شعارسال: پس از گوجهفرنگی و هندوانه حالا قیمت پیاز هم با افت شدید مواجه شده است و کشاورزان جنوب کرمان این روزها هر محصولی که میکارند، سودش به جیب دلالها میرود. چند ماه قبل بود که مدیر زراعت سازمان جهادکشاورزی جنوب استان کرمان از اجرای طرح استمرار برای محصول پیاز و کشت این محصول در دوهزار و ۵۰۰ هکتار از مزارع جنوب کرمان خبر داد. حالا این محصول به بار نشسته؛ اما روی دست کشاورزان مانده است.
دلالان پس از آنکه هندوانهکاران و گوجهکاران را ورشکست کردند و پول دسترنجشان را به جیبشان سرازیر کردند حالا سراغ پیازکاران آمدهاند؛ اما جالب اینکه هنوز هیچ اقدامی مناسبی برای جلوگیری از سقوط آزاد نرخ محصولات کشاورزی در سال حمایت از تولید ملی در وزارت جهاد کشاورزی انجام نشده است.
لزوم چارهاندیشی مشکلات کشاورزان
چند روز قبل برای جلوگیری از افت قیمت شدید گوجهفرنگی که در مزرعه ۲۰۰ تومان خریداری میشد و در بازار برای مصرفکنندگان دوهزار تومان فروش میرفت طرح خرید توافقی محصول به قیمت ۳۷۰ تومان در دستورکار قرار گرفت؛ اما این قیمت هم نمیتواند جلوی ضرر کشاورزان را بگیرد. قبل از سقوط قیمت گوجه، هندوانهکاران نیز با کاهش قیمت این محصول تا ۲۵۰ کیلو در مزرعه مواجه شدند؛ این درحالی است که همین محصول در کرمان به مصرفکنندگان از یکهزارو500 تا دوهزار تومان فروخته میشود. اکنون دلالان سراغ پیازکاران رفتهاند، کشاورزان میگویند هر کیلو پیاز زرد ۳۰۰ تا ۴۰۰ تومان و هر کیلو پیاز قرمز ۵۰۰ تا ۷۰۰ تومان فروخته میشود؛ اما قبل از افت قیمت هر کیلو از این محصول حداقل یکهزار تا یکهزار و ۲۰۰ تومان فروخته میشد.
مزارع را شخم بزنیم بهتر است
طی یکماه گذشته در سال جاری کشاورزان شاهد افت پیدرپی قیمت انواع محصولات کشاورزی بودهاند، کشاورزان برای جلوگیری از ورشکستگی و با توجه به تجربه سالهای گذشته سعی کردهاند هر بخش از مزرعه را به کشت یک محصول اختصاص دهند که در صورت کاهش قیمت یک محصول با فروش محصول دیگر ضرر را جبران کنند؛ اما در سال جاری کشاورزان با کاهش شدید قیمت در اکثر محصولات کشاورزی مواجه شدهاند، حالا دیگر برداشت پیاز برای کشاورزان هم سود ندارد و چون نمیتوان این محصول را خوراک دام کرد ترجیح میدهند مزارع خود را رها کنند یا شخم بزنند. محمد یکی از کشاورزان جنوب کرمان است که میگوید: نمیدانیم چه محصولی کشت کنیم، هرچه میکاریم با افت قیمت مواجه میشود و جالب اینکه در جنوب کرمان محصول را از ما با کمترین قیمت ممکن با هزار منت خریداری میکنند و در شهرهای مجاور چندین برابر قیمتی که ما فروختهایم به مصرفکننده میدهند. این مسأله ربطی به الگوی کشت ندارد چون انواع محصولات کشاورزی با افت قیمت مواجه میشوند و از سوی دیگر در بازار مصرف همین محصول با قیمت بالا فروش میرود. وی میگوید: ما چه کنیم؟ چه محصولی تولید کنیم که بتوانیم خرج خانواده خود را تأمین کنیم؟ همه میگویند الگوی کشت را رعایت کنید من این سوال را دارم چگونه الگو را رعایت کنیم ما هر محصولی میکاریم عدهای غیربومی با حضور در زمان برداشت آن را با قیمت اندک میخرند. همان زمان قیمت حمل هر تن محصول به ۳۰۰ هزار تومان میرسد و کسی نظارت نمیکند! وی افزود: این مشکلات مربوط به امسال نیست، سالهاست این مشکلات وجود دارد و همه میدانند اما کاری انجام نمیشود. زهرا یک زن سرپرست خانوار است و میگوید: مسئولان جهاد کشاورزی میگویند نگران افت قیمت پیاز نیستند و این برای ما که محصولمان روی دست مانده عجیب است. بذر، کود و سم با افزایش قیمت مواجه است و برای تأمین آب هم باید هزینه گزافی بپردازیم در نهایت قیمت افت میکند و اگر شانس بیاوریم خرید تضمینی میشود. ما برای جبران هزینههایمان حداقل باید پیاز را کیلویی یکهزار تومان بفروشیم. این زن کشاورز گفت: چرا ما هرچه میکاریم سودش به جیب بخش حمل و نقل و دلالها میرود و کسی خم به ابرو نمیآورد. خستگی در روح و تنمان مانده است، دلالان کاملاً شناخته شدهاند این افراد را باید شناسایی و مورد بازخواست قرار داد. این افراد محدود هستند و با یکدیگر تبانی میکنند و محصول را برای مدت طولانی نمیخرند، بههمین دلیل کشاورز که میبیند محصولش در حال خراب شدن است مجبور میشود به هر قیمتی دسترنجش را بفروشد. وی میگوید: این محصول در بازار مصرف شهرهای بزرگ با قیمت خوبی بهفروش میرود و سوال من این است این تفاوت قیمت به جیب چه افرادی سرازیر میشود؟ فرماندار عنبرآباد درباره وضعیت پیازکاران این شهرستان میگوید: یکی از مهمترین اهداف ما برخورد با دلالان بازار محصولات کشاورزی است. نادر ملایی بیان کرد: شغل اکثر مردم عنبرآباد کشاورزی است و محصول پیاز امسال در وسعت نسبتاً بالا کشت شده است و میتوان با بازاریابی مطلوب محصول را به شهرهای مجاور و کشورهای مختلف صادر کرد. وی تصریح کرد: هدف ما ساماندهی قیمت محصولات کشاورزی و جلوگیری از افت نرخ محصول است؛ اما متأسفانه بهدلیل اینکه کشت این محصول همزمان در هرمزگان و سیستان و بلوچستان نیز انجام شده است، عرضه محصول به یکباره افزایش یافته است.
