يکشنبه ۱۷ تير ۱۴۰۳ - 
آیا دو فیلسوف نقطه مقابل یکدیگرند؟
ما نباید میان امام خمینی به عنوان یک حکیم سیاسی و علامه طباطبایی به عنوان یک حکیم اجتماعی، «تعارض» فکری قائل شویم. بلکه این دو «تمایز» دارند. تمایز به معنای تعارض نیست. البته که این مساله نمونه‌های مشابهی را نیز در دوران مختلفِ فلسفه و حکمت داشته است. شاید برجسته‌ترین نمونه آن ارسطو و افلاطون بوده‌اند. افلاطون بیشتر فیلسوفی نظری و تئوریک است، اما ارسطو، فیلسوفی عملیاتی است.
کد خبر: ۳۸۵۵۳۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۰/۰۵
نشست «فلسفه و اخلاق اجتماعی»؛
نشست «فلسفه و اخلاق اجتماعی» به مناسبت روز جهانی فلسفه، ۳۰ آبان ۱۴۰۱ در موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران برگزار شد. سیداحمد غفاری مجری این نشست بیان کرد: موضوعی که برای این نشست در نظر گرفته شد رابطه میان فلسفه و اخلاق اجتماعی است، موضوعی مربوط به جهان زنده و با چالش‌ها و پرسش‌هایی زنده. حال سوال این است فلسفه چگونه می‌تواند به اخلاق اجتماعی خدمت کند؟
کد خبر: ۳۸۴۸۶۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۰۲
برگی از تاریخ ترک ها و سرزمین میک ها و مغ ها؛
دشت مغان سرزمین وسیعی در شمال شرقی آذربایجان و جنوب غربی دریای خزر است که وسعت آن در گذشته بسیار بیشتر از موقعیت کنونی آن بوده است. برخلاف تاکیدات بعمل آمده از دوره صفویه بر مغان و دشت مغان و اردبیل، این پهنه جغرافیایی قدمتی شش هزار ساله داشته و زایشگر جریانات گوناکون در خاک ایران و منطقه بوده است. گروهی از مورخین ،بخشی از قوم آذربایجان و آذری و ترک را ادامه قوم اصحاب رس و میک ها می دانند و گروهی دیگر، آنها را وابسته به عثمان بن عفان می پندارند.گزارش‌های بر جای مانده تنی چند از مورخان یونان باستان، هرودت، پلوتارخ، استرابون و تئوپمپوس درباره مغان و همچنین نکاتی که جسته گریخته در باب مغان در متون کهن ایرانی، فارسی باستان، آورده شده باعث گردیده تا مستشرقان امروز در باب مغان دست به گمانه‌زنی بزنند.
کد خبر: ۳۸۱۵۵۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۰۴
تغییر جنسیت یا تطبیق جنسیت؟
در میان سینماگران و هنرمندان جهانی هم این قضیه رخ داده و اتفاقا در جوامع غربی هم با جنجال همراه بوده است، ولی همیشه احترام گذاشتن به خواست درونی هر انسان مهمترین جنبه چنین قضایایی است.
کد خبر: ۳۸۱۰۷۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۴/۲۴
حجت‌الاسلام غلامی؛
رئیس مؤسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی بیان کرد: بخش مهمی از عقلانیت اسلامی تجویزی یا دستوری است، اما پیوند عقلانیت سیاسی اسلام با علوم انسانی، رمز شکل‌گیری علوم انسانی اسلامی است؛ در اسلام، عقل عملی و نظری جدا نیستند و هرچند در مقام مطالعه تفکیک می‌شوند، اما دو وجه از عقل هستند که بر یکدیگر مترتب می‌شوند.
کد خبر: ۳۷۹۹۱۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۲۹
داوری اردکانی؛
رضا داوری اردکانی، رئیس فرهنگستان علوم و چهره ماندگار فلسفه می‌گوید: از اهل فلسفه نباید توقع داشت و خواست که مستقیماً برای مشکلات اقتصادی- اجتماعی چاره‌ای بجویند. فیلسوف با اینکه توجه خاص به زبان و گفتار و کردار حکومت و اخلاق مردمان دارد در مقام مصلحت‌بینی نیست و نمی‌تواند بگوید که مردم و حکومت چگونه و از چه راه باید مسائل سیاست و اقتصاد و مدیریت را حل کنند و به رفع مشکل‌ها در شئون مختلف بپردازند.
