يکشنبه ۱۱ خرداد ۱۴۰۴ - 
نقد کتاب؛
کتاب «تاریخ پزشکی در تمدن اسلامی و تأثیر آن بر اروپای قرون وسطی »، نوشته پروفسور دونالد کمپبل با ترجمه قربان بهزادیان‌نژاد به تازگی توسط انتشارات نگارستان اندیشه منتشر شده است. نشست نقد و بررسی این کتاب به میزبانی ناشر در فضای مجازی و با حضور آقایان دکتر قربان بهزادیان‌نژاد (مترجم کتاب)، دکتر محمدرضا حسینی بهشتی (استاد فلسفه دانشگاه تهران)، دکتر عبدالرسول خیراندیش (استاد تاریخ دانشگاه شیراز) و دکتر بهزاد کریمی (استادیار ایرانشناسی در دانشگاه میبد) روز سه‌شنبه ۱۶ آذرماه ساعت ۱۹ برگزار شد.
کد خبر: ۳۶۷۵۶۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۲۱
ریچارد داوکینز و پندار خدا
یکی از جریان‌های فکری معاصر که در محافل دانشگاهی و روشنفکری جهان بسیار تأثیرگذار بوده و در گسترۀ وسیعی تبلیغ و ترویج می‌شود جریان موسوم به “الحاد نوین” یا “خداناباوری جدید” یا “اتئیسم نو” است. در آغاز لازم است به تاریخچۀ این تفکر “بی‌خدایی جدید” (New Atheism) اشاره شود تا باب آشنایی با این جریان فلسفی- الهیاتی (و در واقع ضد الهیاتی و ضد دینی) هر چه بیشتر گشوده گردد و به فهمی درست از ان نایل آییم.
کد خبر: ۳۶۶۶۵۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۱۰
وزیر فرهنگ تشریح کرد:
یکی از مشکلات جوامع در حال گذار، کم توجهی به حوزه‌های میراثی و انکار ان است. جمهوری اسلامی ایران در حالی تمایل به طرح تمدن سازی اسلامی- ایرانی دارد که توجه لازم به منظومه فکری مفاخر خود نظیر فارابی، ابن سینا، شیخ شهاب الدین سهروردی، ملاصدرا، دیگر بزرگتنی، چون شیخ مفید، سید مرتضی، شیخ طوسی، شیخ اعظم و مواردی همانند ننموده و بنوعی در حد نام از آن‌ها یاد می‌شود. فارابی یا معلم ثانی را می‌توان بعنوان واسط انتقال فلسفه یونانی (ارسطویی و افلاطونی) به جهان اسلام، مبدا فلسفه اسلامی، تبیین گر سیرتحول جوامع و علم سیاست مناسب آن‌ها و مواردی همانند دانست. وزیر ارشاد در ۳۰ آبان ماه به مناسبت روز جهانی فلسفه و در آئین بزرگداشت ابونصر فارابی، بیانات نسبتا جالبی را ارایه نموده است.
کد خبر: ۳۶۵۸۱۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۸/۳۰
گفتگو؛
علامه طباطبایی علاقه‌مند به گفتگو با هانری کربن بود و در جلساتش با او آخرین دستاور‌های فلسفی در غرب را می‌شنید که از ماهیت شیعه برایش صحبت می‌کرد، اما برخی از انقلابیون این را برنمی‌تابیدند.
کد خبر: ۳۶۵۳۰۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۸/۲۴
بررسی کتاب «فلسفه انگلیسی‌زبان ۱۷۵۰ تا ۱۹۴۵»؛
شیخ‌رضایی گفت: این کتاب تاریخ‌نگاری‌اش مسئله‌محور است؛ یعنی یک مسئله را انتخاب کرده و سعی کرده بگوید در ۲۰۰ سال نزاع بین طبیعت‌گرایی و ایده‌الیسم چگونه بوده است؟ از سوی دیگر کتاب خیلی مناسب آموزش فلسفه تحلیلی نیست؛ چون فقط دو فصل آخرش فلسفه تحلیلی است و حتی این دو فصلش هم اصول ساده‌ای ندارد.
کد خبر: ۳۶۴۷۳۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۸/۱۷
نقد صحبت‌های دکتر حسن عباسی؛
دکتر حسن عباسی را می‌توان بعنوان یکی از تئوریسین‌های سالم، راهبردنگر و، اما تندروی انقلاب اسلامی در نظر گرفت. بخش زیادی از دغدغه‌ها و آسیب شناسی‌های نامبرده درست است (موضع گیری در مقام آسیب و درک چالش ها)، اما انتقاداتی چند بر حوزه نظریه پردازی (تئوری پردازی‌های توسعه ای) ایشان وارد است. نقد بعدی وارد بر نظرات این سرمایه انسانی کشور در بحث ساختار‌ها و ارتباطات می‌باشد.
