شعارسال: گرانی کم سابقه قیمت تخم مرغ در دی ماه گذشته بهانه ای شد تا افرادی در برخی شهرهای کشور در قالب تجمعاتی محدود، علیه گرانی و تورم اعتراض کنند. با این حال، عناصر معاند و ضد انقلاب از این وضعیت به سرعت سوءاستفاده کرده و کوشیدند با گسترش دامنه اعتراضها و سیاسی کردن آنها، ناآرامی هایی را در جامعه ایجاد کنند. این ناآرامی های چندروزه در برخی نقاط، قربانی نیز برجای گذاشت اما با هوشمندی و درایت مردم و نیروهای امنیتی و انتظامی، تجمعات مذکور، کنترل و آرامش در سطح کشور برقرار شد.

این تجربه تلخ نشان داد اطلاع رسانی به افکار عمومی در باره نوسانات قیمت تخم مرغ بخوبی صورت نگرفته و حتی، باعث تشدید نابسامانی ها ، شایعه پراکنی در بازار و سوء استفاده دلالان شده است.

دکتر حسن روحانی رییس جمهوری در مراسم بزرگداشت 22 بهمن در میدان آزادی تهران به همین موضوع اشاره کرد و با یادآوری ضرورت توجه به حساسیت ها در روند اطلاع رسانی رسانه ها گفت: «وقتی که آنفلوآنزای مرغی می‌آید و ما 25 میلیون قطعه مرغ را بخاطر سلامت مردم معدوم می کنیم به جای تشکر از دولت نیایند در رسانه بگویند تخم مرغ، طلایی شده است. حقیقت و واقعیت را به مردم بگویند و بدانند این میزان مرغ بخاطر سلامت مردم نابود شد چرا که سلامت مردم برای ما مهم است.»

در نخستین روزهای فصل زمستان قیمت هر شانه تخم مرغ 30 تایی از مرز 180 هزار ریال عبور کرد و حتی در روزهایی به قیمت بیش از 200هزار ریال هم در بازار عرضه شد، در حالی که پیش از آن، قیمت هر عدد تخم مرغ معمولی سه تا چهار هزار ریال و هر شانه دو کیلوگرمی حدود 90 تا 110 هزار ریال بود.

باید در نظر داشت که سرانه مصرف این کالا در سبد غذایی ایرانی ها 191 عدد است و افزایش تقاضای فصلی امری رایج در بازار تخم مرغ در فصل پاییز و زمستان است اما این رشد قیمت و شرایط حاکم بر بازار تخم مرغ بی شک دلایلی فراتر از افزایش تقاضا دارد.

بر این اساس خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) طی میزگردی با حضور «حبیب امینی» مدیر کل دفتر امور طیور و زنبور عسل معاونت امور دام وزارت جهاد کشاورزی، «علیرضا اکبرشاهی» مدیرکل دفتر مبارزه با بیماری های طیور، زنبور عسل و کرم ابریشم سازمان دامپزشکی ، «رضا ترکاشوند » مدیر عامل اتحادیه سراسری مرغ تخم گذار کشور و «علی شریفی منش » رییس گروه مرغ تخم گذار دفتر اداره طیور جهاد کشاورزی به بررسی دلایل و ابعاد این نوسانات پرداخت.

** اقدامات معاونت امور دام برای کاهش بحران قیمت تخم مرغ

امینی مدیرکل دفتر طیور و زنبور عسل معاونت امور دام وزارت جهاد کشاورزی در ابتدای این میزگرد درباره وضعیت فعلی تولید و عرضه تخم مرغ به دلیل شیوع بیماری آنفلوانزای فوق حاد پرندگان در کشور گفت : اکنون شرایط در سطح کشور با توجه به وضعیتی که برای واحدهای مرغ تخم گذار کشور ایجاد شده بحرانی است.

وی ظرفیت تولید سالانه تخم مرغ در کشور را یک میلیون و 200 هزار تن عنوان کرد و افزود: این در حالی است که ما سالانه 950 هزار تن تخم مرغ تولید می کنیم و بخشی از آن را به صادرات اختصاص می دهیم.

وی با بیان این که تاکنون به طور تقریبی 95 درصد تخم مرغ مصرفی کشور از محل تولید داخلی تامین می شد، اظهار داشت: به خاطر شیوع بیماری آنفلوانزای مرغی در بخش مرغ تخم گذار کشور اکنون با بحران مواجه شده ایم.

به گفته این مقام وزارت جهاد کشاورزی ، البته بروز این بیماری موضوعی نیست که مختص به ایران باشد بلکه در سطح دنیا رخ داده است و بنا به شرایطی که داشتیم مبارزه کردیم و پیشگیری، درمان و معدوم سازی را انجام دادیم.

وی اضافه کرد: اقدامات خوبی در سازمان دامپزشکی کشور رخ داده که اقشار آسیب پذیر و کم درآمد که این محصول پروتئینی را با قیمت مناسب تهیه می کنند، بتوانند کماکان با قیمت های مناسب تامین و مصرف کنند.

وی ادامه داد: به همین منظور اتحادیه مرغداران تخم گذار اقدامات خوبی را برای تنظیم بازار داشت و این در حالیست که از سال 90 تنظیم بازار این محصول به اتحادیه مرغ تخم گذار واگذار شده است.

مدیر کل دفتر طیور و زنبور عسل معاونت امور دام وزارت جهاد کشاورزی بیلان تجاری تخم مرغ در سطح کشور را مثبت عنوان کرد و گفت: با توجه به این که نیمه اول سال 10 هزار تن صادرات تخم مرغ و در نیمه دوم سال واردات اندکی برای تنظیم بازار انجام شده است ، امیدواریم آنفلوانزای فوق حاد پرندگان هرچه سریع تر توسط سازمان دامپزشکی کنترل شود تا واردات این محصول قطع شود.

