شعارسال: شهر عنصری زنده، فعال و پویاست که نبض آن به خاطر زندگی و تعامل انسان ها می زند، در این میان اگر قشری نتواند در این فضا به راحتی زیست کند نشان از معلولیت و محدودیت شهر است لذا مناسب سازی فضاهای شهری باید همواره اولویت مسئولان و مدیران مرتبط باشد.

 جمله معروف 'معلولیت محدودیت نیست' دیوار نوشته ای آشنا برای همگان است که به خاطر تکرار در اذهان نهادینه شده اما غافل از اینکه همین فضاهای شهری خود عامل محدودیت برای معلولان و افراد ناتوان است.

سردرگمی فردی با ویلچر در مقابل یک مجموعه تجاری، اداری یا خدماتی و نبود رمپ مناسب برای ورود به آن مجموعه موضوعی است که شاید در طول روز بارها به آن برخورد کنیم اما چون خود گرفتار ناتوانی نیستیم به راحتی از کنار این نقیصه شهری می گذریم و ضرورت مناسب سازی فضاها را کمتر احساس می کنیم.

این در حالی است که طبق اعلام سازمان بهزیستی کشور بیش از یک میلیون و 300 هزار معلول در کشور وجود دارند که دارای معلولیت های مختلف نظیر ذهنی، جسمی حرکتی، شنیداری و دیداری هستند لذا نباید از مناسب سازی فضاهای شهری برای زیست این قشر از جامعه غافل شد و دردی مضاعف بر ناتوانی آنها افزود.

همچنین حدود چهار درصد از جمعیت 6 و نیم میلیون نفری خراسان رضوی دچار معلولیت هستند و میزان شیوع معلولیت در این استان بیش از متوسط کشوری است لذا فراهم کردن فضا و محیط امن و مناسب برای زندگی و تعامل این افراد از وظایف مسئولان مرتبط و ضرورت انکارناپذیر است.

* لزوم مطالبه گری معلولان

مدیر کل بهزیستی خراسان رضوی در باره جامعه آماری معلولان استان و مناسب سازی فضای شهری  گفت: هم اکنون 2 درصد معلولان استان شامل 114 هزار و 71 معلول زیر پوشش بهزیستی هستند.

حمید رضا پوریوسف افزود: حدود 21 هزار نفر آنان کمتر از 18 سال و حدود 11 هزار نفر آنان بیش از 60 سال دارند.

وی با تاکید بر مناسب سازی فضای شهری برای حضور معلولان، اظهار داشت: دسترسی به تمام ساختارهای شهری، اداری و عمومی و بهره مندی از آن برای افراد ناتوان ضروری است.

وی گفت: همه دستگاه ها و بخش های جامعه در مناسب سازی سهیم هستند که البته مطالبه گری توسط معلولان نیز باید افزایش یابد.

پوریوسف افزود: سالانه پنج تا هفت درصد بر شمار معلولان زیر پوشش افزوده می شود و پیش بینی می شود حدود چهار درصد جمعیت استان دچار معلولیت باشند که نیمی از این تعداد برای دریافت خدمات به بهزیستی مراجعه کرده اند.

* عدم مناسب سازی 70 درصد ادارات

مدیرکل بهزیستی خراسان رضوی اظهار داشت: تاکنون 30 درصد ادارات این استان برای تردد افراد معلول و ناتوان مناسب سازی شده اند.

وی گفت: این مناسب سازی شامل نصب رمپ، آسانسور، سرویس بهداشتی مناسب و درب آسان بازشو می باشد.

وی با بیان اینکه وضعیت مراکز عمومی و خصوصی از نظر مناسب سازی برای تردد افراد ناتوان و معلول نامناسب است افزود: هنوز در واحدهای آموزشی، اماکن مذهبی و بانکها در این زمینه دچار مشکلات جدی هستیم و درصد اندکی از اماکن عمومی آمادگی و شرایط میزبانی از افراد ناتوان را دارد.

مدیرکل بهزیستی خراسان رضوی اظهار داشت: شهر بدون مانع حقی است که باید برای معلولان محقق شود زیرا همه افراد حق استفاده از اماکن و فضاهای شهری را دارند.

