادهها دامی و نیاز به نقدینگی شش برابری برای شرکت‌های واردکننده
- دستور فوری بر تدوین قانون آبخیزداری، موضوعی برای اجرا یا ابزاری برای انحراف افکار
چهارشنبه ۲۱ خرداد ۱۴۰۴ - 2025 June 11 
شعار سال: سفیر سابق ایران در سازمان خوار و بارکشاورزی با اشاره به اینکه باغ‌های گیاه‌شناسی نقشی برجسته در حفظ ذخایر ژنتیکی یک کشور دارند، تاکید کرد: حفظ تنوع ژنتیکی خط قرمز ملت‌ها به حساب می‌آید. در قرارداد اجاره باغ گیاه‌شناسی ملی ایران به این مسئله توجه نشده است.
"عادل جلیلی" که به مدت ۱۳ سال سمت معاون پژوهشی و ریاست موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور را به عهده داشته تا سال گذشته، مجری طرح‌های باغ گیاه‌شناسی ملی ایران بود. او که مقطعی کوتاه در روزهای پایانی فعالیت دولت هشتم و اوایل دولت نهم نیز سفیر ایران در سازمان خوار و بارکشاورزی (فائو) بود، مدیریت بیش از ۷۰ درصد پروژه‌های باغ گیاه‌شناسی ملی ایران را عهده دار بوده است. در واقع نام باغ گیاه‌شناسی ملی ایران، که زیر نظر بخش بخش گیاه شناسی مرکز تحقیقات سازمان جنگل‌ها و مراتع، واقع در محدوده شهرداری منطقه ۲۲ و در مجاورت پارک جنگلی چیتگرقرار دارد، با او عجین شده و بسیاری از کلکسیون‌های این مجموعه از جمله آبشار البرز مرکزی، با حضور مستمر وی تکمیل شد.
جلیلی اجاره داده شدن باغ گیاه‌شناسی ملی ایران را مغایر با منافع ملی کشور می‌داند. وی در پاسخ به این سئوال که آیا از اجاره داده شدن باغ، اطلاع داشتید، با جدیت اعلام می‌کند که طی چهار سال گذشته، در جریان فعالیت‌های صورت گرفته در این باغ، نبوده است. او که خود نقشی اساسی در تکمیل بسیاری از کلکسیون‌های باغ دارد، دیدگاه‌هایش درباره واگذاری مجموعه‌ای تحقیقاتی به بخش خصوصی را چنین بیان می‌کند:
آیا در جریان عقد قرارداد اجاره باغ گیاه‌شناسی ملی ایران بودید؟ با حضور بخش خصوصی در این باغ موافق هستید؟
به رغم آنکه به صورت قانونی مسئول و مجری باغ گیاه‌شناسی بودم، اما عملا طی چهار سال گذشته در جریان هیچ یک از تصمیم گیری‌ها در این مجموعه نبوده و در جریان امور قرار نمی‌گرفتم. به طور کلی با واگذاری باغ به بخش خصوصی مخالفم.
باغ گیاه‌شناسی ملی ایران یک عرصه علمی است و به عنوان یک مرکز حفظ گنجینه‌های ژنتیکی کشور، دارای حرمت ویژه است. همانطور که دانشگاه، مسجد و یک مرکز فرهنگی دارای حرمت خاص و ویژه خود بوده و مبتنی بر این حرمت‌ها، نوع رفتار مراجعه کنندگان به این مراکز تعریف می‌شود، در باغ گیاه‌شناسی ملی نیز باید به این نکته توجه شود. نام باغ گیاه‌شناسی ملی ایران با مفهوم تنوع زیستی، گونه‌ای و ژنتیکی گره خورده است. مدیران موسسه اعلام کرده‌اند که این عرصه را برای فعالیت‌های ورزشی، تفریحی، هنری، تبلیغی و گردشگری اجاره داده‌اند. این سخنان آن‌ها نشان می‌دهد که تصمیم گیران فعلی، هنوز ماهیت اصلی این مجموعه عظیم ملی را درک نکرده‌اند. در خوشبینانه‌ترین حالت می‌توان چنین تصور کرد که تصمیم آن‌ها ناشی از ناآگاهی و ندانستن جایگاه این مرکز بوده است.
