شعارسال: دکتر حسین شیرزاد در سمپوزیوم تخصصی بررسی مسائل کشاورزی ارگانیک در تعاونی‌های روستایی و کشاورزی کشور گفت: در آینده، کشاورزی متعارف در مقیاس ملی به دلیل "سیطره خشکسالی‌های مکرر، پدیده فرسایش خاک و مسئله آب" با چالش‌های جدی مواجه خواهد شد، مسایلی نظیر چالش‌های مدرنیته رادیکال و مونیسم در پروسه انقلاب سبز، آلودگی منابع آب و خاک به مواد شیمیایی کشاورزی (کودها، قارچ و آفتکش‌ها) و کاهش شدید تنوع زیستی؛ مدیریت تعاونی‌های تولید روستایی را ناگزیر می‌سازد تا به کمک توسعه رهیافت‌های ترویجی شیوه‌های مدرسه در مزرعه، مبارزه تلفیقی با آفات IPM/FFS، کشاورزی پایدار کم نهاده (LISA)، مزارع الگویی، استفاده از شخم حداقل، استفاده از محصولات پوششی، استفاده از کودهای دامی، تغییر روش‌های آبیاری از شیاری به بارانی و قطره‌ای و ... به حمایت و مساعدت کشاورزان در دوره گذار شتافته و حتی با فروش گران‌تر یا خرید تضمینی محصولات ارگانیک، گسترش بازارها و تقویت فرآیند صادرات با همکاری سازمان مرکزی تعاون روستایی کشور به تعدیل این چالش‌ها بپردازند.

به اعتقاد وی، نگره تاریخی مفصل بندی دورانی تکامل کشاورزی در جهان نشان می دهد، نظام‌های تولید غذا و کشاورزی بیش از هر زمانی ناپایدار شده و تنها کشاورزی ارگانیک به عنوان نوعی سیستم تولید کشاورزی آلترناتیو بیودینامیک است که از سلامت انسان‌ها، اکوسیستم‌ها و خاک زراعی حمایت می‌کند و بر پروسه‌های آگرواکولوژیکی، تنوع زیستی و چرخه‌های طبیعی تکیه دارد.

شیرزاد به نقش و اهمیت تشکل‌های تعاونی روستایی و کشاورزی اشاره کرد و گفت: تعاون تولید روستایی نقش و جایگاه مهمی در توسعه و پیشبرد برنامه‌ها و اهداف کشاورزی به ویژه در افزایش بهره‌وری و راندمان تولید دارد.

این مقام مسئول گفت: آمار تولید محصولات ارگانیک، کشت‌های در حال گذار و حدمجاز باقیمانده‌ها در شبکه تعاونی‌های تولید نشان می‌دهد که ما در این واحدهای مهم تولیدی کشور با در اختیار داشتن حدود ۳.۵ میلیون هکتار از اراضی مرغوب زراعی، با سطح زیر کشتی معادل ۵۸ هزار و ۶۴۳ هکتار و تولید ۲۸۲ هزار و ۵۲۸ تن توسط شبکه تعاون روستایی استان‌ها به عنوان محصولات سالم و ارگانیک اما بدون گواهی معتبر در شرکت‌های تعاونی تولید و سهامی زراعی را طی پایش‌های دوره‌ای شناسایی کرده‌ایم.

مدیرعامل سازمان مرکزی تعاون روستایی کشور، با اشاره به این که محصولات ارگانیکی مانند زعفران، گل محمدی و زیتون در خراسان رضوی و شمالی و محصولات در حال گذار به شیوه تولید ارگانیک همانند کشمش در خراسان رضوی و حتی محصولات با گواهی معتبر حدمجاز باقیمانده‌ها در شبکه تعاونی‌ها نظیر لیموترش، گوجه فرنگی و خرما در بوشهر و فارس نیاز به یک جنبش اطلاع‌رسانی و تبلیغی دارند، گفت: تولید محصولات فوق‌الذکر در تعاونی‌های تولید طلحه، دهرود، زرین نخل تنگستان، عابد کاخک، اترک ۵ و ۱۱، اتحاد فراشبند و قم به شیوه بسیار استانداردی ادامه دارد اما در محافل علمی، دانشگاهی و بازاری کمتر توجهی به این تلاش‌های چندبعدی بر مبنای دانش و توان کشاورزان و تنوع ژنتیک می‌شود.