وی در باره قانون جامع حمایت از حقوق معلولان نیز گفت: این قانون در قالب لایحه پیشنهادی دولت اردیبهشت امسال پس از تصویب در مجلس شورای اسلامی مورد موافقت شورای نگهبان قرار گرفت و اجرای آن در سطح مورد نظر نیازمند تعیین ردیف اعتباری در بودجه سال آینده کشور است.

وی افزود: براساس آمار جهانی پیش بینی می شود حدود چهار درصد جمعیت استان دارای معلولیت و 15درصد جمعیت نیز به علت بارداری، سالمندی و وقوع حوادث مختلف دچار ناتوانی باشند.

پوریوسف اظهار داشت: هم اکنون 165 مرکز توانبخشی روزانه، شبانه روزی، مراقبت در منزل و معاینه در منزل در این استان فعالیت دارد که سطح کمی و کیفی خدمات آنها در بالاترین سطح است.

* حمایت از جامعه معلولان

رئیس شورای اسلامی شهر مشهد نیز در این باره گفت: مناسب سازی محیط از موضوعات اساسی و اصلی در توسعه پایدار شهری است وشهرداری ها باید به این مهم اهتمام داشته باشند.

محمد رضا حیدری افزود: مدیریت شهری مشهد در دوره جدید، پیوسته در تعامل با جامعه معلولین بوده و از آنها حمایت کرده است.

وی اظهار داشت: در زمینه مناسب ‌سازی فضای شهری برای تردد کم‌ توانان و ناتوانان اقدامات بسیار خوبی از سوی شهرداری آغاز شده است.

وی با بیان اینکه سال جاری 10 میلیارد ریال برای سرویس ‌دهی به دانش ‌آموزان استثنایی در شورای شهر مشهد تصویب شد گفت: در سایر حوزه‌ها نیز در حد توان حمایت کرده ‌ایم و این رویکرد تداوم خواهد داشت.

* فاصله بسیار تا نقطه مطلوب

مدیرعامل انجمن شهر بدون مانع نیز در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: هنوز تا رسیدن به نقطه مطلوب مناسب سازی فضای شهری برای معلولان و ناتوانان در این استان فاصله بسیار وجود دارد.

محمد حسینی افزود: بر اساس ماده 2 قانون جامع حمایت از حقوق معلولان، شهرداری ‌ها نباید برای ساختمان ‌هایی که مناسب‌ سازی را رعایت نکرده اند پروانه و پایان ‌کار صادر کنند اما این قانون اجرا نمی‌ شود.

وی اظهار داشت: سطح شیب دار، در خودکار، آسانسور و سرویس‌ بهداشتی مخصوص معلولان از ضوابط اصلی مناسب ‌سازی در ساختمان ‌هاست که اگر در نقشه ‌ها و طراحی ‌های اولیه‌‌ ساختمان ‌ها در نظر گرفته ‌شود از اتلاف منابع در مراحل بعدی جلوگیری می گردد.

وی گفت: رایزنی های بسیار در این انجمن در زمینه الزام رعایت ضوابط مناسب سازی در ساخت و سازهای جدید انجام شده است اما باز هم در این ساخت و سازها و حتی فضای شهری و پل های عابر پیاده موانعی برای معلولان و ناتوانان وجود دارد.

حسینی افزود: از 2 سال قبل که در جشنواره شهید رجایی به مدیران ادارات 30 امتیاز برای مناسب سازی تعلق گرفت، برخی ادارات دولتی و خصوصی به موضوع مناسب سازی توجه خوبی داشتند اما برخی نیز به صورت نمایشی برای عبور و مرور معلولان و جانبازان جسمی - حرکتی، در ورودی‌ های ساختمان‌ ها سطح شیب‌ دار ایجاد کرده ‌اند که به علت شیب تند یا عرض کم آن، مغایر با توان معلولان است.

