شعار سال: انسان تمايل دارد خود همه‌چيز را کشف کند و در اين روند نه‌تنها خود مي‌آموزد، بلکه مي‌سازد و ابداع مي‌کند. پس اساسا آموزش مستقيم که مبتني‌بر تدوين تجربيات موفق و انتقال آن به ديگري است، با اينکه فوايد فراواني دارد، اما يک ضعف بزرگ دارد و آن اين است که اين بر خلاف نحوه آموزش غريزي انسان است؛ لااقل در دوران کودکي.

آيا اين مسئله عواقبي هم دارد؟ معلمان و مربيان و والدين حس کودکان را در کلاس درس درک مي‌کنند که چگونه گاهي با بيزاري به مدرسه مي‌روند. اين بيزاري گاهي به هيچ دليل بيروني يا ترس نيست، اين فقط برخلاف روند کشفي آموزش در کودکي است. بايد بپذيريم که در طول قرن‌ها و هزاران سال ما انسان‌ها پيش از آنکه خط را ابداع کنيم، بيشتر از اينکه به آموزش‌هاي يک‌سويه و يک‌طرفه استاد و شاگردي عادت کرده باشيم، به آموزش حين انجام و اجرا عادت داريم؛ طوري‌که کودک با نظارت والد يا مرشد دست به انجام کار مي‌زند. بازي‌ها چون مشابه همان رفتار غريزي اجدادي ما هستند و از آموزش يک‌سويه و يک‌طرفه استاد و شاگرد اثري ندارند، بالاترين بازدهي را در ميان شيوه‌هاي آموزشي داشته و دارند. در برخي از پژوهش‌ها حتي براي رشد و تعالي سازمان‌ها نيز از بازي استفاده شده است.

در دنيا بازي‌هاي روميزي و کارتي استفاده‌هاي فراواني دارند و با توجه به نياز مخاطبان و جامعه هدف از آنها به‌درستي به عنوان يکي از پربازده‌ترين و البته به‌صرفه‌ترين ابزار‌های درمان، آموزش، بهبود رويه و روند‌ها و نيز سرگرمي بهره گرفته مي‌شود. بازي‌هاي روميزي چون اساسا بازي هستند و سرگرمي را در دل خود دارند، پس مدت زمان زيادي مي‌توانند افراد را سرگرم کنند و چون هر بازي يک چارچوب و قانوني دارد، بازيکنان را قانون‌پذير بار مي‌آورد و چون گروهي هستند، افراد از يکديگر مي‌آموزند و به اين شکل بستري براي خلاقيت جمعي شکل مي‌گيرد.

علاوه بر اينکه چون بازي روميزي يک فرايند لذت‌بخش گروهي است و به‌تنهايي امکان بازي‌کردن آنها در اکثر مواقع ميسر نيست، خود اين مهم به نزديک‌ترشدن فضاي فکري و احساسي اعضاي يک جامعه کوچک مانند خانواده، تيم، کلاس درس يا گروه‌هاي دوستي کمک مي‌کند. علاوه بر اين، بسياري از بازي‌ها مانند «بازي عواطف و احساسات»، اثر تحسين‌شده خانم اليزابت وُرن هَم، به شکل نامحسوس اما به‌شدت اثرگذاري توانسته گفت‌وگو بين همه رده‌هاي سني را در يک خانواده يا گروه دوستي و همکاري از راه سلامت و بدون حاشيه و سوءتفاهم ايجاد کند. در فضايي سالم و بدون ترس از قضاوت‌شدن و حواشي است که افراد يک جامعه روند رشد و تعالي خود را پي‌مي‌گيرند و به جاي هراس از ديگري به او همان‌گونه که هست مي‌نگرند نه آني که از نظر آنها بايد باشد و نيست و اين دستاورد يک بازي ساده و جذاب است، اما در بسياري از مواقع چنين چيزي يک آرزوي محال است. بازي‌ها قرار نيست خيلي پيچیده يا سخت باشند، کافي است بجا و درست انتخاب شوند تا تأثیرگذار باشند.

سایت شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته روزنامه شرق تاریخ انتشار 7 بهمن 97، کدخبر: 214541، www.sharghdaily.ir