شعارسال: در جریان ایجاد تغییراتی در اختصاص ارز مبادله‌ای و به دنبال آن حرکت به سمت یکسان‌سازی نرخ ارز، از سال گذشته بانک مرکزی با بازنگری در مجموعه مقررات ارزی اقدام به حذف ارز مبادله‌ای از مشمولینی کرد که حدود ۲۰ گروه اصلی را شامل می‌شوند. طبق آخرین تغییرات که از اسفندماه سال گذشته اعمال شده است، دانشجویان نیز از دریافت ارز مبادله‌ای کنار گذاشته شده‌اند که البته دارای شرایط خاصی برای دانشجویان بورسیه و آزاد است.

بر اساس بند (۳) مجموعه مقررات ارزی در بخش خدمات ارزی و سایر مبادلات بین المللی، فروش و انتقال ارز دانشجویان بورسیه با ارائه درخواست وزارت‌های علوم، تحقیقات و فناوری و همچنین بهداشت و درمان و آموزش پزشکی با امضای ذی حساب یا مدیر امور مالی و معاونت مربوطه هر یک از وزارتخانه‌ها به نرخ رسمی بلامانع اعلام شده است.

اما فروش و انتقال ارز برای سایر دانشجویان در شرایط دیگری انجام خواهد شد به طوری که فروش و انتقال ارز بابت شهریه دانشجویان آزاد خارج از کشور از مقطع فوق لیسانس به بالا با ارائه درخواست متقاضی در مقابل تایید وزارتخانه مربوطه مبنی بر شاهد تحصیل بودن دانشجو در خارج از کشور و ارائه صورت حساب دانشگاه مربوطه به اندازه مبلغ مندرج در آن و حداکثر در سقف ۱۵ هزار دلار سالانه در وجه موسسه یا دانشگاه مربوطه با اعلام کتبی متقاضی مبنی بر صحت هزینه انتقال یافته به نرخ آزاد و صرفا از طریق بانک‌های عامل منتخب یعنی تجارت و سامان بلامانع است.

در صورت عدم امکان انجام حواله و ضرورت پرداخت نقدی به تشخیص بانک اخذ تعهد کتبی از دانشجو و یا خانواده او مبنی بر ارائه تاییدیه دانشگاه در این خصوص که اصالت و اعتبار آن توسط نمایندگی ایران در محل تحصیل تایید شده باشد، ظرف مهلت حداکثر شش ماه از تاریخ پرداخت وجه الزامی است.

همچنین فروش، انتقال و یا پرداخت ارز بابت هزینه‌های دانشجویان آزاد به میزان حداکثر ماهیانه ۱۰۰۰ دلار برای هر نفر و برای هر عضو خانواده ماهیانه حداکثر ۵۰۰ دلار به نرخ آزاد و صرفا از طریق بانک تجارت و سامان بلامانع اعلام شده است.

در سایر تغییرات از سال گذشته و از شهریورماه بود که بانک مرکزی ارز مبادله‌ای را برای مسافران نیز حذف کرد به طوری که حدود ۲۰۰ دلار برای عتبات عالیات و ۳۰۰ دلار برای سایر مسافرین اختصاص پیدا می‌کرد که این رقم حذف و ارز مسافران آزاد اعلام شد. در ادامه نیز ارز مبادله‌ای اختصاص یافته به ایرلاین‌ها نیز حذف شد که البته با اعتراضاتی از سوی آنها به دلیل بالا رفتن هزینه‌های مربوطه همراه شد.

به هر صورت حذف ارز مبادله‌ای یکی از الزامات حرکت به سمت یکسان‌سازی نرخ ارز و حذف رانت‌های موجود به شمار می‌رود، اما در این بین خود می‌تواند موجب ایجاد افزایش تقاضا در بازار آزاد شود.