کد خبر: ۳۷۹۵۵۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۲۲
درس‌گفتار‌هایی درباره‌ی سهروردی؛
خوانش‌های مختلفی که درباره‌ی سهروردی صورت می‌گیرد عمدتا آمیخته با شیفتگی است. این شیفتگی باعث تقدیس اندیشه‌ی سهروردی می‌شود که با ذات فلسفه هم‌خوان نیست. با این رویکرد دو اشکال ایجاد می‌شود: چنانچه اندیشه‌ی سهروردی فلسفی است باید همواره مورد نقد و تردید قرار بگیرد. همچنین این تقدیس با روش خود سهروردی هماهنگ نیست.
کد خبر: ۳۷۸۳۱۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۲/۲۷
شناخت تاریخ علم؛
در کتاب‌ها و مقالات و سخنرانی‌ها، از تاریخ علم در دوره اسلامی و ایرانی سخن زیاد گفته می‌شود؛ اما هدف از این مباحث، شناخت تاریخ علم در آن دوران نیست. هدف صرفا افتخار کردن و خود را بزرگ جلوه دادن است. در مجموع، هدف از چنین بازخوانی‌هایی یا افتخار کردن است و یا اینکه بگویند در نهایت این دین بود که منجر به افول علم در جامعه‌ی ما شد!
کد خبر: ۳۷۶۳۱۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۱/۱۷
دنیای ذهنی کودکان؛
فیلم «افلاطون جوان» (Young Plato) مستندی است دربارۀ یک مدرسۀ ابتدایی در شهر بلفاست که آموزش فلسفه به کودکان را جزئی از برنامۀ خود قرار داده است. در این مدرسه، فلسفه قرار است راهی باشد برای پرورش آدم‌هایی با دید وسیع‌تر که بتوانند خودشان را از جنبه‌های تاریک جامعه و فرهنگشان آزاد کنند.
کد خبر: ۳۷۵۸۷۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۱/۰۸
کتاب بخوانیم؛
خیلی از ما سوال‌هایی در ذهنمان داریم که فکر می‌کنیم پاسخشان را با مطالعۀ فلسفه پیدا خواهیم کرد؛ سوال‌هایی دربارۀ معنا و هدف زندگی و دربارۀ نسبت خودمان با جهان. اما آیا می‌شود در طول چند روز تعطیلی و فراغت به قلمرو فلسفه وارد شد؟ چه کتاب‌هایی می‌توانند به ما در این مسیر کمک کنند؟
کد خبر: ۳۷۵۵۶۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۱/۰۱
لایحه بودجه ۱۴۰۱؛
سید احسان خاندوزی، وزیر اقتصاد در رابطه با مصوبه کمیسیون تلفیق بودجه مبنی بر واگذاری اختیارات مدیریتی مناطق آزاد به وزیر اقتصاد و اجرای قانون مالیات برارزش افزوده به قالیباف نامه نوشت و درخواست خود را مطرح کرد.
کد خبر: ۳۷۴۳۰۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۲/۱۳
بررسی نظریه بحران؛
کد خبر: ۳۷۴۱۲۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۲/۱۱
دستاوردهای آموزشی؛
در سالیان اخیر اخلاق فضیلت بر طیف گسترده‌ای از موضوعات و رشته‌های علمیِ معاصر (همچون سیاست، محیط زیست، اخلاق حرفه‌ای، حقوق حیوانات، اخلاق زیستی، جنگ، و ورزش‌ها) تطبیق شده است. در این فصل مزایا و معایب تطبیق اخلاق فضیلت (به معنای عام کلمه) بر تعلیم و تربیت را شرح و بسط خواهم داد. [پرسش‌هایی که بررسی خواهم کرد، از این قرارند:]مزایای رهیافت فضیلت‌محور به تعلیم و تربیت چیست؟ این نظریه‌ها ممکن است چه شکل‌هایی به خود بگیرند؟ یک رهیافت فضیلت‌محور بر چه مسائل و نقد‌هایی باید غلبه کند؟
کد خبر: ۳۷۳۹۸۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۲/۱۰
عبدالرضا ارسطو؛
یک کارشناس اقتصادی در یادداشتی با اشاره به مصوبه اخیر کمیسیون تلفیق مجلس مبنی بر انتقال امور مدیریتی و اجرایی سازمان‌های مناطق آزاد از رئیس جمهور و هیئت وزیران به وزارت امور اقتصادی و دارایی، آن را در تضاد با اسناد و قوانین بالادستی دانست. متن این یادداشت را در ادامه می‌خوانید.