وی افزود: عامل اصلی که موجب تمایز کشاورزی ارگانیک از سایر روش‌های کشاورزی پایدار می‌شود وجود استانداردهای بومی و دانش انباشته شده تاریخی مدونی است که برای تعیین ضابطه دقیق تفاوت بین سیستم کشاورزی ارگانیک و سایر سیستم‌های زراعی به ویژه در رابطه با اهداف بازاریابی بکار می‌رود.

شیرزاد اقدامات سازمان مرکزی تعاون روستایی را در سپهر چشم‌انداز ایران ۱۴۰۰ شامل گردآوری آمار تولید محصولات ارگانیک در شبکه تعاونی‌های تولید و سهامی زراعی، شناسایی مناطق، تعاونی‌های تولید و شرکت‌های سهامی زراعی مستعد تولید محصولات ارگانیک و سالم، آسیب‌شناسی تولید این محصولات و بررسی تجارب جهانی در زمینه تولید محصولات سالم و ارگانیک به همراه استفاده از مشاورین علمی برای تولید محصولات سالم و ارگانیک در شبکه تعاونی‌های تولید و شرکت‌های سهامی زراعی عنوان کرد.

وی با تاکید به اجرای پایلوت تولید محصولات دارای حد مجاز باقیمانده‌های سموم، کودها و فلزات سنگین در شبکه تعاونی موجود تصریح کرد: اجرای پایلوت تولید محصولات سالم و ارگانیک در صورت تایید مشاورین و تامین اعتبارات لازم در کنار برنامه ریزی برای اجرای آموزش های لازم در دستور کار سازمان مرکزی تعاون روستایی کشور قرار دارد.

مدیرعامل سازمان مرکزی تعاون روستایی کشور، سختی برقراری تعادل بین اصول ارگانیک با اصول تجارت، کمبود وجود مراکز صدور گواهی، هزینه‌های بالای خدمات گواهی، چالش‌ها و مشکلات اقتصادی تعاونی‌های تولید کشاورزی در دوره گذار، پارادوکس حفظ کیفیت غذا همراه با افزایش بهره‌وری، ناکافی بودن آموزش‌های ترویجی و نارسایی در ساختارهای قانونی و بازاریابی را از مشکلات پیش روی دانست.

وی در پایان، با ارایه پیشنهاد ایجاد نظام ملی PGS (گواهی‌های مشارکتی) و ایجاد سیستم شناسه اطلاعات (ردیابی) در کشور، توسعه مراکز صدور گواهی با کمک اتحادیه‌های ملی و استانی تعاونی‌های روستایی کشور و تاسیس مرکز تامین نهاده‌های مورد نیاز (کودهای بیولوژیک، بذور و ...) با محوریت سیستم نظارت و کنترل کیفیت، شبکه تعاونی‌های روستایی کشور آمادگی سازمان مرکزی و شبکه تعاونی‌های تولید کشاورزی و روستایی را در سطح قابل قبولی ارزیابی کرد.

شیرزاد، چشم انداز توسعه کشاورزی ارگانیک در کشور را به دلیل ضرورت کوتاه کردن زنجیره‌های تولید و توزیع غذا، توسعه ادبیات تنوع زیستی، عدالت زیست محیطی و سلامت، بسیار امیدبخش معرفی کرد.

سایت شعارسال، با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از سایت وزارت جهاد کشاورزی، تاریخ انتشار: 14مهر1397 ، کدخبر: 99896: www.maj.ir