وی اظهار داشت: خریداری 150 دستگاه اتوبوس کف کوتاه و دارای جایگاه ویژه معلولان اقدام خوبی بود که توسط مدیریت شهری مشهد انجام شد اما در شهرستانها همچنان معلولان در استفاده از ناوگان حمل و نقل عمومی دچار مشکل هستند.

وی گفت: مشکلات بسیار در بخش های مختلف نظیر معابر، فضای شهری و حمل و نقل وجود دارد که با مطالبه گری نواقص را به مسئولان منتقل می کنیم.

* محرومیت از تحصیل

مدیر عامل انجمن شهر بدون حامی در خراسان رضوی افزود: وجود موانع و عدم مناسب سازی در بسیاری از مواقع منجر به پایمال شدن حقوق معلولان می شود.

حسینی اظهار داشت: به عنوان نمونه در صورت عدم مناسب سازی دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی، دانشجویان معلول ناچار به انصراف از تحصیل می شوند.

وی گفت: این مشکل برای دانشجویان معلول در دانشکده های ثامن الحجج (ع) و شهید مطهری مشهد از حدود 6 ماه قبل پیگیری شد و مسئولان آنها قول مساعد برای مناسب سازی دانشگاه دادند اما هنوز از نظر اجرایی اقدامی صورت نگرفته است.

وی افزود: همگان باید پیگیر مناسب سازی و تسهیل شرایط زیست برای ناتوانان و معلولان در جامعه باشند.

* مناسب سازی بیش از یک میلیون متر مربع از معابر مشهد

معاون شهرسازی و معماری شهرداری مشهد نیز گفت: اهمیت پرداختن به حرکت سهل و ایمن پیاده در شهر و لزوم توسعه آن در بستر فضای شهری امری است که ضمن تزریق سرزندگی در شهر ، ظرفیت های توسعه پایدار را بیشتر محقق می کند.

محمد رضا حسین نژاد افزود: مناسب سازی این بستر برای حضور معلولان نیز امر مهم و قابل اعتناست از اینرو اقدامات مختلف در این زمینه برنامه ریزی و عملیاتی شده است.

وی اظهار داشت: از سال 88 تاکنون یک میلیون و 279 هزار و 336 متر مربع از پیاده ‌رو های شهر مشهد برای معلولان و کم توانان جسمی و حرکتی بهسازی و مناسب سازی شده و مناسب سازی 15 هزار و 400 متر مربع نیز در دست اجراست.

وی گفت: همچنین 188 هزار و 814 متر پیاده رو لمسی مخصوص نابینایان و کم بینایان در سطح شهر اجرا شده و یکهزار و 800 متر نیز در دست اجراست.

حسین نژاد افزود: تشکیل کمیته مناسب‌ سازی ساختمان ها و فضاهای شهری برای توانیابان ، عضویت و شرکت در جلسات کمیته ‌های مناسب ‌سازی استان و شهرستان به عنوان نماینده شهرداری ، تدوین ساز و کارهای لازم برای کنترل ضوابط مناسب ‌سازی در صدور پروانه ‌های ساختمانی و پایش وضعیت مناسب سازی سطح شهر از جمله اقدامات این معاونت است.

وی اظهار داشت: همچنین تعامل با معاونت بقاع متبرکه آستان قدس رضوی در ارتباط با مناسب ‌سازی ورودی ‌های حرم‌ مطهر رضوی برای معلولین و سایر کم‌ توانان جسمی حرکتی ، تهیه چک لیست برای بررسی وضعیت مناسب سازی ساختمان های اداری شهرداری، بازدید از برخی پروژه های ورزشی در دست ساخت و اختصاص ردیف بودجه خاص برای رفع نواقص مناسب‌ سازی محیط شهری از دیگر اقدامات در این زمینه است.

وی گفت: معلولان نیز مانند سایر افراد جامعه حق حضور در اجتماع را دارند و می کوشیم با فراهم سازی زیرساخت ها و مناسب سازی های شهری زمینه حضور بدون دغدغه این قشر از جامعه را در اجتماع و اماکن عمومی فراهم کنیم.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات بر گرفته از خبرگزاری ایرنا ، تاریخ انتشار: 12آذر 1397 ، کدخبر:83120551 ،www.irna.ir