کد خبر: ۳۶۳۳۹۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۸/۰۳
تاریخ فلسفه‌ی قرون وسطی؛
تاریخ فلسفه‌ی قرون وسطی ، عرصه‌ی گسترده‌ای در تاریخ اندیشه محسوب می‌شود، هم از حیث گستره‌ی زمانی و هم از جهت گستردگی و درهم‌تنیدگیِ سنت‌های گوناگون فکری برخاسته از فلسفه‌ی یونان باستان و یونانی‌مأب و رمی، و به ویژه تأثیر مسیحیت و دین وحیانی، و همچنین از این حیث که فلسفه‌ی قرون وسطی ، نقطه‌ی تلاقی و تقاطعی میان فلسفه‌ی یونان، الهیات و عرفان و فلسفه‌ی اسلامی و یهودی و مسیحی، و نیز زمینه‌ی نضج گرفتن اندیشه‌ی مدرن و فاصله گرفتنِ فلسفه از خاستگاه یونانی آن است
کد خبر: ۳۶۳۲۱۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۷/۳۰
عبدالله افراسیابی؛
دگماتیسم به مثابه تصلب و تعصب محض مطلق و غیر معقول فکری و ذهنی است و تفکر و تعقل و انتقاد منصفانه و منطقی را برنمی تابد در تعارض و تناقض با آزاداندیشی و منطق و عقل و سیالیت و دینامیسم و ترانسفوریسم علمی و فلسفی می‌باشد.
کد خبر: ۳۶۰۴۸۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۷/۰۲
تمدن اسلامی
ما در بخش «تاریخ در ترازو» هم به معرفت تاریخ به معنای عام نظر داریم و هم به تاریخ به مثابه یک رشته (discipline) دانشگاهی در جهان و به طور خاص در ایران توجه داریم. شما یکی از استادان و متفکرانی هستید که درباره رشته خودتان یعنی فلسفه و معرفت در ایران کنونی و در تاریخ گذشته در جهان اسلام، نگاه انتقادی یا به تعبیر رایج امروز، نگاه آسیب شناختی (pathologist) داشته‌اید و از بحران در فلسفه سخن گفته‌اید و از مقام فلسفه در تمدن اسلامی پرسش کرده‌اید و در ربط با زوال و انحطاط تمدن مسلمانان از نقش زوال فلسفه سخن گفته‌اید و اشاره کرده‌اید که در تمدن ایرانی-اسلامی به جای این که فیلسوفان متفکران قوم باشند، گروه‌های دیگری سررشته دار اندیشه شده‌اند. اکنون خدمت شما رسیدیم تا ملاحظات خودتان را اولا راجع به معرفت تاریخ و ثانیا درباره رشته تاریخ به طور خاص در ایران، بفرمایید. نکته مهم دیگر این که خیلی از مسائلی را که اهل تاریخ با آن‌ها درگیرند، فلاسفه مطرح کرده‌اند. یعنی فلاسفه هستند که خیلی از پرسش‌های معرفت شناختی را پیش روی اهل علم گذاشته‌اند و معمولا خود اهل تاریخ کمتر از نظر روش شناختی و معرفت شناختی به این مباحث پرداخته‌اند. قدیم‌ترین پرسشی که راجع به تاریخ داریم، مربوط به فیلسوف بزرگ یونانی ارسطو در کتاب «فن شعر» است. از آن زمان تا‌کنون، همواره کفه ترازوی مباحث فلسفی و معرفتی راجع به تاریخ به نفع فلاسفه سنگینی می‌کند و خود اهل تاریخ بیشتر در این مسائل از فلاسفه پیروی کرده‌اند یا به آن‌ها بی‌اعتنایی کرده اند یا حتی صورت مساله را حذف کرده‌اند و گفته‌اند که این مباحث به ما مربوط نیست. اگر ممکن است در مورد این مباحث نیز نظر خود را بفرمایید.
کد خبر: ۳۶۰۲۵۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۶/۳۱
حامد جلالی:
وقتی بودجه‌ی آموزش و پرورش مثلا حدود یک بیستم مقدار واقعی آن است (صرفا یک عدد گفتم و الا از این حدود هم بسیار کمتر است) انتظار ندارید که فیل برایتان پرواز دهند؟
کد خبر: ۳۵۹۴۲۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۶/۲۵
مولف کتاب «تاریخ ایران از نگاهی دیگر»:
محمد نیکبخت می‌گوید: متاسفانه در حین خواندن تاریخ به گزارش‌هایی برمی‌خوریم که مورخ سعی کرده است حقیقت ماجرا را پیدا کند، آن‌ها واقعیات نیستند بلکه تصورات ذهنی و برداشت‌های مورخ از رویداد‌هایی است که در آینده امکان دارد اتفاق بیفتد.
کد خبر: ۳۵۷۸۰۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۶/۱۳
به مناسبت بزرگداشت؛
رضا منصوری، فیزیکدان شناخته شده به مناسبت بزرگداشت ابوریحان بیرونی، ضمن برشمردن خصائل علمی این دانشمند بزرگ ابراز داشت: شخصا، فردی مثل ابوریحان بیرونی سراغ ندارم که در تاریخ، با چنان ویژگی‌هایی، مخالف شبه علم و خرافات باشد.
