شعار سال: چندی است که صندوق اعتباری هنر تفاهمنامه‌هایی را در راستای حمایت از کسب و کارهای فرهنگی منعقد می‌کند تا هنرمندان و اصحاب فرهنگ و هنر بتوانند رونقی به کارو بارشان بدهند؛ از شیوه نامه‌ای که در جهت حمایت از راه‌اندازی کسب و کار فرهنگی بخش خصوصی در شهرستان‌ها بود و به امضای وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی رسید، تا تفاهمنامه «برنامه تولید و اشتغال در حوزه فرهنگ و هنر» که روز اول دی ماه جاری با حضور سیدعباس صالحی، محمدباقر نوبخت، رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور و مرتضی شهیدزاده، رئیس هیأت عامل صندوق توسعه ملی به امضا رسید؛ طرحی که سیدحسین سیدزاده، مدیرعامل صندوق اعتباری هنر، پیش تردرباره‌اش گفته بود:«هدف فراهم کردن بسترهای فرهنگی، شبکه‌های اجتماعی با نفوذ بالا و حضور گسترده نهادهای مردمی است. با اجرایی شدن این طرح علاوه بر ایجاد ارزش افزوده، شبکه ارتباطی میان فرهنگ‌ها و قومیت‌های کشور ایجاد می‌شود.» حالا قرار است با ایجاد این طرح 20 هزار فرصت شغلی برای اصحاب فرهنگ و هنر ایجاد شود. گفت‌و‌گوی حاضر با مدیرعامل صندوق اعتباری هنر در خصوص حمایت صندوق از کسب و کار هنرمندان، نوع حمایت صندوق از اقشار کم درآمد جامعه هنری شهرستان‌ها و میزان بودجه صندوق و... است که با هم می‌خوانیم.

در دور جدید فعالیت صندوق اعتباری هنر، رویکرد این صندوق از شکل حمایت صرف بیمه‌ای و درمانی هنرمندان خارج شد و حالا شاهد بستن برخی تفاهمنامه‌ها در جهت اشتغالزایی و حمایت از کسب و کار اصحاب فرهنگ و هنر هستیم. با این طرح و تفاهمنامه جدید چقدر کسب و کار فرهنگ وهنر در کشور، بخصوص شهرستان‌ها، رونق می‌گیرد؟

در توسعه اشتغال هر نهادی سهم خود را ادا می‌کند. حوزه فرهنگ و هنر به نسبت پتانسیل و زمینه‌های رشدی که دارد، اکنون از جایگاه خود فاصله دارد. به‌عنوان مثال الان برای یک فیلم سینمایی 30 شغل مستقیم و 300 شغل غیرمستقیم ایجاد می‌شود. کسب و کارهای فرهنگی در ایجاد اشتغال امتیاز بالایی دارند اما به‌دلیل سخت شدن شرایط اقتصادی اولویت اینها کم می‌شود. به این معنی که چاپ کتاب، ساخت فیلم و تولید اثر در اولویت چندم قرار می‌گیرد. دولت تشخیص داد با اختصاص 2000 میلیارد تومان تسهیلات 16 درصد برای حوزه فرهنگ وهنر بتواند حدود 20 هزار شغل از این رهگذر تولید کند. طبیعی است که ما فکر می‌کنیم در استان‌هایی که هزینه‌ها پایین‌تر است اثر بخش‌تر است. در تهران راه‌اندازی بنگاه اقتصادی یا راه‌اندازی یک مجله به‌دلیل هزینه‌های تولید و توزیع خیلی بالاست. اما در شهرستان با 50 یا 100 میلیون تومان می‌توان یک بنگاه اقتصادی، آموزشگاه، کافه کتاب و... در حوزه فرهنگ وهنر راه‌اندازی کرد.

در خصوص شیوه نامه‌ای که پیشتر به امضای وزیر رسید، اگر هنرمندی بخواهد دراین کسب و کار فرهنگی سهیم باشد می‌بایست آورده‌ای هم از خود داشته باشد تا با وامی که از صندوق می‌گیرد کسب و کار راه بیندازد. قطعاً هنرمندانی هستند که شاید همین آورده را هم نداشته باشند. آیا صندوق در خصوص کسب و کار فرهنگی هنرمندان کم بضاعت بااستعداد هم کمک می‌کند؟

چه ساز و کار حمایتی در نظر دارید؟

ما بجز تفاهمنامه اخیر سرفصل‌های دیگری هم در وزارت فرهنگ داریم. یکی از آن ها همان گذرگاه‌های فرهنگی و هنری و فضای نوین فرهنگی و چند پروژه دیگر است. رویکرد حمایتی ما هم به پروژه‌هایی است که آورده دارند. ما بجز این منشور هم حمایت می‌کنیم. بجز اینکه صندوق به تأمین بیمه و تسهیلات ضروری هنرمندان و کارهای درمان و تکریم و مستمری هنرمندان رسیدگی می‌کند که در این سال‌ها خیلی هم رشد داشته است، یعنی تسهیلات ما با این تنگناهای اقتصادی سه برابر شده است و طرح تکریم ما چهار برابر شده و مستمریمان هم دو برابر شده است. با این حال تصمیم گرفتیم به شهرستان‌ها برویم و هنرمندان را پیدا کنیم. و از این محل نزدیک به 3000 هنرمند شناسایی کردیم که اینها واقعاً گنجینه فرهنگی و هنری هستند و اگر از اینها یکی تبدیل به ستاره شود بسیار عالی است که البته اکثر ستاره‌های ما از شهرستان‌ها ظهور می‌کنند.

