يکشنبه ۱۷ تير ۱۴۰۳ - 
درباره استاد محمدرضا حکیمی؛
مکتب تفکیک بر جریانی پاگرفته از حوزه علمیه مشهد در چند دهه اخیر با فعالیت مرحوم میرزا مهدی اصفهانی (متوفای ۱۳۶۵ ق) از شاگردان فقه و اصول میرزای نایینی در نجف و سپس شاگرد برجسته او آیت الله حاج شیخ مجتبی قزوینی (متوفی ۱۳۴۶ ش) و شاگردانش آیات سیدان، مرحوم مروارید، مرحوم میرزا جواد تهرانی، استاد حاج حیدر رحیم پورازغدی، مرحوم استاد حکیمی و... اطلاق می‌شود که به نقد و رد میراث فلسفی ارسطو و افلاطون (که در فلسفه‌های مشاء و اشراق و حکمت متعالیه نمود یافته) می‌پردازد و یافته‌های الهیاتی و متافیریکی این دو فیلسوف شهیر یونانی را در تعارض با مبانی الهیاتی قران و آموزه‌های اهل بیت ع می‌داند.
کد خبر: ۳۵۶۷۷۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۶/۰۶
به مناسبت روز پزشک؛
شیخ‌الرئیس، جدا از تألیفات متفرقی که دارد و همه آن‌ها هم فلسفی نیست، در دایره‌المعارف شفا که دارای قسمت‌های مختلفی است، به مباحث مختلفی از جمله منطق، طبیعیات، ریاضیات و الهیات پرداخته است؛ درنهایت هم به اخلاق می‌رسد. فلاسفه‌ی پیشین دارای چنین انتظامی در مباحث خود نیستند. چنین خدمت بزرگی را در عالم اسلام برای بار اول، ابن سینا انجام داده است.
کد خبر: ۳۵۶۲۱۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۶/۰۱
فلسفه برای شاد زیستن؛
استاد دانشگاه علامه طباطبایی گفت: «اینکه بگوییم انسان عادی زندگی، شغل و کار‌های روزمره خودش را دارد پس نیاز به فلسفه ندارد، اشتباه است. همین انسان عادی در برهه‌هایی از حیاتش به پرسش‌های بنیادین یا باور‌های پایه توجه می‌کند مانند این که آیا زندگی اش اصلا معنایی دارد، آیا باید امیدوار به آینده باشد، آیا او در این عالم تک و تنها و به حال خود رها شده است یا کائنات و چرخش روزگار حساب و کتابی دارد یا خیر.»
کد خبر: ۳۵۶۱۴۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۶/۰۱
شش کلاه تفکر؛
دشمن اصلی ادوراد دوبونو گروهی سه‌نفره بود از آدم‌هایی که بیش از دوهزار سال پیش زندگی می‌کردند: سقراط، افلاطون و ارسطو. آدم‌هایی که منطق را ساخته بودند و با این کار، تاریخ تفکر را گرفتار نگاهی محدود و خطی کرده بودند. دوبونو که یک عمر به دنبال شیوه‌های جدید تفکر بود، می‌گفت مدرسه‌ها و دانشگاه‌ها قتلگاه تفکر خلاق است و برای همین بود که بیش از هر جای دیگر، در دنیای کسب‌و‌کار فعالیت می‌کرد و گوش‌های قدرتمندی هم برای سخنانش یافته بود، از بوئینگ تا موتورلا.
کد خبر: ۳۵۵۵۲۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۵/۲۷
مفهوم شناسی؛
کاترین میلز در سطور زیر به فشرده‌ترین شکل ممکن قرائتی پرورده از تاریخ غنی مفهوم زیست‌سیاست (biopolitics) ارائه می‌دهد، قرائتی که از صورت‌بندی اولیه این مفهوم نزد فوکو آغاز و با شرح کار فکری آگامبن، نگری، اسپوزیتو و رابینو تداوم می‌یابد.
کد خبر: ۳۵۵۲۷۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۵/۲۵
محمدحسین مصلایی:
محمدحسین مصلایی نوشت: در اسلام تمامی فرقه‌های مختلف اسلامی بر ممنوعیت اصل رباخواری اتفاق نظر داشته باشند. قاطع‌ترین شکل تحریم ربا را می‌توان در آیه ۲۷۵ سوره بقره یافت. اکنون که قوانین اسلام مبنای قانون‌گذاری در برخی کشور‌ها قرار گرفته است، مسأله حرمت ربا در اقتصاد سیاسی اسلام اهمیت نظری و عملی چشمگیری یافته است.