کد خبر: ۳۵۷۷۵۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۶/۱۳
درآمدی کوتاه بر آرمانشهرگرایی؛
آرمانشهر، مفهومی کهن است، اما امیدِ به کشف یا ساختِ آن، همچنان برای انسان امروز زنده مانده. یافتِ جلوه‌های گونه‌گونِ گرایش آدمیان به آرمانشهر، از دوران باستان تا امروز، مطالعه‌ای مفصّل در حوزه‌هایی گونه‌گون می‌طلبد که محقق ۸۱ ساله آمریکایی، به‌خوبی از عهده‌اش برآمده و می‌گوید: شگفت اینکه آرمانشهرگرایانِ رسیده به قدرت سیاسی، عموماً ویران‌شهر ساختند.
کد خبر: ۳۵۷۳۲۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۶/۱۰
گزارش از نشست؛
نشست نقد و بررسی کتاب «طاعون و افول تمدن اسلامی» نوشته مایکل والترز دالس و ترجمه قربان بهزادیان نژاد استاد میکروب شناسی و پژوهشگرعلوم بین رشته‌ای طی جلسه‌ای با حضور غلامرضا ظریفیان، یوسف اباذری، قربان بهزادیان نژاد و عباس منوچهری در محل اندیشگاه سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران برگزار شد.
کد خبر: ۳۵۶۹۰۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۶/۰۷
نقدی بر جامعه اسلامی ایران؛
یکی از مهم‌ترین مسائل فکری دوره‌ی معاصر ما، جست و جوی علل و ریشه‌های عقب ماندن جوامع اسلامی به طور اعم و جامعه‌ی ایران به طور اخص از قافله‌ی تمدن جدید با منشأ اروپای غربی و تلاش برای یافتن جواب پرسش‌های کلانی مانند موارد ذیل است؛ چرا تمدن جدید عصر حاضر صرفاً در جغرافیای اروپای غربی سر برآورد؟ چرا سرزمین‌های دیگر از جمله ممالک اسلامی نتوانستند بستر و شرایط لازم برای سر بر آوردن چنین پدیده‌ای را فراهم کنند؟ چرا سرزمین‌های اسلامی در عین این ناتوانی، حتی در برابر این تمدن جدید مقاومت نشان داده و به راحتی حاضر به جذب آن نبوده و نیستند؟
کد خبر: ۳۵۶۵۹۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۶/۰۴
رضا داوری؛
مراسم سخنرانی دکتر رضا داوری اردکانی، به میزبانی شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی برگزار شد.
کد خبر: ۳۵۶۲۴۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۶/۰۲
محصولِ قرن‌ها هنر!
تصویر ذهنیِ مردم امروز دربارهٔ شیطان، محصولِ قرن‌ها هنر و ادبیات و نمایش است. این فرشتهٔ تاریکیْ بار‌ها سیمای خود را عوض کرده و در سراسر تاریخْ مظاهری غریب به خود گرفته است. این یادداشت مروری مختصر بر تغییرات این مظاهر در تاریخ غرب است.
کد خبر: ۳۴۸۴۲۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۴/۰۶
معضلی به نامِ زیاد دانستن!
به نظر می‌رسد سیل اطلاعاتی که روزانه افراد را به باتلاق می‌کشاند، بیش از سودآوری، ضرر ایجاد می‌کند و این موضوع ناراحت‌کننده تنها مربوط به ورودی پیام‌های الکترونیکی و تشکیل ارتباط‌های بسیار ساده (RSS) نیست. همچنین اقیانوس وسیعی از اطلاعات است که فرد احساس می‌کند برای ادامه کار خود مجبور به بیرون رفتن و جست‌وجوی فراتر آن است. تحقیقات فعلی حاکی از آن است که حجم زیاد اطلاعات موجود و وقفه در کار افراد می‌تواند نه‌تن‌ها بر رفاه شخصی بلکه بر تصمیم‌گیری، نوآوری و بهره‌وری تاثیر منفی بگذارد.
کد خبر: ۳۴۷۵۰۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۳/۳۰
معرفی کتاب؛
پیتر آلکسیویچ کروپوتکین (۹ دسامبر ۱۸۴۲ – ۸ فوریه ۱۹۲۱)، جانورشناس، جغرافی‌دان، انقلابی، نویسنده، نظریه‌پرداز در رشته تکامل، اقتصاددان و فیلسوف آنارشسیت روس بود.
کد خبر: ۳۴۴۶۴۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۳/۰۸
مروجین غارتگری!
علیرضا پناهیان در مراسم افتتاحیه «عملیات گفتگومحور زنجیره تواصی» که در بستر فضای مجازی و با حضور مبلغین مجازی سراسر کشور برگزار شد، به سخنرانی پرداخت و به پرسش‌های مطرح شده پاسخ داد. در ادامه، فراز‌هایی از این گفتگو را می‌خوانید:
کد خبر: ۳۴۳۷۰۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۳/۰۱