وی اضافه کرد: همچنان موضوع تخم مرغ و مرغ توسط سازمان دامپزشکی کشور ، اتحادیه میهن ،کارگروه برنامه ریزی دفتر طیور معاونت امور دام وزارت جهاد کشاورزی در دست پیگیری است و با همکاری ما با بخش تولید تلاش شده تا آسیب کمتری به واحدهای تولیدی وارد شود.

** معدوم سازی 26 میلیون قطعه مرغ مادر گوشتی و تخم گذار

دکتر اکبرشاهی مدیرکل دفتر بهداشت و مدیریت بیماری های طیور، زنبور عسل و کرم ابریشم سازمان دامپزشکی هم در ادامه طرح مشکل بازار تخم مرغ در میزگرد ایرنا آمار معدوم سازی طیور صنعتی و بومی را ناشی از شیوع بیماری آنفلوانزای فوق حاد پرندگان خواند و گفت ، از ابتدای سال تاکنون نزدیک به 26 میلیون قطعه مرغ مادر گوشتی و تخم گذار معدوم شده است.

وی افزود: بیماری آنفلوانزای فوق حاد پرندگان مانند آنفلوانزای انسانی ویروسی است که قابلیت تغییر مداوم را دارد که موجب کاهش ایمنی می شود.

اکبرشاهی با بیان این که سویه های این بیماری به شکل مداوم در حال تغییر است، افزود: در حال حاضر دو سویه h1 . h7 در جوامع بین المللی بعد انسانی دارند به طوری که یکی از این سویه ها تا 16 مدل تغییر می کند.

وی اظهار داشت: آنچه در کشور ما رخ داده بیماری آنفلوانزای مرغی است که ورود آن به کشور ما مربوط به الان نیست و ما از سال 84 با ورود این بیماری از طریق پرندگان مهاجر وحشی در بندرانزلی مواجه شدیم.

این مقام سازمان دامپزشکی کشور اضافه کرد: این بیماری در طیور وحشی و پرندگان مهاجر وجود دارد و از فلور بدنشان است و در خیلی از این پرندگان باعث مرگ و میر نمی شود بلکه تنها با مهاجرت این پرندگان بیماری از قاره ای به قاره دیگر و از کشوری به کشور دیگر جابجا می شود.

بدن هر موجود زنده ای میزبان بیلیون‌ ها باکتری از انواع گوناگون است. این باکتری‌ها در بخش‌های مختلفی از بدن وجود دارند و معمولاً هیچ مشکلی برای بدن میزبان ایجاد نمی‌کنند. میکروارگانیسم‌هایی که درون بدن ما ساکن هستند به عنوان کلونیزه کننده یا فلور طبیعی نامیده می شوند.

دکتر اکبرشاهی ادامه داد: سال 84 ویروس وارد کشور شد مشکلاتی در طیور بومی و وحشی و صنعتی ایجاد کرد اما آسیب بیماری در سال های 88 و 89 جدی نبود در حالی که در سال 95 ویروس در طیور بومی برخی استان ها گزارش و بیماری از طیور وحشی به بومی منتقل و استارت بحران زده شد.

** حجم 30 درصدی معدوم سازی مرغ بحران زا است

ترکاشوند مدیرعامل اتحادیه سراسری مرغ تخم گذار کشور هم در ادامه طرح زمینه های بروز مشکل کمبود تخم مرغ در بازار در هفته های اخیر در میزگرد ایرنا گفت: بازار کشور ما تا قبل از نیمه دوم سال متعادل بود به طوری که با وجود حجمی اندکی معدوم سازی اما همچنان صادر کننده تخم مرغ بودیم اما در نیمه دوم با بحران مواجه شدیم.

ترکاشوند اظهار داشت: تخم مرغ به دلیل زمان نگهداری کوتاه کالایی نیست که بتوانیم از قبل برای واردات آن برنامه ریزی کنیم اما با اقداماتی که با همکاری سازمان دامپزشکی صورت گرفت امکان آن فراهم شد تا مدت زمان مصرف تخم مرغ از یک ماه به 42 روز افزایش یابد.

وی زمان واردات را مناسب دانست و اظهار داشت: ما فرصت ثبت سفارش را در اوایل آبان ماه داشتیم اما باید در نظر داشت که این یک فرایند زمانبر است.

مدیرعامل اتحادیه سراسری مرغ تخم گذار کشور حجم 30 درصدی تلفات مرغ مادر و تخم گذار کشور را مربوط به آذر ماه دانست و افزود: در همان زمان پیش بینی واردات و برنامه ریزی برای این کار داشتیم.

ترکاشوند تجارت جهانی تخم مرغ را نزدیک 600 هزار تن و به شکل منطقه ای دانست و گفت: در دنیا تخم مرغ کالایی نیست که به حجم بالا مورد تجارت قرار گیرد.

وی بخشی از راه های تامین کسری تخم مرغ مورد نیاز کشور را افزایش سن گله های مرغ مادر تخم گذار، تامین از محل افزایش جوجه ریزی در استان های پاک و حذف صادرات دانست و افزود: در این ارتباط از نیمه اول سال به جای 3.5 (سه ممیز پنج) میلیون قطعه جوجه ریزی 4.2 (چهار ممیز دو) میلیون قطعه جوجه ریزی داشتیم که بخشی از کسری جبران شد.

به گفته وی، تاکنون 60 هزار تن تخم مرغ به کشور وارد شده است.