کد خبر: ۳۵۳۹۰۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۵/۱۵
فلسفه اشراق؛
فیلسوف دکتر غلامحسین ابراهیمی دینانی به علت پژوهش در حکمت اشراق و سهروردی و احیای آن شهرتی بسیار دارد. وی با بررسی تمامی آثار و نوشته‌های شیخ شهاب‌الدین سهروردی تاکنون چندین کتاب مهم در رابطه با فلسفه و افکار این فیلسوف ایرانی نگاشته است. امروز ۸ مردادماه سالروز درگذشت شیخ شهاب‌الدین سهروردی معروف به شیخ اشراق است؛ به این بهانه نگاه دکتر ابراهیمی دینانی به شیخ اشراق جمع آوری شده است:
کد خبر: ۳۵۳۰۳۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۵/۰۹
با پورحسن، استاد فلسفه؛
شیخ شهاب الدین سهروردی (۵۴۹–۵۸۷ ق / ۱۱۵۴–۱۱۹۱ م) مؤسس مکتب اشراقی در حکمت اسلامی یکی از فلاسفه‌ی بزرگ جهان اسلام است. سهروردی مشهور به شیخ اشراق حکمت نوری را بنیان نهاد و روش‌های نوئی را در فلسفه پایه گذاری کرد. دکتر قاسم پورحسن استاد فلسفه دانشگاه علامه طباطبایی تهران در گفتگوی اختصاصی از جایگاه حکمت اشراقی در دنیای مدرن می‌گوید.
کد خبر: ۳۵۳۰۲۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۵/۰۹
مترجم کتاب «برنامه‌ریزی، فرونسیس، قدرت»:
نریمان جهانزاد می‌گوید: بخش عمده‌ای از دانشگاهی‌های ایران نهایتاً رویکردی پلورالیستی، آن هم به شکل کاریکاتوری، به برنامه‌ریزی و قدرت دارند. آن‌ها جهان اجتماعی را متشکل از مجموعه‌ای از نهاد‌ها و کانون‌های متکثرِ سهم‌خواه از قدرت می‌دانند که برنامه‌ریزی در میانه آن‌ها باید میانجی‌گری کند تا برنامه‌هایی اجراپذیر تهیه شود، که هم ویترینِ خوبی داشته باشد و هم پاسخگوی سهم‌خواهان باشد.
کد خبر: ۳۵۲۲۹۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۵/۰۴
ارزش خشم در میان فلاسفه؛
تا حدی قابل‌توجه است که هر نویسنده خود را در یک فاصله انسان‌شناختی ایمن از جنبه‌های تاریک اخلاقی خشم که به دقت توصیف شده نگاه داشته است. اگر آنان قدم به جهان درونی نظریات خود می‌گذاشتند، به این نتیجه ساده و ویرانگر می‌رسیدند که پاسخ دادن به رفتارهای نادرست برای انسان‌ها ممکن نیست. در دنیایی بد نمی‌توان خوب بود.
کد خبر: ۳۵۰۹۳۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۴/۲۵
گزارش؛
حجت‌الاسلام جواد اژه‌ای دانش‌آموخته حوزه و دانشگاه بود و بین این دو پیوند خوبی ایجاد کرد. مصداق این گفته‌ها کتاب‌ها، نوشته‌ها و مسئولیت‌های اجرایی است که ایشان در زمان حیاتش داشت.
کد خبر: ۳۴۹۰۸۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۴/۱۱
فلسفه به زبان ساده؛
ایده اتوپیای افلاطون بعد‌ها در فلسفه اسلامی مورد توجه قرار گرفت و فارابی هم به آن پرداخت و فارغ از آن، آرمانشهر افلاطون بعد‌ها زمینه ساز شکل‌گیری ساختار اجتماعی برخی کشور‌ها به خصوص در قرن بیستم شد. اینکه «ناکجا آباد» افلاطون برای ما هم سرزمینی آرمانی باشدیا نه، به آرمان‌ها و ارزش‌های هر فرد برمی‌گردد. چیزی که در اینجا قابل توجه است، اثر‌گذاری این ایده بر جوامع مابعد آن است، برخی حکومت‌های دینی از آن به عنوان الگو استفاده کردند حال آنکه در مواردی کارآمد نبود و تاثیری مخرب در برخی ابعاد از خود به جای گذاشت.
