شعار سال: ساکنان روستای سنتی و گردشگری «لیرکک دشمن زیاری» واقع در ۳۵ کیلومتری شمال دهدشت مرکز شهرستان کهگیلویه در کهگیلویه و بویر احمد، با وجود همه زیبایی‌ها و ظرفیت‌هایی که این منطقه برای رشد و توسعه دارد، به‌دلیل کم توجهی از سوی مسئولان و رعایت نشدن مسائل زیست محیطی از جانب گردشگران بومی و غیربومی، رغبتی به ادامه زندگی در این روستا ندارند.

برای رفتن به این روستا، با حرکت در جاده جدید خوزستان - اصفهان و عبور از اولین تونل این جاده یعنی «کوه پات»، به این روستا که چشم‌اندازی خیره‌کننده از انبوه مرکبات مشرف بر رودخانه مارون خروشان را دارد، می‌رسید. این روستا روزگاری قبل از جابه‌جایی، به برکت محصور بودن در میان سه شاهرگ حیاتی یعنی رودخانه‌های «جن»، «چاروسا» و «مارون» و استقرار بر دامنه کوه «شیر بادام» از سلسله جبال زاگرس، دارای محیطی شاداب و گمنام بود، اما اکنون بواسطه افزایش جمعیت و تغییر الگوی زندگی سنتی آن، در حال نابودی است.

پرواضح است که انگیزه و قصد دولتمردان آن زمان از تجمیع و جابه‌جایی این روستا در محل جدید و احداث پل روی رودخانه «چاروسا»، تسهیل در خدمات‌رسانی به ساکنان این روستا و دسترسی ساکنان آن به مراکز اداری، بهداشتی و دولتی شهر در مسیر توسعه دهدشت بود. آن زمان هوا پاک‌تر، باران منظم و جمعیت کمتر بود و مهاجران و ساکنان نمی‌دانستند که طبق برنامه‌ریزی دولت در مسیر توسعه قرار گرفته و در حال پوست‌اندازی هستند. اما امروز در کمال ناباوری ناپایداری اکوسیستم این روستای گردشگری، بر همه ساکنان آن نمایان شده است.

«ادریس چیدان» دهیار بومی روستای «لیرکک» در گفت‌و‌گو با «ایران» اظهارداشت: این روستای جنوب غربی ایران با وجود داشتن هوایی با طراوت و بهتر از ماسوله در شمال کشور، اما هیچ گونه زیر ساختی ندارد. برای نجات رودخانه «چاروسا» از خطر نابودی بایدهمگان دست به دست هم دهند تا آلودگی این رودخانه از زباله پاک شود وامید به ماندگاری آن تا سال‌های آتی افزایش یابد.

وی افزود: سال‌ها قبل عده‌ای با ایجاد حوضچه‌های پرورش ماهی در سرچشمه رودخانه «جن» و انجام فعالیت‌های گسترده آبی بدون ایجاد تصفیه خانه به اندازه کافی موجب تخریب و آلودگی این رودخانه که سرمایه ملی است، شده‌اند. از طرفی، رفتار بی رحمانه گردشگرانی که برای استراحت به کنار این رودخانه می‌آیند و زباله در درون آن می‌ریزند، برخطر نابودی آن افزوده است.

دهیار روستای «لیرکک» اظهارداشت: دردمندی و فاجعه آنجاست که برخی از گردشگران پس از استفاده از طبیعت این منطقه پاک، مواد پلاستیکی، پسماندها و زباله‌های خشک و‌ تر خود را در حاشیه رودخانه رها کرده و به ظاهر سبکبار به منازل خویش در شهرهای اطراف بر می‌گردند، اما غافل از اینکه این بی‌توجهی باعث آلودگی منابع آب، فرسایش و تخریب خاک و محیط زیست می‌شود که تهدید جدی برای سرمایه‌های سنتی این منطقه چون برنج، گندم و باغ‌های لیموی کشاورزان است.

با این حال، کاهش آب، کلرریزی و موتور برق‌گذاری برخی افراد برای صید آبزیان، منجر به تشکیل لجنزارهایی در کناره‌های این رودخانه شده که محل تجمع حیوانات و حشرات موذی نیز شده است. همچنین بسیاری از گونه‌های گیاهی و جانوری این منطقه که در گذشته بودند، امروز کمتر مشاهده می‌شوند.

وی بر همکاری نیروهای تحصیلکرده و فرهنگیان منطقه جهت ارائه راهکارهای مناسب برای نجات این منطقه زیبا ازنابودی تأکید کرد.

سایت شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه ایران ، تاریخ انتشار ------، کدمطلب: 477927، www.iran-newspaper.com