** دو برنامه کوتاه و میان مدت برای تامین تخم مرغ مورد نیاز

امینی هم در بخش دوم صحبت های خود در میزگرد ایرنا گفت: اکنون نزدیک 160 هزار تن آسیب به این بخش وارد شده که از این میزان حدود 50 هزار تن باید صادر می شد که صادرات انجام نشد و این محصول نیز به بازار عرضه شد.

وی اقدامات دفتر طیور و زنبور عسل معاونت امور دام وزارت جهاد کشاورزی را برای متعادل سازی بازار تخم مرغ را در دو بخش کوتاه مدت و بلند مدت دانست و افزود: در کوتاه مدت افزایش سن گله های مادر مرغ تخم گذار، واردات 10 میلیون تخم مرغ نطفه دار، جوجه ریزی در مناطق پاک، ثبت سفارش 37 هزار تن مجوز برای واردات تخم مرغ ، عدم لجام گسیختگی در واردات تخم مرغ وارداتی برای جلوگیری از واردات این محصول با قیمت بالا ، خروج صنایع تبدیلی مصرفی از جمله شیرینی پزی ها از خرید تخم مرغ، کاهش تعرفه واردات تخم مرغ برای واردات پودر تخم مرغ در پیک مصرف (بهمن ماه) توسط صنف قنادان در دستور کار قرار گرفت.

وی از برنامه های بلند مدت این معاونت برای تخم مرغ، آمایش مرغداری ها، اصلاح ساختار مرغداری ها، آموزش مرغداران تخم گذار و گوشتی در سطح کارگری و بهره برداران، طرح جامع پیشگیری و مبارزه با بیماری ها با همکاری دامپزشکی، انتقال واحدهای جوجه یک روزه و پولت (جوجه مرغ تخم گذار) از مناطق پرتراکم به مناطق کم تراکم، ارایه تسهیلات بانکی و تغییر کاربری به متقاضیان در مناطق کم تراکم، احداث پایانه های تخم مرغ، ساماندهی کود و نهاده های طیور و حمل تخم مرغ، ساماندهی طیور بومی و ساماندهی واحدهای غیرمجاز ، کاهش تعرفه واردات برشمرد.

وی گفت: به همین منظور تفاهم نامه ای بین وزارت جهاد کشاورزی با معاونت سازمان تحقیقات کشاورزی برای اولویت قرار دادن آموزش بهره برداران و کارگرها واحدهای تولید کننده طیور کشور به امضا رسیده است.

وی آمایش واحدهای مرغداری را مورد تاکید قرار داد و افزود: تلاش داریم واحدهای مرغداری ما از مناطق پرتراکم به کم تراکم منتقل شود که این واحدها نیازمند تسهیلات و تغییر کاربری با همکاری دستگاه های ذیربط هستند.

وی در بحث حمل کود مرغداری ها گفت: بخشی از این آسیب ها به حمل کود،نهاده ها و جمع آوری و حمل و نقل کود،نهادهای مرغداری برمی گردد که باید به طور جدی پیگیری شود که به همین منظور احداث پایانه های مرغ تخم گذار در اولویت کارها قرار دارد و سومین پایانه تخم مرغ در اصفهان با حمایت صندوق طیور ایجاد شد.

** علل شیوع آنفلوانزای حاد پرندگان

اکبر شاهی هم در ادامه اعلام برنامه های مدیرکل دفتر طیور و زنبور عسل وزارت جهاد کشاورزی برای حل مشکل کمبود تخم مرغ راه های شیوع آنفلوانزای حاد پرندگان را مختلف خواند و گفت، یکی از عوامل آن جابجایی بیماری توسط کارگران واحدهای مرغداری است و با توجه به این که کارگران مزارع طیور صنعتی ما در روستاها زندگی می کنند در آذر ماه نیز طیور صنعتی آذربایجان شرقی درگیر این بیماری شدند.

وی بحث کود مرغی را یکی دیگر از عوامل بیماری برشمرد و گفت: ایران تنها کشوری است که کود مرغی را به شکل خام مصرف می کند در حالی که در همه دنیا برای کاهش انتقال ویروس کود فرآوری می شود.

این مقام سازمان دامپزشکی ، حضور کارگران موقت را از دیگر معضلات دانست و گفت: معضل بعدی ما کارگرانی هستند که موقت در کشتارگاه ها و واحدهای تولیدی کار می کنند که این افراد نیازمند ساماندهی و هویت دار شدن هستند که این مهم در اولویت برنامه های اتحادیه و معاونت امور دام قرار گرفته است.

اکبرشاهی نبود آمایش واحدهای پرورش طیور را از دیگر مشکلات عنوان کرد و افزود: آمارگیری ما نشان می دهد از لحاظ تراکم واحدهای صنعتی وضعیت عادی و قابل قبولی ندارد به نحوی که از یک هزار و 800 واحد صنعتی تخم گذار کل کشور یک هزار و 350 واحد ما در 9 استان آذربایجان شرقی، اصفهان، البرز، تهران، قزوین، قم ، مرکزی، فارس و خراسان رضوی واقع هستند که این امر نشان می دهد که اگر بیماری وارد یک استان شود این بیماری با باد در 100 متری به راحتی جابجا و به استان دیگر منتقل خواهد شد.

به گفته وی، این بدان معناست که اگر بهترین قرنطینه و شرایط امنیتی را داشته باشیم باز هم بیماری از طریق انسان، خودرو، کود، دان و دیگر نهاده ها قابل انتقال است.