کد خبر: ۳۷۳۸۹۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۲/۰۸
چیستی و ماهیت نمایندگی؛
وقتی از مفهوم نمایندگی سخن گفته می‌شود غالبا ذهن به سوی مفهوم متاخر آن یعنی نمایندگی پارلمان می‌رود، اما باید توجه داشت که نمایندگی به اصل مفهوم حکومت برمی‌گردد و به هیچ وجه مختص قوه مقننه نیست که می‌توان ردپای آن را نیز تا قوانین افلاطون جست.
کد خبر: ۳۷۳۱۵۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۲۹
نسبت فقه و اخلاق؛
نسبت «فقه» و «اخلاق» همیشه در میان عالمان مسلمان و در دهه‌های اخیر میان به طور گسترده‌ای میان دین پژوهان به خصوص نواندشان دینی، محل نزاع بوده است. پاره‌ای از اندیشمندان اخلاق را ذیل دین تعریف می‌کنند، برخی آن را مستقل از دین دانسته و بعضی‌ها نیز اخلاق را مسأله‌ای مُشرف و مسلط بر گزاره‌های دینی می‌دانند به طوری که حکمِ دینی همیشه تابع حکم اخلاقی است. سروشِ دباغ روان‌درمان گر، مدرس فلسفه و نواندیش دینی است. او سالیانی است که دغدغۀ ربط میان «فقه» و «اخلاق» را دارد و توانسته پاره‌ای از موضوعات فقهی را در «ترازوی اخلاق» – در دستگاه اخلاقیِ خود – واکاوی کند. کتاب او به نام «زمین فقه و آسمان اخلاق» به تازگی منتشر شده است. از سوی دیگر محمد موسوی عقیقی پژوهشگر فقه، فلسفه و اخلاق مناسبات میان «فقه» و «اخلاق» را به فراخور موضوعاتی بررسی می‌کند. متن زیر، گفتگوی میان سروش دباغ و موسوی عقیقی است است.
کد خبر: ۳۷۲۵۹۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۲۲
لاریجانی:
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با اشاره به شروط انتخاب فرد صالح برای حکومت از نظر ابن‌سینا گفت: اگر در جامعه‌ای همبستگی وجود داشته باشد و حکومت بر اساس عقلانیت و فرهیختگی باشد دچار انحطاط نمی‌شود. همچنین حکومت قانونگرا دچار انحطاط نمی‌شود.
کد خبر: ۳۷۲۴۸۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۲۰
در گفتگو با حسینعلی قبادی؛
فردوسی می‌خواست فرهنگ، میراث و تمدن ایرانی را منعکس کند. او بیش از اینکه ملی‌گرا باشد، فرهنگ‌گرا بود. پدیده‌ی فرهنگ در شاهنامه در اوج است. اما ملی‌گرایی در شاهنامه، صرفا بُرش کوچکی از آن تلقی می‌گردد؛ بُرشی که طی یک جنبش ناسیونالیستی مطرح می‌شود.
کد خبر: ۳۷۰۸۹۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۰۱
مشاهیر ایران؛
چهلمین و دومین نشست از مجموعه درس‌گفتار‌هایی درباره بوعلی سینا به «ابوعلی سینا، طنز و ادبیات کودک و نوجوان» اختصاص داشت که چهارشنبه ۱۵ دی‌ماه با سخنرانی دکتر حمید عبداللهیان به صورت مجازی پخش شد.
کد خبر: ۳۷۰۱۲۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۲۲
جمیله علم الهدی؛
علم الهدی گفت: ما می‌خواهیم ژاپن اسلامی باشیم، ما می‌خواهیم چین اسلامی باشیم. ما می‌خواهیم کشور توسعه‌یافته باشیم اما در عین حال اسلامی باشیم. عجله هم داریم چرا که انقلاب شده و همیشه در همین حالت شتاب هستیم و نوعی نظر گریزی در ما وجود دارد. این فلسفه در ایران هژمونی دارد که علوم کاربردی مهم است و علوم نظری مهم نیست.
کد خبر: ۳۶۹۵۳۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۱۷