صادرات پیاز به افغانستان
فرماندار عنبرآباد بیان کرد: صادرات محصول به کشورهای همسایه ازجمله عراق و افغانستان نیز در دستورکار قرار دارد و روند صادرات باید با همکاری دستگاههای مختلف سرعت بگیرد؛ بههمین دلیل قیمت این محصول در روزهای اخیر کمی افزایش یافته است. وی حمایت از تولید داخلی و کشاورزان را از مهمترین اولویتهای دولت در عنبرآباد دانست و گفت: در این راستا اقدامات لازم در حال انجام است. چند ماه قبل بود که استیضاح وزیر کشاورزی در مجلس رأی نیاورد و اکنون نمایندگان جنوب کرمان با توجه به وضعیت نابهسامان محصولات کشاورزی پیدرپی از وزارت کشاورزی میخواهند چارهای برای حل مشکل در نظر گیرد. احمد حمزه، نماینده کهنوج، رودبار، فاریاب و منوجان و قلعهگنج، همین چند روز قبل بود در سخنرانیاش در مجلس با تشریح وضعیت کشاورزان جنوب کرمان و افت قیمت محصول، دلالبازی در بازار، عدم بازاریابی و افزایش قیمت حمل و نقل محصولات کشاورزی خواستار چارهاندیشی فوری مسئولان شد. حالا یحیی کمالی، نماینده عنبرآباد و جیرفت در مجلس شورای اسلامی، نیز خواستار پاسخگویی وزارت جهاد کشاورزی درباره وضعیت کشاورزان و افت قیمت پیدرپی محصولات کشاورزی شد. کمالیپور ادامه داد: ما درخواست ساماندهی بازار محصولات کشاورزی در جنوب کرمان را داریم و پیگیر حل مشکلات کشاورزان جنوب کرمان هستیم. وی تصریح کرد: ما انتظار داریم در اسرع وقت برای حمایت از کشاورزان چارهاندیشی شود و اوضاع سامان یابد. چگونه یک کیلو گوجه در جنوب کرمان ۲۰۰ تومان از کشاورز خریداری میشود؛ اما در تهران دوهزار تومان به مردم فروخته میشود؟ کمالیپور گفت: این موضوع در مجلس پیگیری میشود، کشاورزی باید با برنامه در زمینه کاشت، داشت و برداشت و فروش باشد و ساماندهی در تمام این بخشها ضروری است؛ اما کشاورزان در حال حاضر محصولشان روی دستشان مانده است. سوال اینجاست، حالا که در سال حمایت از تولید ملی قرار گرفتهایم؛ چرا تولید کشاورزان روی دستشان میماند و هیچ برنامهریزی در راستای بازاریابی و صادرات این محصولات از قبل انجام نشده است. روزگاری نبود فرودگاه در جنوب کرمان برای حمل و نقل محصول بهانهای برای عدم ورود به بازارهای جهانی بود؛ اما حالا که این فرودگاه نیز راهاندازی شده است هیچ برنامه مدونی برای بازاریابی محصولات کشاورزی برای ورود به کشورهای مختلف وجود ندارد و هزینه حمل و نقل زمینی نیز هر روز بیشتر میشود. در این میان کشاورزی که وظیفهاش تولید محصول است پس از تولید هیچ بستر و زمینهای برای فروش نمیبیند و درنهایت با موانعی در راستای محصول مواجه میشود که مسئولان باید با تعریف ساختار معین و دائمی در راستای بازاریابی، حمل و نقل و فروش محصول اقدام کنند.
سایت شعارسال، با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از روزنامه سبزینه، تاریخ انتشار: 1اردیبهشت1397 ، کدخبر: 43142: www.sabzineh.org