دکتر اکبرشاهی از تراکم بالای واحدهای صنعتی مادر تخم گذار و گوشتی در استان های کشور انتقاد کرد و گفت: در سال 95 نزدیک 11 میلیون قطعه طیور معدوم شد منتهی استان های درگیر اصفهان و قم بودند که بیشترین درگیری را داشتند و مابقی استان ها شدت درگیری نداشتند منتهی از اوایل سال 95 ویروس در روستاها در گردش بود.

وی ادامه داد: در 6 ماهه اول سال کانون های بومی در روستاها مشکل ساز شدند که اکنون بحث ساماندهی طیور بومی را در دستور کار داریم زیرا طیور بومی در روستاها به شکل آزاد در باغچه و حیاط نگهداری می شوند که در تماس مستقیم با پرندگان آزاد پرواز همچون کلاغ گنجشک و سایر پرندگان قرار می گیرند که می توانند در معرض دریافت بیماری باشند.

مقام مزبور تصریح کرد: در 6 ماهه اول سال درگیر کانون های بومی در کشور بودیم اما انتظار شیوع بیماری در فصل گرما را نداشتیم اما شیوه انتقال ویروس به نحوی تغییر کرده که شیوع سریع آن برای ما زنگ خطر شد و ابتدای شهریور ماه پیش بینی بروز یک بحران جدی را کردیم.

وی بر این باور است که اگر اقدامات مزبور در کشور انجام نمی شد الان با وضعیت بحران در بازار تخم مرغ مواجه بودیم زیرا از ابتدی مهر ماه کانون های طیور صنعتی مرغ تخم گذار آذربایجان شرقی و پس از آن تهران، البرز و قزوین و اکنون قم به شکل انفجاری با این ویروس درگیر هستند.

دکتر اکبرشاهی با بیان این که در 6 ماهه اول سال دو میلیون و 200 هزار قطعه مرغ به طور عمده صنعتی تخمگذار معدوم شدند، گفت : طبق آمارها در 6 ماهه دوم امسال 517 کانون در 18 استان درگیر بیماری آنفلوانزای مرغی شدند که از این تعداد 430 کانون واحدهای طیور صنعتی، 77 واحد طیور بومی روستایی و 10 واحد کانون های پرندگان وحشی را شامل می شود.

وی اظهار داشت: در مجموع در نیمه دوم سال نزدیک 24 میلیون و 86 هزار و 539 قطعه پرنده اعم از صنعتی و بومی و وحشی معدوم شدند که از این تعداد 24 میلیون و 54 هزار و 941 قطعه مربوط به طیور صنعتی، حدود 28 هزار و 798 قطعه طیور بومی و دو هزار و 800 مورد پرندگان وحشی بوده است.

وی تصریح کرد: از این تعداد 304 کانون تخم گذار معادل 59 درصد کانون ها و از لحاظ حجم تعداد 80 درصد پرندگان، هشت کانون پولت تخم گذار با 13 درصد پرندگان و 6 کانون مرغ مادر تخم گذار با جمعیت 312 هزار قطعه پرنده معدوم شدند.

این مقام سازمان دامپزشکی از معدوم سازی 950 هزار قطعه مرغ گوشتی در 29 کانون معادل 6 درصد کانون ها خبر داد و افزود: بحث افزایش تولید جوجه یک روزه گوشتی را برای سال آینده در دستور کار داریم.

**تامین 33 میلیارد تومان سرمایه در گردش برای بخش مرغ تخم گذار

امینی در ادامه توضیحات دکتر اکبرشاهی در خصوص آمارهای معدوم سازی مرغ گوشتی و تخم گذار در کشور و اثرات آن بر بازار اظهار داشت: برای تنظیم بازار تخم مرغ و حمایت از تولید داخلی از دو سال گذشته تاکنون 33 میلیارد تومان نقدینگی سرمایه در گردش در بخش تخم گذار کشور به شکل مدت دار با سود 4 درصد در اختیار اتحادیه مرغداران تخم گذار قرار گرفت تا در شرایط بحرانی پیش خرید این محصول را داشته باشند که تاکنون نیز به خوبی عمل کرده اند.

وی از دیگر اقدامات در این ارتباط را کاهش تعرفه واردات عنوان کرد و افزود: به دلیل نوسان نرخ دلار و کمبود تخم مرغ در کشور پیشنهاد ما کاهش تعرفه واردات تا پایان فروردین ماه سال 1397 است تا واردات برای تامین نیازهای بازار انجام شود.

این مقام مسئول در معاونت امور دام وزارت جهاد کشاورزی گفت: براساس درخواست معاونت امور دام و همکاری صندوق بیمه و سازمان دامپزشکی کشور بیمه سن گله های مادر تخم گذار به 130 هفته افزایش یافت تا بتوانند همچنان به تولید ادامه بدهند و نزدیک 90 هزار تن تخم مرغ تامین شد.

وی از دیگر اقدامات برای تامین تخم مرغ مورد نیاز بازار را واردات نزدیک 10 میلیون قطعه پولت برشمرد و ادامه داد : از این میزان 2 میلیون قطعه وارد شد و تمام تمهیدات خود را داریم تا به نحوی مدیریت کنیم که اتفاق خاصی نیفتد.

این مقام مسئول تفاوت آنفلوانزای مرغی سال 95 با 96 را درگیری واحدهای مرغ مادر تخم گذار دانست و افزود: امسال واحدهای مرغ مادر درگیر شدند به همین منظور ما از چند ماه قبل جوجه ریزی مادر ها را در مناطق پاک انجام دادیم و با افزایش سن گله های مرغ مادر بخشی از کمبود را تامین کردیم.

وی اضافه کرد: در حال حاضر مرغ تخم گذار مورد نیاز کشور تامین و واردات تخم مرغ در حال انجام است تا آسیبی که به سطح مزارع گله های مرغ مادر تخم گذار وارد شده است، برطرف شود.