معمولا بازدید از باغ‌های گیاه‌شناسی با هدف دیدن گیاهان و تنوع گونه‌ای انجام می‌شود. سئوال اساسی اینجاست که بازدید شبانه از باغ با چه هدفی انجام می‌شود؟ یا اینکه برگزاری نمایشگاه، فعالیت‌های ورزشی و... چگونه با مباحث اهمیت تنوع زیستی و ژنتیکی کشور ارتباط برقرار می‌کند؟
باغ‌های گیاه‌شناسی از ارکان اصلی حفظ منابع ژنتیکی کشور و جهان هستند. این نقش محوری‌ترین وظیفه‌ای است که برای این مرکز علمی تعریف می‌شود. هیچ تصمیم و حرکتی نباید چنین نقشی را کمرنگ کند. باغ گیاه‌شناسی ملی سبب شده نام ایران در کنار کشورهای توسعه یافته که برنامه‌های تعریف شده و جدی در امر حفظ تنوع گونه‌ای دارند، قرار گیرد. حال سئوال اساسی اینجاست که آیا تصمیم گیران نقش و اهمیت این باغ را درک کرده‌اند؟ آیا فهمیده‌اند که هزاران گونه‌ای که در باغ مستقر شده، از دور‌ترین نقاط جهان به این مکان منتقل شده است؟ اگر خبر اجاره داده شدن باغ گیاه‌شناسی ملی ایران برای اهداف تفریحی در دنیا بازتاب داشته باشد، نگه و نگرش سایر باغ‌های گیاه‌شناسی دنیا نسبت به ایران چه خواهد بود؟
از بعد اقتصادی نیز وقتی برای مکانی به وسعت ۱۶۰ هکتار، طی ۴۰ سال سرمایه گذاری می‌شود، آیا می‌توان برای عرصه و اعیانی یکی از زیبا‌ترین نقاط شهر تهران قیمت گذاشت تا آن را در قالب یک قرارداد اجاره به مدت پنج سال واگذار کرد؟ متاسفانه تصمیم گیران حتی ارزش‌های مادی این پروژه عظیم را نیز درک نکرده‌اند.
این اقدام مسئولان باعث تاسف هر فرد آگاه است. چقدر باید جسارت داشته باشند که اینگونه با مصالح و منافع مملکت بازی کنند. انتظار جدی از رییس جمهور و وزیر جهاد کشاورزی که ملت ایران امید فراوانی به آن‌ها دارند این است که سریعا این قرارداد را در راستای حفظ باغ گیاه‌شناسی به عنوان عرصه‌ای ارزشمند، لغو کنند. مسئولان کشور مطمئن باشند که تاخیر در لغو این واگذاری حتی به اندازه یک روز، خسارات جبران ناپذیری را برای کشور خواهد داشت.
به غیر از خسارات فیزیکی، رفتار مدیران فعلی با باغ گیاه‌شناسی مثل آن است که مسجد را برای نمایش انواع فیلم‌های سینمایی یا برگزاری تئا‌تر، واگذار کرده باشند. از نظر مکانی امکان برگزاری چنین برنامه‌هایی در مسجد وجود دارد، اما در دنیا به مسجد و کلیسا با حرمتی خاص نگاه می‌شود. آیا در داخل سالن سینما نماز می‌خوانیم، و یا اینکه به مسئولان مسجد خرده می‌گیریم که نمی‌توانستند از فضایی که در اختیار دارند، استفاده اقتصادی کنند؟
مورد دیگر تلاش من برای دریافت بذر گیاهان منطقه قفقاز واقع در کشور ارمنستان به واسطه یکی از دانشجویانم بود. دولت ارمنستان به سرعت اعلام کرد که نباید بذر هیچ یک از گونه‌های گیاهی این منطقه به ایران ارسال شود. موضوع حفظ تنوع زیستی در جهان مسئله‌ای جدی است. ذخایر ژنتیکی نتیجه میلیون‌ها سال سرمایه گذاری طبیعت است که آن را در اختیار ملت‌ها قرار داده، چگونه به خاطر نبود پول می‌توان آن‌ها را به بخش خصوصی واگذار کرد؟ حفظ تنوع زیستی خط قرمز یک ملت است. متاسفانه در موضوع اجاره دادن باغ گیاه‌شناسی ملی خط قرمز‌ها شکسته شده است.
سایت شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری کار ایران ، تاریخ انتشار 4 شهریور92، کدمطلب:99537، www.ilna.ir