کد خبر: ۳۴۹۰۴۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۴/۱۱
مجتبی اعتمادی‌نیا:
اعتمادی‌نیا گفت: فلسفه اولی نزد ابن‌سینا اصولاً موجودپژوهی است و اگر رسالت فلسفه اصولاً موجودپژوهی و تأمل در باب چیستی موجود و اقسام و مراتب و انواع و عوارض آن باشد، دیگر مجالی برای پرداختن به وجود نخواهد بود.
کد خبر: ۳۴۸۳۳۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۴/۰۶
استاد دانشگاه:
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی: متافیزیک همان تفکر غربی است که جهان زندگی ما را می‌سازد، و اگر از آن خوشمان نمی‌آید چاره‌ای جز اندیشیدن برای تغییر نداریم.
کد خبر: ۳۴۸۱۸۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۴/۰۴
علی بلوکباشی:
پزشک در طب سنّتی ایران، دانشمندی فیلسوف و حکیم بود که جدا از شناخت جسم انسان، به عوالم نفسانی و روحانی انسان نیز آشنایی داشت. از این رو گسترۀ طب سنّتی که بنابر نظر سید حسین نصر بر وحدت و پیوند میان جوانب مختلف جسم و روح و نفس انسان استوار است، به یک دانش و فن محدود نمی‌شد، بلکه یک نوع روش زندگی بود و طبیب سنّتی نیز حکیمی بود دارای ایمان و اصول اخلاقی متعالی تا توانایی جذب توجه و اعتماد بیمار را به خود داشته باشد.
کد خبر: ۳۴۶۸۳۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۳/۲۴
آلبر کامو:
کامو براین اعتقاد هست که پدیدۀ شورش سیاسی ویژگی شاخص نهضت‌های سیاسی انقلابی در جهان مدرن است. سال ۱۷۸۹ نقطۀ شروع زمانهای مدرن است، چون افراد این دوره آرزو دارند که روی صحنۀ تاریخی نیرو‌های نفی و شورش را معرفی کنند که در قرن‌های گذشته جوهر و اساس بحث عقلانی بودهاند.
کد خبر: ۳۴۶۸۲۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۳/۲۴
حسن بلخاری:
وقتی ارسطو از کلمه طبیعت صحبت می‌کند چند مفهوم محوری یا بنیادی در ذهن او است که با نظام دستگاه فلسفی‌اش متناسب است و با علل اربعه ربط دارد. یعنی از دیدگاه او طبیعت غایت است یعنی باید به کمال شیء که آغاز کرده برسد و طبیعت یعنی رسیدن به آن کمال و آن غایت.
کد خبر: ۳۴۵۳۷۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۳/۱۳
علی جوادزاده:
علی جوادزاده می‌گوید: مازلیش برآن است که جامعه‌علمیِ علوم‌انسانی باید که کل‌بشریت باشد. البته این داعیه‌ای بسیار جسورانه است، که من آن را در امتداد آرمان مدرنیته‌ای می‌دانم که خود مازلیش متعلق به جریانِ‌تاریخی همان «مدرنیته» بود.
کد خبر: ۳۴۵۱۸۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۳/۱۲
تاریخ سیاه هوش؛
هوش به چه کاری می‌آید؟ پاسخ این سؤال از افلاطون تا امروز این بوده است: سلطه. در این تفکر همواره سلسله‌مراتبی ناگسستنی از نظر هوشی میان انسان‌ها برقرار بوده است. باهوش‌ترین‌ها، از نظر طبیعی، حق یا حتی وظیفه داشته‌اند که بر دیگران فرمان برانند، آن‌ها را به بیگاری بکشند، قتل عام کنند، یا فقیر و مطیع خود نگه دارند. اما این تنها مسیر ممکن برای اندیشیدن دربارۀ هوش نیست.
از بردگی تا استعمار، رهاوردِ انسان‌های باهوش در عرصۀ سیاست، کلکسیونی از سرکوب و تبعیض است
کد خبر: ۳۴۴۷۷۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۳/۰۹
به بهانه بزرگداشت صدرالمتالهین؛
عبدالله صلواتی گفت: ملاصدرا در جایی این حدیث را بیان می‌کند که «مردم در خوابند موقعی که مردند بیدار می‌شوند» او توجه می‌دهد که برخی از جهان آدم‌ها اینگونه است که عالم طبیعت را به رسمیت می‌شناسد و اگر از عالم بیرون برایش خبر بیاورند گویی از عالم خواب و خیال برای او خبر آورده‌اند. انگار آن چیزی که برایش غیر اصیل است دنیای بیرون از این جهان مادی است.
کد خبر: ۳۴۳۷۷۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۳/۰۲