امینی گفت: در آخرین جلسه فی مابین مزارع مرغ مادر، اتحادیه میهن و بخش خصوصی به توفیقاتی دست پیدا کردیم تا بتوانیم برای هفت ماه آینده نیازهای این بخش را تامین کنیم.

این مقام در وزارت جهاد کشاورزی اظهار داشت: با افزایش سن گله های مرغ مادر تخم گذار 90 تا 95 هزار تن تخم مرغ مورد نیاز کشور تامین و بخشی از کسری 160 هزار تنی این محصول جبران شد.

به گفته وی، از سال 95 تاکنون 45 درصد گله های مرغ مادر، تخم گذار و گوشتی کشور در اثر شیوع بیماری آنفلوانزای مرغی از بین رفته و با شدت گرفتن این بیماری از شهریور ماه امسال پیش بینی واردات انجام گرفت که به تدریج در حال انجام است.

** مازاد تولید تخم مرغ طی 20 سال گذشته در کشور

مدیر عامل اتحادیه سراسری مرغ تخم گذار کشور هم در ادامه میزگرد ایرنا گفت: به طور معمول از طریق اقدامات مربوط به تنظیم بازار که با وضعیت واحدهای در حال تولید در ارتباط است، نیاز کشور از داخل تامین می شود و در شرایط عادی به طور معمول 30 درصد بیشتر از نیاز کشور ظرفیت تولید داریم.

ترکاشوند افزود: تا نیمه اول امسال، طی 20 سال گذشته همواره مازاد تولید تخم مرغ داشته و صادرکننده بودیم ولی امسال بر اثر شیوع بیماری آنفلوانزا ظرفیت تولید کاهش یافت که این باعث شد 30 درصد از ظرفیت گله های مرغ تخم گذار ما امسال بر اثر بیماری معدوم و حذف شوند.

**صادرات 20 تا 13 میلیون قطعه جوجه به خارج

امینی مدیرکل دفتر طیور و زنبور عسل وزارت جهاد کشاورزی نیز در ادامه به صادرات جوجه یک روزه از کشور تا قبل از شیوع بیماری اشاره کرد و گفت: امسال نیز همچون سال گذشته شاهد صادرات بیش از 13 میلیون قطعه جوجه بودیم.

امینی صادرات مرغ و تخم مرغ سال گذشته را نیز 150 هزار تن اعلام کرد.

** تلف شدن 37 میلیون قطعه مرغ تخم گذار طی دو سال

مدیرعامل اتحادیه سراسری مرغ تخم گذار کشور هم در ادامه صحبت های امینی گفت : معدوم سازی 30 درصد از گله های مرغ تخم گذار بر اثر بیماری طی امسال موجب کاهش 30 درصدی تولید شد که بشدت بازار را تحت تاثیر قرار داد و افزایش قیمت را به دنبال داشت و این در حالی است که کارشناسان حتی کاهش 10 درصدی را باعث بحران در بازار هر کشوری می دانند.

ترکاشوند با اشاره به آغاز بیماری از سال گذشته، افزود: همچنین شیوع بیماری، طی سال 1395 باعث از دست رفتن 11 میلیون مرغ تخم گذار معادل 15 درصد ظرفیت تولید تخم مرغ شد که در کاهش تولید امسال هم نقش داشت.

مدیرعامل اتحادیه سراسری مرغ تخم گذار کشور ادامه داد: انتظار این بیماری به واسطه گرم شدن هوا در نیمه اول امسال نمی رفت، اما برخلاف انتظار، این اتفاق افتاد و در فروردین و اردیبهشت سال جاری شاهد از دست دادن بخشی از گله سنتی و صنعتی بودیم که این مساله باعث شد طی تیر و مرداد ماه بر عکس سال های گذشته شاهد یک تنش در قیمت تخم مرغ باشیم.

ترکاشوند افزود: از بین رفتن 26 میلیون در سال جاری شرایط را در نیمه دوم سال بحرانی و بی سابقه کرد.

**واردات تخم مرغ، تدبیری برای رفع کمبودها

مدیر عامل اتحادیه سراسری مرغ تخم گذار کشور گفت: شرایط پیش آمده باعث شد عرضه مستقیم تخم مرغ از طریق اتحادیه با هماهنگی سازمان میادین در دستور کار قرار گیرد که این اقدام موجب بازگشت بازار به قیمت پایین تر از مصوب ظرف مدت یک هفته شد و در ابتدای نیمه دوم امسال شاهد اصلاح قیمت تخم مرغ بودیم.

ترکاشوند افزود: اما حجم تلفات بر اثر بیماری باعث شرایط بحرانی و جهشی در آذر ماه شد تا حدی که تعداد تلفات از سه میلیون قطعه در طول دو ماه نخست پاییز به 9 میلیون قطعه در آذر ماه رسید.

وی با بیان اینکه این تلفات سنگین باعث شده اقدامات تنظیم بازار ما موثر واقع نشود، تاکید کرد: براساس پیشنهاد وزارت جهاد کشاورزی اجرای مصوبه هیات دولت مبنی بر حذف تعرفه واردات، در دستور کار اتحادیه قرار گرفت.

ترکاشوند گفت: بر مبنای پیش بینی های احتیاطی اوایل آبان ماه اقدامات برای واردات تخم مرغ و ثبت سفارش اولین محموله انجام شد که به دلیل زمان بربودن روند، نبود تجربه کافی برای واردات و دیگر مشکلات از زمان اقدام ما تا زمان ورود اولین محموله وارداتی 55روز طول کشید.