یعنی صندوق از هنرمندان بااستعدادی هم که توانایی مالی نداشته باشند، حمایت می‌کند تا بتواند کسب و کار انجام دهد؟

با کمال میل حمایت می‌کنیم.

بودجه فرهنگی سال 98 به گفته وزیر فرهنگ، کمتر از دو و نیم درصد کل بودجه کشور است. بودجه‌ای که اعتراض نمایندگان مجلس را هم در پی داشت. آیا با این بودجه کم طرح‌هایی که در صندوق دارید دچار چالش جدی نمی‌شوند؟

بودجه 97 و 98 ما تقریباً تغییری نداشته است. مثل سال 97 است.

مبلغ چقدر است؟

حدود 90 میلیارد تومان که همه آن هم داده نمی‌شود.

چقدر داده می‌شود؟

تا الان کمتر از 50 درصد داده شده است. ما هر ماه بیمه تأمین اجتماعی و همچنین بیمه تکمیلی می‌پردازیم. ما باید هر ماه حدود هفت میلیارد تومان هزینه بیمه بدهیم و این بودجه کم برای صندوق چالش برانگیز است و امیدواریم که مجلس به ما کمک کند. مجلس قول داده است که کمک کند.

مبلغ حمایتی از هنرمندان از چه سقفی شروع می‌شود تا کسب و کار راه بیندازند؟

مبالغمان متفاوت است. از پنج میلیون تومان شروع می‌شود تا 20 میلیون تومان هم می‌رسد. در موارد خاص بالاتر از این هم وام داده‌ایم. حمایت‌های دیگرمان هم کمک به تولید آثار یا حمایت به اشتغالزایی و کارآفرینی است که تا سقف 200 میلیون تومان است. این تسهیلاتمان با تضامین بانکی اعطا می‌شود.

بودجه حمایت‌هایتان از همان بودجه مصوب مجلس است؟

نه. سرفصل بودجه ما برای کارهای درمانی و بیمه هنرمندان و مستمری بگیران است و ما هزینه حمایت‌هایمان را از جاهای دیگر به دست می‌آوریم یا از فعالیت‌های اقتصادیمان.

یعنی از دولت تأمین می‌کنید؟

گاهی از نهادهای دولتی و گاهی هم از نهادهای خصوصی کمک می‌گیریم.

گفتید به شهرستان‌ها می‌روید و هنرمندان را شناسایی می‌کنید. اوضاع اهالی فرهنگ و کسب و کار فرهنگی در شهرستان‌ها اصلاً رضایت بخش نیست و بسیاری‌شان بشدت گلایه‌مند هستند.

ما به 15 استان سفر حمایتی داشتیم. آن تشریفات اداری و دیدار با مقامات مد نظرمان نیست. حتی به‌دنبال دیدار با هنرمندان سرشناس هم نیستیم. وقتی وارد استان می‌شویم، به دیدن هنرمندان واقعی و کم برخورداری می‌رویم که لیست اسامی‌شان را از قبل تهیه کرده‌ایم و سعی می‌کنیم با اصناف مستقر در هر استان تعامل ایجاد کنیم. قبل از سفر یک ماه کار تحقیقی انجام می‌دهیم. مثلاً کسانی را پیدا کردیم که به تنهایی مشغول تدوین دایرة‌المعارف هستند. هنرمندی که در کردستان دایرةالمعارف کردی تدوین می‌کرد و تا امروز نزدیک به 7000 صفحه تألیف کرده بود و تمام زندگیش همین بود. حتی ناهار یا شامش را همسایگانش می‌بردند. یا کسانی که آرشیو بسیار خوبی از عکس و فیلم و موسیقی جمع‌آوری کردند که بی‌نظیر بود. منتهی افرادی نبودند که بابت کارشان بودجه‌ای گرفته باشند. بعضی هایشان مدارک هویتی ناقصی داشتند یعنی حتی کارت ملی نداشتند. شبیه اینها بیش از 2000 نفرند که ما شناسایی کردیم و از زبان اینها شنیدم که در طول این سال‌ها هیچ کس سراغ اینها را نگرفته است.

در آینده چه برنامه‌هایی خواهید داشت؟

سفرهای حمایتی را تکمیل خواهیم کرد. حدود 70 هزار عضو داریم که امیدوارم برای همه اینها یک فضای کسب و کار مجازی درست کنیم. به این معنی که همه هنرمندان ایران یک فروشگاه اینترنتی داشته باشند تا بتوانند آثار و هویت و دستاوردهایشان را عرضه کنند و مشتری برای خدماتشان پیدا کنند. بازارچه‌ای طراحی کردیم که قرار است تا دهه فجر راه‌اندازی شود. نکته دیگر اینکه در مناطق کم برخوردار دسترسی به فضای آنلاین خیلی ضعیف است. فضایی ایجاد می‌کنیم تا مردم این مناطق هم بتوانند به محتوای آنلاین دسترسی پیدا کنند. دیگر اینکه راه‌اندازی باشگاه فرهنگ و هنر تا پایان امسال را در نظر داریم. به این معنی که مجموعه‌ای متولی خدمات‌رسانی به فرهنگیان و هنرمندان شوند. یعنی از بنگاه‌های اقتصادی تخفیف بگیرد و به اعضای باشگاه تخفیف داده شود. بهترین خدمات را از مجموعه بهترین برندها و خدمات بگیرد و با تخفیف به هنرمندان بدهد. این باشگاه می‌تواند رویدادهایی را برای خود تعریف کند و مجموعه‌ای شود و از حضورهنرمندان برای تعامل با مجموعه‌های بازرگانی و تولیدی و خدماتی استفاده کند.

سایت شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از سایت روزنامه ایران، تاریخ انتشار 9 دی 97، کد مطلب: 495392، www.iran-newspaper.com