«شرح اسماء الحسنی»؛ اثری کم‌نظیر در تبیین صفات الهی

مرحوم آیت الله سیدجعفر مرقاتی از جمله شاگردان برجسته مرحوم آیت‌الله خویی بود که در محضر ایشان تلمذ کرد و شاید بتوان گفت مهم‌ترین اثری که از خود به یادگار گذاشت کتاب 15 جلدی شرح اسماء الحسنی است که در این کتاب اسماء و صفات الهی شرح داده شده است.

برای آشنایی بیشتر با این اثر و مؤلف آن با حجت الاسلام والملسمین سیدطه مرقاتی تنها فرزند ذکور آیت‌الله مرقاتی، استادیار دانشکده حقوق دانشگاه تهران و عضو کمیته اخلاق پزشکی پژوهشگاه رویان به گفت‌وگو پرداختیم.

وی بیان کرد: آیت‌الله سیدجعفر مقراتی خویی از شاگردان خاص مرحوم آیت‌الله خویی بودند و در درس ایشان سال‌ها حضور یافتند و بعدا به عنوان نماینده تام الاختیار ایشان در شهرستان خوی حضور یافتند که تا سال 64 به طول انجامید، بعد از آن نیز تهران آمدند و در سال 74 در تهران به رحمت خدا رفتند و در شهر مقدس قم مدفون هستند.

مرقاتی با اشاره به مهم‌ترین اثر آیت‌الله مرقاتی تصریح کرد: از جمله آثار مهم ایشان که در زمان اقامت در خوی تالیف کردند، کتاب شرح اسماء الحسنی است که این کتاب به صورت مخطوط در حدود 15 مجلد نزد بنده موجود بوده و اسکن شده است که این آثار محفوظ بماند. در زمانی که این اثر را نوشته بودند، یک جلد مشتمل بر مقدمه کتاب را در سفر سال 56 که به عتبات عالیات مشرف شدند، خدمت استادشان آیت‌الله خویی عرضه کردند و ایشان نیز کتاب را مطالعه کردند و تقریظی برای این کتاب نوشتند که نشان‌گر علمیت این کتاب است و اصل آن در اختیار بنده قرار دارد.

وی در ادامه افزود: ایشان در مورد این کتاب به بنده توصیه کرده بودند که اگر نتوانستید آن را چاپ کنید، از همین نسخه مخطوط تصویربرداری کنید و در کتابخانه آیت الله مرعشی و کتابخانه آستان قدس رضوی قرار داده شود تا بعدا محققانی پیدا شوند و آن را منتشر کنند.

مرقاتی با اشاره به ویژگی‌های این کتاب بیان کرد: ویژگی این کتاب این است که ایشان بر اساس آن مقدمه‌ای که نوشته‌اند، اسماء و صفات الهی را در سه گروه تقسیم‌بندی کرده است، اسماء و صفاتی که در قرآن، روایات و ادعیه ذکر شده است و هر یک از اینها را با شرح مفصلی بیان کرده‌اند و خیلی هم در این نوشتار متاثر از روش تفسیری علامه طباطبایی بودند که قرآن را به قرآن تفسیر می‌کردند.

وی در ادامه افزود: این روش کاری ایشان بود و البته نقص این کتاب نیز این است که در آن زمان که ایشان کتاب را نوشته‌اند، روش ارجاعات سنتی بوده است که اگر گروهی بخواهند این کتاب را چاپ کنند باید ارجاعات را به چاپ‌های جدید ارجاع دهند که این هم لجنه‌ای را می‌خواهد که از فضلا این کار را انجام دهند و دعا کنید مراکزی که در حوزه قرآن فعال هستند، این انگیزه را پیدا کنند.

مرقاتی تصریح کرد: ایشان در مقدمه کتاب اذعان کرده که به این صورت، در مورد شرح اسماء الحسنی بین علمای شیعه کار نشده است و از زمان تألیف این کتاب نیز تاکنون کتابی در این حد، در مورد اسماء صفات الهی کار نشده است و امیدوارم با این اقدام بایسته‌ای که خبرگزاری ایکنا انجام می‌دهد و اقدام به معرفی این قرآن‌پژوه می‌کند، بتوانیم زمینه‌ای برای نشر این اثر با ارزش و فاخر را پیدا کنیم که فعلا مخطوط باقی مانده است.

شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری ایکنا، تاریخ انتشار 23اردبیهشت 97، کد خبر: 3713798،www.iqna.ir