وی گفت: در سال جاری دو هزار و 500 تن تخم مرغ وارد شده که 50درصد آن در اختیار واحدهای صنعتی قرار گرفته است.

**تلفات سنگین آذر مرغ تخم گذار عامل خارج شدن شرایط از کنترل

مدیر عامل اتحادیه سراسری مرغ تخم گذار در ادامه میزگرد ایرنا افزود: تلفات سنگین آذر ماه و دیر رسیدن واردات در مقطعی، به لحاظ روانی هم باعث خارج شدن شرایط از دست ما شد اما در حال حاضر عرضه مستقیم تخم مرغ توسط اتحادیه و تعاونی های وابسته به اتحادیه را در سطح استان ها داریم و تخم مرغ وارداتی نیز در میادین و مراکز عمده عرضه می شود.

ترکاشوند با اشاره به تداوم شرایط فعلی تا عید گفت: باید مدیریت بحران تا دو ماه آینده در دستور کار قرار گیرد و برای فروردین و اردیبهشت آینده پیش بینی شرایط بهتری داریم.

** افزایش جوجه ریزی برای جبران کمبود مرغ و تخم مرغ

مدیر عامل اتحادیه سراسری مرغ تخم گذار کشور ادامه داد: نگهداری گله ها جهت جبران بخشی از کسری تولید، افزایش جوجه ریزی از نیمه اول سال از سه میلیون قطعه به چهار میلیون و 200 هزار قطعه و حذف صادرات از جمله اقدامات انجام شده در جهت رفع بحران بوده است که در مجموع هم باعث شد شرایط قابل قبول در بازار داشته باشیم اما جهش های ناگهانی که بر اثر عدم اطلاع رسانی درست صورت می گیرد، موجب تنش در بازار شد.

** بیمه 20 درصد خسارت مرغداران را می دهد/ ادامه زیان مرغداران موجب خروج آنان از روند تولید می شود

مدیر عامل اتحادیه سراسری مرغ تخم گذار کشور در ادامه به خسارت 6 هزار میلیارد ریالی وارده به مرغداران طی یکسال گذشته اشاره کرد و گفت: این در حالی است که تنها 20 درصد از غرامت از حق بیمه دولت و مرغداران به این قشر پرداخت می شود.

ترکاشوند افزود: مرغداران خسارت دیدگان واقعی هستند باید به فکر بود تا اینها مجددا به فعالیت های اقتصادی باز گردند و نیاز کشور هم برطرف گردد، در حالی که حجم خسارت این بیماری با ضرایب خطر و ریسک بیمه همخوانی ندارد.

وی با اشاره به افزایش دامنه بیمه به گله های بالای سن 127 هفتگی به خاطر جبران کمبودها، ادامه داد: در حال حاضر یکهزار و 750 واحد تخم گذار با ظرفیت 107 میلیون مرغ در کشور فعالیت می کنند.

مدیر عامل اتحادیه سراسری مرغ تخم گذار کشور عدم تامین اعتبار برای سازمان دامپزشکی و صندوق بیمه حمایتی را از مشکلات موجود برشمرد و افزود: ساماندهی واحدهای غیرمجاز که عده ای بنا به ملاحظاتی اصرار به نگهداری آنها دارند و ادامه فعالیت به اصطلاح اقتصادی و در حقیقت ضد اقتصادی اینها نیز بر مشکلات مرغداران می افزاید که این موضوعات باید خاتمه یافته و نظارت بر آنها به صنف و اتحادیه سپرده شود.

***معدوم سازی به موقع مهم ترین بحث در کنترل آنفلوانزا

اکبرشاهی مدیرکل دفتر مبارزه با بیماری‌های طیور سازمان دامپزشکی کشور نیز در ادامه این میزگرد گفت: بیماری مختص کشور ما نیست و در حال حاضر بیش از 60 کشور در قاره های مختلف درگیر آنفلوانزا هستند.

وی افزود: اولین و مهم ترین بحث در کنترل بیماری، معدوم سازی به موقع و درست است که فقط حذف را در برنمی گیرد، براساس بررسی های انجام شده انتقال ویروس اکثرا به دنبال جابجایی و حمل تخم مرغ شکسته برای واحدهای صنعتی صورت می گیرد، بنابراین همکاری نیروی انتظامی در کنترل تردد این وسایل نقلیه را می طلبد.

**تشکیل ستاد آنفلوانزای فوق حاد پرندگان

مدیرکل دفتر بهداشت و مدیریت بیماری های طیور، زنبور عسل و کرم ابریشم سازمان دامپزشکی در ادامه به وجود 340 پنجره ورود ویروس از طریق پرندگان مهاجر در کشور اشاره کرد و افزود: طبق پایش در مناطق شمالی طی تابستان کانون های فعال طیور یکهزار و 940 مورد در کشور برآورد شد که نشان می دهد ویروس با شدت در کشور در حال گردش است.

اکبرشاهی افزود: براساس برنامه پیش بینی شده برای سال آینده، ستاد آنفلوانزای فوق حاد پرندگان در سازمان دامپزشکی تشکیل شد که صرفا یک سازمان درون سازمانی نیست و همکاری های بین بخشی دستگاه های مختلف را برای حل بحران می طلبد.

وی ادامه داد: برای مقابله با بیماری همکاری نیروی انتظامی در تعطیلی و ساماندهی بازار پرندگان زنده و بحث ممنوعیت شکار در استان های شمالی لازم است که در حال حاضر این مسایل رعایت نمی شود در حالی که این ویروس در پرندگان مهاجر وجود دارد و به راحتی می تواند وارد مناطق شهری شود.

