شعارسال: تهران در همه ساعت‌های شبانه‌روز در حال آلوده شدن است. روزها ماشین‌های سواری شخصی و وانت‌ها که سهم 50 درصدی در آلودگی هوای تهران دارند به خیابان‌ها سرازیر می‌شوند و شب‌ها نوبت به خودروهای سنگین گازوئیل‌‌سوز می‌رسد که ذرات معلق بالاتر از 2.5 میکرون را به آسمان تهران بفرستند. در روزهای گرم سال آسمان کار خودش را به خوبی انجام می‌دهد و دائماً هوای آلوده را با هوای تازه عوض می‌کند اما وقتی روزهای سرد سال سر می‌رسند وارونگی هوا کاری می‌کند که مانند این روزها دودی غلیظ سرتاسر تهران را بگیرد. اولین ایده‌ای که به ذهن مسئولان برای حل بحران آلودگی هوا می‌رسد اعمال طرح زوج و فرد است، که به اعتقاد بسیاری از کارشناسان اقدامی موقتی محسوب می‌شود و نمی‌تواند دردی از آلودگی هوای تهران کم کند، چون فشار افکار عمومی اجازه ادامه‌دار بودن چنین طرح‌هایی را نمی‌دهد.

آذر تشکر جامعه‌شناس شهری در این مورد به مردم حق می‌دهد چون تهران شهری است که برای زندگی سواره ساخته شده است. او می‌گوید: «تهران شهری نیست که بتوان در آن پیاده رفت و آمد کرد. اصلاً تهران شهر پیاده‌ها نیست، بلکه چنان برای سواره‌ها و البته سواره‌های ماشین‌‌شخصی ساخته‌شده که اجرای طرح‌های این‌چنینی موجب بروز نارضایتی می‌شود.»

او ادامه می‌دهد: «شما نمی‌توانید در تهران به‌راحتی از نقطه‌ای به نقطه دیگر به‌صورت پیاده بروید چون موانع متعددی بر سر راه این تصمیم قرار دارد. همواره اولویت با سواره‌ها است و در تمام طول روز و در تمام نقاط شهر جنگ و کشمکش بین سواره و پیاده جریان دارد و در قریب به‌اتفاق مواقع این سواره است که برنده چنین جنگی می‌شود.»

او ادامه می‌دهد: «در چنین شرایطی طبیعی است که هرکسی ترجیح بدهد در گروه برنده جا داشته باشد و به هر ترتیبی که شده خودرویی تهیه کرده و با آن رفت‌وآمد کند. نتیجه این وضعیت، ترافیک دائمی است و راه‌حل آن هم به اعتقاد مسئولان ساخت هرچه بیشتر بزرگراه.»

تشکر اعتقاد دارد سطح بسیار بزرگی از شهر تحت عنوان بزرگراه از زیر پای عابران پیاده بیرون کشیده شده و در اختیار خودروسوارها قرار گرفته است. نتیجه اینکه چنین بزرگراه‌هایی که با انبوه خودروها پر می‌شوند آسیب‌های فراوانی ایجاد می‌کنند که یکی از آنها آلودگی هوای شهر است.

او به معدود سیاست‌های ترویج پیاده‌روی در تهران اشاره کرده و می‌گوید: «اولاً باید به این نکته توجه کنیم که وقتی حرف از ترویج پیاده‌روی می‌زنیم منظورمان این است که مردم ساعتی از روز را به پیاده‌روی اختصاص بدهند یا نه؟ این خیلی خوب است اما وقتی تنها هدف ما این باشد، نتیجه‌اش یک سری پیاده‌راه است که مردم برای رسیدن به آنها چاره‌ای جز استفاده از ماشین ندارند. ما باید هدفمان را روی این موضوع بگذاریم که مردم بتوانند بخشی از امور روزانه‌شان را با پیاده‌روی انجام بدهند. آن وقت است که می‌توانیم شاهد کاهش حضور خودروها باشیم.»

عاطفه اربابی، طراح شهری هم اعتقاد دارد شهر تهران از نظر ساختار به‌طور کامل برای سواره‌ها ساخته شده است. او به اعتمادآنلاین می‌گوید: «اگر شما بودجه عمرانی شهرداری را در سال‌های مختلف بررسی کنید می‌بینید بخش زیادی از بودجه‌های مربوط به حمل‌ونقل برای توسعه بزرگراه‌ها هزینه شده است. با توسعه بزرگراه‌ها این حس را ایجاد کرده‌ایم که ترافیک به دلیل کمبود جا برای ماشین‌ها است و زیاد بودن تعداد ماشین‌ها مشکلی ندارد. برفرض ترافیک را حل کنیم با آلودگی هوا چه کار خواهیم کرد؟»

او ادامه می دهد: «در حل حاضر مسئولان شهرهای توسعه‌یافته به سمتی حرکت می کنند که مردم بتوانند با یک پیاده‌روی کوتاه به وسایل حمل‌ونقل عمومی دسترسی داشته باشند و با این کار زودتر به هدفشان برسند، یعنی یا پیاده کارشان را انجام دهند یا از وسایل حمل‌ونقل عمومی استفاده کنند. اما در شهرهای بزرگ ما اتفاقا اگر کسی عجله داشته باشد ترجیح می‌دهد از خودروی شخصی استفاده کند.»

اربابی با تأکید بر اینکه رفتار مدیران شهری و ساختار و معماری شهر می‌تواند احساس اعتماد مردم به وسایل حمل‌ونقل عمومی را قوت بخشد، می‌گوید: «وقتی مردم احساس کنند وسایل حمل‌ونقل عمومی به‌خوبی می‌توانند پاسخگوی نیاز آنها باشند دیگر کمتر به سمت استفاده از خودروی شخصی می‌روند. ضمن اینکه معماری شهری اگر به‌جای سواره برای پیاده اصالت قائل باشد خود به خود فرهنگ استفاده از وسیله نقلیه شخصی تغییر می‌کند.»

شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات بر گرفته ازسایت خبری اعتماد آنلاین ، تاریخ انتشار: 9دی 1396 ، کدخبر: 150002   ، www.etemaadonline.ir