اکبرشاهی خاطر نشان کرد: سازمان دامپزشکی براساس برنامه ریزی برای سال آینده، کشور را به چند قسمت تقسیم کرده است که این تقسیمات شامل استان های شمالی (گیلان، مازندران و گلستان)، استان های با تراکم بالا که استان های انفجاری نامیده شده و بحث پایش فعال و غیرفعال و واکسیناسیون در این استان ها انجام می شود.

وی با بیان اینکه در حال حاضر، شدت گردش ویروس عملا فرصت کار را از دامپزشکی گرفته است، گفت: در برخی استان ها همچون قم به علت تراکم بالای مرغداری های تخم گذار اعم از مجاز و غیرمجاز، روزانه 10 گزارش بیماری از کانون های مختلف به سازمان دامپزشکی ارائه می شود.

وی به نگرانی در مورد تراکم بالای بیماری در دو استان فارس و خراسان رضوی نیز اشاره کرد و افزود: در استان اصفهان هم در حال حاضر کانون بیماری به یک شهرستان محدود شده که پیش بینی مواجهه این استان به انفجار در صورت عدم کنترل شرایط وجود دارد.

اکبرشاهی افزود: در استان های کرمانشاه و کهگیلویه و بویراحمد نیز با افزایش کانون های بومی روبرو خواهیم شد و می توان گفت در غرب کشور با شیوع بیماری در بین طیور بومی مواجهیم.

وی تاکید کرد: در استان های شرقی نیز از جمله در خراسان آماده باش کامل اعلام شده و پایش و شستشوی خودروهایی را شاهدیم که از مرز عبور می کنند.

**شناسایی سویه جدیدی از آنفلوانزای پرندگان در گیلان

اکبرشاهی در ادامه گفت: در روند پایش برنامه ملی سازمان محیط زیست طی دو هفته گذشته در پارک ملی بوجاق کیاشهر، تلفاتی از اردک های وحشی به سازمان دامپزشکی گزارش شد که به دنبال آزمایشات مشخص شد، سویه جدیدی از بیماری 'H5N6' وارد کشور شده است.

وی ادامه داد: نمونه هایی با قابلیت انتقال به انسان از این سویه قبلا در چین مشاهده شده که در سال 2014 از 16 مورد ابتلایی به انسان 6 مورد فوتی داشته است.

این مقام مسئول در سازمان دامپزشکی کشور گفت: این در حالی است که قبلا با سویه 'H5N8' این بیماری در کشور درگیر بودیم که در هیچ جای جهان با قابلیت سرایت به انسان نمود نداشته است.

اکبرشاهی افزود: پایش، معدوم سازی و پاک سازی در این استان انجام شده چون عمده مراکز مرغ مادر و کارخانجات جوجه کشی به دلیل شرایط آب و هوایی در استان های شمالی واقع شده و نیز این دو استان با حدود 10 میلیون قطعه بیشترین تعداد طیور بومی کشور را دارد و بیشترین تماس طیور بومی با پرندگان مهاجر در این بخش از کشور است.

وی خاطر نشان کرد: یکی از مهم ترین اقدامات این است که با شناسایی ویروس در تالاب ها اجازه انتقال از طیور وحشی به بومی را ندهیم، چون سرعت تکثیر ویروس در طیور بومی چهار برابر است.

اکبرشاهی افزود: مشکل دیگر در مناطق شمالی در مورد درگیری طیور بومی و عدم گزارش دهی صاحبان مرغداری ها در زمینه معدوم سازی به خاطر هزینه های سنگین است.

اکبرشاهی اعلام کانون های بیماری از سوی مردم و بویژه روستاییان و همکاری آنان را برای مقابله با بیماری الزامی برشمرد.

وی یکی دیگر از مشکلات کشور را تعدد واحدهای مرغداری تخم گذار با ظرفیت پایین عنوان کرد و گفت: با وجود 30 هزار مرغداری در کشور با مدیریت های مختلف مواجهیم که هریک براساس سلیقه، فراخور حال خود و شرایط بازار عمل می کنند و این خود کنترل بیماری را سخت کرده است.

اکبرشاهی به ادامه برنامه های سازمان دامپزشکی در زمینه کنترل بیماری از جمله واکسیناسییون هدفمند در تعدادی از استان های انفجاری کشور اشاره و ابراز امیدواری کرد: ظرف سه تا چهار سال آینده با این اقدامات بتوانیم بیماری را کنترل کنیم.

** از واردات تا افزایش سن گله تمهیداتی برای رفع کمبودها در شب عید

امینی مدیر کل دفتر طیور و زنبورعسل معاونت امور دام وزارت جهاد کشاورزی در ادامه میزگرد ایرنا در خصوص علل کمبود تخم مرغ در بازار حذف نشدن سن بالای مرغ تخم گذار را در تنظیم بازار موثر دانست و گفت: این مساله همچنین در درگیری نشدن گله ها به بیماری هم تاثیرگذار است.

امینی افزود: کشتار سن بالا موجب تردد دائمی ماشین های کشتار در منطقه شده که این خود شدت آلودگی را افزایش می دهد.

وی برنامه ریزی و ساماندهی واحدهای غیرمجاز را نیز الزامی برشمرد و گفت: از سال گذشته مصوب شد مزارع مرغ مادر حق واگذاری جوجه تخم گذار به واحدهای غیرمجاز را ندارند و در صورت تخلف در واردات و پروانه بهره برداری آنها تجدید نظر می شود.

این مقام وزارت جهاد کشاورزی با اشاره به درگیری بیش از یک میلیون مرغ مادر به بیماری طی سال گذشته گفت: برای جلوگیری از آسیب آنفلوانزا در زمستان سال جاری، از خرداد ماه میزان جوجه ریزی از 850 هزار مرغ مادر به 930 هزار قطعه با سن 64 هفته رسید و در نیمه دوم امسال و افزایش تلفات مادری، سن مرغ های مادر به 66 هفته افزایش یافت.

امینی افزایش سن گله به 68 و 70 هفته، به دنبال شدت حمله را دیگر اقدام جهاد کشاورزی خواند و گفت: با تمهیدات انجام شده از جمله واردات با حاشیه امن، افزایش سن گله و جوجه ریزی به موقع پیش بینی می شود برای عید مشکلی وجود نداشته باشد.

وی خاطر نشان کرد: چند گله پشتیبان هم در کشور پیش بینی شد که در حال حاضر به مرحله تولید رسیده اند.

امینی نیز میانگین قیمت تخم مرغ در 10 ماهه اول سال گذشته را 4200 تومان و امسال 5200 تومان اعلام کرد و گفت: معمولا 65 درصد جوجه ریزی نیمه اول سال انجام می شود تا با کمبود در نیمه دوم مواجه نشویم.

**فرسودگی نیمی از مرغداری های کشور

علی شریفی منش رییس گروه مرغ تخم گذار دفتر اداره طیور جهاد کشاورزی نیز در پایان میزگرد ایرنا در خصوص وضعی مرغداری های کشور از نظر ساختمان و ابنیه گفت: براساس مطالعات انجام شده طی دو دوره پنج ساله نیمی از مرغداری های کشور از لحاظ تجهیزات فرسوده اند.

وی افزود: در بحث ساختمان مرغداری ها نیز یک چهارم آنها مدرن، یک چهارم در شرف فرسودگی و نیمی از آنها نیز وضعیت خوبی ندارند.

شریفی مهم ترین علت این مساله را مطلوب نبودن قیمت تخم مرغ در 20 سال گذشته عنوان و تاکید کرد: 500 واحد مرغداری با ظرفیت 25 میلیون قطعه طی این سال ها از بین رفته است.

به گفته وی با این قیمت تخم مرغ، بازسازی مرغداری ها مقرون به صرفه نیست، دولت هم که از وضعیت خوبی برخوردار نبوده و اعتبارات تخصیصی به مرغداری ها طی سال های اخیر کاهش یافته، در نتیجه مرغدار رغبت به تجهیز و بازسازی سالن نمی کند.

**صنعت تخم گذار نیازمند تزریق نقدینگی

امینی مدیرکل دفتر طیور و زنبور عسل وزارت جهاد کشاورزی هم در پایان گفت: صنعت عریض و طویل مرغ تخم گذار کشور همزمان با آمایش نیاز به تزریق نقدینگی و سرمایه دارد تا هزینه تولید کاهش یابد.

** مهم ترین مشکل مرغ و تخم مرغ سیستم پرورش سنتی / مشکل نقدینگی برای پرداخت خسارت

اکبرشاهی هم در پایان میزگرد مزبور گفت: سیستم فکری پرورش دهند مرغ، سنتی است.

وی در ارتباط با مشکل نقدینگی هم گفت: اگر تامین به موقع نقدینگی برای پرداخت به مرغدار نباشد ممکن است بیماری را دیر گزارش بدهند که خود این عمل حتی تا سه یا چهار روز بشدت شیوع ویروس می افزاید چون هر 21 روز ویروس یک کیلومتر به شعاع درگیری اش اضافه می کند.

** عدم پرداخت خسارت علت اعلام نکردن بیماری در مرغداری ها/

حرکات بازدارنده دامپزشکی؛ انتظار اتحادیه مرغداران

ترکاشوند نیز دلیل رفتار پرخطر مرغداران را عدم پرداخت به موقع غرامت و هزینه معدوم سازی عنوان کرد و افزود: این مساله مانع از اعلام بیماری توسط مرغداران می شود.

مدیر عامل اتحادیه سراسری مرغ تخم گذار کشور ادامه داد : با شرایط پیش آمده از سال گذشته و تکرار معدوم سازی، مرغداران جرات و انگیزه ورود به عرصه را ندارند که انتظار می رود سازمان دامپزشکی برای عدم تداوم این وضعیت چاره اندیشی کند.

ترکاشوند افزود: البته سازمان دامپزشکی، تنها در این مساله دخیل نیست و ساختار و تراکم نامناسب و فعالیت واحدهای غیر مجاز و بومی قطعه های معمای نامناسب این صنعت هستند که باید اساسا به فکر اینها بود.

وی تداوم اجرای طرح آمایش و اصلاح ساختار اساسی صنعت را نیز الزامی برشمرد و گفت: اقدامات سازمان دامپزشکی هم نیازمند ارتقا است و انتظار اقدامات و حرکات بازدارنده جدی تری از این سازمان می رود.

ترکاشوند به ارائه گزارش های غیرکارشناسی از سوی عده ای به دستگاه های نظارتی اشاره کرد و افزود: این گزارش هایی مبنی بر این بوده که اقدامات دامپزشکی مناسب نیست و ممکن است برای کشور مساله ایجاد کند و دستگاه نظارتی نیز بدون بررسی دقیق و کارشناسی روی موضوع و دریافت نظرات صنف و اتحادیه، به استناد این گزارش ها با هشدارهایی به دامپزشکی مانع از برنامه های جدی تر برای مقابله شده است.

وی افزود: انتظار می رود دامپزشکی تحت تاثیر این رفتارها قرار نگیرد و اقدامات بازدارنده خود بویژه در بحث واکسیناسیون را با جدیت ادامه دهد.

شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات بر گرفته از خبرگزاری ایرنا ، تاریخ انتشار: 29 بهمن 1396 ، کدخبر: 82835944 ، www.irna.ir